نمونه سوال آزمون پایانی HSE دوره اجرا 3 به 2

نمونه سوال آزمون پایانی HSE دوره اجرا 3 به 2

دانلود نمونه سوال آزمون پایانی HSE دوره اجرا 3 به 2، در قالب فایل PDF، به همراه پاسخ. این فایل شامل سوالات ازمون پایان دوره hse ارتقا پایه 3 به 2 اجرا می باشد که در قالب یک فایل pdf و به صورت تایپ شده ارائه گردیده است. تعداد سوالات ازمون 20 مورد بوده و تا جای ممکن پاسخ کلیدی ارائه داده شده است ...

---

برچسبها : نمونه سوال ، مقاله ، فایل ورد ، دانلود بصورت فایلی ، پاورپوینت دانش موزی و دانشجویی

پاورپوینت بررسی کلی برج آزادی

پاورپوینت بررسی کلی برج آزادی

در این پاور پوینت به بررسی کلی برج شهیاد میپردازیم. دانلود پاورپوینت بررسی کلی برج آزادی، در 26 اسلاید. حسین امانت طراح برج شهیاد )آزادی( در تهران است که به مناسبت یادبود جشن های شاهنشاهی ایران و به عنوان نمادی از ایران مدرن و نشانی از دروازه ۲۵۰۰ سال تمدن بزرگ در سده بیستم ساخته شد و هم چنین ...

---

برچسبها : نمونه سوال ، مقاله ، فایل ورد ، دانلود بصورت فایلی ، پاورپوینت دانش موزی و دانشجویی

پاورپوینت موزه هنر چیچو

پاورپوینت موزه هنر چیچو

دانلود فایل پاورپوینت بررسی موزه هنر چیچو در ژاپن، اثر تادائو آندو، در 45 اسلاید، شامل توضیحات و تصاویر. در این فایل ابتدا به شرح زندگینامه، نظرات، دیدگاه‌ها و آثار تادائو آندو پرداخته شده و بطور اختصاصی و مفصل موزه هنر چیچو را بررسی شده است.

---

دانلود فایلها بصورت فایل در فرافایل ، شما روی دریافت |کلیک کنید تا فایل مورد نظر دانلود شود

4 نمای سه بعدی ساختمان مسکونی ایرانی

4 نمای سه بعدی ساختمان مسکونی ایرانی

دانلود 4 نمای سه بعدی ساختمان مسکونی ایرانی در قالب فایل تری دیمکس (3D Max). این فایل حاوی 4 نمای مسکونی ایرانی جهت استفاده به عنوان مجاورت در پروژه های شبیه سازی معماری می باشد. این نماها تا حد امکان سبک مدل سازی شده و برای استفاده به عنوان مجاورت و همسایگی ...

---

تحقیق معماری شهرستان مراغه

تحقیق معماری شهرستان مراغه

دانلود تحقیق معماری شهرستان مراغه، در قالب فایل Word و در حجم 30 اسلاید. مراغه از شهرهای تاریخی و قدیمی آذربایجان و ایران است. در 280 هجری فرمانروایی مراغه به محمد بن افشین بن دیوداد رسید . بعد از وی برادرش یوسف به جای او نشست و در سال 296 هجری به نام خود ...

---

پاورپوینت (اسلاید) آب در معماری

پاورپوینت (اسلاید) آب در معماری

پاورپوینت ارائه کلاسی رشته معماری با موضوع آب در معماری در حجم 26 اسلاید. بشر برای ساخت اولین بناها و یا بهتر است بگوییم اولین خانه ها از در دسترس ترین مصالح بهره برد. از آب و خاک. در خانه های ایرانی، مساجد، معابد و کاروانسراها همیشه نقش آب پررنگ بوده است.

---

پاورپوینت 20 نکته کوتاه و کاربردی دکوراسیون خانه

پاورپوینت 20 نکته کوتاه و کاربردی دکوراسیون خانه

پاورپوینت ارائه کلاسی رشته معماری با موضوع 20 نکته کوتاه و کاربردی دکوراسیون خانه در حجم 21 اسلاید. تختخواب کوچک باعث می شود اتاق خواب کوچک، کوچکتر دیده شود. سعی کنید تختخواب بزرگ با تاج بلند خریداری کنید. به این ترتیب اتاق بزرگ تر دیده می شود.

---

مجموعه بهترین تحقیق های دانشجویی (طراحی-ساخت) از سراسر جهان 2016

مجموعه بهترین تحقیق های دانشجویی (طراحی-ساخت) از سراسر جهان 2016

مجموعه ای بی نظیر از بهترین آثار معماری (تحقیق های دانشجویی) از بهترین دانشجویان و برترین اساتید معماری جهان

---

پاورپوینت معماری معاصر ایران

پاورپوینت معماری معاصر ایران

دانلود فایل پاورپوینت معماری معاصر ایران،در حجم46 اسلاید،همراه با یک هدیه ویژه.ورود مدرنیته به ایران نیز بسان دیگر کشورها از حوزه های مختلف و به روش های مختلف صورت گرفت. بسیاری از منتقدان تاریخ معاصر ایران معتقدند اطلاحات امیرکبیر در دوران قاجاریه موجبات ورود

---

پاورپوینت شناخت فضای شهری مسجد جامع قزوین

پاورپوینت شناخت فضای شهری مسجد جامع قزوین

فرمت فایل دانلودی: .pptx
فرمت فایل اصلی: pptx
تعداد صفحات: 26
حجم فایل: 4883 کیلوبایت
قیمت: 5500 تومان

توضیحات:
پاورپوینت شناخت فضای شهری مسجد جامع قزوین، در حجم 26 اسلاید همراه با تصاویر.

بخشی از متن:
مسجد جامع قزوین یا مسجد جامع عتیق یا مسجد جامع کبیر از بزرگ‌ترین مساجد ایران و وکهن ترین مسجدجامع ایران است. بنای نخست آن برروی آتشکده ای از دوران ساسانیان ساخته شده است(آتشکده دربخش ایوان جنوبی بوده است).این مسجد به سبک چهار ایوانی است و در شهر قزوین قرار دارد. این بنا به فرمان هارون الرشیدوبه سال ۱۹۲ هجری ساخته شده است.در یورش مغولان به قزوین و از آنجا که مهمترین مسجد شهر بوده، بخشی از آن ( وازجمله ایوان جنوبی) تخریب گشته ولی در دوره های پسین ترمیم گردیده ...

فهرست مطالب:
فهرست
مطالعات تاریخی مسجد جامع
مطالعات اجتماعی مسجد جامع
مطالعات کالبدی مسجد جامع
مطالعات فرهنگی مسجد جامع
مطالعات اقتصادی مسجد جامع
چشم انداز
جدول سوات
جدول کیفیت محیط
بررسی اهداف
ارائه طرح نهایی

پرداخت با کلیه کارتهای عضو شتاب امکان پذیر است.

فایل اتوکد دیتیل نمای آلومینیوم کامپوزیت

فایل اتوکد دیتیل نمای آلومینیوم کامپوزیت

فرمت فایل دانلودی: .rar
فرمت فایل اصلی: dwg
تعداد صفحات: 1
حجم فایل: 48 کیلوبایت
قیمت: 5000 تومان

توضیحات:
دیتیل اجرایی نمای آلومینیوم کامپوزیت بصورت کامل و با جزییات اجرایی که بصورت فایل اتوکد (AutoCade) می باشد و کاملا قابل ویرایش بوده و می توان با هر مقیاسی مورد استفاده قرار بگیرد.

دیتیل ترسیم شده با ایجاد یک برش سه بعدی در نما تمام جزییات را نشان داده و کامل ترین دیتیل ترسیم شده از اجرای این نوع متریال می باشد.

پرداخت با کلیه کارتهای عضو شتاب امکان پذیر است.

پاورپوینت (اسلاید) سازه های نو

پاورپوینت (اسلاید) سازه های نو

فرمت فایل دانلودی: .zip
فرمت فایل اصلی: ppt
تعداد صفحات: 208
حجم فایل: 18251 کیلوبایت
قیمت: 6800 تومان

توضیحات:
پاورپوینت ارائه کلاسی رشته معماری، با موضوع سازه های نو، در حجم 208 اسلاید، همراه با تصاویر.

بخشی از متن:
سیستم سازه ای با هسته ی برشی:
 برای ساختمان های تجاری و اداری که حد اکثر انعطاف پذیری تقسیم بندی در فضا را می خواهد.
جمع کردن سیستم های قائم حمل و نقل و توزیع انرژی (مثل اسانسورهاو...) تا تشکیل هسته یا هسته هایی بدهند.
هسته ی برشی را می توان به صورت تیرهای بسیار بزرگی تجسم کرد که اززمین طره شده و در مقابل بارهای  جانبی مقاومت می کنند.
در دو سیستم هسته ای مرکزی (طره ای و معلق) بارهای ورن در سیستم طره ای به طور تدریجی از صفر در بالا تا حد اکثر در پای ساختمان اضافه می شود. در صورتی که بارهای اویزان کننده ها در حالت معلق باید ابتدا به بالای هسته اورده شود بنابراین نیروی پیش تنیدگی بیشتری در ناحیه ی فوقانی هسته ایجاد می شود.

فهرست مطالب:
سازه های متداول برای ساختمان های بلند
سیستم قاب صلب
سیستم سازه ای با هسته ی برشی
سازه های تیر دیواری
سیستم های مرکب از قاب و دیوار برشی
سیستم های دال مسطح
سیستم های مرکب از دیوار برشی و قاب توام با خر پاهای کمربندی صلب
سیستم لوله ای
ساختمان های مرکب یا پیوندی
سازه های غیر معمول برای ساختمان های بلند
استفاده از قطعات پیش ساخته در ساختمان های بلند
سیستم های سازه ای پیش ساخته برای ساختمان های بلند
سیستم های قطعات پیش ساخته دیواری

پرداخت با کلیه کارتهای عضو شتاب امکان پذیر است.

پاورپوینت ترمووود

پاورپوینت ترمووود

دانلود پاورپوینت ترمووود ، در حجم 43 اسلاید. تقریباً همیشه برای بشر روشن بوده است که سوزاندن سطح چوب در آتش، آن را برای استفاده در فضای بیرونی مقاوم‌تر می‌کند و از دوران باستان از این روش برای افزایش مقاومت چوب‌هایی که در معرض شرایط آب و هوایی بیرونی قرار داشته‌اند استفاده می‌شده است ...

---

معماری فولدینگ

معماری معماری فولدینگ ژیل دلوز بحث ریزوم پیتر آیزنمن ب هرام شیر دل

دسته بندی	معماری
بازدید ها	12
فرمت فایل	ppt
حجم فایل	542 کیلو بایت
تعداد صفحات فایل	15

فروشنده فایل

کد کاربری 12271

تمام فایل ها

معماری فولدینگ
فولدینگ یکی از سبک های مطرح در دهه پایانی قرن گذشته بود . فولدینگ در معماری از اوایل دهه 1990 مطرح شد .

اولین نظریه پرداز: فیلسوف فقید فرانسوی ، ژیل دلوز .

فلسفه دلوز ، یک فلسفه افلاطون ستیز و دکارت ستیز است و عمودگرایی ، طبقه بندی و سلسله مراتب مردود می داند .از نظر دلوز ، هستی از زیر بناهای عقل ریاضی استخراج نشده است . وی در کتاب معروف خود ، ضد ادیپ سرمایه داری و اسکیزوفرنی ( 1972) خرد مدرن را مورد پرسش قرار داد . از نظر دلوز ، خرد هر جایی است. زیر بنا و روبنا وجود ندارد.دلوز در کتاب خود به نام ، فولد ، لایبنیتز و باروک ( 1982 ) جهان را چنین تبیین می کند : " جهان به عنوان کالبدی از فولدها و سطوح بی نهایت که از طریق فضا ، زمان فشرده شده ، در هم پیچ و تاب خورده و پیچیده شده است . " دلوز هستی و اجزاء آن را همواره در حال شدن می بیند .

و در ادامه داریم:

بحث ریزوم

معماری فولدینگ= نئوباروک

معمار سبک فولدینگ :بهرام شیر دل

معمار سبک فولدینگ: پیتر آیزنمن

معمار سبک فولدینگ: گرگ لین

فایل پاورپوینت 15 اسلاید

معماریمعماری فولدینگژیل دلوزبحث ریزومپیتر آیزنمنبهرام شیر دل

آشنایی با معماری پایدار و معماری سبز

معماری معماری پایدار معماری سبز ویتور ویوس والتر گروپیوس

دسته بندی	معماری
بازدید ها	11
فرمت فایل	ppt
حجم فایل	3077 کیلو بایت
تعداد صفحات فایل	48

فروشنده فایل

کد کاربری 12271

تمام فایل ها

فهرست مطالب :

مقدمه

معماری چیست؟

معماری با الهام از طبیعت
معماری پایدار

معماری سبز یا پایدار

مقدمه

بهره گیری از منابع عظیم طبیعی (انرژیهای نو) در جهت تامین نیازهایی از قبیل گرما، سرما، تهویه و آسایش فضاها سالهاست که مورد توجه معماران بوده و مهمترین اصول معماری پایدار نیز بر همین امر استوار است. در حقیقت ساخت و ساز پایدار، خلق محیطی سالم برپایه کارآیی منابع و اصول اقلیمی است و هدف آن کاهش تاثیر ساخت و ساز بر محیط پیرامون است. از میان این نوع منابع تجدید پذیر، میتوان انرژی ژئو ترمال یا زمین گرمایی را عنوان نمود . چشمه های آب گرم جهنده و فواره های بخار ، صور نمایشی این منبع انرژی هستند که در هر زمان مورد استفاده مردمان بوده و امروزه سعی در بهره برداری از این انرژی بصورت مدرن و در اندازه های بیشتر است. در حقیقت آنچه آن را انرژی پاک اعماق خاک نامیده اند، حرارت درون زمین است که در طول عمر زمین در هسته آن، ذخیره شده است. در ایران امکان استفاده از منابع انرژی زمین گرمایی بصورت مستقیم در مناطق دماوند، سبلان، ماکو، خوی و سهند وجود دارد. پیشروان استفاده از انرژی ژئوترمال ایتالیا، زلاندنو، آمریکا، فرانسه، ژاپن، ایسلند و مجارستان هستند. در سال ۱۹۰۴، نخستین بار در ایتالیا از انرژی زمین گرمایی برای تولید برق استفاده شد و در حال حاضر، میزان تولید برق از انرژی ژئوترمال ۱/۰ درصد کل انرژی جهان است.

معماری چیست؟

ویتور ویوس : اولین شخصی که گفت معماری هنر است.

والتر گروپیوس : از قاشق غذاخوری تا شهر دامنه کار معمار را تعریف می‌کند.
اتیون لوییس بوله : معماری چیست؟ آیا معماری هنر ساخت‌و‌ساز است؟ یقینا خیر.

تادااو آندو : معماری باید کاملاً با اطراف هماهنگی داشته باشد.

فرانسیسکو میلیزیا : معماری هنر ساختن است.

تویوایتو : معماری پدیده شهری است.

رمانتیسم‌ها : معماری هنر مستقل است.

فوتوریست‌ها : معماری تحت تأثیر جهان مکانیکی و تکنولوژی می‌باشد.

لوکوربوزیه : معماری غیر از نمایش ساخت و پاسخ دادن به نیاز‌ها است.

جان راسکین : معماری هنر مرتب کردن و تزیینات بنا‌های ساخته شده توسط بشر به هر مقصودی است به قسمی که در ساده‌ترین نگاه سلامت، نیرو و لذت بردن روح را میسر نماید.

اسنووا: ایدولوژی لادوفسکی درباره ساخت گرایی اینگونه معرفی شده بود که معماری باید ترکیب سه عامل روراستی فنی، امکان پذیری اقتصادی و بیان تجسمی باشد.

ل‌.بنه‌ووله: معماری مدرن از تغییرات فنی، اجتماعی و فرهنگی ناشی از انقلاب صنعتی، زاده شده.

کریستین نور برگ-شولتز: شاید به این نتیجه برسیم که صفت کمال معماری در گرو سه معیار اساسی است، نقش ساختمان، شکل و فنون.

و.................

فایل پاورپوینت 48 اسلاید

معماریمعماری پایدارمعماری سبزویتور ویوسوالتر گروپیوس

تاریخ معماری تزئینی

معماری معماری تزئینی معماری ایرانی دوره ساسانیان دوره هخامنشیان

دسته بندی	معماری
بازدید ها	11
فرمت فایل	ppt
حجم فایل	1620 کیلو بایت
تعداد صفحات فایل	15

فروشنده فایل

کد کاربری 12271

تمام فایل ها

مقدمه

عمر هنر در ایران به قدمت تاریخ است و معماری از کهن ترین هنرها است. رونق و اعتلای معماری در ایران از دوران باستان گواه آن است که این سرزمین از کانون های نخستین شهرسازی و نیزسدسازی و مهندسی بوده است که نمونه آن بناهای مختلف و سدهای باستانی و دهکده های متعدد در جای جای خاک این کشور است. آثاری که جسته و گریخته از میان نوشته های باستان شناسی و شرق شناسان به دست می آید روشنگر آن است که هنر و معماری از ۵۰۰۰سال قبل در این مرز و بوم ریشه دوانده است.

معماری ایرانی

نظری اجمالی به معماری ایران در عهد باستان این ویژگی را آشکار می سازد که معماری ایرانی بر سه اصل استحکام، آسایش و انبساط پایه گذاری شده است. معماری ایرانی در طی تاریخ خود دارای اصالت طرح و سادگی توام با آرایش و تزیین بوده است.تمامی گستره ایران به ویژه روستاها و آثار قدیمی و باستانی آن چون کتاب زنده اما فرسوده ای از تاریخ معماری و هنر است که هر برگ از این کتاب در لحظه ای کوتاه دروازه چندین هزار سال تاریخ را بر روی تماشاگر می گشاید.

و در ادامه داریم:

معماران و هنرپروران شهرساز ایرانی

سیر تکاملی هنر ایرانی

دوره اشکانیان یا پارتیان

دوره ساسانیان

دوره اسلامی

دوران صفویه

دوره قاجاریه

دوره پهلوی

فایل پاورپوینت 15 اسلاید

معماریمعماری تزئینیمعماری ایرانیدوره ساسانیاندوره هخامنشیان

پاورپوینت معماری ارگانیک

معماری معماری ارگانیک زندگی نامه فرانک لویدرایت نظریات رایت در مورد معماری

دسته بندی	معماری
بازدید ها	7
فرمت فایل	ppt
حجم فایل	857 کیلو بایت
تعداد صفحات فایل	33

فروشنده فایل

کد کاربری 12271

تمام فایل ها

زندگی نامه فرانک لویدرایت

فرانک لوید رایت: در آغاز پی بردم که سکونتگاه اساسا مانند غار نیست بلکه مانند سرپناهی وسیع در هوای آزاد هم آهنگ با چشم انداز به بیرون و درون است.”

رایت: نگذارید دیوار سقف و کف اکنون شریک یکدیگر نشوند بلکه جزئی از یکدیگر باشند و هر یک بر دیگری و در دیگری تاثیر بگذارند.

رایت بین سالهای 1916تا 1922 به ژاپن سفر کرد و در ژاپن هتل امپریال را در توکیو طراحی کرد . در این سالها شدیدا تحت تاثیر معماری ژاپن بود . ارتباط خانه با محیط ، الهام از طبیعت ، معماری ارگانیک ( ژاپنی ) ، سیالیت فضاهای داخلی . دومدرسه معماری شمال و جنوب در شیکاگو و نیومکزیکو ، تاسیس کرد . در کل می توان معماری رایت را چنین توصیف کرد : معماری ارگانیک ، ترکیب ساختمان با طبیعت و نه تحمیل ساختمان بر طبیعت ، ساختمان باید در دل تپه ساخته شود و به صورت افقی ( که در رقابت با طبیعت مطرح نشود ) ، مصالح بکار رفته باید منطبق با همان طبیعت که ساختمان ساخته می شود باشد . شکل ساختمان بی قاعده و منفصل بندی شده و این عمل نه تنها بدلیل عملکرد ها بلکه به دلیل بی قاعده گی طبیعت بستر ساختمان ، توجه به مورفولوژن سایت و توجه به عملکرد و تکنولوژی ساخت ، یکی از شاخصه های اصلی در طراحی مسکن رایت آتشگاه در مرکز خانه و تنها عنصر عمودی معماری رایت بود و این عنصر عمودی بقیه فضاهای مسکن را سازمان می داد.

در در کل سه هدف عمده رایت عبارتند از :

- ارتباط سیال بین داخل و خارج با گشودگی های مداوم و عناصر برنامه ریزی شده.
- افقی بودن چشمگیر آنها که ارتباط کامل با زمین به وجود می آورد.
- تقارن محوری برای تمرکز سیالیت نقاط مشخص.

نظریات رایت در مورد معماری:
در سال 1930، اصول برنامه ریزی برگرفته شده از کتاب رایت در معماری و دموکراسی:

1- کم کردن دیوارهای داخلی و ایجاد یک محیطی برای جریان هوا ، نور و چشم انداز به طوری که در کل پیوسته نشان داده شود
2- هماهنگ ساختن بنا با محیط خارج ( ثابت شده است که سطوح گسترده افقی بهترین وسیله برای ایجاد همبستگی است )
3- پلان آزاد
4- نشان دادن پی ها به صورت سکوی آجری کوتاه برای قرار گرفتن خانه بر روی آن
5- عدم استفاده از مصالح متنوع ، استفاده از مصالح جدید
6- دادن تناسبات منطقی و انسانی به تمام درها و پنجره ها
7- قرار دادن تاسیسات حرارتی درداخل ساختمان ( آتشگاه در مرکز ساختمان ) تاسیسات روشنایی و لوله کشیها در استخوان بندی ساختمان بطوری که جزئی از پیکره ساختمان باشد
8- مبلمان ساختمان به عنوان عناصر ارگانیک معماری و طرح آنها از بنا و الهام گرفته از آن باشد
9- حذف تزئینات ( دوره های معماری ) حذف ظرایف کاریها لارکین

و................

پدیده معمار ارگانیک را نمی توانبه آسانی با وقایع اجتماعی ، فنی یا فرهنگی مرتبط ساخت به ویژه که این پدیده از نظر زمانی یک دوره طولانی را در بر میگیرد. یعنی از 1889 که فرانک لوئید رایت نخستین خانه اش را در اوک پارک ایلی نویز ساخت تا عصر حاضر.

چیزی به عنوان یک مبنای نظری یکدست برای مجموعه معماری ارگانیک وجود ندارد. ارگانیک واژه ای است که فرانک لوئید رایت برای توصیف معماری خود به کار می برد.

در حدود سال 1900 لوئیس سلیوان در « کتاب گپ های کودکستانی » کوشید به معنی واقعی ارگانیک از طریق مقایسه و کشف اینکه واژه ارگانیک چه معنای «ندارد» دست یابد. او اظهار داشت: که ارگانیک به معنای زندگی و توسعه است و نه فقط مانند معماری فعلی امریکا« در سال 1900» ترحم انگیز به خاطر حماقتش ... کارکردهای بدون فرم، فرم های بدون کارکرد، جزئیات بی ربط به توده مردم و توده مردم بی ربط به هر چیز اما احمقانه ... برای من ارگانیک به معنای جست وجوی واقعیت هاست، واژه ای که دوستش دارم زیرا آن حس زندگی را که واقعیت معرف آن است و بر هر چیزهایی دلالت دارد که با تمام وجود به آنها چنگ می زنم « دوستش دارم».

کلود براگدون در سخنرانی ای با عنوان معماری ارگانیک در انسیتوی هنری شیکاگو به سال 1915 تشریح کرده است، معماری در سرتاسر جهان و در تمام جهان و در تمام دوران ها با دوگانگی اجتناب پذیری دو قسمت شده است: یا ارگانیک بوده ( و بدین ترتیب از کانون ارگانیسم طبیعی پیروی می کرده) یا ترتیبی بوده است ( یعنی بر طبق برخی آرمان های اقلیدسی که به دست انسان ابداع شده است).

فایل پاورپوینت 33 اسلاید

معماریمعماری ارگانیکزندگی نامه فرانک لویدرایتنظریات رایت در مورد معماری

پاورپوینت معماری داخلی

معماری طراحی داخلی فضا عنصر اصلی طراحی داخلی

دسته بندی	معماری
بازدید ها	7
فرمت فایل	ppt
حجم فایل	3806 کیلو بایت
تعداد صفحات فایل	29

فروشنده فایل

کد کاربری 12271

تمام فایل ها

طراحی داخلی چیست؟

طراحی داخلی (Interior Design)

به عنوان یک حرفه، یک هنر و یک صنعت در دنیا شناخته شده، بهینه­سازی فضاهای داخلی ساختمان­ها به منظور انجام فعالیت­های روزمره یعنی زندگی و کار است

بخش اعظم عمر ما در فضاهای داخلی بناها سپری می­شود. این فضاها محیطی را ایجاد می­کنند که پاسخ­گوی نیازهای اساسی ما نظیر نیاز به سرپناه بوده و بسیاری از فعالیت­های ما در آن صورت می­گیرد. همچنین آنچه به یک بنا روح می­بخشد، فضای داخلی آن است. بنابراین می­توان گفت کیفیت فضای داخلی از یک طرف تأثیر مستقیمی بر نحوه انجام فعالیت­های ما در آن دارد و از طرف دیگر نگرش، احوال و شخصیت ما را تحت تأثیر قرار می­دهد. بر این اساس، هدف طراحی داخلی، بهبود عملکرد فیزیکی و روانی فضا برای راحت­سازی زندگی در آن است. فضای معماری بدون طراحی داخلی یا اصلاً قابل استفاده نیست و یا در صورت قابل استفاده بودن، کارآیی لازم و بهینه را نخواهد داشت.

طراحی داخلی زندگی همه آحاد جامعه را تحت تأثیر قرار می­دهد و تأثیرات آن در زندگی به وضوح قابل مشاهده است. از این­رو موضوع طراحی داخلی به هیچ وجه محدود به اقشار مرفه و خانه­های اعیانی نیست.

طراحی داخلی می­تواند برای کل جامعه و طبقات کم­درآمد هم مفید باشد. اگر قناعت را اصل اساسی امروز جامعه بدانیم و قصد داشته باشیم امکان زندگی راحت را در فضای 40 یا 60 متری آپارتمان­ها فراهم کنیم، طراحی داخلی یک ضرورت گریزناپذیر خواهد بود. طراحی داخلی می­تواند به ما نشان دهد که در این فضای کوچک چطور و با چه وسایلی باید زندگی کنیم.

از آنجا که طراحی داخلی در ارتباط مستقیم با ویژگی­های روحی ـ روانی انسان قرار دارد، بایستی برای نیل به یک طرح مطلوب، ویژگی­های رفتارهای انسانی در فضاهای داخلی زیستی اعم از عمومی و خصوصی، در طراحی به دقت مورد توجه قرار ­گیرد.

از این­رو طراح به هنگام طراحی فضای داخلی با دو مقوله سروکار دارد: کاربرد آن فضا، و احساس و تأثیری که می­خواهد آن فضا بر استفاده­کننده داشته باشد.

طراحی داخلی طیف گوناگونی از عناصر و مؤلفه­ها از قبیل فرم، نور، رنگ، بافت، کف، سقف، دیوار، عناصر کارکردی و تزیینی و مبلمان را در برمی­گیرد.

این عناصر ابزارهای کار طراح هستند که همگی باید بطور هماهنگ و متناسب در یک طرح مرتبط و خوشایند قرار گیرند.

طراحی داخلی که در حد واسط میان معماری و طراحی قرار می­گیرد، به همان میزان که شامل جنبه­های کاربردی، ساختاری و فنی می­شود، طراحی تجسمی و جنبه­ های بصری و زیبایی­شناسانه را نیز در بر دارد.

از این­رو طراحی داخلی اغلب در ردیف هنرهای تجسمی به حساب آمده است و برای موفقیت در آن، بایستی تا حد نسبتاً زیادی با عناصر و اصول طراحی تجسمی و مبادی سواد بصری آشنا بود.

فایل پاورپوینت 29اسلاید

معماریطراحی داخلی فضاعنصر اصلی طراحی داخلی

معماری مسجد جامع کبود تبریز

معماری مسجد جامع کبود تبریز مسجد جهانشاه وجه تسمیح مسجد کبود معماری مسجد

دسته بندی	معماری
بازدید ها	9
فرمت فایل	ppt
حجم فایل	1767 کیلو بایت
تعداد صفحات فایل	26

فروشنده فایل

کد کاربری 12271

تمام فایل ها

تاریخچه

مسجد جهانشاه یا مسجد کبود (گوی مسجد) از آثار ابوالمظفر جهانشاه بن قرا یوسف از سلسله ترکمانان قراقویونلو می باشد که در870 هجری به همت و نظارت جان بیگم خاتون،زن جهانشاه بن قرایوسف قره قویونلو ،پایان یافته است.

در کتابهای تاریخی،این بنای باشکوه را «عمارت مظفریه»خوانده اند که مورد توجه ابو المظفر یعقوب بهادر خان قرار گرفت.در این روزگار تبریز در نهایت آبادانی و رونق بود.در نیمه اول قرن یازدهم هجری،کاتب چلبی و اولیا چلبی جهانگردان ترک عثمانی و در نیمه دوم همین قرن،تاورنیه و شاردون جهانگردان فرانسوی از این مسجد دیدن کرده بودند.کاتب چلبی در تاریخ جهان نما می نویسد:

«درگاه مسجد جهانشاه بلند تر از طاق کسری است.بنایی عالی است که با کاشیهای زیبا آراسته شده،گنبد های بلندی دارد....جامع دل انگیزی است که هر کس داخل شود دلش اجازه بیرون شدن را نمیدهد.لیکن شیعیان غالب‍ااز رفتن بدان مسجد خودداری میکنند.این بنا با کاشیهای زیبا آراسته شده،گنبدهای بلندی دارد و همه در ودیوار آن با کاشیهای رنگارنگ زینت یافته است»

وجه تسمیح مسجد کبود

در زمان‌ ابومظفر جهانشاه در قرن 9 ه‍.ق ساخته شده و به همین دلیل نام دیگر آن مسجد جهانشاه می‌باشد. مسجدی است تماماً مسقف که به دلیل عدم رسیدگی و تجربه زلزله‌های متوالی، تخریب شده است. ویژگی منحصر به فرد و محرز این بنا، پیش‌آمدگی پیشخوان مسجد همچون مساجد دیگر مغول و تیموری و همچنین استفاده از کاشی‌هایی به رنگ لاجوردی و آبی در نماسازی است که به این خاطر به آن مسجد کبود می‌گویند.

معماری مسجد

نمای روبروی مسجد با سردرب کاشیکاری شده،شکوه و جلال بخصوصی دارد.مصالح بنا آجری است.سنگهای ساختمانی نادری در آن به کاررفته است.از بقایای مسجد معلوم می شود که آجرها با گچ بند کشی شده است.صحن مربع شکل،حوضی برای وضو،شبستانهای اطراف برای درس و همچنین پناهگاه مستمندان،مسجد را تشکیل می دادند.در قسمت جلوی صحن و رو به قبله،بنای اصلی مسجد به پا شده که محوطه ای محصور،پوشیده ومربع شکل است.فاصله پایه های سقف ضربی آن ، 12 متر است که بر روی چهار پایه یک محوطه مربع شکل قرار دارد.بالای این بنا گنبدی قرار داشت که از آجر ساخته شده بود ، که ریخته است.تزیینات دل انگیز و زیبای متنوع به داخل مسجد اختصاص دارد.کف مسجد کاشیهای براق داشت . شبستان بزرگ محاط به رواق های به هم پیوسته است و از سه سو با طاقنماهایی به رواقهای اطراف خود ارتباط دارد . این شبستان با سقفی ضربی پوشیده شده است که قطر دهانه آن 17 متر است . تنها خصوصیت جالب این گنبد ساخت آن برروی چهارپایه مربعی است که این مربع خود به خود به تقارن و تجانس در درون مسجد می انجامد لذا عظمت و زیبایی مسجد را که طی قرون مختلف به نامهای مختلف خوانده شده است باید به لحاظ معماری خاص آن دانست .

اگرنمازگاه را که شامل محراب نیز است از بنای اصلی جدا کنیم، مربعی به طول 30 متر به وجود می آید.

فایل پاورپوینت 26 اسلاید

معماریمسجد جامع کبود تبریزمسجد جهانشاهوجه تسمیح مسجد کبودمعماری مسجد

بررسی نقوش و تزئینات مسجد جامعه یزد

بناهای باستانی و اسلامی ایران همگی دارای لطف خاص خودشان هستند که معماران تلاشگر و هنرمند با اطلاعات و دانش معماری بالا به تأسیس بناها همت گمارده‌اند

دسته بندی	معماری
بازدید ها	0
فرمت فایل	doc
حجم فایل	700 کیلو بایت
تعداد صفحات فایل	77

فروشنده فایل

کد کاربری 21941

تمام فایل ها

عنوان تحقیق:

بررسی نقوش و تزئینات مسجد جامعه یزد

فهرست مطالب

عنوان صفحه

- فصل اول

مسجد در معماری ایران......................................................... 5

عملکردهای مساجد مختلف...................................................... 7

خصوصیات فضاهای کالبدی مسجد.......................................... 9

- فصل دوم

مسجد جمعه یزد.................................................................... 15

مسجد جامع قدیم................................................................... 16

مسجد جامع نو...................................................................... 19

کتیبه‌ها ..............................................................................

فضای جلوخان .................................................................... 26

سردر و پیش درگاه............................................................... 28

دهلیز (کریاس) .................................................................... 31

منار................................................................................... 42

شبستان شرقی ..................................................................... 43

شبستان غربی...................................................................... 44

شبستان شاهزاده................................................................... 44

صحن داخلی........................................................................ 44

ایوان اصلی......................................................................... 45

زیر گنبد ............................................................................ 47

دالانها و شاه نشینهای متصل به ایوان........................................ 49

در و درگاههای شمالی و غربی ............................................... 50

پایاب ................................................................................ 51

سنگهای قبر غیره منصوب .................................................... 51

کتابخانه ............................................................................. 52

- فصل سوم

تزیین در معماری ................................................................ 55

انواع تزئینات....................................................................... 59

کتیبه‌ها .............................................................................. 59

تزئینات هندسی .................................................................... 61

تزئینات گیاهی ..................................................................... 62

نکاتی راجع به تزئینات .......................................................... 65

تأثیر رنگ در تزئین معماری.................................................. 69

بررسی رنگها ..................................................................... 71

رنگ سفید .......................................................................... 72

رنگ آبی............................................................................ 72

رنگ قرمز.......................................................................... 74

رنگ زرد........................................................................... 75

رنگ سبز........................................................................... 77

کنارهم قرارگیری رنگها ........................................................ 77

معماری و نگارگری ............................................................. 79

نگاهی به اشکال هندسی و تطابق آنها با رنگهای اصلی.................. 80

رنگها در شب...................................................................... 81

جلوه رنگ در کاشی معرق..................................................... 82

طلوع و غروب.................................................................... 82

مفهوم نقوش........................................................................ 83

- فصل چهارم

مصالح تزئینات در مسجد جامع یزد ......................................... 90

آجر................................................................................... 91

گچ..................................................................................... 93

سنگ................................................................................. 94

چوب................................................................................. 95

کاشی................................................................................. 95

تاریخچة ظهور و انحطاط....................................................... 96

انواع کاشی ......................................................................... 98

مقرنس............................................................................... 99

پیوست 1

پیوست 2

تصاویر پروژه عملی

پیشگفتار

مطالب این مجموعه با عنوان بررسی تزئینات و نقوش مسجد جامع یزد گردآوری شده و سعی بر آن بوده تا جایی که متون تاریخی باقیمانده و منابع و سوابق تاریخی مسجد جامع یزد اجازه داده است به ذکر توضیحاتی راجع به مصالح و کتیبه‌ها و تاریخ بنای آن و تغییرات ایجاد شده بر آن در طول سالیان، بپردازیم.

اگر چه نقوش شکل گرفته بر آن به طور عموم در تمام بناهای اسلامی ایران به چشم می‌خورد ولی خالی از لطف نبود که به بررسی تزئینات این مجموعه بپردازیم زیرا مجموعه بنای مسجد جامع یزد در شهری است که دارای بافت سنتی دست نخورده‌ای نسبت به بناهای شهرهای دیگر است، با این حال بناهای باستانی و اسلامی ایران همگی دارای لطف خاص خودشان هستند که معماران تلاشگر و هنرمند با اطلاعات و دانش معماری بالا به تأسیس بناها همت گمارده‌اند.

حال چه به صورت تحقیق دانشگاهی یا هر عنوان دیگری قطعاً علاقه و توجه شخصی و میل به دانستن در مورد این مطلب مرا بر آن داشت تا مروری هر چند اندک بر این پیشینة عظیم تاریخی داشته باشم و به این مسیر رنگارنگ قدم گذاشته و هنر گوشه دیگری از این سرزمین را ورق بزنیم، وارد فضای زیبا و ملکوتی شویم از داخل مقرنسها عبور کنیم و ایوانها را پشت سر گذارده و راه پر پیچ و خم نقوش اسلیمی و ختایی را گرفته از داخل بوته‌ها گذشته و مناره ها را دور بزنیم تا شاید نفحه‌ای از روح خلاق و ذوق هنری معمار و نقشبند این بنا از روح خسته ما گذر کند و جانی تازه به ما ببخشد.

به هر حال دیدن و مشاهده کردن این گونه هنرهای تاریخی که از سالیان باقی مانده شاید تلنگری باشد برای تمامی از تلاش افتادگان راه هنر و بروز خلاقیت و پشتکار.

مقدمه

هنر جوهره‌ای است که در ذات هر ایرانی به فضل الهی به ودیعه نهاده شده است. به همین علت جلوه‌های هنر در تمام مظاهر و مقوله های زندگی ایرانی مانند:‌ معماری، نقاشی ، خط و کتابت ، پارچه‌بافی، قالی وگلیم‌بافی، فلزکاری، سفالگری و ...... در طول تاریخ بروز و ظهور داشته و دنیایی از زیباییها، ذوق، خلاقیت و ابتکار را پدید آورده است.

یکی از مظاهر انعکاس هنر ایرانی در معماری این سرزمین است. هنرمند معمار ایرانی، از ابتدای کار و از هنگام بکارگیری آجر که از مصالح اولیه احداث بنا به شمار می‌رفته زیباترین نقشها و طرحها را هنگام احداث دیوارها و پوشش گنبد ها وگوشواره ها، مقرنس‌ها و طاقنماها خلق کرده است و در روند تکاملی آن با گره چینی، گل‌اندازی، گره‌سازی و آجرکاری خفته و رفته، شاهکارهای بی‌نظیری را به وجود آورده است.

هنگام استفاده از گچ با خلق گچبریهایی با نقوش هندسی، گیاهی، دنیایی از خلاقیت را که در دنیا بی نظیر می‌باشد آفریده و در استفاده از چوب برای پنجره ها و درها با بهره‌گیری از فنونی نظیر منبت، مشبک، معرق، کنده‌کاری، خاتم‌سازی و نقاشی روی چوب، اعجاز باور نکردنی را پدید آورده است.

برای تزیین بنا از کاشیهایی نظیر یک رنگ، هفت رنگ، معرق، طلایی و .... شیشه و آیینه در شکلها و رنگها و ابعاد گوناگون، مدد جسته و دنیایی از زیبایی و خلاقیت و هنر را عرضه کرده و همه اینها به همراه حجاریهای زیبا، بنا هایی را در جای جای ایران بر پا و استوار کرده است.

بدون تردید تحقق این همه زیباییها و خلاقیت جز به مدد عشق به معبود امکان‌پذیر نبود، چرا که بیشترین جلوه آنها را در مسجد، محراب و زیارتگاه می‌توان دید.

بناهای مذهبی، همواره مورد احترام و توجه ملل و اقوام مختلف در طول تاریخ بوده است، و به لحاظ همین اهمیت، پیوسته کاملترین تجربه های هنری هنرمندان برجسته هر دوره تاریخی در خدمت معماری و تزیین نقوش به کار رفته در احداث چنین اماکنی بوده است. این علاقه و توجه و بذل سرمایه های مادی و معنوی، نه از باب منافع اقتصادی و اغراض مادی، بلکه بر مبنای کشش و علاقه‌ای قلبی بر اساس گرایش فطری مردم به مکاتب الهی بروز کرده است. چه بسا مردمی که با مشکلات و تنگناهای اقتصادی قرین بوده، اما در سرمایه‌گذاری برای مظاهر معنوی، از جمله بناهای وابسته به مقدسات مذهبی، از هیچگونه ایثاری فروگذار نکرده اند.

بناهای رفیع و با شکوهی که در طول تاریخ برای معابد، مساجد و کلیساها، ‌سربرافراشته‌اند، با یک پشتوانه قلبی و عشق حقیقی همراه بوده است.

در تاریخ اسلام، مسجد در رأس توجه مردم، به ویژه هنرمندان معتقد به مبانی دینی قرار داشته است. در دوره هایی که اثری ازپیشرفتهای علمی و صنعتی در هیچ کجای عالم دیده نمی شود، برجسته‌ترین آثار معماری جهان، از میان مساجد بزرگ در جای جای سرزمنیهای اسلامی بر جای مانده است،‌ اگر چه به علل گوناگون، بویژه هجوم ارتشهای متجاوز بیگانه به کشورهای اسلامی بسیاری از ابنیه مهم و مساجد تاریخی دچار تخریب و ویرانی شده و آثار مهم مکتوب و میراث فرهنگی مسلمین که دستخوش غارت و آتش‌سوزی در کتابخانه‌های مهم جهان اسلام شده است، ما را از گنجینه‌های مهمی محروم کرده است،‌ با این حال آنچه بر جای مانده، خود دریچه‌ای است برای شناخت عظمت معماری به کار رفته در بنای مساجد بزرگ تاریخی، بویژه آن که در معماری و کاشیکاری بناها، مظاهر معنوی و مفاهیم والای مذهبی چه در انتخاب رنگ و چه در انتخاب شکل و فرم بسیار ماهرانه تلفیق شده‌اند،‌ و فضایی به وجود آورده است که انسان شیفته معنویت را بسوی خود می خواند.

فصل اول

- مسجد در معماری ایران

- عملکردهای مساجد مختلف

- خصوصیات فضاهای کالبدی مسجد

« مسجد » در معماری ایران.

در هنر و معماری ایرانی و به ویژه معماری مساجد با دو پدیده شکل و محتوا یا عینیت و ذهنیت - و در یک کلام قالب و روح مواجهیم.

هنر معماری دارای سه جنبه است یکی جایگاه اثر در شهر یا معماری شهری ، طراحی خود بنا یا حجم اثر، و در نهایت هنرهای وابسته به معماری که شامل مواردی چون نور و رنگ و نقش است، می‌گردد که این اخیر با آنکه نقشی محوری در آنچه که معماری ایرانی نا میده می‌شود دارد، اما در دوره‌های پسین، این شیوه یا مهجور گشته یا نقشی حاشیه‌یی یافته است. حال آنکه چنین ظرفیتی را دارد که فضا سازی کند و بدون اینکه ترکیب احجام نامتجانس ضرورت یابد، فضاهای دلخواه را ایجاد نماید.

انسان- و به تبع او اثر هنری- موجودیت نمی یابد، مگر آنکه قالب و روحی داشته باشد. قالب و روح دو وجه منفک یا همراه و ترکیبی نیستند، بلکه وجوهی محشور و عجیبند که هیچ کدام بدون دیگری موجودیت و معنا نمی یابد. نه هر قالبی محمل هر روحی است و نه روحی تاب نشستن بر هر قالبی را دارد. این دو تنها با یکدیگر موجودیت می یابد و رشد می کنند و مرتبت وجودی می‌یابند.

در هنر معماری، اثر و روح حاکم بر جابجایی آن از یکدیگر منفک نیستند و نمی‌توانند که باشند. نمی‌توان فضایی را تخیل نمود، بدون آنکه صورت و شمایلی برایش قائل گشت و به همین عنوان نمی توان صورت و شمایلی تصور نمود و مصالح آن را در نظر نداشت. روح فراخ در همنشین با قالب تنگ همچون انیسش خرد و تحقیر می‌گردد یا قالب شکسته بر می‌دارد. قالب فراخ نیز ذلیل روح خرد شده، ویرانه می‌شود. این دو تنها بار شد متناسب و همپای یکدیگر، کارا و زیبنده می‌گردند. در فضاسازی ایرانی علاوه بر ترکیب یا انتزاع حجمی، از نقوش و رنگ و نور پردازی هم، به منظور القای انتزاع یا ترکیب فضایی استفاده شایان و قابل توجهی می شود به این معنا که در یک فضای راسته، شکست نور یا تفرق نقوش، قطعه‌ای را مجرد یا گسسته می نمایاند و بالعکس بدین لحاظ شناخت نقوش و در رأس آن گره بنایی، در فضا‌سازی ایرانی نقشی مؤثر و ناگزیر دارد.

موضوع قالب و روح در بیان هنری و فضاسازی معماری، نه ماجرای راکب و مرکب که بحث وجود و موجودیت است. تذهیب کاران در طراحی، اشکالی را می‌آفرینند که «مداخل» نام دارد و آن صورت اشکالی است که «روالت» به هنگام نقش‌پردازی خود بخود «بوم آلت» را نیز مد نظر دارد. و هیچ یک از آلتهای «رو» و «بوم» بدون دیگری موجودیت نمی‌یابند. اما هر مداخلی مناسب هر زمینه‌ای نیست. به این معنا که تیزی و پخی یا راستگی و نقوس نقش مداخل را، نه اراده نقشبند که منظور نظر او، یعنی مکانت و فضا سازی نقش است که تعیین می کند. هرچند که رنگ و نور نیز در این نقوش تأثیر ناگزیر و بسزا دارند، مداخل نهایتاً در پیچیده‌ترین و رفیع‌ترین مرتبت خود به گره بنایی مبدل می‌شود. گره در مسیر تحول خود از مداخل تا گره و از گره تا « گره در گره » و حتی « شاه گره » تا آنجا پیش می رود که به شطرنج معماران معروف می‌گردد. اما در این عرصه همچنان انعطاف و قالب خود را به صور و طرق مختلف حفظ می‌نماید و به گره کند و تند و شل و در مواضعی دستگردان مبدل می شود که به انضمام رنگ، قوالبی هم شأن و محشور با روح حاکم بر فضا سازی است.

معرفت حاکم بر هر اثر معماری یا شهری، نقشی بنیادین در تحول شخصیت و ادراک حیثیت آن اثر در طول زمان و همچنین در احساس مخاطبان ایفا می نماید. نقوش در فضاسازی نقشی تعیین کننده دارند. فضا سازی مناسب، با مجموعه تمهیدات مندرج در آن رمز ماندگاری و موجب جاودانگی این آثار در طول حیات بشری گردیده است.

کاربرد نقوش در حیثیت خارجی و فضاسازی درونی هر اثر معماری، مؤثر و بلکه تعیین‌کننده است. گره بنایی در میان نقوش ایرانی جایگاهی رفیع و بی مانند دارد، تا آنجا شاید نقش دیگری همچون گره در فضاسازی معماری ایرانی عمومیت نیافته و دخیل نگشته است.

عملکردهای مساجد مختلف

همانگونه که دین اسلام، تنها دین عبادت و پرستش و توجه به آداب و مراسم عبادی نیست و حوزه نفوذ احکام و قوانین آن شامل همه ابعاد و عرصه زندگی فردی و جمعی است، مسجد نیز، تنها فضایی ویژه برای عبادت نمی باشد.

بلکه علاوه بر جلسه‌های وعظ و ارشاد مسلمین، حلقه‌ها و مجالس درس و بحث نیز در آن تشکیل می‌شد و می‌شود. حتی پس از اواخر قرن سوم و اوایل قرن چهارم هجری که فضای مدرسه به صورتی جدا و متمایز از مسجد پدید آمد، همواره در برخی از مسجد‌ها تدریس علوم مذهبی تا قرن و دهه‌های اخیر ادامه داشته است. علاوه بر این اغلب مسجدها سنگر مبارزه اجتماعی مردم علیه حکام جبار، و کانون تجمع مردم در هنگام خوف و اضطرار بوده است.

مسجدها را از نظر دامنه تنوع و حوزه کارکرد های آنها می توان به چهار گروه طبقه‌بندی کرد: گروه نخست، شامل مسجدهای جامع و مسجدهای بزرگی می‌شود که توسط سلاطین، وزاء و حکام ساخته می شدند. اداره عموم این مسجدها توسط بانی یا مأموران دولتی صورت می گرفت و آنان در اغلب موارد به هر کسی اجازه پیشنمازی یا تدریس در این مکان را نمی دادند بلکه اشخاصی که مورد تایید باقی قرار می‌گرفتند به منصب پیشنمازی یا تدریس برگزیده می‌شدند. دربرخی از مسجدهای جامع، چند پیشنماز همزمان به اقامه نماز می‌پرداختند و پیروان هر مذهب و مسلک با اقتدا به پیشوای خود، نماز برگزار می‌کردند.

- گروه دوم، شامل مسجد های متوسطی می‌شود که توسط بزرگان محلی، علما و یا مشارکت عمومی مردم ساخته می شد. در بسیاری از این مساجد ها برای پیشنماز و دیگر افراد مسجد، شرط خاصی وجود نداشت و از محدودیتهایی که در مساجد نوع اول ایجاد می‌شد، خبری نبود. هرچند باید توجه داشت که بعضی اوقات، پیرامون هر مذهب برای خود مسجد جداگانه‌ای می‌ساختند که پیشنماز و مدرسان آن از پیروان شاخه‌های همان مذهب بودند.

- گروه سوم ، شامل مسجد- مدرسه‌ها می‌شود. با وجود آنکه تعداد این مسجد - مدرسه ها بسیار اندک و انگشت شمار است، اما اهمیت آنها از جهت اینکه دو عملکرد عبادی و آموزشی، همزمان و به موازات یکدیگر، هر کدام بخشی از فضای کالبدی را به خود اختصاص داده‌اند، قابل توجه است. مسجد و مدرسه بسیار جالب آقا بزرگ در کاشان ، و مسجد و مدرسه سید در اصفهان از بارزترین نمونه های این گروه از مسجدها هستند.

گروه چهارم، شامل مسجدهای بسیار کوچکی می‌شود که عمده‌ترین و شاید تنها عملکرد آنها، جنبه عبادی آنها بوده است و تنها در آنها نماز بجا آورده می شد. مثلاً در نایین برخی از مسجدهای کوچک هستند که مساحتی درحدود ده متر مربع دارند. این مسجدها توسط افراد خیرخواه در محله‌ها یا در امتداد بدنه بازار و مراکز اقتصادی ساخته می شدند.

خصوصیات فضاهای کالبدی مسجد

مسجدهای اولیه بسیار ساده ساخته می‌شدند و فضای کالبدی آنها متشکل از شبستانی بدون در بود که در جلوی آن حیاط یا فضای باز نیمه محصوری وجود داشت. بتدریج و با گذشت زمان و روی کار آمدن حکومتهای سلطنتی، بر عظمت و شکوه معماری مسجدها افزوده شد.

در ایران، عناصری از معماری بومی در فضای کالبدی مسجدها مورد استفاده قرار گرفت. ایوان، یکی از این عناصر بود. نخست، یک ایوان در شبستان اصلی و سپس دو ایوان روبه‌روی یکدیگر که اغلب یکی به ورودی اختصاص داشت، به ساختمان مسجد اضافه شد. تعداد این ایوان‌ها در مرحله‌ای از تکامل طرح مسجد، به چهار عدد رسید. عنصر دیگر، عبارت از چهار طاقی‌هایی بود که در پیش از اسلام به عنوان بخشی از فضای آتشکده‌ها و آتشگاهها مورد بهره‌برداری واقع می‌شد و پس از اسلام بعضی از آنها به عنوان مسجد مورد استفاده قرار گرفت. این عنصر و گنبد به صورت گنبد خانه، در بخش شبستان اصلی مسجد به کار گرفته شد و بر عظمت فضای مسجد افزود. بدین ترتیب روند شکل‌گیری فضای کالبدی مسجد منجر به تکوین طرح فضاهای چهار ایوانی شد. طرح فضاهای چهار ایوانی که پیش از اسلام نیز شناخته شده بود، متأثر از جهان‌بینی و فرهنگ ایران باستان و در ارتباط با جهات چهارگانه مقدسی که در ارتباط با فضای مثالی و توجه به حرکت و سیر خورشید، شکل گرفته بود. طرح مزبور چنان مورد استقبال قرار گرفت که نه تنها در ساختمان مسجدها، بلکه در بنای مدرسه‌ها و کاروانسراها نیز به کار برده شد. البته این طرح بیشتر در مسجدها و سایر بناهای بزرگ به کار برده می‌شد و عمومیت استفاده از آن، مانع از تکوین در فضاهای معماری نمی‌شد.

مسجدهای جامع، از جنبة روند شکل‌گیری فضاهای کالبدی، به دو گروه تقسیم می‌شوند. گروه اول، شامل مسجدهایی که ساختمان آنها در طول تاریخ تغییر شکل پذیرفته و در هر دوره، فضاهایی به آنها الحاق شده و بخشهایی از آن را تغییر شکل داده‌اند. مسجد جامع اصفهان نیز که هستة اولیة آن پیش از زمان آل‌بویه ساخته شده بود، در دورة مزبور و پس از آن در عهد سلجوقیان و در دوره‌های بعد، همواره شاهد تغییراتی در فضای کالبدی خود بوده است.

گروه دوم، شامل مسجدهایی است که از ابتدا با نقشه‌‌ای از پیش طرح شده ساخته می‌شدند. و هیچ تغییر شکلی را نمی‌پذیرفتند. این مسجدها که اغلب متعلق به دورة صفویه و بعد از آن هستند، بیشتر به صورت بنایی مجزا از فضاهای کالبدی پیرامون خود و گاهی بی‌تفاوت نسبت به آنچه در برخی از جوانب و اطرافشان وجود داشت، ساخته می‌شدند. این مسجدها با داشتن یک ورودی عظیم و با شکوه ، خود را از فضاهای اطرافشان متمایز می‌ساختند و نظر بیننده را جلب می کردند.

تزیین بناهای مذهبی با آجر که در زمان سلجوقیان رایج، و در دورة ایلخانان تکامل یافته بوده، در دورة صوفیان جای خود را به تزیین پرکار و گستردة کاشی‌کاری داد. تزیین ساختمان به طور عمده متوجه فضای درونی بنا بود و پوستة خارجی بنا بسیار ساده بود و در اغلب موارد با کاهگل پوشانده می‌شد. تنها جایی که در نمای خارجی تزیین می‌شد و خود را جلوه‌گر می‌ساخت، فضای ورودی بنا بود. تزیین ورودی مسجدها و سایر بناها از دورة ایلخانان به بعد، بسیار مورد توجه قرر گرفت. در این بناها، فضاهای ورودی، بسیار مرتفع و با شکوه ساخته می‌شد.

بعد از دورة هخامنشی گنبد، که در پی نیاز و ضرورتی فنی - ساختمانی، برای پوشش فضای بزرگ بدون استفاده از چوب، در زمان اشکانیان اختراع شد و در آن دوره و سپس در عهد ساسانیان در ساختمان کاخها و آتشکده‌ها مورد استفاده قرار می‌گرفت و پس از آن برای پوشش بخشی از آن فضای شبستان به کار گرفته می‌شد به سبب استفاده زیاد از آن در مسجدها و سایر فضاهای مذهبی موجب شد که مفهومی سمبلیک کسب کند و به عنوان نشانه و سمبلی برای فضاهای مذهبی مورد توجه قرار گیرد. جنبة نمادی و سمبلیت گنبد از چنان قدرتی برخوردار شد که امروزه برای بیان جنبة مذهبی ساختمان مسجد ‌ها، مورد استفاده قرار می‌‌گیرد و هنوز هیچ عنصر و شکلی نتوانسته است جای آن را بگیرد و حتی تصور چنین تحولی در آیندة نزدیک دشوار به نظر می‌رسد.

مناره: همان گونه که از مفهوم واژه آن بر می‌‌آید، عنصری جهت تبادل اطلاعات از راه دور توسط آتش، و به طور کلی محل آتش بود و پیش از اسلام کاربرد داشت. این عنصر پس از اسلام ابتدا به صورت ساده و منفرد برای خواندن اذان و آگاه کردن مسلمانان از وقت نماز به کار می‌رفت. عنصر مزبور پس از قرن پنجم و ششم هجری، پس از پذیرش کاربردی فنی در جنب سر در ورودی‌ها و جنب ایوانهای اصلی مسجدها و سایر بناهای مذهبی، به صورت عنصری نمایشی و تزیینی درآمد و جنبه‌‌ای نمادی به خود گرفت.

نکتة بسیار مهم در مورد عناصر فوق، این است که با وجود آن که امروزه آنها به عنوان سمبل و نشانه‌ای از فضاهای مذهبی شناخته شده‌اند، اما این امر لزوماً به این معنی نیست که عناصر مزبور در زمان گذشته و در همة دوره‌ها و در همة شهرها، دارای چنین مفهومی که امروزه دارند، بوده‌اند؛ هر چند که پذیریش وجوه مشترکی بین مفاهیم و جنبة ادراکی آنها در طول تاریخ ممکن است.

مساجد بادگیردار: در اقلیمهای کویری خشک و گرم، ساختن سرسراها، گل افرنگها، هواکشها و بادگیرهای حفره‌ای در تیزه گنبدی پوششهای عرفها، رواقها، شبستانها موجب نوررسانی و تهویه و کوران هوا و خنک‌سازی فضاها می‌شود. همچنین وجود بادگیرهای مرتفع باداشتن فضاهای کانال وسیع در نقاط مشخص سبب کشش باد به درون فضاها می‌شود. در مواردی وجود بادگیریهای مضاعف در محراب و شبستان هوای محیط را مطبوع می کند.

فصل دوم

- مسجد جامع بزرگ یزد

- مسجد جامع قدیم

- مسجد جامع نو

مسجد جامع (جمعه) بزرگ یزد

یکی از مساجد بزرگ جامع ایران و درخشانترین بنای شهر یزد مسجد جامع آن است.

بنایی است قدیم و بسیار فاخر و جمیل. درخشندگی کاشیها، بلندی منارها، زیبایی گچکاری، گشادگی صحن، خوابیدگی و بالاخره شبستان زمستانی وسیع هر یک عنصری و عاملی از بزرگی، زیبایی، هنرمندی این یادگار ارجمند و دست پرودة هزار سالة یزد است.

وصف معماری و هنر ساختمانی آن را محمد کریم پیرنیا در یادداشتهای راهنماوار مربوط به آن شهر چنین کرده است:

«ایوان بزرگ و غرفه ها و گوشوارها و بزوارها و رواقها و طبنی‌های آن همه در حد زیبایی است و معماری با شکوه پارتی را با همه جلال و احتشام و نغزی و ریزه کاریش به یاد می‌آورد.

قوسهای جناغی خوش اندامش که تناسب 4 و 3 دارد در عین نغزی ژرف‌نگری معماری ایرانی را در استواری بنا نشان می‌دهد. تکیة بلند و سر در آسمانش با اینکه اندامی بس کشیده دارد بر شانه‌ای نازک ایستاده و فشار عمودی مناره‌های که آفریدة ذوق هنرمندان ایرانی است جزرهای باربر آنرا نغز و نازک کرده است. روشنایی گنبد با وضع طاقچه‌های گچ اندود در برابر روزنهای مشبک بنحوی شاعرانه تأمین شده.»

با وجود آنکه این مسجد از آثار دینی در شهر یزد و از نمودهای با ارزش و معماری تاریخی ایران است نخستین مطالعة دقیق عبارت است از مقالة تحقیقی ماکسیم سیرو که تحت عنوان زیر نشر شده است:

تحقیق در باب مسجد جامع یزد از دو قسمت تشکیل می‌ شود. یکی اطلاعات تاریخی منقولات مربوط به مسجد جامع قدیم که فعلاً اثری از آن باقی نیست. دیگر آنچه مربوط به مسجد جامع کنونی که از عصر مظفری است و آن را بر جای مسجد جامع قدیم ساخته‌اند.

در زبان فارسی، مقالة مختصری که دربارة این مسجد نشر شده از آن علی جندقی یزدی است.

شامل ورد77صفحه ای

اشکال هندسیرنگمعماریگنبدایواندالانشبستانکتیبهمسجد