مرجع کامل طرح های گرافیکی و پروژه های دانشجویی

مقاله های دانشجویی و دانش آموزی ، پاورپوینت و اسلاید ، تحقیق ، فایلهای گرافیکی( هر آنچه درباره پروژه های و تحقیقات خود می خواهید فقط در قسمت جستجو مطلب مورد نظر خود را وارد کنید )

مرجع کامل طرح های گرافیکی و پروژه های دانشجویی

مقاله های دانشجویی و دانش آموزی ، پاورپوینت و اسلاید ، تحقیق ، فایلهای گرافیکی( هر آنچه درباره پروژه های و تحقیقات خود می خواهید فقط در قسمت جستجو مطلب مورد نظر خود را وارد کنید )

نمونه سوال ریاضی دهم

نمونه سوالات ریاضی عالی برای پایه ی دهم
دسته بندی ریاضی
بازدید ها 2
فرمت فایل zip
حجم فایل 1196 کیلو بایت
تعداد صفحات فایل 6
نمونه سوال ریاضی دهم

فروشنده فایل

کد کاربری 22949
کاربر

نمونه سوال ریاضی دوره دوم متوسطه سال دهم برای رشته ریاضی

این نمونه سوال از آسان به سخت تست و برای تیزهوشان نیز توصیه میشود.


دانلود فایل ادبیات و معماری

معماری سنتی ایران دارای مفاهیم و معانی خاص به خود است به گونه ای که اینجانب معتقد می باشم حتی کوچکترین جزء شکل دهنده ، در یک اثر معماری دارای مفهوم و معنی خاص به خود است از اینجا بود که تصمیم گرفتم معانی را در معماری ایرانی درک نمایم زیرا به نظر بنده دلیل ضعف ما در سده های اخیر ، معلولی بوده ناشی از فراموشی مفاهیم ، معانی و هر آنچه که گذشتگان م
دسته بندی عمران
بازدید ها 19
فرمت فایل pdf
حجم فایل 26 کیلو بایت
تعداد صفحات فایل 16
ادبیات و معماری

فروشنده فایل

کد کاربری 4141
کاربر

معماری سنتی ایران دارای مفاهیم و معانی خاص به خود است به گونه ای که اینجانب معتقد می باشم حتی کوچکترین جزء شکل دهنده ، در یک اثر معماری دارای مفهوم و معنی خاص به خود است از اینجا بود که تصمیم گرفتم معانی را در معماری ایرانی درک نمایم زیرا به نظر بنده دلیل ضعف ما در سده های اخیر ، معلولی بوده ناشی از فراموشی مفاهیم ...


دانلود فایل پاورپوینت درس ششم (آداب زندگی) ادبیات فارسی دوره متوسطه اول

15 اسلاید قابل ویرایش
دسته بندی عمومی
بازدید ها 16
فرمت فایل ppt
حجم فایل 305 کیلو بایت
تعداد صفحات فایل 15
پاورپوینت درس ششم (آداب زندگی) ادبیات فارسی دوره متوسطه اول

فروشنده فایل

کد کاربری 4211
کاربر

*بدان که مردم بی هنر، مادام بی سد باشد، چون مغیلان که تن دارد و سایه ندارد؛ نه خود را سود کند و نه غیر خود را. *آگاه باش که انسان بی فضیلت، همیشه بی بهره است، مثل گیاه خارشتر که تن و ساقه دارد، اما سایه و سودی ندارد؛ نه به خودش بههر و سودی می رساند نه به دیگران . *جهد کن که اگرچه اصیل و گوهری باشی، گوهر تن نیز داری که گوهر تن از گوهر اصل بهتر بود.. *تلاش کن که اگرچه اصل و نسب خوبی داری ولی صفات اکتسابی( = دانش و فضیلت( خوبی نیز داشته باشی؛ زیرا دانش و فضیلت (=گوهر تن) از اصالت خانوادگی (= گوهر اصل) بهتر است.


دانلود فایل بررسی تطبیقی اثری از کمال الدین بهزاد با شعری از بوستان سعدی

بررسی تطبیقی اثری از کمال الدین بهزاد با شعری از بوستان سعدی
دسته بندی علوم انسانی
بازدید ها 4
فرمت فایل docx
حجم فایل 424 کیلو بایت
تعداد صفحات فایل 54
بررسی تطبیقی اثری از کمال الدین بهزاد با شعری از بوستان سعدی

فروشنده فایل

کد کاربری 4674
کاربر

بررسی تطبیقی اثری از کمال الدین بهزاد با شعری از بوستان سعدی

چکیده:

نقاشی ایرانی که با عنوان نگارگری شناخته شده است، بیشتر دارای مضامینی عاشقانه ‌- عارفانه و مذهبی است این مضامین برگرفته از شعرها و نثرهای ادبی می‌باشد که با خلاقیت هنرمند ایرانی عناصر اصلی آن به تصویر در آمده است.

نخستین چیزی که در بررسی آثار ادبی و هنری نظر ما را به خود جلب می‌کند صورت عینی و مادی آن است. شعر و ادبیات از دیر باز متوجه خواست‌های متعالی بشر در زمان‌ها و مکان‌ها بوده که در اشعار شاعرانی چون سعدی جاودانه شده و عنوان شعر جهانی به آن اطلاق گردید.

شعر یوسف و زلیخا از بوستان سعدی که توسط هنرمند نقاش کمال‌الدین بهزاد ترسیم شده است، نمونه خوبی برای بیان ارتباط بین شعر و نقاشی می‌باشد. بدین ترتیب که سعدی شاعر بزرگ ایرانی این داستان قرآنی را با تخیّل و ذهنیات خود به صورت عناصر لفظی بیان کرده و بهزاد این شعر را با توجه به اعتقادات و برداشت‌های ذهنی خود با عناصر بصری به تصویر کشیده است. زبان شعر از معنا مایه می‌گیرد به همین دلیل اسباب ایجاد شعرْ مبنایی معنایی دارد و نقاش هم در استفاده از شعر علاوه بر جنبه‌های معنایی به جنبه‌ی نمادین و استعاری آن نیز توجه می‌نماید.

کلید واژه:

ادبیات، شعر، قصه، عناصر بصری و لفظی، تخیّل، نگارگری


دانلود فایل ادبیات و معماری

معماری سنتی ایران دارای مفاهیم و معانی خاص به خود است به گونه ای که اینجانب معتقد می باشم حتی کوچکترین جزء شکل دهنده ، در یک اثر معماری دارای مفهوم و معنی خاص به خود است از اینجا بود که تصمیم گرفتم معانی را در معماری ایرانی درک نمایم زیرا به نظر بنده دلیل ضعف ما در سده های اخیر ، معلولی بوده ناشی از فراموشی مفاهیم ، معانی و هر آنچه که گذشتگان م
دسته بندی عمران
بازدید ها 19
فرمت فایل pdf
حجم فایل 26 کیلو بایت
تعداد صفحات فایل 16
ادبیات و معماری

فروشنده فایل

کد کاربری 4141
کاربر

معماری سنتی ایران دارای مفاهیم و معانی خاص به خود است به گونه ای که اینجانب معتقد می باشم حتی کوچکترین جزء شکل دهنده ، در یک اثر معماری دارای مفهوم و معنی خاص به خود است از اینجا بود که تصمیم گرفتم معانی را در معماری ایرانی درک نمایم زیرا به نظر بنده دلیل ضعف ما در سده های اخیر ، معلولی بوده ناشی از فراموشی مفاهیم ...


دانلود فایل دو پرسشنامه کیفیت زندگی کاری همراه با رفرنس معتبر و ادبیات

دو پرسشنامه کیفیت زندگی کاری همراه با رفرنس معتبر و ادبیات
دسته بندی پرسشنامه
بازدید ها 24
فرمت فایل pdf
حجم فایل 203 کیلو بایت
تعداد صفحات فایل 7
دو پرسشنامه کیفیت زندگی کاری همراه با رفرنس معتبر و ادبیات

فروشنده فایل

کد کاربری 7173
کاربر

دو پرسشنامه کیفیت زندگی کاری همراه با رفرنس معتبر و ادبیات


دانلود فایل کتاب فارسی پیش دانشگاهی

کتاب کامل ادبیات
دسته بندی آموزشی
بازدید ها 27
فرمت فایل pdf
حجم فایل 4880 کیلو بایت
تعداد صفحات فایل 160
کتاب فارسی پیش دانشگاهی

فروشنده فایل

کد کاربری 14645
کاربر

این pdf به طور کامل کتاب را پوشش داده و کاملا شبیه کتاب بوده و هیچ تفاوتی ندارد.


دانلود فایل جزوه زبان و ادبیات فارسی برای کنکور

جزوه زبان و ادبیات فارسی برای کنکور
دسته بندی تاریخ و ادبیات
بازدید ها 78
فرمت فایل pdf
حجم فایل 354 کیلو بایت
تعداد صفحات فایل 28
جزوه زبان و ادبیات فارسی برای کنکور

فروشنده فایل

کد کاربری 4678
کاربر

در این فایل تعدادی نکته مربوط به زبان و ادبیات فارسی را برای شما استخراج کرده ایم که می توانید با مطالعه آن برای تست های کنکور ، آمادگی پیدا کنید


دانلود فایل تست های قرابت معنایی ادبیات برای کنکور

تست های قرابت معنایی ادبیات برای کنکور همراه با پاسخ های تشریحی
دسته بندی تاریخ و ادبیات
بازدید ها 186
فرمت فایل pdf
حجم فایل 675 کیلو بایت
تعداد صفحات فایل 57
تست های قرابت معنایی ادبیات برای کنکور

فروشنده فایل

کد کاربری 4678
کاربر

در این فایل، تعداد زیادی سوال تستی قرابت معنایی ادبیات همراه با پاسخ های تشریحی را برای شما آماده کرده ایم.


دانلود فایل تصویر سازی صوتی تاریخ ادبیات

تصویر سازی صوتی تاریخ ادبیات
دسته بندی تاریخ و ادبیات
بازدید ها 47
فرمت فایل rar
حجم فایل 738 کیلو بایت
تعداد صفحات فایل 1
تصویر سازی صوتی تاریخ ادبیات

فروشنده فایل

کد کاربری 4678
کاربر

در این فایل صوتی ، چگونگی تصویر سازی صوتی برای یادگیری تاریخ ادبیات آموزش داده می شود.


دانلود فایل مقاله لزوم توجه به ترجمه در زیست جهانی

مقاله لزوم توجه ب ترجمه در زیست جهانی
دسته بندی تاریخ و ادبیات
فرمت فایل doc
حجم فایل 8 کیلو بایت
تعداد صفحات فایل 8
مقاله لزوم توجه به ترجمه در زیست جهانی

فروشنده فایل

کد کاربری 4152

*مقاله لزوم توجه ب ترجمه در زیست جهانی*



لزوم توجه به ترجمه در زیست جهانى که ما در آن به سر مى بریم امرى است اجتناب ناپذیر. چرا که گفت وگوى فرهنگى ملت ها، میسر نخواهد شد مگر با ترجمه آثار این فرهنگ ها. انسان ها در زیست ـ بوم هاى مختلف از سیبرى تا استوا، از چین تا آمریکاى لاتین داراى فرهنگ هایى گوناگونند و این تفاوت فرهنگى مى تواند براى ملت هاى سرزمین دیگر جذاب و آموزش دهنده باشد. ترجمه، در واقع بازگشایى دریچه اى است براى نظاره کردن چشم اندازهاى ملت ها. اما در این میان نکته اى که بسیار مهم و در خور توجه به نظر مى رسد، نخست انتخاب اثر و سپس چگونگى ترجمه و برگردان آن است، به این معنا که یک مترجم به عنوان یک «فاعل شناسا» در فرهنگ و آداب و رسوم یک ملت غور مى کند و پس از تحقیق و تفحص اثرى را براى ترجمه انتخاب مى کند، پس در چنین شرایطى اول مترجم است که باید مورد توجه و بررسى قرار گیرد. یک مترجم باید به زبان مقصد (به عنوان ابزار انتقال پیام و مفاهیم) فرهنگ و آداب و رسوم کشورش آگاه باشد، ذائقه تاریخى مخاطب ایرانى را بشناسد، حفره هاى خالى حوزه هاى مختلف را اعم از فرهنگى ـ هنرى یا علمى بررسى کرده باشد هم چنین باید دقت نظر و وسواس ویژه اى در مورد انتخاب آثار نشان دهد (با لحاظ این نکته که باید زبان مبدأ را به درستى بشناسد) به این معنا که اثر، اثرى قابل توجه باشد. حال قابل توجه بودن برمى گردد به مؤلف اثر، نوع پرداختن به موضوع توسط مؤلف، تازه بودن اثر در نوع خود، و آگاهى نسبى از این مورد که اثر مى تواند تأثیر مثبتى بر فرایند فرهنگى بگذارد. براى نمونه در تاریخ ادبیات و اندیشه شرق و غرب اتفاقات تأثیرگذارى از طریق ترجمه حادث شده است. این تأثیرات گاه به قدرى بوده که فرایندهاى فراگیرى در دو حوزه شرق و غرب ایجاد کرده است. اگر در گستره اندیشه کمى تأمل کنیم خواهیم دید که فلاسفه قرون وسطى در غرب، از طریق ترجمه، دانش و فرهنگ قابل توجهى از شرق آموختند.


دانلود فایل تحقیق کودکی فردوسی و شکل گیری شاهنامه

تحقیق کودکی فردوسی و شکل گیری شاهنامه
دسته بندی تاریخ و ادبیات
فرمت فایل doc
حجم فایل 9 کیلو بایت
تعداد صفحات فایل 10
تحقیق کودکی فردوسی و شکل گیری شاهنامه

فروشنده فایل

کد کاربری 4152

*تحقیق کودکی فردوسی و شکل گیری شاهنامه*


کودکی فردوسی و شکل گیری شاهنامه

فردوسی در طبران طوس به سال 329 هجری بدنیا آمد. پدرش از دهقانان طوس بود و در آن ولایت مکنتی داشت. از احوال او در عهد کودکی و جوانی اطلاع درستی نداریم؛ اینقدر معلوم است که در جوانی از برکت درآمد املاک پدر بکسی محتاج نبوده است؛ اما اندک اندک آن اموال را از دست داده و به تهیدستی افتاده است. همانطور که گفته شد وی دوران کودکی و جوانی را در خانواده ای که همه دهقان و ایرانی پاک نژاد بودند؛ در فضایی سرسبز و آرام به تحصیل علم و ادب گذراند. علاقه او به داستان های کهن باعث می شد تا گهگاه طبع خود را در سرودن تاریخ ایران قدیم آزمایش کند اما در آن زمان هیچ کس باور نمی کرد که این سروده های پراکنده ادامه یابد و به یک اثر عظیم حماسی به نام «شاهنامه» تبدیل شود.

شاهنامه سرایی

در عهد سامانیان در قرن چهارهم هجری، جمع آوری و تألیف سرگذشت پادشاهان قدیم ایران رونق به سزایی یافت. این کتاب ها که به شاهنامه معروف بودند به نثر نوشته شده بود و پیش از آن که از میان بروند، منبع و مأخذ برخی از کتاب های منثور و منظوم تاریخی در زبان فارسی و عربی قرار گرفت. جامع ترین آنها شاهنامه منثور ابومنصوری نام داشت که به فرمان «ابومنصور محمدبن عبدالرزاق» حاکم طوس، در حدود سال 346ه.ق به دست جمعی از مورخان و نویسندگان جمع آوری و تدوین گردید. این کتاب، مأخد مهم فردوسی در نظم شاهنامه است.

دقیقی، اولین شاهنامه سرا

پیش از آن که فردوسی، به شاهنامه سرایی بپردازد، «دقیقی» که از شاعران بزرگ و همسال فردوسی است به نظم شاهنامه روی آورده بود. وی تنها هزار بیت از داستان گشتاسب و ارجاسب تورانی را سروده بود که در سن کمتر از چهل سالگی به دست غلامش کشته شد. فردوسی علت قتل او را «خوی بد» یاد می کند و چینن می گوید:

جوانیش را خوی بد یار بود همه ساله تا بد به پیکار بود

بدان خوی بد جان شیرین بداد نبود از جهان دلش یک روز شاد

یکایک از او بخت برگشته شد به دست یکی بنده بر کشته شد

منابع شاهنامه

پس از قتل دقیقی، دوستان فردوسی که قوت طبع شاعری او را پیش از این آزموده بودند نزد وی آمده و او را به ادامه کار تشویق کردند؛ اما وی منبع و مأخذی در اختیار نداشت که بتواند از روی آن به نظم شاهنامه بپردازد؛ از این رو این شاعر خستگی ناپذیر و سخت کوش برای تهیه این منابع به شهرهای بخارا، مرو، بلخ و هرات سفر کرده و با یک تحقیق میدانی و گسترده، داستان های باستان را از سینه پیران جهان دیده بیرون کشید و آن ر ا به نسل های پیش ازخود تقدیم کرد.

بپرسیدم از هر کسی بی شمار نترسیدم از گردش روزگار

و این در حالی بود که آتش جنگ همه جا شعله ور و راه ها پر خطر بود.

زمانه سرای پر از جنگ بود به جویندگان بر جهان تنگ بود.

نگرانی فردوسی

بزرگ ترین لذت بزرگان علم و ادب زمانی است که بتوانند نتیجه تلاشهای علمی و ادبی خود را ببیند و آثاری گران سنگ و ارزشمند از خود به یادگار گذارند. همچنین بزرگ ترین نگرانی آنان هنگامی است که موانع و مشکلاتی خواسته یا ناخواسته در این راه پیش آید و نتوانند کار بزرگی را که آغاز کرده اند به پایان برند. فردوسی نیز چنین بود. او همیشه این نگرانی و دغدعه خاطر را داشت که مبادا او هم همانند دقیقی که چهل سالگی از دنیا رفت با مرگی نا به هنگام روبه رو شود و نتواند کار بزرگی را که با عشق و علاقه آغاز کرده به فرجام رساند؛ از این رو از خداوند می خواست که آن قدر زنده بماند که بتواند شاهنامه را که خود آن را «نامه شهر یاران پیش» نامیده بود به نظم درآورد.


دانلود فایل مقاله کشتن اژدها توسط گشتاسب

مقاله کشتن اژدها توسط گشتاسب
دسته بندی تاریخ و ادبیات
فرمت فایل doc
حجم فایل 12 کیلو بایت
تعداد صفحات فایل 7
مقاله کشتن اژدها توسط گشتاسب

فروشنده فایل

کد کاربری 4152

* مقاله کشتن اژدها توسط گشتاسب*

کشتن گشتاسپ اژدها و دادن قیصر دختر خود را به اهرن:

اهرن با شتاب رفت و آنچه را گشتاسپ خواسته بود آماده کرد و آورد و هر سه سوار شدند و به سوی کوه سقیلا تاختند. هیشوی کوه را به گشتاسپ نشان داد و خود با اهرن بازگشت. گشتاسپ به کوه رفت و چنان نعره ای زد که اژدها به ستوه آمد و با دم آتشین خود او را به سوی خویش کشید. گشتاسپ نیز چون تگرگ بر سر او تیره بارید و آهسته آهسته به هیولا نزدیک شد و نام یزدان را بر زبان آورد و ناگهان خنجر را در دهان او فرو کرد و تیغ ها را بر کامش نشاند. زهر و خون اژدها از کوه سرازیر شد و جانور سست و بی رمق بر زمین افتاد و گشتاپ چنان با شمشیر بر سرش زد تا مغزش را بر سنگ ریخت و سپس دو دندان او را کند و سر و تن خود را شست و پیروز سپاسگزار از یزدان، نزد هیشوی و اهرن بازگشت. یاران بر او نماز بردند و او را ستودند. اهرن هدایای بسیار و اسبان آراسته به او پیشکش کرد ولی گشتاسپ جز یک اسب و یک کمان و چند تیر چیزی از آن میان برنداشت و شادان نزد کتایون بازگشت. اهرن نیز اژدها را با چندین گاو و گردون از کوه پایین کشید و خود سرافراز در پیشاپیش گردون به قصر قیصر آمد. مردم در سر راه او گرد می آمدند و

هر آنکس که آن زخم شمشیر دید

خروشیدن گاو گردون شنید

همی گفت کاین زخم اهرمنست

نه شمشیر و نه نخجیر اهرن است

قیصر با شادی به پیشبازش آمد و به افتخار پیروزی او جشنی آراست و اسقف را به قصر خواند و دختر را به اهرن داد.

هنر نمودن گشتاسپ در میدان:

قیصر از اینکه دو داماد پهلوان نصیبش شده، از شادمانی سر بر آسمان می سایید و پیروزی آن دو را به آگاهی همه نامداران می رساند تا آنکه روزی در برابر ایوانش میدانی آراست و همه پهلوانان را به هنرنمائی در آن میدان فراخواند. دو داماد شاد قبل از همه شروع به هنرنمایی کردند و با هنر خود در چوگان و تیره و نیزه میدان قیصر را آراستند.

از آن سو کتایون نزد گشتاسپ آمد و گفت:«تا کی چنین اندوهگین به گوشه ای بنشینی و اندیشه کنی بلند شو و به میدان قصر به تماشای دو داماد پدرم برو و ببین این دو پهلوان که یکی گرگ را کشته و دیگری اژدها را، چه گردی برپا کرده اند» گشتاسپ گفت:«اگر تو چنین می خواهی من حرفی ندارم ولی اگر پدرت که مرا از شهر بیرون کرده در آنجایم ببیند چه خواهد گفت.» با این همه گشتاسپ زین بر اسب گذاشت و به میدان رفت و چندی آنجا به نظاره ایستاد و آن گاه گوی و چوگان خواست و وارد میدان شد. او چنان هنری در بازی نشان داد که پای دیگر یلان سست شد و هنگامی که نوبت تیرو کمان رسید باز همه از او در شگفت ماندند. قیصر به اطرافیان خود گفت:«او را نزد من آورید تا بدانم کیست و از کجا آمده که من تاکنون سوار سرفرازی چون او ندیده ام.» و چون او را نزد قیصر خواندند و قیصر از نام و نشانش پرسید گشتاسپ پاسخ داد:«من همان مرد بیگانه ای هستم که قیصر دخترش را به خاطر او از دیدگان راند و هیشوی شاهد است که آن گرگ بیشه و آن اژدها نیز به دست من کشته شده اند.


دانلود فایل تحقیق شیرین در خسرو و شیرین نظامی

تحقیق شیرین در خسرو و شیرین نظامی
دسته بندی تاریخ و ادبیات
فرمت فایل doc
حجم فایل 24 کیلو بایت
تعداد صفحات فایل 24
تحقیق شیرین در خسرو و شیرین نظامی

فروشنده فایل

کد کاربری 4152

تحقیق شیرین در خسرو و شیرین نظامی

نعمت‌الله‌ پناهی‌

برگرفته از: نامه‌ پارسی‌ ، سال‌ دهم‌، شماره‌ چهارم‌، زمستان‌ 1384: صص‌ 33ـ55

چکیده‌ : شخصیت‌ شیرین‌ در منظومه خسرو و شیرین‌ نظامی‌ محور این‌ داستان‌ محسوب‌ است‌، اما به‌ طور کلی‌ هاله‌ای‌ از ابهام‌ این‌ شخصیت‌ را فرا گرفته‌ است‌ و وی‌ شخصیت‌ واحدی‌ ندارد. این‌ مقاله‌ با بررسی‌ الگو و پیش‌نمونه‌ شخصیت‌ شیرین‌، بر آن‌ است‌ که‌ کلیت‌ شخصیت‌ شیرین‌، برآمده‌ از سه‌ شخصیت‌ مجزاست‌:

ـ آفاق‌، همسر نظامی‌

ـ شخصیت‌ حکیمانه‌ نظامی‌

ـ پیش ‌نمونه‌ طبقاتی‌

این‌ نتیجه‌ با بررسی‌ سیر شخصیت‌ شیرین‌ در کلیت‌ جریان‌ داستان‌ تحلیل‌ و ثابت‌ شده‌ است‌.

پیش‌نمونه شیرین‌

پرفروغ‌ ترین‌ چهره‌ داستان‌ خسرو و شیرین‌ ، بی ‌تردید «شیرین‌» است‌. نظامی‌ در یک‌ سیر صعودی‌ و متعالی‌، شخصیت‌ شیرین‌ را چنان‌ پرداخت‌ می کند که‌ بعد از او هر شاعری‌ تحت‌ تأثیر و عاجز از هر گونه‌ آفرینش‌ مشابهی‌ بوده‌ است‌. «قهرمان‌ واقعی‌ سرتاسر منظومه‌ و نقطه‌ مرکزی‌ آن‌، بی ‌گمان‌ خسرو نیست‌، ] بلکه‌ [ شیرین‌ است‌» و شخصیت‌ شعف‌انگیز شیرین‌ پرداختی‌ کامل‌ و عالی‌ دارد و تأثیر آن‌ بر کل‌ داستان‌ غیرقابل‌ انکار است‌. عوامل‌ چندی‌ در صورتگری‌ پیش‌نمونه‌ شیرین‌ دخیل‌اند که‌ در اینجا بدانها می‌پردازیم‌.

یک‌. آفاق‌، همسر نظامی‌

درباره‌ آفاق‌، شواهد تاریخی‌ می‌گویند: «حاکم‌ دربند کنیزی‌ برای‌ او (نظامی‌) فرستاد، این‌ کنیز جوان‌ که‌ از طایفه‌ قبچاق‌ بود، آفاق‌ نام‌ داشت‌. نظامی‌ او را به‌ همسری‌ برگزید. او را دوست‌ داشت‌، ولی‌ نتوانست‌ مدت‌ زیادی‌ با او زندگی‌ کند.» مرگ‌ همسر محبوب‌ او سبب‌ شکست‌ و دل ‌رنجوری‌اش‌ شد و از آنجا که‌ «آفاق‌ به‌ کلبه‌ فقیرانه‌ نظامی‌ سعادتی‌ راستین‌ آورد، مهر و عشق‌ نظامی‌ به‌ آفاق‌ چنان‌ شکوهمند و پرمعنا بود و زندگی‌ مشترکشان‌ چنان‌ سعادتبار بود که‌ شاعر پس‌ از مرگ‌ آفاق‌، مدت‌ زمان‌ درازی‌ در حسرت‌ خوشبختی‌ از دست‌رفته‌ خود می‌سوخت‌».

با توجه‌ به‌ سال‌ مرگ‌ آفاق‌ (576 ق‌) و مدت‌ تألیف‌ خسرو و شیرین‌ یعنی‌ از سال‌ 571 تا 587 ق‌، بی‌تردید از دست‌ دادن‌ آفاق‌ در این‌ مدت‌ ذهن‌ و اندیشه‌ نظامی‌ را به‌شدت‌ تحت‌ تأثیر قرار می‌دهد و مناسب ‌ترین‌ جای‌ عقده ‌گشایی‌ و اندوه‌ تنهایی‌ این‌ سوز و حسرت‌ درونی‌، منظومه‌ خسرو و شیرین‌ است‌.

نظامی‌ که‌ شیرین‌ را به‌ لحاظ‌ جوانب‌ شخصیتی‌، نسخه ‌بدلی‌ از آفاق‌ خود می ‌داند، همواره‌ با چشم‌ حسرتبار، آن‌ چنان‌ که‌ مولوی‌ شمس‌ را می‌نگریست‌، شیرین‌ را پابه‌پای‌ آفاق‌ خود به‌ اوج‌ می‌کشاند.

آنجا که‌ نظامی‌ در پایان‌ منظومه‌ و در حالی‌ که‌ می ‌خواهد از داستان‌ نتیجه ‌گیری‌ کند، به‌ طور صریح‌، شیرین‌ را نه‌ مثل‌ آفاق‌، بلکه‌ خود آفاق‌ می داند:

تو کز عبرت‌ بدین‌ افسانه‌ مانی

چه‌ پنداری‌ مگر افسانه ‌خوانی‌

در این‌ افسانه‌ شرط‌ است‌ اشک‌ راندن‌

گلابی‌ تلخ‌ بر شیرین‌ فشاندن‌

به‌ حکم‌ آن ‌که‌ آن‌ کم ‌زندگانی

‌ چو گل‌ بر باد شد روز جوانی‌

سبکرو چون‌ بت‌ قبچاق‌ من‌ بود

گمان‌ افتاد خود کافاق‌ من‌ بود

همایون ‌پیکری‌ نغز و هنرمند

فرستاده‌ به‌ من‌ دارای‌ دربند

پرندش‌ درع‌ و از درع‌ آهنین‌تر

قباش‌ از پیرهن‌ تنگ‌ آستین‌تر

ص‌ 699ـ700، ب‌ 126ـ131