دسته بندی | الکترونیک و مخابرات |
بازدید ها | 11 |
فرمت فایل | doc |
حجم فایل | 401 کیلو بایت |
تعداد صفحات فایل | 59 |
مقدمه
امروزه لیزر کاربردهای بیشماری دارد که همه زمینه های مختلف علمی و فنی فیزیک-شیمی-زیست شناسی - الکترونیک و پزشکی را شامل می شود. همه این کاربردها نتیجه مستقیم همان ویژگی های خاص نور لیزر است
لیزر چیست ؟
نور لیزر نوع کاملاً جدیدی از نور است؛ درخشانتر و شدیدتر از هرچه که در طبیعت یافت میشود. میتوان نور لیزری آنچنان قوی تولید کرد که هر مادهی شناخته شدهی روی زمین را در کسری از ثانیه بخار کند. می تواند سخترین فلزات را سوراخ کند یا به راحتی جسم سختی مثل الماس را سوراخ کند و از آن بگذرد.
برعکس، باریکهی کم قدرت و فوقالعاده دقیق انواع دیگر لیزر را میتوان برای انجام دادن کارهای بسیار ظریف مثل جراحی روی چشم انسان به کار برد. نور لیزر را میتوان خیلی دقیق کنترل کرد و به صورت باریکهی مداومی به نام موج پیوسته یا انفجارهای سریعی به نام پالس درآورد.
اگرچه اصول بنیادی لیزر از 40 سال پیش شناخته شده بود، نمایش اولین لیزر، دریچهای را به طرف یکی از هیجان انگیزترین و پردامنهترین پیشرفت های تکنولوژی قرن بیستم گشود. در ظرف چند سال پس از نمایش اولین لیزر، انواع بسیار گوناگونی از لیزرها به صورت ابزارهای عملی به صور گوناگون به کار گرفته شدند. لیزرها در تکنولوژی انقلابی جدید پدید آوردهاند و تأ ثیر آنها بر زندگی ما در آینده نیز ادامه خواهد داشت.
امروزه گسترهی وسیعی از لیزرها در همه جا به کار گرفته شدهاند. فروشگاههای بزرگ و بسیاری از انبارهای بزرگ خوردهفروشی برای جستجوی خودبهخود، ثبت قیمتها و صورتبرداری از اقلام خریداری شده، در قسمت حساب کننده از لیزر بهره میگیرند. در دستگاههای ویدئویی از نور لیزر برای خواندن دیسکهای ویدئویی و ایجاد تصویر متحرک همراه با صدا استفاده میکنند. مقدار زیادی اطلاعات را روی دیسکهای لیزری ثبت میکنند تا بعداً روی صفحهی کامپیوتر خوانده شوند یا توسط چاپگرهای لیزری به شکل نسخهی سخت روی کاغذ چاپ شوند.
در پزشکی نور لیزر به عنوان نوع جدیدی چاقوی جراحی بدون خونریزی استفاده میشوند و وقتی که نسجی مثل قسمت معیوب کیسهی صفرا در خلال جراحی برداشته میشود، رگهای خونی بسته میشوند. کارهای دندانپزشکی با لیزر درد کمتری دارند و برای روکش و پل دندان از لیزرها استفاده میشود.
در صنعت از لیزرها برای عملیات گرمایی فلزات، جوش دادن قسمتها به یکدیگر و وسایل همترازی دقیق استفاده میشود. لیزرها را برای اندازهگیری دقیق فاصلههای خیلی بزرگ و نیز فاصلههای خیلی کوچک به کار میبرند. افزون بر اینها لیزرها را همراه با تارهای نوری، برای انتقال بهتر دادهها و بهبود ارتباط تلفنی به کار میگیرند. لیزرها در حال تغییر دادن نحوهی پژوهش دانشمندان هستند. لیزرها میتوانند چشمهی جدیدی از قدرت الکتریکی بیافرینند، مشابه فرایندی که در خورشید برای تولید انرژی به وجود میآید.
خواص نور لیزر و کاربردهای آن
از نخستین روزهای ساخت لیزر پی برده شد که نور لیزر خواص مشخصهای دارد که آن را از نورهای ایجاد شده از سایر منابع، متمایز میکند. در ابتدا به این ویژگیها و نحوه ایجاد آنها توسط لیزر اشاره خواهیم کرد. لیزر دارای سه ویژگی مهم است:
تکفامی
در توضیح این ویژگی لازم است ابتدا با مفهوم گسیل القایی ( نشر القایی)آشنا شویم. گسیل پرتو توسط الکترونهای برانگیخته در داخل اتم به دو صورت است :1 ) گسیل خود بهخودی 2) گسیل القایی
فرض کنید 1 e و e2 دو تراز متوالی از یک اتم با انرژیهای 1 E و2 E باشد و الکترونی در تراز e1 در حالت پایه خود قرار گرفته باشد. اگر به هر دلیلی این الکترون از تراز 1 e به تراز بالاتر 2 e برود گفته میشود اتم تحریک شده است یا در حالت برانگیخته قرار دارد. چون این حالت یک حالت ناپایدار است اتم تمایل دارد هرچه زودتر به حالت پایدار باز گردد. به همین دلیل الکترون مزبور بلافاصله به حالت قبلی در تراز1 e بر خواهد گشت. از طرفی چون این دو تراز اختلاف انرژی 1 E E 2- دارد بنا بر اصل پایستگی انرژی، انرژی اضافی الکترون به صورت تابش با فرکانس V، حین بازگشت به تراز اول گسیل میشود. به این فرآیند گسیل خودبهخودی گویند. حال اگر الکترونی در تراز2 e در حالت پایه خود قرار داشته باشد و ما به طریقی اتم را تحریک کنیم ( میدان الکترومغناطیسی، تابش، حرارت و... ) در اثر این القا الکترون مزبور تراز 2 E را ترک نموده وبه تراز E1برود و حین این انتقال ( بنا به اصل پایستگی انرژی ) تابش گسیل کند به این تابش گسیل القایی یا نشر القایی گویند.
هر کدام از این فرآیندها ویژگیهای خاص خود را دارد. در گسیل خودبهخودی تابشهای گسیل شده به صورت کاتورهای و در تمام جهات گسترده است. اما در گسیل القایی جهت تابش در یک راستای معین خواهد بود. از طرفی در گسیل خودبخودی فوتونهای تابشی در اثر گزار بین اتمهای ترازهای اتمی یا مولکولی مختلف و متفاوت از هم به وجود میآیند پس این تابشها طیف گستردهای از فرکانسها را شامل میشود.
اما در گسیل القایی تابش در اثر گزار بین ترازهای اتمی یا مولکولی مشابه گسیل میشود. بنابراین همه تابشها تقریبا فرکانس یکسانی دارد. معمولا در لیزر از فرآیند گسیل القایی استفاده میشود. اما برای داشتن گسیل القایی طولانی مدت به مولکولهایی شامل دوتراز که تراز بالایی آن پروتراز پایینی آن خالی باشد، نیاز داریم. اما آنچه که نظریههای کوانتومی بیان میکنند این است که بنا به قاعده گزینش در اتمها ابتدا ترازهای پایینتر پر میشود. بنابراین به وضعیت بهوجود آمده در لیزر، وارونگی جمعیت گویند. نحوه ایجاد وارونگی جمعیت بسته به نوع لیزر متفاوت است. مثلا در لیزر هلیوم نئون مخلوط کردن این دو گاز منجر به جفت شدن برخی ترازها ی اتمی آن دو شده و وارونگی جمعیت مورد نیاز را تامین میکند. به این ترتیب لیزر قادر به ایجاد تابشی تک فرکانس خواهد بود. با این وجود برای تک فرکانس شدن بیشتر از یک عنصر اپتیک مانند بازآواگر( سنجه) نیزدر لیزر استفاده میشود.
ویژگی تکفامی نور لیزر بیشتر کاربرد شیمیایی دارد. به عنوان مثال برای جدا سازی ایزوتوپهای یک عنصر به یک منبع تکفام مانند لیزر نیاز است. ایزوتوپهای یک عنصر از نظر محتوا باهم متفاوت است پس فرکانسهای جذب آنها نیز اندکی متفا وت خواهد بود که تنها نور لیزر قادر به تفکیک آنها است. تمایل زیاد به استفاده از این کاربرد در صنایع هستهای نیز غیرمنتظره نیست.
فایل ورد 59 ص
دسته بندی | الکترونیک و مخابرات |
بازدید ها | 7 |
فرمت فایل | doc |
حجم فایل | 314 کیلو بایت |
تعداد صفحات فایل | 24 |
کلمه» لیزر« =Laser = از حروف اختصاری عبارت انگلیسی
Light Amplification by Stimulated Emission Of Radiation
ساخته شده است و به معنای» تقویت نور از طریق تشعشع تحریک شده« به کار میرود.
لیزر نوری است متشکل از پرتوهای به غایت دسته شده و همدوس که بسامد امواج الکترومغناطیسی این پرتوها در حوزة بسامدی بین فرابنفش و فروقرمز گسترش مییابد. فرآیند لیزر از کوانتومی شدن انرژی در ماده و میدان تشعشع الکترومغناطیسی سر چشمه میگیرد و بر اثر تحریک ساختگی تشعشع پدید میآید.
وجود پدیده تشعشع تحریک شده را آلبرت اینشتین در سال 1316 ، در ضمن یک برداشت نو از فرمول تشعشع بلانک به دست آورد و پایههای فیزیکی آن را همان زمان انشا کرد. اما این نوآوری اینشتین نزدیک به نیم قرن فقط جنبه نظری داشت و از حلقه علاقه دانشمندان فیزیک فراتر نرفت.
اصطلاح» لیزر« از سال 1960 متداول گشت، و این هنگامی بود که تئودور نویمان، از طریق تحریک تشعشع، نخستین لیزر را در بلور یاقوت تولید کرد. یک سال بعد در سال 1961 نیز جوان و همکارانش نخستین لیزر گاز هلیوم – نئون را ساختند. همچنین دیری نگذشت که نخستین لیزر نیمه رسانای ارسینو- گالیوم نیز در سال 1962 به دست دو گروه مستقل( تقریباَ همزمان) تولید شد.
مهمترین لیزرها را میتوان به سه گروه اصلی تقسیم کرد: لیزر اجسام سخت یا لیزر بلورها، لیزر گازها و لیزر نیمه رساناها. ولی این هر سه نوع لیزر از لحاظ فرآیند تولید در سه عامل اصلی زیر مشترکند:
سه ظرف با محتوای مایع در سه سطح متفاوت قرار گرفتهاند، و یک پمپ هیدرولیکی p مایع را از ظرف 1 به ظرف 3 میکشاند(رجوع به شکل6). سوپاپهای در لولههای اتصال تعبیه شده است، به طوری که مایع میتواند به ظرف 2 منتقل گردد و از آنجا به درون ظرف 3 وارد شود، ولی مقدار این جریان البته با حجم مایع درون ظرفها متناسب خواهد بود. چنانچه احتمال انتقال از ظرف 2 به ظرف 1 از احتمال انتقال از ظرف 3 به ظرف 2، یا از ظرف 3 به ظرف 1، بسیار کمتر باشد، یک گزارش بیشتر برای تراکم مایع در ظرف 2 پدید میآید، و ظرفهای 1و 2 از حیث تراکم مایع با یکدیگر تعویض میشوند. همچنین اگر احتمال انتقال از ظرف 3 به ظرف 2 از احتمال دیگر انتقالها کمتر باشد، این امکان که ظرفهای 3 و 2 از حیث تراکم با یکدیگر تعویض شوند، به وجود خواهد آمد.
اینک اگر سطوح انرژی را منطبق با ظرفهای مذکور بدانیم و سوپاپهای تعبیه شده را در حکم احتمال انتقال اتمها به تصور آوریم، میتوان گفت که مشابه همین وضع در مورد وارونهسازی از طریق پمپ اپتیکی پیش میآید. به عبارت دیگر، یونهای ماده فعال تحت تابش نور ناهمدوس (پمپ اپتیکی) از سطح انرژی 1 به سطح انرژی 3 منتقل میشوند و پس از توقف کوتاه در این سطح که به صورت نوار پهن ظاهر میشود، به سطح انرژی 2 سقوط میکنند- بعداَ خواهیم دید که پیدایش این نوار پهن برای تشعشع پرتوهای لیزر لازم است.
هر گاه شدت نور پمپ به اندازه کافی باشد، سطوح انرژی 1و2 از حیث چگالی عدد اشغال وارونه میشوند، و ماده لیزر برای صدور پرتوهای همدوس آماده است.
3- فضایی به عنوان مشدد اپتیکی و به منظور تقویت امواج نور. این مشدد اپتیکی غالباَ از نوع تداخلسنج فابری- پرو است که به وسیله دو آینه (یکی سراسر منعکس کننده و دیگری بخشی منعکس کننده و بخشی عبوردهنده) از دو طرف محصور میشود و ماده آرایش یافته لیزر را در فضای خود جا میدهد.
اینک کوانتومهای نوری صادر شده، پس از انعکاس در سطح آینهها، در ضمن هر رفت یا برگشتی پیدر پی تشدید میشوند، و بذین ترتیب پرتوهای تقویت شده لیزر به وجود میآیند. این وضع در واقع مشابه وضع امواج مکانیکی یک تار مرتعش است که در دو انتها به دو نقطه ثابت شده باشد، با این تفاوت که در مشدد اپتیکی مسئله بر سر امواج نوریی است که طول موج آنها در ردیف قرار میگیرد. پس برای آنکه موجهای نور یکدیگر را تقویت کنند، فاصله دو آینه باید یک مضرب صحیح از طول موج پرتو تحریک شده باشد.
وظیفه مشدد اپتیکی، علاوه بر همدوس کردن پرتوها در سطح آینهها، این است که فقط به پرتوهای محوری عمود بر سطح آینه اجازه خروج بدهد.
پس از این مقدمات، ساختمان سه لیزر نمونه را، که از لحاظ آموزشی قابل توجهاند، اجمالاَ بررسی میکنیم و در این میان با طرز تولید پرتوهای سه گروه لیزر اجسام سخت و لیزر گازها و نیز لیزر نیمه رساناها آشنا میشویم.
لیزر یاقوت
ماده پایه در این لیزر تک بلور اکسید آلومینیوم(Al2O3) است. ماده فعال را اکسید کرم(Cr2O3) تشکیل میدهد، بدین نحوه که به ازای تقریباَ هر هزار یون آلومینوم، یک یون کرم در شبکه بلور جایگزین یک یون آلومینیوم میشود. شکل 7 نمودار ترسیمی سطوح انرژی را در مورد بلور یاقوت در حالت تعادل گرمایی نمایش میدهد. E1 و E2 به ترتیب دو حالت تحریک شده با چگالیهای اشغال n1 وn2 را نمایش میدهند، حال آنکه حالت پایه با چگالی عدد اشغال n0 را معرفی میکند. اینک با توجه به ارتباط ریاضی بین چگالی عدد اشغال (ص 464) یک نمودار ترسیمی برای توزیع یونها در بلور یاقوت به دست میآوریم(شکل 8). این نمودار ترسیمی نشان میدهد که چگالی عدد اشغال در سطح انرژی پایه از چگالیهای عدد اشغال در دو سطح انرژی تحریک شده به مراتب بزرگتر است. پس بلور یاقوت در حالت عادی برای تولید پرتوهای لیزر به کار نمیآید، بلکه سطوح انرژی آن از حیث عدد اشغال ابتدا باید وارونه شود. به این منظور این وارونهسازی در بلور یاقوت، عموماَ از نور سبز مایل به زرد یک لامپ تخلیه استفاده میشود( شکل9). این لامپ مارپیچی ی قطعه بلور یاقوت آرایش یافته و قلمی تراشیده شده را به طول5 تا 10 سانتیمتر در درون خود جا میدهد. نور لامپ یونهای فعال را از سطح انرژی پایه0E به نوار انرژی2E میرساند( عمل اپتیکی)× . اینک همین یونهای کرم، پس از یک توقف کوتاه، بر اثر خوبخودی به سطح 1E سقوط میکنند واز آنجا، در ضمن صدور کوانتومهای نور، به سطح انرژی پایه بر میگردند( رجوع شود به شکل 7). سپس کوانتومهای نور در درون قطعه بلور یاقوت، که خود در حکم یک مشدد اپتیکی عمل میکند، تشدید شده امواج نور تقویت شده را به وجود میآورند. ااین امواج تقویت شده در امتداد محور مشدد و عمود بر سطح آینه از بخش قابل عبور آینه به صورت پرتوهای لیزر خارج میشوند.
× ) نور لامپ تخلیه( بخار جیوه) مرکب از کوانتومهای با انرژیهای متفاوت است. از این رو سطح انرژی2E به صورت یک نوار پهن متشکل از سطوح انرژی متفاوت و نزدیک بهم ظاهر میشود.
فایل ورد 24 ص
دسته بندی | فیزیک |
فرمت فایل | doc |
حجم فایل | 68 کیلو بایت |
تعداد صفحات فایل | 74 |
*تحقیق درباره لیزر و تاریخچه پیدایش و کاربرد آن*
عنوان صفحه
مقدمه..............................................................................................................................................4
فصل اول: لیزر
ماهیت نور.......................................................................................................................................6
تاریخچهﻯ پیدایش لیزر...................................................................................................................7
گسیل خود به خود..........................................................................................................................8
گسیل القایی....................................................................................................................................9
لیزر چگونه تولید میشود..............................................................................................................10
ویژگیﻫای نور لیزر.......................................................................................................................12
سوئیچ Q......................................................................................................................................13
انواع لیزر......................................................................................................................................14
فصل دوم: کاربردهای آن
کاربرد لیزر در صنعت...................................................................................................................21
مینیاتوری............................................................................................................................................................23
تمامنگاری (هولوگرافی).....................................................................................................................................23
ثبت با لیزر.........................................................................................................................................................26
ساختمانﺳازی و کشاورزی................................................................................................................................26
سایر کاربردها.....................................................................................................................................................27
کاربرد لیزر در مبحث نظامی.........................................................................................................30
کاربرد لیزر در پزشکی..................................................................................................................33
چشم.................................................................................................................................................................33
پوست................................................................................................................................................................34
دندان پزشکی.....................................................................................................................................................36
جراحی................................................................................................................................................................37
درمان بیماریﻫا....................................................................................................................................................39
لیزرهای باهوش..................................................................................................................................................40
لیزرهای خانگی..................................................................................................................................................40
اثرات لیزر بر بدن...............................................................................................................................................41
خطرات اختصاصی لیزر.................................................................................................................................... 41
کاربرد لیزر در تحقیقات...........................................................................................................................43
کاربرد لیزر در ارتباطات.......................................................................................................................... 48
کاربردهای لیزر ND-YAG....................................................................................................................52
پرتوافشانی بر هنر دیرینهﻯ تاریخ.............................................................................................................52
ایمنی لیزرها .............................................................................................................................................53
فصل سوم: بازدیدها
بیمارستان فارابی........................................................................................................................................58
دندان پزشکی............................................................................................................................................60
دانشگاه شهید بهشتی.................................................................................................................................61
فصل چهارم: نتیجهگیری
پیشنهادات..................................................................................................................................................65
خلاصهﺍی از متن با توجه به.....................................................................................................................66
نتیجهگیری.................................................................................................................................................68
واژهنامه......................................................................................................................................................69
منابع ........................................................................................................................................74
مقدمه
«اقرا بسم ربک الذی خلق» بخوان به نام پروردگارت که تو را آفرید.
خدایا اولین سخن تو با پیامبرت خواندن بود. توخیر بندﻩات را در دانشمند بودن او میﺩانی. پس خدایا شناخت علوم بر ما آسان ساز. یعنی شناختن و دانستن چیزی همان طور که هست واین از صفات خداوند است. از آغاز آفرینش انسان تاکنون میلیونﻫا سال میگذرد. در این سالها انسان شاهد تغییرات زیادی در محیط پیرامونش بودهﺍست. تمامی این تغییرات ناشی از قدرت عقل و قوﻩی اراده و تصمیمگیری اوست.اما امروزه شاهد پیشرفتﻫای شگرفی در علوم مختلف از جمله پزشک، شیمی، زیستشناسی، ارتباطات و... هستیم که بسیاری از این پیشترفتﻫا را مدیون اختراع پرتویی شگفتﺍنگیز به نام لیزر میﺩانیم.
لیزر یا به اصطلاح نور باشکوه نوع کامﻸ جدیدی از نور است که بسیاری از آرزوﻫای رویاگونهﻯ بشر را جامهﻯ عمل پوشاندهﺍست، به طوری درخشانتر از هر چه که در طبیعت یافت میشود. با لیزر میتوان عجایبی به بار آورد و هر مادهﻯ شناخته شده روی زمین را در کسری از ثانیه بخار کرد.
لیزرها آن چنان قدرتمند هستند که میتوانند فرﺁیند همﺠوشی هستهﺍی را ایجاد نمایند همان فرﺁیندی که در خورشید صورت میگیرد که برای به وجود آمدن آن گرمایی بالغ بر K10 نیاز است.
امروزه لیزرﻫا کاربردﻫای وسیعی در علوم مختلف از جمله: صنعت، پزشکی، کشاورزی، ساختمان سازی، هولوگرافی، شیمی، زیست شناسی و ارتباطات یافتهﺍند.
هدف ما از انجام چنین تحقیقی آشنایی بیشتر با لیزر و کاربردﻫای آن ﺍست تا بتوانیم علت اصلی پیشرفتﻫای بشر را در بسیاری از زمینهﻫای علمی و تحقیقی دریابیم و از آنﻫا در جهت پیشرفتﻫای جدیدی برای کشورمان وتمام جهانیان استفاده کنیم.
فصل اول:
لیزر
ماهیت نور
اسحاق نیوتن در سال 1672 برای اولین بار نظریهﻯ ذرهﺍی بودن نور را بیان کرد و انیشتین نیز با انجام آزمایش فوتوالکتریک نظریهﻯ نیوتن را ﺗﺄیید کرد. نیوتن هم چنین با عبور دادن نور از منشور توانست نور را تجزیه کند.
نور خود یک موج الکترومغناطیسی است و میﺩانیم که موج دارای 3 مشخصهﻯ اصلی: بسامد، دوره و طول موج است. طول موج یکی از مهمترین مشخصهﻫای موج است که با انرژی رابطهﻯ عکس دارد. بنابراین موجﻫای مختلف را میتوان به صورت طیف موجﻫای الکترومغناطیسی نمایش داد.
کریستین هویکینس، فیزیکﺩان هندی برای اولین بار توانست به کمک پخش، بازتاب و شکست نور، ماهیت موجی بودن نور را بیان کند و توماس یانگ با آزمایش پراش نور آن را ثابت کرد.
لیزر در واقع نوعی نور است و با توجه به محیط فعالش در قسمتﻫای مختلف طیف موجﻫای الکترومغناطیسی قرار میگیرد.
تاریخچهﻯ پیدایش لیزر
در سال 1917 میلادی انیشتین تحقیقی را بر روی نظریهﻯ نور و تشعشع آغاز کرد. در پیﺁمد این تحقیقات، انیشتین در مقالهﻯ علمی خود «در نظریهﻯ کوانتومی تشعشع» چگونگی تحریک شدن اتمﻫا و آزاد کردن نور از آنﻫا را شرح داد که در قسمتﻫای بعدی به تشریح کامل آن میﭘردازیم.
بعد از انیشتین، تاونز به در خواست نیروی دریایی آمریکا برای ساخت وسیلهﺍی که بتواند بسامد بالای میکروموج، جهت استفاده در ارتباطات تهیه کند، مشغول به تحقیق در مورد گسیل القایی شد. وی سرانجام در سال1935 با استفاده از ماده فعال آمونیاک توانست میزر را تولید کند. تاونز پس از اختراع میزر که اولین کاربرد عملی اصول انیشتین در مورد گسیل القایی بود به فکر ساخت دستگاهی بود که بتواند طول موجﻫای کوتاهتری نسبت به میکروموج داشته باشد.
سرانجام در سال 1959 دکتر تئودور مایمن فکر تاونز را به نتیجه رسانید و اولین لیزر راساخت. مایمن با قرار دادن میلهﺍی از یاقوت مصنوعی درون شیشهﺍی مار پیچی که دو انتهای میله صیقل داده شده بود، توانست لیزر را تولید کند.
دسته بندی | فیزیک |
فرمت فایل | doc |
حجم فایل | 122 کیلو بایت |
تعداد صفحات فایل | 24 |
*تحقیق درباره لیزر و طرز تولید آن*
کلمه» لیزر« =Laser = از حروف اختصاری عبارت انگلیسی
Light Amplification by Stimulated Emission Of Radiation
ساخته شده است و به معنای» تقویت نور از طریق تشعشع تحریک شده« به کار میرود.
لیزر نوری است متشکل از پرتوهای به غایت دسته شده و همدوس که بسامد امواج الکترومغناطیسی این پرتوها در حوزة بسامدی بین فرابنفش و فروقرمز گسترش مییابد. فرآیند لیزر از کوانتومی شدن انرژی در ماده و میدان تشعشع الکترومغناطیسی سر چشمه میگیرد و بر اثر تحریک ساختگی تشعشع پدید میآید.
وجود پدیده تشعشع تحریک شده را آلبرت اینشتین در سال 1316 ، در ضمن یک برداشت نو از فرمول تشعشع بلانک به دست آورد و پایههای فیزیکی آن را همان زمان انشا کرد. اما این نوآوری اینشتین نزدیک به نیم قرن فقط جنبه نظری داشت و از حلقه علاقه دانشمندان فیزیک فراتر نرفت.
اصطلاح» لیزر« از سال 1960 متداول گشت، و این هنگامی بود که تئودور نویمان، از طریق تحریک تشعشع، نخستین لیزر را در بلور یاقوت تولید کرد. یک سال بعد در سال 1961 نیز جوان و همکارانش نخستین لیزر گاز هلیوم – نئون را ساختند. همچنین دیری نگذشت که نخستین لیزر نیمه رسانای ارسینو- گالیوم نیز در سال 1962 به دست دو گروه مستقل( تقریباَ همزمان) تولید شد.
مهمترین لیزرها را میتوان به سه گروه اصلی تقسیم کرد: لیزر اجسام سخت یا لیزر بلورها، لیزر گازها و لیزر نیمه رساناها. ولی این هر سه نوع لیزر از لحاظ فرآیند تولید در سه عامل اصلی زیر مشترکند:
سه ظرف با محتوای مایع در سه سطح متفاوت قرار گرفتهاند، و یک پمپ هیدرولیکی p مایع را از ظرف 1 به ظرف 3 میکشاند(رجوع به شکل6). سوپاپهای در لولههای اتصال تعبیه شده است، به طوری که مایع میتواند به ظرف 2 منتقل گردد و از آنجا به درون ظرف 3 وارد شود، ولی مقدار این جریان البته با حجم مایع درون ظرفها متناسب خواهد بود. چنانچه احتمال انتقال از ظرف 2 به ظرف 1 از احتمال انتقال از ظرف 3 به ظرف 2، یا از ظرف 3 به ظرف 1، بسیار کمتر باشد، یک گزارش بیشتر برای تراکم مایع در ظرف 2 پدید میآید، و ظرفهای 1و 2 از حیث تراکم مایع با یکدیگر تعویض میشوند. همچنین اگر احتمال انتقال از ظرف 3 به ظرف 2 از احتمال دیگر انتقالها کمتر باشد، این امکان که ظرفهای 3 و 2 از حیث تراکم با یکدیگر تعویض شوند، به وجود خواهد آمد.
دسته بندی | فیزیک |
فرمت فایل | doc |
حجم فایل | 82 کیلو بایت |
تعداد صفحات فایل | 43 |
*تحقیق لیزر چیست؟*
نور چهار مشخصه اصلی دارد:
الف- طول موج(length wave) : فاصله بین دو نقطه یکسان موج میباشد که مشخصکننده رنگ موج است. با تعیین رنگ انرژی و طول موج میتوان یک موج را نسبت به دیگر موجها سنجید. بعنوان مثال طول موجهای کوتاه در طیف مرئی در ناحیه آبی و فوق بنفش قرار میگیرد.در حالیکه رنگ قرمز دارای طول موجهای بلندتری میباشد. فاصله بین این قلههای موج آن چنان کوچک است که واحد آن را نانومتر( ده به توان منفی نه) یا میکرون( ده به توان منفی شش) قرار دادهاند.
تشعشع الکترومغناطیسی طیف طولانی از موجهای بلند رادیویی تا طول موجهای کوتاه اشعه ایکس را شامل میشود.
ب- فرکانس(Frequency) : فرکانس طول موج تعداد موجهای عبور کرده از یک نقطه در یک فاصله زمانی مشخص میباشد. واحد آن سیکل بر ثانیه یا هرتز Hz میباشد. فرکانس و طول موج به سرعت موج وابستهاند.
طول موجهای بلندتر از قبیل نور قرمز در فرکانسهای پائینتر از نور آبی قرار دارند ولی فرکانس در کل خیلی بالا است( ده به توان چهارده هرتز).
ب- (Velocity) : سرعت موج تعیینکننده تندی عبور موج از یک محیط مشخص میباشد. بعنوان مثال سرعت عبور نور در خلاء سیصدهزار کیلومتر در ثانیه میباشد. سرعت در محیطهایی مثل شیشه یا آب کاهش مییابد.
ت: دامنه(Amplitude) : دامنه یا شنت موج با ارتفاع یا بلندی(height) میدان الکتریکی یا مغناطیسی مشخص میشود.
برهم کنش نور یا ماده (interaction of light with matter)
از آنجا که نور دارای میدان الکتریکی و مغناطیسی میباشد این میدانها با ماده برهم کنش نشان میدهند. میدان مهم میدان الکتریکی است چون با الکترونهای کوچک که در ترکیبات مواد شرکت دارند برهم کنش دارد. این الکترونها همصدا و همآهنگ با موج نور وارده نوسان مینمایند و میتوانن تأثیر یا تغییر در عبور نور از یک ماده به چند طریق انجام دهند:
1- پخشکردن(Scsttering) موج نور از مسیر اصلی منحرف میشود.
2- انعکاس(Reflection) موج به داخل محیطی خارج از ماده برمیگردد.
3- انتقال(Transmission) : موج از یک ماده یا کمترین تغییر شدت عبور مینماید.
4- جنب(Absorption) مهمترین پروسه در خیلی جاها جذب میباشد که انرژی موج نور در ماده باقی میماند. مقدار زیادی از انرژی باعث ایجاد حرارت و تغییر در خواص ماده میشود.
تولید نور Generation of light
چندین فرآیند تعیینکننده طیف نور باعث ایجاد تشعشع الکترومغناطیسی میشوند.
طیف تشعشع: طیف نوری که از یک جسم ساطع میشود شامل رنگها یا نوارهای رنگی جدا از هم میباشد. این از طبیعت تولید نور برمیخیزد و نشانه آن است که انرژی نورانی ساطعشده از آن جسم دارای مقداری مشخص میباشد.
انرژی تمام سیستمها کوانتابی میباشد که این انرژی میتواند در بستههای جدا از هم جذب یا آزاد شود انرژی سیستم پس از آنکه انرژی جذب سیستم افزایش مییابد و در مرحله بعدی آن انرژی آزاد میشود مدتی که این انرژی آزاد میشود راندوم یا اتفاقی بوده که نشر خودبخودی نامیده میشود.
انرژی را میتوان توسط جریان الکتریکی، نور از منبع خارجی، واکنش شیمیایی یا گونههای دیگر به سیستم وارد نمود. بهرحال مشخص شدهاست که یک موج وارده که دارای انرژی معینی است میتواند آزادشدن موجها را از سیستم برانگیخته تحریک کند و باعث آزاد نمودن دو موج میشود. به این حالت نشر برانگیخته میگویند. این موجها خواص مهمی دارند.
1- همدوس(Coherent) : موجها به صورت همآهنگ هستند.
2- تک رنگ(Monochromatic) : موجها دارای رنگ یکسانی هستند.
3- شدت بالا(High Intensity) : اگر ما به مقدار کافی از این نورهای همدوس(Coherent) تولید کنیم شدت این بسیار بالاتر از منبع نور غیرهمدوس است.
4- واگرایی کم (Low divergence) :لیزر را در مقایسه با نور غیرهمدوس بوسیله لنز تا قطرهای خیلی کمتری میتوان باریک نمود.
5- طبیعت ضربانی(Pulsed nature): چون انرژی ورودی را در لیزر میتوان کنترل نمود انرژی خروجی نیز به دنبال آن تغییر مییابد. بنابراین اگر برانگیختگی لیزر با پالسهای کوچک انجام شود لیزر با پالسهای کوچک تولید خواهد شد. این خاصیت خیلی مهم است.
* لیزر مخفف عبارتlight amplification by stimulated emission of radiation میباشد و به معنای تقویت نور توسط تشعشع تحریک شده است.
* اولین لیزر جهان توسط مایمن اختراع گردید و از یاقوت در آن استفاده شده بود در سال 1962 پروفسور علی جوان اولین لیزر گازی را به جهانیان معرفی نمود و بعدها نوع سوم و چهارم.
* لیزرها که لیزرهای مایع و نیمه رسانا بودند اختراع شدند. در سال 1967 فرانسویان توسط اشعه لیزر ایستگاههای زمینیشان دو ماهواره خود را در فضا تعقیب کردند بدین ترتیب لیزر بسیار کاربردی به نظر آمد.
دسته بندی | عمران |
فرمت فایل | doc |
حجم فایل | 19 کیلو بایت |
تعداد صفحات فایل | 17 |
کاربرد لیزر در صنعت سرامیک
چکیده
ساخت مواد و قطعات با کار کرد بالا (high performance) یکی از فاکتور های عمده پیشرفت صنایع مدرن بشمار می رود .بررسیهای بعمل آمده نشان می دهد که بدون مواد مهندسی و بدون استفاده از یافته های جدید علم و مهندسی مواد ,امکان حضور در حوزه های علمی و تخصصی و در میادین رقابت جهانی به سختی حاصل و یا امکان پذیر نخواهد بود . در این نوشتار ضمن اشاره به پتانسیل بالقوه بکارگیری اتصال و جوشکاری سرامیکها ,بهره مندی از خواص خوب سرامیکها ,از طریق اتصال با مواد دیگر در صنایع مطرح و روشهای مختلف به بحث گذاشته شده است.
پیشرفتهای آزمایشگاهی جوشکاری و اتصالات سرامیکها قبل از سال 1920شروع شده است.
پس از گذشت هفتاد سال , پیشرفتهائی برای اصلاح و بهبود خواص انجام شده است که این روندکار ونیزتکنیکها و تجهیزات تا بحال ادامه دارد.در دو دهه گذشت, پیشرفت چندان زیادیدر تکنولوژیاتصال سرامیکهاحاصل نشده است.با این حال,روشهای متعددی برای اتصال سرامیک به سرامیکو اتصال سرامیک-فلز بکار میرود که در این نوشتار به برخی از روشهای عمده اشارهشده است هدف از اتصال و جوشکاری سرامیکها بهر مندی از خواص خوب سرامیکها,از طریق اتصالبا مواد دیگر است.بطوریکه خواص منفی آنها کاهش یابد.مسُِِِله مهم در این راستا,تشکیل تنشهای موضعی در محل جوش و اتصال استکه برای مواد ترد مانند سرامیکها ممکن است خطر ناک باشد.در چند سال اخیر,تکنیکها و روشهای جدیدی برای اتصال در سرامیکها بکار گرفته شده است. تمرکز اصلی این مقاله لحیم کاری سخت و معمولی (Brazing and Soldering) می باشد که دو زیر مجمعه کلی آن یعنی روش بریزینگ با فلزات فعال و با فلزات غیر فعال بحث بررسی شده است.
تحولی و رشد
اختراع لیزر به سال 1958 با نشر مقالات علمی در رابطه با میزر اشعه مادون قرمز و نوری بر میگردد. نشر مقالات مذکور سبب افزایش تحقیقات علمی توسط دانشمندان در سر تا سر جهان گردید. در بخش ارتباطات نیز کارشناسان توانایی لیزر را که جایگزین ارسال یا مخابره الکتریکی شود، تأیید نمودند. اما اینکه چگونه پالسها را مخابره نمایند، مشکلات زیادی را بوجود آورد. در سال 1960 دانشمندان پالس نور را مخابره نمودند، سپس از لیزر استفاده کردند. لیزر ، نور خیلی زیادی را تولید نمود که بیش از میلیونها بار روشنتر از نور خورشید بود. متأسفانه پرتو لیزر میتواند خیلی تحت تأثیر شرایط جوی مثل بارندگی ، مه ، ابرهای کم ارتفاع ، چیزهای موجود در آزمایشهای مربوط به هوا از قبیل پرندگان قرار گیرد.دانشمندان نیز طرحهای جدیدی را جهت حمایت نور از برخورد با موانع را پیشنهاد نمودند. قبل از اینکه لیزر بتواند پسیگنالهای تلفن را ارسال دارد. اختراع مهم دیگر موجبر فیبر نوری بود که شرکتهای مخابراتی برای ارسال صدا ، اطلاعات و تصویر از آن استفاده میکنند. امروزه ارتباطات الکترونیکی بر پایه فوتونها استوار میباشد. تکنولوژی تسهیم طول موج یا رنگهای مختلف نوری برای ارسال تریلیون بیت فیبر نوری استفاده میکند.بعد از اینکه لیزر دی اکسید کربن در سال 1964 اختراع شد کاربرد لیزر در زمینههای پزشکی خیلی توسعه یافت و برای جراحان این امکان را فراهم نمود تا بجای استفاده از چاقوهای جراحی از فوتون استفاده نمایند. امروزه لیزر میتواند وارد بدن گردد، اعمال جراحی را انجام دهد، در صنایع و در کارهای ساختمانی ، در وسایل نظامی و غیره کاربردهای فراوان آنرا میتوان مشاهده نمود.