دسته بندی | اقتصاد |
بازدید ها | 9 |
فرمت فایل | doc |
حجم فایل | 40 کیلو بایت |
تعداد صفحات فایل | 20 |
اقتصاد حمل و نقل از «راه آهن» میگذرد
انرژی، منبع و کنترلکننده تمام فعالیتهای انسان و طبیعت است. اهمیت روز افزون نفت در بین انرژیهای مختلف درصحنه بینالمللی بهدلیل خصوصیاتی است که این انرژی از آن برخوردار است که تجدیدناپذیر بودن و تمرکز ذخایر آن در قسمتهای خاصی از جهان از آن جملهاند. سهم انرژی در تولید ناخالص داخلی کشورها و بویژه کشورهای تولیدکننده و صادرکننده انرژی نیز با اهمیت و قابل ملاحظه است و مصرف انرژی رابطه مستقیمی با تولید ناخالص ملی دارد.
بطوریکه در بیشتر موارد میزان مصرف انرژی به ازای هر واحد تولید ناخالص میتواند درجه توسعه یافتگی یک کشور را نمایان سازد.
در حقیقت میزان مصرف انرژی خود یکی از عوامل تعیینکننده میزان تولید ناخالص ملی است.
مصرف انرژی در کشورها ارتباط تنگاتنگی با تولید ناخالص داخلی دارد، در کشور ما تولید ناخالص داخلی عمدتا متاثر از تغییرات جهانی بهای نفت خام بوده است (بطور مثال سهم گروه نفت درتولید ناخالص داخلی ایران از سال 84 تا86 به 53 درصد رسیده است). اقتصاد کشور ما عمدتا بر پایه درآمدهای نفتی بنا نهاده شده و قطع آن امری محال و ناممکن بنظر میرسد.
اما آنچه که حائز اهمیت است این است که جهان در ابتدای دوران بحران انرژی است، زیرا سوختهای خاصی مانند نفت خام قابل بازگشت نبوده و به سرعت در حال انزوال هستند. موضوعی که بیش از همه به مشکلات ما دامن میزند این است که ذخایر انرژی ناکافی، غیرقابل پیش بینی، آسیب پذیر و در حال اتمام هستند و بخش قابل توجهی از منابع در مناطقی با وضع سیاسی ناپایدار تولید میشود. صرفه جویی در انرژی، توسعه روشهای جایگزین انرژی، توسعه قسمتهای زیربنایی گوناگون(بویژه حمل و نقل ریلی)، توسعه روشهایی برای صرفه جویی در انرژی در هر حوزه و آموزش جامعه در قبال مسائل مربوط به انرژی نیاز هماکنون کشور ما است.
بخش حمل و نقل تنها بخشی است که فقط از فرآوردههای نفتی به عنوان منبع تامین انرژی بهره میگیرد. در ارزیابی گزینههای حمل و نقل، یکی از عوامل موثر در انتخاب گزینه نهایی، میزان مصرف انرژی در اشکال مختلف حمل و نقل است.
بالاترین مصرف انرژی در حمل و نقل
مصرف انرژی در بخشهای مختلف اقتصادی کشور در سالهای گذشته، روند رو به رشدی داشته است. بیشترین سهم مصرف انرژی در بخش حمل و نقل است؛این بخش به منزله یکی از بخشهای زیربنایی اقتصاد کشور، نقش چشمگیریدر ایجاد ارزش افزوده و مصرف انرژی دارد و جزو معدود بخشهایی است که در بیشتر کشورها، وابستگی تام به فرآوردههای نفتی دارد. این بخش، مصرفکننده حدود ۹۸/۵ درصد بنزین مصرفی کشور و نزدیک به۵۰ درصد نفت گاز مصرفی کشور است و از طرف دیگر، رشد مصرف سوخت در سالهای اخیر بسیار سریع بوده و ادامه روند فعلی موجب بروز مشکلات بسیاری از جمله: عدم پاسخگویی ظرفیت تولید پالایشگاهها و عدم پاسخگویی سیستم پخش و توزیع بحرانهای اجتماعی و ... خواهد شد.در حمل و نقل داخلی دو روش جاده و ریل نقش اصلی را در کشور ایفا میکنند.
مصرف جادهیی 7 برابر ریلی
در بخش حمل و نقل کالا، اختلاف مصرف سوخت این دو سیستم حمل و نقلی بسیار بیشتر از بخش حمل و نقل مسافر است. میانگین مصرف سوخت بر بار جابهجا شده در حمل و نقل جادهیی در سالهای اخیر 0422/0 [Litre/Pass Km] بوده ولی مصرف مصرف سوخت بر بار جابهجا شده درکیلومتر حمل و نقل ریلی بطور متوسط 0058/0 Litre/Pass Km] [ است که بیانگر مصرف بیش از 7 برابر سوخت در بخش جادهیی نسبت به سیستم حمل و نقل ریلی در واحد بار جابهجا شده است.
درباره تقاضای حمل و نقل ریلی با استفاده از مدل فیتزوری و اسمیت (1998)، برآورد تابع تقاضای حمل و نقل ریلی در دو بخش مسافری و باری با استفاده از روش ARDL، نشان میدهد که در بخش مسافری، رشد تقاضای حمل و نقل ریلی مسافر در بلندمدت تحت تاثیر رشد تولید ناخالص داخلی، شاخص قیمت بلیت اتوبوس مسافربری، طول خطوط راه آهن و درآمد حاصل از حمل نفر- کیلومتر به قیمت ثابت است. این مساله درباره حمل بار تحت تاثیر نرخ رشد تولید ناخالص داخلی، شاخص قیمت حمل بار توسط کامیون، طول خطوط راه آهن و درآمد حاصل از حمل تن-کیلومتر به قیمت ثابت است. در هر دو مورد تقاضا برای حمل و نقل بار و مسافر، متغیر نرخ رشد تولید ناخالص داخلی تاثیرگذارترین متغیر است.
دسته بندی | اقتصاد |
بازدید ها | 2 |
فرمت فایل | doc |
حجم فایل | 40 کیلو بایت |
تعداد صفحات فایل | 20 |
اقتصاد حمل و نقل از «راه آهن» میگذرد
انرژی، منبع و کنترلکننده تمام فعالیتهای انسان و طبیعت است. اهمیت روز افزون نفت در بین انرژیهای مختلف درصحنه بینالمللی بهدلیل خصوصیاتی است که این انرژی از آن برخوردار است که تجدیدناپذیر بودن و تمرکز ذخایر آن در قسمتهای خاصی از جهان از آن جملهاند. سهم انرژی در تولید ناخالص داخلی کشورها و بویژه کشورهای تولیدکننده و صادرکننده انرژی نیز با اهمیت و قابل ملاحظه است و مصرف انرژی رابطه مستقیمی با تولید ناخالص ملی دارد.
بطوریکه در بیشتر موارد میزان مصرف انرژی به ازای هر واحد تولید ناخالص میتواند درجه توسعه یافتگی یک کشور را نمایان سازد.
در حقیقت میزان مصرف انرژی خود یکی از عوامل تعیینکننده میزان تولید ناخالص ملی است.
مصرف انرژی در کشورها ارتباط تنگاتنگی با تولید ناخالص داخلی دارد، در کشور ما تولید ناخالص داخلی عمدتا متاثر از تغییرات جهانی بهای نفت خام بوده است (بطور مثال سهم گروه نفت درتولید ناخالص داخلی ایران از سال 84 تا86 به 53 درصد رسیده است). اقتصاد کشور ما عمدتا بر پایه درآمدهای نفتی بنا نهاده شده و قطع آن امری محال و ناممکن بنظر میرسد.
اما آنچه که حائز اهمیت است این است که جهان در ابتدای دوران بحران انرژی است، زیرا سوختهای خاصی مانند نفت خام قابل بازگشت نبوده و به سرعت در حال انزوال هستند. موضوعی که بیش از همه به مشکلات ما دامن میزند این است که ذخایر انرژی ناکافی، غیرقابل پیش بینی، آسیب پذیر و در حال اتمام هستند و بخش قابل توجهی از منابع در مناطقی با وضع سیاسی ناپایدار تولید میشود. صرفه جویی در انرژی، توسعه روشهای جایگزین انرژی، توسعه قسمتهای زیربنایی گوناگون(بویژه حمل و نقل ریلی)، توسعه روشهایی برای صرفه جویی در انرژی در هر حوزه و آموزش جامعه در قبال مسائل مربوط به انرژی نیاز هماکنون کشور ما است.
بخش حمل و نقل تنها بخشی است که فقط از فرآوردههای نفتی به عنوان منبع تامین انرژی بهره میگیرد. در ارزیابی گزینههای حمل و نقل، یکی از عوامل موثر در انتخاب گزینه نهایی، میزان مصرف انرژی در اشکال مختلف حمل و نقل است.
بالاترین مصرف انرژی در حمل و نقل
مصرف انرژی در بخشهای مختلف اقتصادی کشور در سالهای گذشته، روند رو به رشدی داشته است. بیشترین سهم مصرف انرژی در بخش حمل و نقل است؛این بخش به منزله یکی از بخشهای زیربنایی اقتصاد کشور، نقش چشمگیریدر ایجاد ارزش افزوده و مصرف انرژی دارد و جزو معدود بخشهایی است که در بیشتر کشورها، وابستگی تام به فرآوردههای نفتی دارد. این بخش، مصرفکننده حدود ۹۸/۵ درصد بنزین مصرفی کشور و نزدیک به۵۰ درصد نفت گاز مصرفی کشور است و از طرف دیگر، رشد مصرف سوخت در سالهای اخیر بسیار سریع بوده و ادامه روند فعلی موجب بروز مشکلات بسیاری از جمله: عدم پاسخگویی ظرفیت تولید پالایشگاهها و عدم پاسخگویی سیستم پخش و توزیع بحرانهای اجتماعی و ... خواهد شد.در حمل و نقل داخلی دو روش جاده و ریل نقش اصلی را در کشور ایفا میکنند.
مصرف جادهیی 7 برابر ریلی
در بخش حمل و نقل کالا، اختلاف مصرف سوخت این دو سیستم حمل و نقلی بسیار بیشتر از بخش حمل و نقل مسافر است. میانگین مصرف سوخت بر بار جابهجا شده در حمل و نقل جادهیی در سالهای اخیر 0422/0 [Litre/Pass Km] بوده ولی مصرف مصرف سوخت بر بار جابهجا شده درکیلومتر حمل و نقل ریلی بطور متوسط 0058/0 Litre/Pass Km] [ است که بیانگر مصرف بیش از 7 برابر سوخت در بخش جادهیی نسبت به سیستم حمل و نقل ریلی در واحد بار جابهجا شده است.
درباره تقاضای حمل و نقل ریلی با استفاده از مدل فیتزوری و اسمیت (1998)، برآورد تابع تقاضای حمل و نقل ریلی در دو بخش مسافری و باری با استفاده از روش ARDL، نشان میدهد که در بخش مسافری، رشد تقاضای حمل و نقل ریلی مسافر در بلندمدت تحت تاثیر رشد تولید ناخالص داخلی، شاخص قیمت بلیت اتوبوس مسافربری، طول خطوط راه آهن و درآمد حاصل از حمل نفر- کیلومتر به قیمت ثابت است. این مساله درباره حمل بار تحت تاثیر نرخ رشد تولید ناخالص داخلی، شاخص قیمت حمل بار توسط کامیون، طول خطوط راه آهن و درآمد حاصل از حمل تن-کیلومتر به قیمت ثابت است. در هر دو مورد تقاضا برای حمل و نقل بار و مسافر، متغیر نرخ رشد تولید ناخالص داخلی تاثیرگذارترین متغیر است.