بررسی خسران و آثار آن در قرآن

با نگاهی به سوره عصر درمی یابیم که قرآن کریم عموم انسانها را در خسران و زیان اعلام می نماید مگر کسانی که ایمان و عمل صالح انجام دهند و یکدیگر را به حق و صبر سفارش کنند دنیا بازاری است که انسان در آن سرمایه عمر را از دست می دهد تا سرمایه ای به دست بیاورد و حال گروهی هستند که نه تنها سرمایه ای به دست نمی آورند بلکه سرمایه ای را هم از دست می دهند و

دسته بندی	معارف اسلامی
بازدید ها	25
فرمت فایل	doc
حجم فایل	138 کیلو بایت
تعداد صفحات فایل	121

فروشنده فایل

کد کاربری 8044

تمام فایل ها

فهرست مطالب

فصل اول:طرح تحقیق 4

مقدمه 5

اهمیت و ضرورت بحث 6

پیشینه تحقیق 7

اهداف تحقیق 8

سوالهای تحقیق 9

فرضیه ها 9

روش تحقیق 10

فصل دوم:یافته های تحقیق 11

بخش اول:تعریف خسران،ویژگیها و مصادیق آن 12

الف)بررسی معنای لغوی واژه خسران 12

ب) مصادیق خسران 17

ج)ویژگیهای خاسرین 22

بخش دوم:عوامل خسران و راههای جلوگیری از آن 35

الف)عوامل خسران 35

1-تکذیب و انکار 35

2- کفر 44

3-باز داشتن مردم از راه خدا 52

4-ظلم کردن 54

5-شرک ورزیدن به خدا 55

6-پذیرش ولایت شیطان 57

7-دروغ و افتراء به خداوند 62

8-آلوده کردن نفس و اطاعت از آن 62

9-باطل اندیشی و باطل کاری 64

10- شکستن پیمانها 67

11- قطع پیوندها 66

12- فساد در زمین 66

13-سوء ظن داشتن بخدا 66

14-مشغول شدن به دنیا و غفلت از یاد خدا 70

15- فرو رفتن در فسادو بهره برداری از امکانات مادی در مسیر گناهان 72

16-عملکرد ضعیف در مسولیت 73

17- درخواست بدون علم 74

ب:راههای جلوگیری از خسران: 77

1-ایمان آوردن 79

2- انجام اعمال شایسته 81

3-سفارش کردن به حق 82

4- سفارش کردن به صبر 83

5- تزکیه نفس 84

6-هدایت ویژه الهی 86

7- تسلیم در برابر خدا 86

بخش سوم:آثار و نتایج خسران: 87

الف)آثار خسران در دنیا 87

1-حسرت کشیدن و مغلوب شدن 87

2- حبط اعمال 89

3- ندامت و پشمیانی 90

4- نازل شدن عذاب الهی 91

5- گرفتار همنشین بد شدن در دنیا 93

ب) آثار خسران در آخرت: 94

1- ورود به جهنم 95

2- عذاب شدید 95

3- خلود در جهنم 97

4- خوار و ذلیل بودن در آتش جهنم 98

5- فریادهای آنها را پاسخی نیست 99

6- بر دوش کشیدن بار سنگین گناهان 100

7- دچار حسرت گردیدن 101

8- زشت و بد منظر شدن 102

9- درخواست شفاعت و بازگشت به دنیا 103

10- نابود شدن خدایان و سخنان دروغین آنها 104

11- نهایت دوری از رحمت خداوند 105

12- حبط اعمال 106

نتیجه گیری 109

فهرست منابع ومآخذ 110

فصل اول:

طرح تحقیق

مقدمه:

حمد و سپاس خدایی را سزاست که انسان را از خاک آفرید و در او از روح خود دمید ، سپس خود را بر آفریدن او ستود و ملائکه را به سجده بر او امر کرد و بیان کرد که انسان را به هدف عبادت آفرید و او را خلیفه خود در زمین قرار داد .

و درود بر پیامبران الهی که پیوسته برای هدایت انسان مأمور گشتند و او را به نعیم بهشتی بشارت و از عذاب الهی ترساندند .

و درود بر پیامبر خاتم که اشرف پیامبران اوست و درود بر کتاب هدایت الهی قرآن که در بردارنده رطب و یابس است .

انسان طالب هدایت و سعادت ابدی باشد راهی ندارد جزء اینکه پناه ببرد به قرآن مجید که کلام خدای عزیز عالم است و دستورات قرآن مجید را به کار ببندد . زیرا عمیق ترین و زیباترین و فصیح ترین کلام ، کلام خداست و قرآن که معجزء باقی پیغمبر است برای هدایت خلق آمده و تا قیامت کلامی به زیبایی قرآن نخواهد آمد .

اما در راه هدایت ، همواره رهزنانی بوده اند که انسان را از صراط مستقیم بازداشته اند و او را به خسران و زیانکاری کشانده اند و باعث شده اند او تمام سرمایه های وجودی خود را برای حرکتی بی انتها به سوی کمال از دست بدهد .

در آیات متعددی از قرآن کریم به موضوع خسران و مطالب مربوط به آن پرداخته شده است .

نگارنده در این تحقیق می کوشد تا با بررسی آیات مربوط به خسران در حد توان خود ، تصویری جامع از این موضوع در دیدگاه قرآن ارائه کند .

تلاش شده است در توضیح آیات از تفاسیر گوناگون استفاده شود و البته از این نکته غفلت نشده است که تحقیق صرفا به محلی برای نقل اختلافات تبدیل نشود . همچنین در مواردی از کتب اخلاقی استفاده شده است .

اهمیت و ضرورت بحث:

با نگاهی اجمالی به سوره عصر می فهمیم که قرآن همه انسان ها را در خسران و زیانکاری اعلام کرده و در این میان جماعتی که ایمان آورده اند و عمل صالح انجام می دهند و تواصی به حق و صبر دارند،از آن مستثنی شده اند.

لذا این خود دلیلی است بر اهمیت و ضرورت مطلب که برای این جانب انگیزه ای گردید که به بررسی و تحقیق در موضوع خسران و آثار آن در قرآن بپردازم.

در این تحقیق مفهوم خسران و مصادیق و ویژگی های آن را مورد بررسی قرار داده و عوامل آن را با استفاده از آیات قرآنی بیان کرده ام و همچنین راهکارهای قرآنی از ابتلا به خسران آورده شده تا از نتایج سوء آن در دنیا و آخرت مصون مانده و به رشد و سعادت واقعی برسیم.

ان شاء الله

مروری بر مطالعات انجام شده:

این جانب پس از جستجوی منابع ،تنها دو مورد یافتم که در آنها به صورت خاص به موضوع خسران پرداخته شده بود که عبارتند از :

پایان نامه کارشناسی با عنوان «عوامل و پیامدهای خسران در آیینه قرآن و حدیث» از خانم اکرم دیانی که در هشت بخش تنظیم شده است:

بخش اول:کلیاتی در باب خسران

بخش دوم:حوزه های خسران

بخش سوم:تعابیر گوناگون خسران در قرآن کریم

بخش چهارم: شناخت خاسرین و ویژگیهای آنان

بخش پنجم:عوامل خسران از دیدگاه قرآن

بخش ششم: آثار و نتایج خسران

بخش هفتم:زمان بروز و ظهور خسران

بخش هشتم:راه های جلوگیری از خسر

و همچنین در کتاب «حدیث هدایت» از علی لطفی که در باب اول به بررسی معنای خسران و زیانکاران واقعی می پردازد.

اهداف تحقیق:

هدف کلی تحقیق:

بررسی خسران و آثار آن در قرآن

اهداف جزئی:

1- آشنایی با مفهوم خسران و مصادیق آن

2- بررسی ویژگی های خاسرین از منظر قرآن

3- بررسی عوامل خسران

4- بررسی راههای جلوگیری از خسران زدگی

5- بررسی آثار دنیوی خسران

6- بررسی آثار اخروی خسران

سوالهای تحقیق:

سوالهای اصلی:

1-آیا از منظر قرآن کریم رابطه ای میان اعمال افراد و خسران وجود دارد؟

2- آیا از منظر قرآن کریم تفاوتی بین خسران و حبط اعمال وجود دارد؟

سوالهای فرعی:

1- ویژگی های خاسرین در قرآن چیست؟

2- مصادیق خسران در قرآن چه مواردی است؟

3- آیات قرآن چه عوامل را برای خسران نام می برد؟

4- قرآن چه راهکارهایی برای پیشگیری از ابتلا به خسران ارائه می دهد؟

5- آثار دنیوی خسران چیست؟

6- آثار اخروی خسران چیست؟

فرضیه ها:

1- از منظر قرآن خسران تحت تاثیر اعمال و رفتار بد انسان شکل می گیرد.

2- از منظر قرآن گر چه میان خسران و حبط اعمال رابطه وجود دارد ولی این دو مترادف نیستند.

روش تحقیق :

روش جمع آوری اطلاعات در این تحقیق به صورت کتابخانه ای از طریق یادداشت هایی که از منابع و ماخذ مختلف به دست آمده می باشد.

بدین صورت که ابتدا ، آیات مربوطه را مشخص نموده و از طریق تفاسیر مختلف به بررسی آیات پرداختم و روایات و احادیث مرتبط با این بحث را از بین کتب روایی استخراج نمودم ، و از کتاب های اخلاقی نیز استفاده کردم.

فصل دوم:

یافته های تحقیق

بخش اول : تعریف خسران و ویژگیها و مصادیق آن:

با نگاهی به سوره عصر درمی یابیم که قرآن کریم عموم انسانها را در خسران و زیان اعلام می نماید مگر کسانی که ایمان و عمل صالح انجام دهند و یکدیگر را به حق و صبر سفارش کنند . دنیا بازاری است که انسان در آن سرمایه عمر را از دست می دهد تا سرمایه ای به دست بیاورد و حال گروهی هستند که نه تنها سرمایه ای به دست نمی آورند بلکه سرمایه ای را هم از دست می دهند و اینها هستند که گرفتار خسران و زیان هستند . همانطور که خداوند می فرماید

پس گروهی از انسانها هستند که سرمایه های عظیم خود را به بهایی اندک می فروشند و ضلالت را به جای هدایت می خرند .

و ما در این فصل بر آنیم که با شناخت معنای دقیق خسران در قرآن ، با مصادیق آن و ویژگی های خسران در قرآن نیز آشنا شویم .

الف : بررسی معنای لغوی واژه «خسران»

در معنای اصلی «خسر» نظرات مختلفی وجود دارد و برخی برای آن چندین وجه معنایی در نظر گرفته اند.

برخی معنای اصلی خسر را به معنای ضرر و زیان ، ضد سود آورده اند .

مصطفوی در التحقیق می نویسد: «معنای اصلی در این ماده آن چیزی است که مقابل سود قرار می گیرد یعنی کم شدن در مقابل سود کردن و اما نقص و گمراهی و هلاکت و ضرر ، هر یک از این موارد گاهی بر بعضی از موارد این معنا منطبق می شوند و گاهی از آثار این معنا هستند یا از اسباب و مقدمات آن هستند 000»[1]

برخی معنای اصلی «خسر» را کم شدن ، کم کردن و نقصان دانسته اند .

قرشی در قاموس می نویسد : «باید دانست که خسر ، خسران و خسار یک معنی بیشتر ندارند و آن نقصان و کم شدن است چنانکه صریح آیه «وَلَا تُخْسِرُوا الْمِیزَانَ » (رحمن / 9) و آیه ی «وَإِذَا کَالُوهُمْ أَو وَّزَنُوهُمْ یُخْسِرُونَ» (مطفضین / 3) است و اینکه ضلالت و هلاکت را از معنای آن شمرده اند بدان جهت است که ضلالت و هلاکت یک نوع نقصان و زیان است ».[2]

برخی از منابع لغوی اصل ماده «خسر» را بر همین معنا گرفته اند و همین نظر را دارند . [3]

در برخی از منابع خسران به معنای کم شدن سرمایه آمده است که گاه به انسان نسبت داده می شود و می گویند فلان کس زیان کرد و گاه به خود عمل نسبت داده می شود و می گویند تجارتش زیان کرد .

گاه واژه خسران درباره دستاوردهای زندگی یه به عبارتی دیگر درباره سرمایه های برونی مانند مال و مقام دنایی است و گاه درباره ی سرمایه های درونی یا نتایجی که از حالات نفسانی حاصل می شود مثل از دست دادن صحت و سلامتی و عقل و ایمان و ثواب . [4]

گرچه راغب معتقد است که خسران به معنای زیان در سرمایه های درونی است نه زیان در امور دنیوی و تجارت بشری . [5] نویسنده الموسوعة القرانیة هم همین نظر را دارد . [6]

در مجمع البیان ذیل آیه 27 بقره «خسر» را به معنای نابودی تمام سرمایه آورده است و می نویسد : « خاسرون کسانی هستند که نفس خویش را هلاک کردند و به منزله ی کسانی هستند که سرمایه شان نابود شده است».[7]

در المعجم الوسیط ذیل ماده «خسر» آمده است : «خسر التاجر : تاجر در تجارت خود مغبون شد و کلاه بر سرش رفت . زیان کرد در آن. خسر فلان : فلانی نابود شد . گمراه شد (خسر) الشی ء : آن چیزی کم و ناقص کرد . گویند خسر ، المیزان و الکیل : ترازو و پیمانه را کم داد و ناقص گردانید.» [8]

و در لسان العرب آمده است : خسر به معنای نابودی است و الخسار و الخسارة و الخیسری به معنای گمراهی و هلاکت است . [9]

در وجوه القرآن برای «خسر» چندین وجه معنایی در نظر گرفته اند : غبن ، ضلال ، عقوبت و عجز و نقص

1- به معنای غبن یعنی زیان در آیه :« إِنَّ الْخَاسِرِینَ الَّذِینَ خَسِرُوا أَنفُسَهُمْ وَأَهْلِیهِمْ یَوْمَ الْقِیَامَةِ» (شوری / 45). در این آیه خاسر یعنی معجون و زیان دیده .

2- به معنای گمراهی و ضلال در آیه : « فَقَدْ خَسِرَ خُسْرَانًا مُّبِینًا». (نساء / 119)

3- به معنای عقوبت در آیه : « لئن أَشْرَکْتَ لَیَحْبَطَنَّ عَمَلُکَ وَلَتَکُونَنَّ مِنَ الْخَاسِرِینَ » (زمر / 65) و همچنین در آیه : « لَئِن لَّمْ یَرْحَمْنَا رَبُّنَا وَیَغْفِرْ لَنَا لَنَکُونَنَّ مِنَ الْخَاسِرِینَ ». (اعراف / 149)

4- به معنای عجز و ناتوانی در آیه : « لَئِنْ أَکَلَهُ الذِّئْبُ وَنَحْنُ عُصْبَةٌ إِنَّا إِذًا لَّخَاسِرُونَ » (یوسف / 14) در این آیه خاسرین یعنی ناتوانان .

5- به معنای نقص و کم بودن در آیه : « أَوْفُوا الْکَیْلَ وَلَا تَکُونُوا مِنَ الْمُخْسِرِینَ » (شعراء / 181)[10]

نتیجه :

در برخی از آیات قران کریم واژه «خسران» در همان مفهوم لغوی آن بکار رفته است . یعنی به معنای نقص و کم گذاشتن است . مانند آیه : « وَأَقِیمُوا الْوَزْنَ بِالْقِسْطِ وَلَا تُخْسِرُوا الْمِیزَانَ » (رحمن /9) و یا آیه : « وَإِذَا کَالُوهُمْ أَو وَّزَنُوهُمْ یُخْسِرُونَ » (مطففین /3)

در مورد این آیه زجاج می گوید : یعنی در پیمانه و وزن کم می گذارند[11] و یا درآیه « أَوْفُوا الْکَیْلَ وَلَا تَکُونُوا مِنَ الْمُخْسِرِینَ »(شعرا/181) مخسر کسی است که هنگام دادن پیمانه در آن کم می گذارد و هنگامی که می خواهد بگیرد اضافه می خواهد . [12]

با این حال در قرآن کریم این واژه در اغلب موارد به معنای خسران در سرمایه های درونی است یعنی به معنای از دست دادن صحت و سلامتی و عقل و ایمان و ثواب است .

و این همان است که خداوند متعال از آن به عنوان خسران مبین یعنی زیان آشکار یاد کرده است . [13] که در این آیه شریفه به آن اشاره کرده است :« إِنَّ الْخَاسِرِینَ الَّذِینَ خَسِرُوا أَنفُسَهُمْ وَأَهْلِیهِمْ یَوْمَ الْقِیَامَةِ أَلَا ذَلِکَ هُوَ الْخُسْرَانُ الْمُبِینُ » (زمر / 15)

خسران در فارسی به زیان ترجمه شده است . [14]

دو واژه «خسران» و «ضرر» از نظر معنایی صد در صد مترادف نیستند .

در التحقیق آمده است :

« و هذا المعنی (زیان) غیر مفهوم الضرر فی مقابل النفع و قلنا ان «الخسر» نقص کلی فی مقابل الربح بخلاف الوضع . ثم ان هذا النوع من النقص قد یکون فی المال و الامور المادیه و قد یکون فی الامور النفسیه و المعنویه فاما الاول فقد یصدق علیه مفهوم الغبن و النقص و اما الثانی فقد ینطبق علیه مفهوم الضلال و الهلاک»[15].

«این معنا (زیان) غیر از مفهوم ضرر که در مقابل نفع است ، می باشد و گفتیم که خسران ، نقص در اصل در مقابل سود است به خلاف وضع . این نوع از نقص گاهی در مال و امور مادی است و گاهی در امور نفسانی و معنوی است . نوع اول بر آن مفهوم ضرر و نقص صدق می کند و نوع دوم گاهی مفهوم گمراهی و هلاکت برآن منطبق می شود».

فخر رازی در تفسیرش می نویسد : «یکی از بزرگان پیشین می گوید : معنی این آیه را من از مرد یخ فروشی آموختم که فریاد می زد و می گفت : رحم کنید به کسی که سرمایه اش ذوب می شود . رحم کنید به کسی که سرمایه اش ذوب می شود»[16]

بسیاری از مفسرین معتقدند که : مفهوم خسران ، تنها این نیست که انسان ضافعی را از دست بدهد بلکه خسران واقعی آن است اصل سرمایه را نیز از کف بدهد . [17]

ب – مصادیق خسران:

خداوند در قرآن افراد یا گروه هایی را به عنوان نمونه و الگو معرفی می کند تا کسانی که در آیات الهی دقت می کنند با این افراد که جزء زیانکاران در دنیا و آخرت هستند آشنا شوند و از سرگذشت آنها عبرت بگیرند و ویژگی های آنان را بر می شمارد تا از این صفات بر حذر باشیم.

ما در این بخش مصادیق خسران را نام می بریم و بعد به طور مختصر درباره ویژگی های آنها توضیح می دهیم . مصادیقی که در قرآن مطرح شده است ، عبارتند از :

1-حزب و گروه شیطان

اسْتَحْوَذَ عَلَیْهِمُ الشَّیْطانُ فَأَنْساهُمْ ذِکْرَ اللَّهِ أُولئِکَ حِزْبُ الشَّیْطانِ أَلا إِنَّ حِزْبَ الشَّیْطانِ هُمُ الْخاسِرُونَ .(مجادله / 19)

«شیطان بر آنان چیره شده و خدا را از یادشان برده است آنان حزب شیطانند. آگاه باش که حزب شیطان همان زیانکارانند».

اولین و برجسته ترین مصادیق خاسران در قرآن «شیطان» است و کسانی که از شیطان پیروی می کنند و در گروه و حزب شیطان قرار می گیرند نیز خاسر هستند. زیرا آنان کسانی هستند که شیطان را به عنوان سرپرست خود گرفته اند .

2- قابیل

فَطَوَّعَتْ لَهُ نَفْسُهُ قَتْلَ أَخیهِ فَقَتَلَهُ فَأَصْبَحَ مِنَ الْخاسِرینَ (مائده/ 30)

« پس نفسِ [امّاره‏] اش او را به قتل برادرش ترغیب کرد، و وى را کشت و از زیانکاران شد».

همه مفسرین بر این اتفاق نظر دارند که این آیه درباره قابیل است گرچه که اسمش در آیه نیامده است .[18]

---

1. التحفیق فی کلمات القرآن الکریم ، وزارت فرهنگ وارشاد اسلامی ، تهران 1416 ه . ق ، اول ، مصطفوی حسن 1297 ق ص 52

1. قاموس قرآن ، دار الکتب الاسلامیة ، تهران ، 1318 ش ، نهم ، قرشی ، علی اکبر ص 243

2. معجم مقاییس اللغة ، مرکز النشر مکتب الاعلام الاسلامی ، قم ، 1404 ق بی تا ج 2 ، ص 182

3.شرح و تفسیر لغات قرآن براساس تفسیر نمونه ، بنیاد پژوهشهای اسلامی ، مشهد ، 1381 ش ، دوم ، شریعتمداری ، جعفر ، ج 1 ، ص 680 ؛ المفردات فی غریب القرآن ، رضوی ، مشهد ، 1375 ش ، دوم ، راغب اصفهانی( م 502) ، مترجم : غلامرضا خسروی حسینی ص 599 ؛ الموسوعة القرآنیة ، موسسه سجل العرب ، بی جا ، 1405 ق ، آبیاری ابراهیم ،ج 8 ، ص 166

[5]. المفردات فی غریب القرآن، ص 599

[6]. الموسوعة القرآنیة، ج 8 ، ص 166

1. مجمع البیان فی تفسیر القرآن ،ناصر خسرو،تهران،1372 ش،سوم،فضل بن حسن طبرسی، ج 1،ص 170

[8] . فرهنگ المعجم الوسیط ، انتشارات اسلامی ، تهران ، 1381 ش ، اول ، ابراهیم اینس ، منتصر عبد العظیم ، الصوالحی علمیه ، محمد خلف احمد ، مترجم : محمد بندرریگی ، ج 1 ، ص 496

[9] . لسان العرب ،دار صادر،بیروت ،1414 ق،سوم،محمدبن مکرم ابن منظور، ج 1 ، ص 496

[10] وجوه القرآن ، مجمع البحوث الاسلامیة ، مشهد ، 1380 ش ، اول ، حیدری نیشابوری اسماهیل بن احمدم 431 ه . ق ، ص 227

[11] لسان العرب ج 4 ، ص 239

[12] همان

[13] مفردات راغب ص 599 ؛ الموسوعة القرآنیة ج 8 ص 166 : شرح و تفسیر لغات قرآن ج 1 ، ص 680

[14] التحقیق فی کلمات القرآن الکریم ، مصطفوی حسن ص 52

[15] . همان

[16] . تفسیر مفاتیح الغیب ، دار احیاء التراث العربی بیروت 1420 ق سوم ابوعبدالله محمدبن عمر فخر الدین رازی،ج 32،ص 278

[17] . تفسیر نمونه ، دارالکتب الاسلامیة ، تهران ، 1374 ش ، اول ، مکارم شیرازی ناصر ، ج 12 ، ص 559 ؛ تفسیر اطیب البیان ، انتشارات اسلام ، تهران 1380 ش ، دوم ، طیب سید عبدالحسین ، ج 11 ، ص 295

[18] تفسیر نمونه ج4، ص350؛ تفسیر اطیب البیان، ج4، ص345؛ تفسیر هدایت، بنیاد پژوهشهای اسلامی آستان قدس رضوی مشهد 1377 ش اول مترجمان ج2، ص312

بررسی خسران و آثار آن در قرآنندامت و پشمیانینازل شدن عذاب الهیعوامل خسران و راههای جلوگیری از آن

بررسی تفاوت بلوغ عاطفی در بین دانشجویان خانم مجرد و متأهل 18 تا 30 سال

پژوهش حاضر بررسی تفاوت بلوغ عاطفی در میان خانم های مجرد و متأهل در مقطع کارشناسی دانشگاه سیستان وبلوچستان است جامعه این پژوهش که نمونه ما از آن انتخاب شده کل دانشجویان خانم دانشگاه سیستان و بلوچستان است نمونه این پژوهش شامل 160 نفر می باشد که 80 نفر مجرد و 80 نفر متأهل می باشد که به روش تصادفی انتخاب شده است پژوهش حاضر به این سئوال محقق پاسخ می د

دسته بندی	روانشناسی و علوم تربیتی
بازدید ها	14
فرمت فایل	doc
حجم فایل	53 کیلو بایت
تعداد صفحات فایل	77

فروشنده فایل

کد کاربری 8044

تمام فایل ها

بررسی تفاوت بلوغ عاطفی در بین دانشجویان خانم مجرد و متأهل 18 تا 30 سال دانشگاه سیستان

عنوان صفحه

چکیده 2

فصل اول: طرح تحقیق

1-1- مقدمه 3

1-2- بیان مسئله 4

1-3- اهمیت و ضرورت پژوهش 6

1-4- اهداف پژوهش 9

1-5- سؤالهای پژوهش 9

1-6- تعاریف نظری 10

1-7- تعاریف عملیاتی 11

فصل دوم: پیشینة تحقیق

2-1- پیشینة تحقیق

2-2 پیشینة نظری 12

تاریخچه روانشناسی بلوغ 13

مفهوم بلوغ و تفاوت آن با نوجوانی 13

عوامل مؤثر در بلوغ 14

بلوغ از دیدگاه روانشناسان 14

عاطفه چیست 17

جایگاه عاطفه در مغز از نظر زیستی 18

مراحل تشکیل هویت در جوانان دانشگاهی 19

الگوی تحور روانی- اجتماعی 19

تکالیف تحولی هویهورست برای نوجوانان 21

رشد و تکامل هیجانی- عاطفی 22

رشد هیجانی و عاطفی در نوجوانان 23

نیازهای عاطفی فرد و اهمیت آنها 24

رشد و تکامل اجتماعی 25

ترک خانه پدری 26

تأثیر روانی وارد شدن به دانشگاه 26

تعادل عاطفی روانی نوجوان 27

خودمحوری نوجوانان 28

خود پنداره و انواع خود 29

الگوی اریک اریکسون درباره هویت 31

آسیب پذیری و انعطاف پذیری در فرد 32

عوامل حفاظتی انعطاف پذیری 33

انواع هویت 34

بحرانهای دوره نوجوانی 38

2-3- پیشینه عملی 39

فصل سوم: اجرای تحقیق

3-1- جامعه آماری 42

3-2- نمونه آماری و روش نمونه گیری 42

3-3- ابزار گردآوری داده ها 43

3-4- روش گرد آوری داده ها 45

فصل چهارم: تجزیه و تحلیل یافته ها

4-1- تجزیه و تحلیل یافته ها 46

4-1-1- اطلاعات مربوط به سؤال اول پژوهش 47

4-1-2- اطلاعات مربوط به سؤالهای 2 تا 5 پژوهش 47

4-2- داده های جانبی 48

نمودار چند ضلعی فراوانی مشاهده شده 50

نمودار ستونی فراوانی مشاهده شده 51

فصل پنجم: بحث و نتیجه گیری

5-1- بحث و نتیجه گیری 52

5-2- محدودیت ها 55

5-3 پیشنهادات 55

پیوست

منابع و مآخذ

چکیده:

پژوهش حاضر بررسی تفاوت بلوغ عاطفی در میان خانم های مجرد و متأهل در مقطع کارشناسی دانشگاه سیستان وبلوچستان است.

جامعه این پژوهش که نمونه ما از آن انتخاب شده کل دانشجویان خانم دانشگاه سیستان و بلوچستان است. نمونه این پژوهش شامل 160 نفر می باشد که 80 نفر مجرد و 80 نفر متأهل می باشد که به روش تصادفی انتخاب شده است. پژوهش حاضر به این سئوال محقق پاسخ می دهد که آیا بین دانشجویان خانم مجرد یا متأهل از نظر بلوغ عاطفی تفاوت معناداری وجود دارد یا نه؟

ابراز تحقیق پرسشنامه مقیاس بلوغ عاطفی از بهارگاوا می باشد که مشتمل بر 48 سؤال است بعد از اجرای پرسشنامه و تجزیه و تحلیل اطلاعات گردآوری شده با استفاده از آمار توصیفی شامل محاسبه جداول فراوانی و نمودارها می باشد و آمار استنباطی که شامل آزمون خی 2 می­باشد پژوهش به صورت زیر بدست آمد:

«در بین دانشجویان خانم مجرد و متأهل دانشگاه سیستان و بلوچستان تفاوتی از نظر بلوغ عاطفی وجود ندارد و تفاوت بی معنی است»

1-1- مقدمه

دوره بلوغ دورانی مبهم از نظر شناخت خصایص و دوران تمایلات متضاد است. با ورود کودک به دنیای نوجوانی و بلوغ، ولادتی تازه و مرحله ی ویژه و مستقل از دوره های قبل و بعد پدید می آید که آن را مرحله انتقال، مرحله نجات از کودکی دوران تحولات همراه با دگرگونی های سریع و غافلگیر کننده، مرحله طوفان حیات و مرحله نجات از طفیلی گری نیز می نامند.

افراد در این دوران احیاناً‌ با ترس و بیم هایی مواجه می گردند که رفع و تعدیل آن نیازمند به حمایت از سوی والدین و مربیان است. (قائمی، 1380، ص 22)

موارد زیر از جمله تغییرات دوران بلوغ است:

- تحولی در اندام او ایجاد شده و شرایط جدید، تعادل اندامی او را بهم می زند.

- در عواطف و احساسات او نیز تغییر پدید می آید و موجب دگرگونی هایی در خشم و ترس و محبت او و ... می شود.

- در جنبة‌ ذهن او نیز تحولات رو به رشدی ایجاد می گردد و هوش و عقل و اندیشه و تخیل او را دگرگون می سازد.

- در جنبه روان او در عرصه های فطری و وجدانی،‌ آزادی خواهی و استقلال طلبی، ستایش و نیایش، حقیقت دوستی، و ... دگرگونی هایی ایجاد می شود.

- و بالاخره در غدد درونی جوش و خروش و دو غده جنسی شکفتگی و بیداری خاصی پدید می آید که موجد خواسته هایی در اقناع غریزی می گردد. (قائمی، 1380، ص 28)

1-2- «بیان مسئله»‌

بسیاری از افراد در سنین جوانی و نوجوانی به بلوغ عاطفی دست پیدا نمی کنند در صورتی که اکثر افراد به بلوغ جنسی و بلوغ تا سن زیر 20 سال دست پیدا می کنند ولی یا به بلوغ عاطفی نمی رسند یا خیلی دیر به این بلوغ می رسند بلوغ عاطفی به این معناست که فرد به حدی از پختگی می رسد که می تواند راه حلهای پیچیده تری برای مشکلات روزمره عاطفی خود پیدا کند و از احساس خود به صورت پیچیده تری برای حل این مشکلات استفاده کند و توانایی کنترل نوسانات شدید آن را دارد این مسئله مهم است که آیا افراد ابتدا به یک بلوغ نسبی عاطفی دستی می یابند و بعد سعی می کنند به زندگی مشترک قدم گذارند یا وقتی ازدواج کردند و زندگی مشترکی را با فرد دیگری آغاز کردند این بلوغ در آن ها رشد می کند بسیاری از افراد معتقدند که فرد ابتدا باید از لحاظ اقتصادی و اجتماعی به یک استقلال دست پیدا کنند و بعد به نیازهای عاطفی خود توجه داشته باشند. امروزه در بین دختران مجرد افسردگی زیاد دیده می شود این که فردی نمی تواند عواطف خود را به درستی بشناسد و به طبع نحوه کنترل و ابراز آن ها را نمی داند حالا یا آن ها را به شکل نادرست ابراز می کند یا آن ها را سرکوب و انکار می کند و در نهایت مسئله اصلی این پژوهش که ما به بررسی آن می پردازیم این است آیا بین دانشجویان خانم مجرد و متأهل از لحاظ بلوغ عاطفی تفاوت معناداری وجود دارد یا نه؟ به عبارتی آیا ازدواج تأثیری در بلوغ عاطفی افراد می گذارد یا نه؟‌

مسئله بلوغ عاطفی مسئله ای است مهم که اگر افراد به آن توجه نکنند ممکن است در زندگی آینده و مشترکشان با فرد دیگری به مشکل برخورد کنند مسلماً‌ کسی که از نظر عاطفی به سطحی از رشد و بلوغ نرسیده است نمی تواند زندگی مسالمت آمیزی را با فرد دیگری داشته باشد زیرا که او هنوز تسلطی بر عواطف و احساسات خود ندارد و اینکه نمی داند چگونه آنها را کنترل کند؟ پس اگر ما بدانیم که فرد آینده شریک زندگیمان به بلوغ عاطفی رسیده و شرایط گرداندن یک زندگی را دارد می توانیم به او اطمینان کرده و در مشکلاتی که فراروی زوج قرار می گیرد را حل کنیم. لذا بدین منظور ارتباط بین دو متغییر بلوغ عاطفی و متأهل را مورد بررسی قرار می دهیم.

1-3- «اهمیت و ضرورت پژوهش»

دوران بلوغ و مراحل قبل و بعد از آن دورانی مهم و از نظر پایه گذاریها دورانی سرنوشت ساز است آغاز آن به هر گونه ای که باشد لاجرم فرجامی خواهد داشت که ممکن است بسیار تلخ یا شیرین داشته باشد. اکثریت افراد بعد از رسیدن به بلوغ نسبی فکری سعی در گرفتن مسئولیتهای اجتماعی می کنند که چنین چیزی را جامعه و خانواده به شدت از آن ها طلب می کند جوان سعی می کند از لحاظ اقتصادی و اجتماعی زندگی مستقلی برای خود داشته باشد در کنار این زندگی مستقل اجتماعی به روابط با جنس مخالف می پردازند چه به بلوغ عاطفی رسیده باشند چه نه. امر ازدواج خود عامل مهمی در ایجاد بلوغ عاطفی است هر شکست عاطفی خود باعث می شود فرد تلاش بیشتری در کنترل احساسات خود کند. بسیاری معتقدند که بلوغ عاطفی در میان زنان و مردان متأهل بیشتر از افراد مجرد دیده می شود و به رشد بیشتری رسیده است اگر رشد عاطفی و بلوغ عاطفی فرد با النسبه کامل باشد قابلیت انطباق او بالاست و تمایلات بازگشتی او کم است.

«ازدواج یک امر جهانی است که در تمام جوامع در طول تاریخ وجود داشته و به یک مجموعه از نیازهای اساسی انسان پاسخ می دهد بقای نسل و پرورش فرزندان تحقق آرزوی دیرین کودکی برای پدر و مادر بودن دستیابی به عالیترین سطح دوستی و صمیمیت دوره جوانی و بزرگسالی ارتباط گرم و دو جانبه عاطفی و جنسی و تقسیم کار و همکاری و همراهی در طول زندگی در شمار اساسی ترین کارکردهای خانواده است. موفقیت در ازدواج حاصل عوامل گوناگون است ازدواج به موقع، همانندیهای شخصیتی شیوه های مناسب ارتباط با یکدیگر، پافشاری بر تعهدات زندگی خانوادگی و برخورداری از امکانات شغلی و مالی و رفاهی را می توان از عوامل مهم به شمار آورد از طرف دیگر کم تجربگی و ناپختگی همسران جوان، مشکلات مربوط به پذیرش هویت متفاوت طرف مقابل، خصوصیات متفاوت در خانواده و دخالتهای بی مورد و انتظارات بیجای آنان از همسران جوان و کمبودهای مالی و شغلی و تدارک وسایل زندگی و مسکن بر مشکلات این جریان پیچیده می افزاید و شاید ناشی از عدم بلوغ عاطفی باشد.»

مفهوم رفتار عاطفی بالغ در هر سطحی حاصل رشد طبیعی عاطفی است شخصی قادر به کنترل عواطف خویش است که تأخیر در ارضا را تحمل کند بدون اینکه تأسف بخورد و رنج بکشد مورگان می گوید «یک نظر کارآمد درباره بلوغ باید تمام حیطه فردیت،‌ نیروها و توانایی لذت از این نیروها را در نظر بگیرد»

کاپلان و بارون خصوصیات شخصی را که از لحاظ عاطفی بالغ است بررسی کرده و می گوید «او قابلیت مقاومت در برابر تأخیر در ارضای نیازها را دارد او توان تحمل میزان معقول ناکامی را دارد او به طرح و نقشه درازمدت معتقد است و می تواند توقعات خویش را بر مبنای اقتضای موقعیت به تعویق اندازد یا در آن تجدید نظر نماید.

برجسته ترین علامت بلوغ عاطفی توانایی تحمل تنش است یک علامت دیگری بی تفاوتی، برخی از انواع محرکات است که بر نوجوانان و جوانان اثر می کند و او را بی حوصله یا دستخوش احساسات می نماید بعلاوه شخص بالغ از نظر عاطفی پیوسته دارای گنجایش شادی و تفریح است کول افرادی که از لحاظ عاطفی بالغ هستند دارای خصوصیات زیرند: مایل به غیر همجنس، درک نگرش رفتار دیگران، میل به پذیرش نگرش ها و عادات دیگران و قابلیت تأخیر پاسخهای خود.

1-4- «اهداف پژوهش»

اهداف پژوهش به دو دسته اهداف کلی و اهداف جزئی تقسیم می شود.

اهداف کلی :

بررسی تفاوت دو گروه خانم های مجرد و متأهل از نظر بلوغ عاطفی

اهداف جزئی:

1- چگونگی پدیدایی بلوغ عاطفی

2- رابطه بلوغ عاطفی با ازدواج

3- رابطه بلوغ عاطفی با دیگر انواع بلوغ مانند زیستی و روانی

1-5- «سئوالهای پژوهش»

1- آیا بین خانم های مجرد و متأهل از نظر بلوغ عاطفی تفاوتی وجود دارد؟

2- آیا از لحاظ عدم ثبات عاطفی بین افراد مجرد و متأهل تفاوتی وجود دارد؟

3- آیا از لحاظ بازگشت عاطفی بین افراد مجرد و متأهل تفاوتی وجود دارد؟

4- آیا از نظر استقلال بین افراد مجرد و متأهل تفاوتی وجود دارد؟

5- آیا از نظر سازگاری بین افراد مجرد و متأهل تفاوتی وجود دارد؟

1-6- «تعاریف نظری»

در پژوهش انجام شده کلمات و اصطلاحات به کار برده شده: بلوغ، بلوغ عاطفی، دانشجو، مجرد، متأهل دانشگاه می باشد.

بلوغ: بلوغ در لغت به معنی رسیدن، به سر رسیدن، رسیدن به سن رشد، مرد تمدن و زن تمدن، سن رسیدگی مرحله ای از زندگی است که حد فاصل دوران کودکی و بزرگسالی است و این دوره از حیات انسانی با یک سری علائم و تظاهرات جسمانی و روانی توأم است.

بلوغ عاطفی: یعنی این که فرد به حدی از پختگی احساسی می رسد که راه حلهای پیچیده تری برای مشکلات روزمره عاطفی خود پیدا کند و از احساس خود به صورت پیچیده تری برای حل مشکلات استفاده می کند توانایی کنترل نوسانات شدید را دارد و یاد گرفته که احساسات خود را کنترل کند.

دانشجو: به کسی اطلاق می شود که بعد از اتمام دوران دبیرستان و پیش دانشگاهی از راه کنکور و قبول شدن در آن وارد دانشگاه می شود و مشغول به تحصیل می شود.

مجرد: کسی که ازدواج نکرده و یا به تنهایی یا در کنار پدر و مادر خود زندگی می کند.

متأهل: کسی که ازدواج کرده و دارای اهل و عیال است و از زندگی مجردی خود فاصله گرفته است.

1-7- تعریف عملیاتی

بلوغ عاطفی: بر اساس نمره ای که فرد از پرسشنامه مقیاس بلوغ عاطفی به دست می آورد.

مجرد: افرادی که هنوز ازدواج نکرده اند.

متأهل: افرادی که ازدواج کرده اند.

2-1- پیشینة تاریخ ما به دو دستة نظری و عملی تقسیم می شود.

2-2- «پیشینه نظری»

تعریف بلوغ عاطفی: زمانی می توانیم فردی را از لحاظ عاطفی بالغ بدانیم که فرد کلیه عواطف و احساسات خود را به درستی بشناسد و نحوه ابراز صحیح و کنترل آنها را بداند. افسردگی از جایی آغاز می شود که فرد عواطف خویش را به درستی نمی شناسد و بالطبع نحوه کنترل و ابراز آنها را نمی داند پس یا آنها را به شکل نادرست ابراز می کند و یا آنها را انکار و سرکوب می کند.

جهت پیشگیری و کاهش این دسته از افسردگی ها چنانچه ایجاد عدالت مطالعه در خانواده و جامعه بسیار مهم است که این کار یکی از وظایف اساسی آموزش و پرورش و رسانه هایی چون مطبوعات، صدا و سیما است که متأسفانه این ارگانها نه تنها کاری در این زمینه انجام نمی دهند. بلکه در بسیاری موارد خوراکهای اطلاعات بسیار مسمومی را نیز در اختیار مخاطبین قرار می دهند و این به دلیل اهمال کاران متخصصان و نداشتن قدرت مانور آنها در این سازمانها در این رسانه ها می باشد.

تاریخچة روانشناسی بلوغ

در مطالعات تغییرات مربوط به بلوغ «ارسطو» تغییرات خاص از بلوغ جنسی را شرح داده و همچنین به تغییرات روانی همزمان با این تغییرات اشاره کرده است.«ژان ژاک روسو» در قطعه ای از خطابه مدیحه سن برنارد، بوسوئه و همچنین در کتاب چهارم امیل از اسرار دوران بلوغ که آن را تولد ثانوی نامیده است، بحث می نماید. اولین مقاله معتبر و علمی در رابطه با بلوغ توسط برنمایم در سال 1891 منتشر شد و بالاخره با پژوهشهای گسترده استانلی هال به عنوان پدر روان شناسی بلوغ نوجوانی این مطالعات وارد حیطة روان شناسی شد.

مفهوم بلوغ و تفاوت آن با نوجوانی

بررسی و تعیین مفهوم بلوغ از طرف روانشناسان بلوغ و صاحب نظران سایر حوزه های مورد بررسی قرار گرفته است. اکثریت قریب به اتفاق صاحب نظران در مورد واژه های بلوغ و نوجوانی توافق ندارند و معمولاً پیدا کردن نظریه ای مشترک بین آنها کار دشواری است. عمدتآً توجه به تغییرات جنسی در اکثریت تعاریف مورد تأکید بوده است و بلوغ را مرحلة شروع تغییرات جسمی و جنسی دانسته اند که در آغاز نوجوانی اتفاق می افتد.

عوامل مؤثر در بلوغ

در این مقولة روان شناسی بلوغ تأثیر عوامل چون عوامل اجتماعی، اقتصادی، زمان،عوامل عصبی و هورمونی را مورد بررسی قرار می دهد. از آن جائی که بلوغ به عنوان یک مفهوم کلی و گسترده جنبه های مختلفی از رشد را غافل می شود مثل بلوغ جنسی و جسمی، بلوغ عاطفی، بلوغ اجتماعی، بلوغ اقتصادی و ...روان شناسی بلوغ علاوه بر ارتباط تنگاتنگ و عمیق خود با سایر حوزه های روان شناختی همچون روان شناسی رشد، روان شناسی شخصیت، روان شناسی بالینی و مشاوره با دیگر شاخه های علمی نیز ارتباط گسترده ای دارد.

بلوغ از دیدگاه روان شناسان:

پژوهشگران تا پیش از دهه هشتاد میلادی به نقش بلوغ در تحول نوجوانان توجه زیادی نداشتند شاید به این علت که در آن سالها بررسی الگوهای بدنی و جنسی اشخاص جالب توجه نمودند.

1- از دید کاپلان و بارون: خصوصیات شخصی را که از لحاظ عاطفی بالغ است بررسی کرده می گوید او قابلیت مقاومت در برابر تأخیر در ارضای نیازها را دارد او توان تحمل میزان معقول ناکامی را دارد او به طرح و نقشه دراز مدت، معتقد است و می تواند توقعات خویش را بر مبنای اقتصادی موقعیت به تعویق اندازد یا در آن تجدید نظر کند.

2- از نظر والتر، دی، اسمیت سون: بلوغ عاطفی جریانی است که طی آن شخصیت فرد مداوماً برای احراز بیش از پیش سلامت عاطفی از لحاظ روانی و فردی می کوشد.

3- ال. ای هولینگ ورث: برخی از خصوصیات اشخاصی که بلوغ عاطفی دارند را این چنین برمی شمارد:

1- او قادر به پاسخگویی تدریجی یا درجه ای از پاسخهای عاطفی است او به طریق همه یا هیچ پاسخ نمی دهد بلکه حد خود را نگه می دارد اگر کلاهش را باد ببرد دستپاچه نمی شود.

2- همچنین می تواند پاسخ های خود را به تأخیر اندازد. آنچنان که به تکانشوری فرد عالی را به تأخیر می انداخت.

3- کنترل ترحم نسبت به خود او به جای نشان دادن ترحم به خود نا آرام می کوشد آن را برای خود احساس کند.

4- طبق نظر بارنارد: معیارهای رفتار عاطفی بالغ به شرح زیر است:

- بازداری بیان مستقیم منفی

- پرورش عواطف مثبت و پیشرو

- تکامل تحمل در شرایط نامطلوب و افزایش رضایت از پاسخهای اجتماعی مطلوب

- افزایش وابستگی به اعمال

- توانایی انتخاب از میان شقوق گوناگون

- رهایی از ترس نامعقول

- درک و عمل مطابق محدودیت ها

- توانایی کسب پیروزی و حیثیت با متانت

- لذت از زندگی روزمره

- آگاهی از توان و پیشرفت دیگران

5- از نظر کول: برجسته ترین علامت بلوغ عاطفی توانایی تحمل تنش است یک علامت دیگر بی تفاوتی به برخی از انواع محرکات است که بر کودکان یا نوجوانان اثر می کند و او را بی حوصله یا دستخوش احساسات می نماید.بعلاوه شخص بالغ از نظر عاطفی پیوسته دارای گنجایش شادی و تفریح است او از کار و تفریح هر دو لذت می برد.

6- از نظر فرد مک کینی: افرادی که از لحاظ عاطفی بالغ هستند دارای خصوصیات زیرند: مایل به غیر همجنس، درک نگرش و رفتار دیگران، میل به پذیرش نگرش ها و عادات دیگران و قابلیت تأخیر پاسخ های خود

7- از دید سئول: اگر رشد عاطفی فردی با انسبه کامل باشد قابلیت انطباق او بالاست، تمایلات بازگشتی او کم است و حساسیت های او در حداقل است. مرتباً برای نیل به تلفیق سالم احساس، تفکر و عمل می کوشد.

8- مورگان: یک نظر کارآمد درباره بلوغ عاطفی باید تمام حیطة فردیت، نیروها و توانایی لذت از این نیروها را در نظر بگیرد.

عاطفه چیست:

کودک در اوایل تولد خود 2 احساس بیشتر ندارد یکی احساس خوشحالی و دیگری ناراحتی که عکس العمل اولی خنده و دومی گریه است این احساس اولیه که لذت والم مقدماتی می باشد انفعال نیز گفته می شود ولی به مرور که سن افزایش یابد و کودک بتواند به تجزیه و تحلیل انگیزه ها پرداخته و در ذهن خود تغییراتی را به عمل آورد می بینم که یک انگیزه ممکن است انفعالات مختلفی به وجود آورد که ترکیب آن ها یک حالت بخصوصی به وجود می آورد که به آن عاطفه می گوییم از همین لحاظ است که گودیناف گفته است کسانیکه بتوانند در مقابل عواطف استقامت نموده و آن را کنترل نماید افرادی سعادتمند می باشند زیرا «گزل» عواطف بر استقامت شخص در مقابل حوادث و محرکهای اجتماعی می افزاید او می گوید تمام بدبختی ها ی بشری از بی انضباطی هیجانات و عواطف شدید آن حاصل می گردد هوش و دانش و استعداد در مقابل عواطف شدیدی اثر و قطره ای هستند در دریای عواطف. اگر شخص به بلوغ برسد به ندرت تسلیم هیجانات می شود و حرکات نامطبوعی ظاهر می سازد.

«جایگاه عاطفه در مغز از نظر زیستی»

آنتونیوراماسید معتقد است که عواطف در تصمیم گیری ها و رفتار اجتماعی ما نقشی مثبت دارند، و نیز اینکه بیمارانی که در ناحیه ونترومیدیال (قسمت پیشین قطعة پیشانی) دچار ضایعه شده باشند قادر به احساس عواطف نیستند و در نتیجه فاقد تصمیم گیری درست و رفتار اجتماعی معقول (که تا حدودی از معیارهای بلوغ عاطفی است) هستند. اگر نظریة راماسید درست باشد ممکن است لازم باشد که ما در تصورات و عقاید خود نسبت به ارادة آزاد مسئولیت اخلاقی وجدان اجتماعی و بسیاری از مسائل دیگر تجدید نظر کنیم.

همة این نتایج برگرفته از دو آزمایش است که دانشمندان و محققانی در مورد آسیب دیدگی مغز فردی که مغزش مورد صدمة یک میلة آهنی بر اثر انفجار شده بود و دیگری توموری که در مغز موری رشد کرده بود انجام شده و تحقیقات به عمل آمده این طور نشان می داد که افرادی که آسیبی در قسمتی از مغز خود داشتند دچار تغییر شخصیت و و خلق و خو شده بودند که با پیگیری و بررسی این دانشمندان مشخص شد که ناحیة مشخصی در مغز وجود دارد که آسیب دیدنش موجب تغییر عواطف می­شود.

«مراحل تشکیل هویت در جوانان دانشگاهی»

متخصصین عقیده دارند بحران هویت در نوجوانان دبیرستانی ناشی از مسائل جدی می باشد که آیا با گروه هم سن تطابق یابند یا قضاوت اخلاقی و ارزشهای شخصی را حفظ نمایند، به تغییرات جسمی خود چگونه بنگرند در نظام اجتماعی دبیرستان چه نقشی را به عهده گیرند در حالیکه جوانانی که دبیرستان را به اتمام رسانده اند مسائل هویت را در قالب نقشهای آتی اجتماعی، شغلی و ارزش می شناسد.

الگوی تحول روانی- اجتماعی

در الگوی تحول روانی- اجتماعی، اریک اریکسون و رابرت هویهورست بر نقش کلیدی و مهم توالی زمان وقوه رویدادهای زندگی به عنوان عوامل تعیین کننده تحول تأکید دارند. سازگاری بستگی به این دارد که افراد تکالیف مهمی را که در موقعیتهای مختلف زندگی تان مواجهه می شوند. با موفقیت پشت سر گذرانید. این تکالیف شامل کسب مهارتهای اجتماعی و شناختی است که البته ارزش آنها، به فرهنگ و جامعه ای که فرد در آن زندگی می کند بستگی دارد. اریکسون هشت مرحلة تحول روانی- اجتماعی را که شامل دوره زندگی است توصیف کرده :

مراحل تحول در نظریه اریکسون

مرحله

تکالیف تحولی

طفولیت نوپا اوایل کودکی اواسط کودکی نوجوانی اوایل بزرگسالی اواخر بزرگسالی

اعتماد در برابر عدم اعتماد- طفل نسبت به مراقبان خود دارای اعتمایابی اعتماد خواهد بود. خود پیروی در برابر تردید- نوپا نسبت به توانایی های جدید خود احساس غرور و شک می کند. ابتکار در برابر احساس گناه – کودک از خود ابتکار نشان می دهد یا می ترسد. کارایی در برابر احساس حقارت – کودک مهارتهای جدید را فرا می گیرد و یا احساس حقارت می کند. هویت یابی در برابر سر در گمی- نوجوان هویت قابل قبول خود را کسب می کند یا دچار سردرگمی می شود. صمیمیت در برابر کناره جویی- جوانان به برقراری روابط نزدیک با دیگران می پردازند یا منزوی می شوند. باروری، تمامیت در برابر نومیدی – شخص در پایان عمر از زندگی خود رضایت خاطر یا احساس عدم کامیابی دارد.

در هر هشت مرحله افراد با تکالیف متمایز، تعارضات و چالشهایی روبرو می شوند. آمادگی برای نشان دادن یک تکلیف خاص، به بالیدگی زیست شناختی و انگیزه شخص بستگی دارد. (اریکسون، 1963)

هویهورست(1972) تکلیف تحولی را به این صورت تعریف کرد که اگر فردی موضوع معینی را در زندگی با موفقیت پشت سر گذارد، شادکامی و موفقیت وی سبب پیروزی می شود و شکست سبب عدم شادکامی و تأثیر فرد توسط اجتماع شده و فرد با تکالیف بعدی نیز دچار مشکل می شود. اکثر تکالیف تحولی مانند خودبسندگی، هویت یابی بزرگسالی و یا اکتساب ارزشها، اختصاص به دوره خاصی از زندگی (نظیر نوجوانی) فرصتهای بهتری را برای کار روی این تکالیف فراهم می کند. هویهورست هشت تکلیف را که بیشتر نوجوانان باید قبل از بزرگسالی نشان دهند (اما احتمال دارد به طور کامل انجام ندهند) توصیف کرده است.

«تکالیف تحولی هویهورست برای نوجوانان»

- شکل گیری بالیدگی روابط با همسالان مذکر و مؤنث

- سازگاری نقش احتمالی زنانگی یا مردانگی

- وضع جسمانی مورد قبول شخص

- استقلال عاطفی از والدین یا سایر بزرگسالان

- آمادگی برای ازدواج و تشکیل خانواده

- آمادگی شخص برای اشتغال و تأمین نیازهای مالی خود

- کسب ارزشهایی که رفتار شخص را هدایت می کنند.

- برعهده گرفتن مسئولیتهای اجتماعی (هویهورست، 1972)

که هر کدام از این تکالیف فرعی هشتگانه در شکلی گیری هویت شخص نقش دارند.

نحوه چالش و انجام تکالیف ویژه ای که فرد با آنها روبرو می شود به عوامل گوناگونی نظیر :

جنس، فرهنگ، گروههای نژادی و موقعیتهایی که شخص در آن قرار می گیرد بستگی دارد. تکالیف ویژه زندگی شامل کسب نمرات مطلوب در آزمونها، راندن اتومبیل، ارتباط خوب با دیگران یا آموختن مواد درسی است.

تعدادی از تکالیف نظیر اکتساب مجموعه ای از ارزشها، در تعداد زیادی از نوجوانان که زمینه زندگی مشابهی ندارند ممکن است وجود داشته باشد. اما به طور کلی نوجوانان در فرهنگها، جوامع و یا نژادهای مختلف با تکالیف گوناگون و موضوع های متنوعی در زندگی.

رشد و تکامل هیجانی و عاطفی

انسانیت انسان عمدتاً با عواطفش شناخته می شود هر فرد عادی می داند که دارای عواطفی است و زندگی بدون عواطف، زندگی تیره و مکانیکی و بی رنگ خواهد بود. از طرف دیگر سلامت روانی و عقلی شخص به علامت روانی او بستگی دارد. زیرا نظر شخص نسبت به خودش، دیگران، اوضاع اجتماعی، وزندگی به طور کلی از چگونگی رشد و تکامل عواطف وی متأثر می شود. داوریهای هر فرد به کیفیت عواطف او بستگی دارد و شخصی که از رشد عالم هیجانی و عاطفی بهره مند نباشد هرگز فردی واقع بین، نیک اندیش، درست کردار نخواهد بود. در واقع زندگی سعادتمندانه با رشد سالم و طبیعی عواطف شخص رابطه مستقیم دارد.

بلوغ از دیدگاه روانشناسانعاطفه چیستمراحل تشکیل هویت در جوانان دانشگاهیمفهوم بلوغ و تفاوت آن با نوجوانیجایگاه عاطفه در مغز از نظر زیستیتأثیر روانی وارد شدن به دانشگاهآسیب پذیری و انعطاف پذیری در فرد

بررسی تعلیم و تربیت اسلامی از دیدگاه معصومین علیه السلام

سپاس فراوان آفریدگاری را سزا است که جهان هستی را همسان و هماهنگ با احتیاجات و نیازهای بشر سامان داده و با تدبیر حکیمانة خود آنرا پرورده است تحیات و درود نامحدود بر والاترین معلم و مربی انسان یعنی پیامبر گرامی اسلام (ص) که با مدد وحی الهی و کتاب آسمانی، بشریت را به صراط مستقیم و رهنمودهای درخشان فرهنگ و تمدن آشنا ساخته است، و همچنین بر امامان و پی

دسته بندی	معارف اسلامی
بازدید ها	23
فرمت فایل	doc
حجم فایل	109 کیلو بایت
تعداد صفحات فایل	72

فروشنده فایل

کد کاربری 8044

تمام فایل ها

فهرست مطالب

عنوان صفحه

فصل اول : 6

مقدمه 7 تعریف موضوع تحقیق 8

سؤالهای ویژه تحقیق 9

روش تحقیق 9

اهمیت و ارزش تحقیق 10

معنی لغوی تربیت 10

تربیت از نظر اصطلاحی 11

معنی تعلیم 11

معنی لغوی الگو 11

معنی اصطلاحی 11

فصل دوم 12

سابقة موضوع تحقیق 13

ضرورت و اهمیت تعلیم و تربیت 14

تعلیم و تربیت در اسلام 15

مهمترین مراکز تعلیم و تربیت 16

دین چیست؟ 17

ویژگیهای روش اسلامی 19

تعریف تربیت 20

ویژگیهای تعلیم و تربیت اسلامی 21

تفاوتهای فردی از نظر قرآن کریم 25

انواع وراثت 27

ویژگیهای رفاقت جوانان 31

مراحل تربیت 32

اهمیت تربیت کودک در خردسالی 33

پرورش ایمان و اخلاق 33

اهمیت رورش و تربیت اسلامی 34 احترام به شخصیت کودکان 35

نتایج کرامت و یا حقارت شخصیت 37

تحولات فرهنگ و تعلیم و تربیت 38

احتیاجات جامعه و تعلیم و تربیت 40

فلسفه اجتماعی و تعلیم و تربیت 41

تنبیه غیر بدنی 42

تشویق 46

نیاز کودکان به تحسین 49

آیا تربیت امکان پذیر نیست 50

روش الگویی 52

تربیت در گذشته 53

تعلیم و تربیت نوین 54

بازیابی فکری 55

اجتماعی ساختن محیط تربیتی 55

تحول تربیتی چگونه به وجود آمد؟ 56

پرورش اخلاقی 58

تربیت اجتماعی 59

نقش بازی در تربیت 60

مسؤولان تربیت و مسؤولیت سنگین آنها 61

عوامل مؤثر در تربیت و ضرورت هماهنگی بین آنها 62

فصل سوم 64

روش تحقیق 65

روش جمع آوری اطلاعات 65

فصل چهارم 66

یافته های تحقیق 67

فصل پنجم 68

پیشنهادها 69

فهرست منابع 70

مقدمه

سپاس فراوان آفریدگاری را سزا است که جهان هستی را همسان و هماهنگ با احتیاجات و نیازهای بشر سامان داده و با تدبیر حکیمانة خود آنرا پرورده است.

تحیات و درود نامحدود بر والاترین معلم و مربی انسان یعنی پیامبر گرامی اسلام (ص) که با مدد وحی الهی و کتاب آسمانی، بشریت را به صراط مستقیم و رهنمودهای درخشان فرهنگ و تمدن آشنا ساخته است، و همچنین بر امامان و پیشوایان راه حق که همواره اهتمام و عنایات خود را بر تعلیم و تربیت جامعة بشری مصروف داشته اند.

موضوع تعلیم و تربیت و روشهای آن ، مطلبی است که از دیر باز و زمانهای بسیار دور توجه بشر را به خود معطوف ساخته و در تمام عصرهای گوناگون زندگانی انسان ما از اهمیت والائی برخوردار بوده است.

علاوه بر پیامبران الهی که رسالت و مسئولیت تعلیم و تربیت جوامع بشری را بعهده گرفته بودند دانشمندان و اندیشمندان هرجامعه و ملتی همگام با آنان در این رهگذر می کوشیدند دانشمندان آن کتابها و رساله های فراوانی در این زمینه ساخته و پرداخته اند، و پیوسته کوششهای آنان هنوز در این زمینه به وضوح چشمگیری ادامه دارد. این ادعا گزافه گوئی نیست زیرا دانش و بینش بنیاد و اساس هرگونه اصلاح و زمینه برای پیشرفت هر جامعه ترقی خواه می باشد. تعلیم و تربیت است که می تواند این بینش و دانش را برای جامعه تضمین نموده و رسالت نشر علم و تقویت عقل و تهذیب نفوس مردم را بخوبی اداء نماید.

تعریف موضوع تحقیق

تحقیق در زمینه تعلیم و تربیت و روشهای آن در تاریخ تعلیم و تربیت انسان بخصوص جهان معاصر تازگی ندارد ولی با توجه به اهمیتی که روشها برای دستیابی به اهداف تعلیم و تربیت دارند الخصوص از این نظر دیدگاه معصومین علیه السلام عنوان این تحقیق است.

قسمت عمده ای از مشکلات اخلاقی بر اساس روشهای تربیتی نادرست و غیر اسلامی ایجاد می گردد . مطالعه تاریخ تعلیم و تربیت در اسلام نشان می دهد تربیت انسان متقی، مؤمن متعهد و خداجو بر اساس روشهای اصول الهی. اسلامی امکان پذیر است. در منابع معتبر اسلامی آیات و روایات بسیاری در زمینه های اصول و روشهای تربیتی اسلام آمده است.

هدفهای کلی و آرمانی تحقیق

اهداف کلی و آرمانی این تحقیق به دو قسمت تقسیم می شود، خود موضوع تحقیق و پیشنهادها. از آنجا که اهداف تعلیم و تربیت یک کشور باید با توجه به فلسفه اجتماعی مردم و ارزشهای مورد توافق یک جامعه تدوین شود، لذا در این تحقیق روشهای تعلیم و تربیت از دیدگاه معصومین مورد بررسی قرار گرفته که بینش اسلام و قرآن و بینش انبیاء الهی است. با توجه به اینکه روشهای تعلیم و تربیت برگرفته از قرآن و احادیث معصومین علیهم السلام می باشد. این روشها در جوامع اسلامی مخصوصاً ایران مورد استفادة نهادهای آموزشی پرورشی قرار می گیرد. و از سویی الگوهای واقعی تعلیم و تربیت اسلامی ائمه معصومین می باشد که سعی در پژوهش و بررسی روشهای تعلیم و تربیت از دیدگاه معصومین ضروری می باشد.

سؤالهای ویژه تحقیق

1- نظر معصومین علیه السلام درباره شخصیت دادن و محّبت به کودکان و نوجوانان یک روش تربیتی چیست؟

2- اهمیت تربیت کودک در خردسالی از دیدگاه معصومین علیه السلام چیست؟

3- دیدگاه معصومین دربارة نقش خانواده در تربیت کودک چیست؟

4- آیا تربیت امکان پذیر نیست؟

روش تحقیق

از آنجا که این تحقیق سعی دارد، روشهای تعلیم و تربیت از دیدگاه معصومین علیه السلام در کتب منابع اصلی مورد بررسی قرار دهد و مشخص کند روشهای تربیتی معصومین برای هدایت و راهنمائی انسان به سوی خداوند متعال و سعادت دنیا و آخرت دارای جنبه کاربردی می باشد.

از آنجا که در این تحقیق سعی دارد ، روشهای تعلیم و تربیت از دیدگاه معصومین علیه السلام در کتب و منابع اصلی مورد بررسی قرار دهد و مشخص کند روشهای تربیتی معصومیت برای هدایت و راهنمائی انسان به سوی خداوند متعال و سعادت دنیا و آخرت دارای جنبه کاربردی می باشد.

اهمیت و ارزش تحقیق

از آنجا که منابع مهم تعلیم و تربیت اسلامی بعد از قرآن کریم و احادیث و روایات رسیده از ائمه معصومین علیهم السلام می باشد، و آثار این احادیث در تربیت مسلمانان بر هیچ فرد منضفی جای ابهام و تردید باقی نمی گذارد این تحقیق در نظر دارد که تعلیم و تربیت از دیدگاه معصومین (ع) را از کتب و منابع غنی اسلام مورد بررسی قرار دهد.

قسمت عمده ای از مشکلات اخلاقی بر اساس روشهای تربتی نادرست و غیر اسلامی ایجاد می گردد مطالعه تاریخ تعلیم و تربیت در اسلام نشان می دهد تربیت انسان متقی، مؤمن و متعهد و خداجو بر اساس روشهای اصول و الهی اسلامی امکان پذیر است. در منابع معتبر اسلامی آیات و روایات بسیاری در زمینه های اصول و روشهای اسلام آمده است.

تعریف واژه ها یا اصطلاحات تحقیق

معنی لغو تربیت

«این کلمه در زبان عربی از «ربی، یربی» به معنای تهذیب ، جهت دادن، تدبیر، و رهبری کردن و غذا دادن آمده است. و فضل نور با ، یربو» به معنی زیاد شدن و نمو کردن می باشد.[1]

تربیت از نظر اصطلاحی

«تربیت عبارت است از : پرورش دادن، یعنی استعدادهای درونی را که بالقوه در یک شئی موجود است به فعلیت در آوردن و پروردن. »[2]

معنی تعلیم :

«عبارت است از یاد دادن به طوری که نیروی فکری را پرورش و استقلال بدهد و قوة ابتکار او را زنده کند. [3]

معنی لغوی الگو

«روبر، مدل ، سرمشق، مقتدی ، اسوه، فدوه ، مثال ، نمونه»

معنی اصطلاحی

روش سرمشق گیری یا الگو برداری از رفتار دیگران از طریق مشاهدة رفتار آنان است.

سابقة موضوع تحقیق

در این فصل ابتدا تعریف دین تربیت ویژگیهای روش اسلامی تعلیم و تربیت

بعضی تعلیم و تربیت را انتقال معلومات و مهارتها می دانند. عده ای تصور می کنند تعلیم و تربیت یعنی تشکیل عادات و صفحات معین در فرد پاره ای تعلیم و تربیت را آشکار ساختن استعدادهای فرد می دانند. بین مربیان اشخاصی هستند که تصور می کنند تعلیم و تربیت یعنی آماده کردن فرد برای زندگی اجتماع معین و آشنا ساختن وی به آداب و رسوم و عقاید و افکار خاص بعضی از مربیان تعلیم و تربیت را عبارت از ایجاد و تأسیس محیط مساعد برای ارضای رغبتها و تمایلات شخصی فرد می دانند به نظر عده ا تعلیم و تربیت رهایی یافتن فرد از آداب و قیود اجتماعی و فراهم کردن وضع طبیعی برای اوست علاوه بر این تعاریف نظریات صحیح دربارة ماهیت تعلیم و تربیت گفته اند : تعلیم و تربیت راهنمای جنبه هایی مختلف رشد شخصیت فرد، یعنی جنبه بدنی جنبه عقلانی، جنبه عاطفی، جنبه اجتماعی ، جنبه دینی ، جنبه هنری و جنبه اخلاقی است . اما از دیدگاه اسلام تعلیم و تربیت عبارت از مجموعه ای اعمال یا تأثیرات عمدی و هدفدار یک انسان (مربی) بر انسان دیگر متربی ، بویژه عمل یا تأثیر فرد بالغ و مجرب بر کودک و نوجوان به منظور ایجاد صفات اخلاقی و علمی، یا مهارتهای حرفه ای به عبارت دیگری ؛ تعلیم و تربیت عبارت است از فراهم کردن زمینه ها و عوامل به فضلیت رساندن با شکوفا ساختن استعدادهای شخص در جهت رشد و تکامل اختیاری او به سوی هدفهای مطلوب و بر اساس برنامه ای سنجیده شده. [4]

ضرورت و اهمیت تعلیم و تربیت

نقش شگفت انگیز تعلیم و تربیت در زنذگی انسان و حتی حیوان، بر هیچ خردمندی پوشیده نیست و تاکنون هم ضرورت آن مورد تردید قرار نگرفته است چرا که تعلیم و تربیت صحیح می تواند فرد را به اوج ارزش ها برساند و اگر غلط افتد وی را به سقوط کشاند، زیرا آدمی در آغاز ولادتش فاقد علم و ادراک و تربیت و کمال است و به تدریج با تعلیم و تربیت مستقیم و غیر مستقیم استعدادهای بالقوة او به فعلیت می رسد و رشد و تکامل می یابد چنانکه قرآن مجید می فرماید : « والله اخرجکم من بطون امهاتکم لاتعلمون شیئاَ و جعل لکم السمع و الابصار و الافیده لعلکم تشکرون».[5]

و خداوند شما را از شکم مادرانتان بیرون آورد، در حالی که هیچ نمی دانستید و برای شما گوش و دیدگان و دلها قرار داد تا شکرگزار باشید.»

از این رو مکتب اسلام برای تربیت در تمام مراحل و مقاطع زندگی دستورهای ویژه ای داده است تا انسان از کودکی در کانون خانواده و در آغوش والدین ، معلم و فرهنگ محیط، تعلیم و تربیت مناسب و لازم را ببیند و برای مراحل عالیتر زندگی انسانی آماده شود و پرورش یابد.

بر اساس شکوفایی استعدادها و ارزش های والای انسانی مبتنی بر تعلیم و تربیت است و انسان شدن انسان و وصولش به کمال نهایی همه مرهون تعلیم و تربیت صحیح است.

تعلیم و تربیت در اسلام

نخستین حرکت در مسیر تعلیم و تربیت اسلامی با پیغمبر اکرم (ص) بوده است پیغمبر اسلام ضمن انجام رسالت و دعوت به دین جدید، همچنین رهبر و رئیس حکومت، مربی و معلم با نفوذ نیز بود. زیرا در آسنانه قرن هفتم میلادی اختر تعلیم و تربیت به گونة دیگری رقم خورد اولین آیات وحی بر پیامبر گرامی اسلام (ص) نازل گردید و با خطاب مبارک «اقراء و ربک الاکرم الذی علم بالقلم ، علم الانسان ما لم یعلم[6]، تعلیم و تربیت منشاء الهی یافت و به تعبیر برخی از عالمان و اندیشمندان اسلامی از اشرف ضاعات عالم شد. [7]

در همین آیات اولیه به عنوان نخستین سند مدون تعلیم و تربیت اسلامی بر دو عنصر بنیاد دین تعلیم و تربیت یعنی کسب دانش و از یک سو تعالی انسانی از سوی دیگر تأکید می شود.

روش تعلیم و تربیت در ایران بعد از اسلام

پس از ظهور نهضت اسلامی یعنی از عهد پیشوای اسلام و خلفای راشدین تا قرن دوم و سوم هجری مهمترین مرکز تجمع و تعلیم و تربیت مسلمانان «مسجد» بود در ایران نیز در غالب بلاد مهم نظیر بخارا، نیشابور و بلخ و غیره مساجد بزرگی وجود داشت که در آن جا مدرسان بزرگ به کار تعلیم و تربیت مشغول بوده اند غیر از مساجد که قرنها مرکز تعلیم و تربیت مسلمانان بود از قرن چهارم به بعد ایرانیان برای تعلیم و دانش ها و علوم معموله عصر خویش، به تأسیس مدارس جدیدی مبادرت کردن، در شاهنامه فردوسی در موارد مختلف از لغت فرهنگ و فرهنگیان و روش تعلیم و تربیت کودکان سخن به میان آمده است.

مهمترین مراکز تعلیم و تربیت :

در آغاز نهضت اسلامی برخلاف روزگار ما، برای تعلیم و تربیت کودکان و نوجوانان دانشجو و طلاب، محل و ساختمان مخصوصی آماده و مهیا نمی کردند، بلکه چون تعلیم و تربیت ریشه و بنیان مذهبی داشت را داوطلبان علوم دینی در مساجد، محفلها و حلقاتی تشکیل می دادند و اوقات تعلیم و موقعی بود که مردم از عبادت فارغ شده رو به مسجد نیاز نداشتند هر استادی به ستونی تکیه می زد یا در گوشه ای رواق می نشست و تعمین گرد او حلقه می زدند. برای تعلیم الفباء و کلام ا... در عده ای از مساجد مکتب بر پا می شد. شرط ورود به مکتب فقط این بود که کودک از عهده شست و شو و طهارت خود برآید بنابراین معمولاً پنج تا شش سالگی طفل را به مکتب می گذاشتند. بعضی از مکاتب در خانة مکتب دار و برخی در دکانها تشکیل می شد. [8]

دین چیست؟

در قاموس و فرهنگهای عربی دین و مشتقات آن به مفاهیم مختلفی از قبیل اعتقاد، قهر، حکم و داوری، سیاست و تدبیرها محاسبه، خلق و عادت، مجازات، طاعت، خضوع و جز آنها معنی شده است که همة آنها با مفهوم دیانت در محاورات و مکالمات امروزة ما مرادف می باشد، در قرآن نیز دین به معنی شریعت و آئین و جز ایر و حساب و جز آنها به کار رفته است، چنانکه کلمة دین در آیة «اِن الدین عندا… لاسلام» به معنی شریعت است، و در آیة «مالک یوم الدین» به معنی حساب و جزاء می باشد.

بشر در هر عصری به این نیازمند است :

یکی از نکاتیکه قرآن در این مورد بدان اشاره کرده است آیه «فاقم وجهک للدین حنیفاً فطره ا… التی فطر الناس علیها لا تبدیل لخلق ا… ذللک الدین القیم و لکن اکر الناس لایعلمون»

خداوند در این آیه یادآوری می کند : دین ، هماهنگ با فطرت و طبیعت انسانی و بنابراین همیشه بصورت یک احتیاج قطعی و ضروری بشر، خودنمائی می کند.

تربیت و اقسام آن

تربیت عبارت از پرورش کودک در تمام نواحی وجود او است. جهات وجودی یک کودک، متعدد است. و بنابراین تربیت و پرورش برحسب این جهات مختلف خواهد بود.

1- پرورش بدنی :

برای آنکه کودک سالم و نیرومند باشد و بتواند در مقابل بیماریها مقاومت نماید.

2- پرورش عقلی :

تا سطح تفکر و ادراک کودک بالا رفته و نسبت به اشیاء و امور دارای رأی صحیح و نظر عمیق، و توانائی بر استدلال منطقی شود.

3- پرورش اخلاقی :

وقتی افراد یک جامعه – از نظر جسم و روح و عقل – سالم باشند، آن جامعه مترقی، و از انحراف مصون خواهد بود. وظیفه تربیت این است که سلامتی در این افراد را حفظ نموده و وجدان آنها را برای آنکه دارای احساس و شعور دقیق و رقیق گردند تغذیه کند. و میان فرد و محیط هماهنگی و تناسب ایجاد نماید.

عوامل تربیت

خانه یا خانواده مدرسه به جمعیت های دینی و اخلاقی عوامل پیش بینی نشده.

تربیت عقل

در تعلیمات اسلامی برای پرورش عقل، اسلوب های خاصی رعایت شده است ، اولاً باید گفت: خداوند در قرآن مجید می فرماید

و پیروی مکن از آنچه به آن علم و یقین نداری هر گوش و چشم و دل (عقل) همة آنها مستقل اداء وظایف خود می باشند.

محیط تربیت

محیط مساوی به محیط معنوی محیط خانه و خانواده محیط رفاقت و معاشرت محیط مدرسه اهمیت تربیت اخلاقی

اخلاق از دین ریشه می گیرد.

دین و اخلاق دو حقیقتی هستند که در دریافت اسلامی و سایر ادیان دیگر از هم جدائی ندارد. اسلام منطق خود را در مسایل اخلاقی گسترش داده و از بنیادهای اخلاقی برای رفتار انسانی و انگیزه های آن بحث کرده است.

ویژگیهای روش اسلامی

طریقة اسلام برای تربیت عبارتست از رسیدگی همه جانبة سرشت و آفرینش بشر که هیچ چیز را در این میان به جای نگذاشته از هیچ چیز غفلت نمی کند. هم بر تربیت جسمش می پردازد هم عقل و هم روانش، هم شامل زندگانی معنوی اوست و هم حیات مادی، و بالاخره سرتاسر فعالیتهای او را در بر می گیرد . تمام وجود بشر را آنطور که هست و آنچنانکه خدا آفریده مورد توجه قرار می دهد. با همان سرشتی که از ابتدا خدا آفریده است. هیچ جزئی از آن را مورد غفلت قرار نمی دهد، و اگر استعدادی در ترکیب اصیل آن نباشد بر او تحمیل نمی کند.

روش عبادت

از بارزترین خصوصیات روش اسلامی، روش عبادت است، ولی عبادت در اینجا احتیاج به توضیح دارد. باید دانست که عبارت منحصر به آداب و رسوم تعبدی معروف مانند نماز و روزه و زکات. نیست بلکه دارای معنی بسیار عمیق تر و شامل تری است، و آن عبارتست از پیوند همیشگی با خدا سراسر روش تربیتی در حقیقت همان پیوند است همة فروع و شعبه های تربیت از آن سرچشمه گرفته بازگشت همة آنها هم در پایان کار به سوی آنست.

تعریف تربیت

تربیت عبارتست از فراهم کردن زمینه ها و عوامل برای به فعلیت رساندن و شکوفا نمودن استعدادهای انسان در جهت مطلوب.

تعریف تعلیم

تعلیم عبارتست از فراهم کردن زمینه ها و عوامل برای اینکه متعلم دانشی را واجد شود.

اهمیت تربیت از نظر پیشوایان اسلام

پیشوایان گرامی اسلام (ع) از همان ابتدا مسأله (تربیت و هدایت) مردم را در رأس برنامه های خود قرار می دادند.

معاویه بن عمار گوید : به امام صادق (ع) عرض کردن شخصی حدیث شما را نقل می کند بصورتی که در میان مردم پخش می شود و در نتیجه آن دلهای مردم و خصوصاً شیعیان شما آرامش و قدرتی می گیرد، در حالیکه ممکن است عابدی از شیعیان شما چنین حرکتی را نداشته باشد، کدام افضل است؟

امام صادق (علیه السلام) در جواب فرمود : « کسی که حدیث ما را نقل می کند تا دلهای شیعیان و سایر مردم از آن قدرتی بگیرد، مقامش از هزار عباد بالاتر است.»

اهمیت تعلیم از دیدگاه معصومین (ع)

پیرامون اهمیت «تعلیم » و مقام والای معلم، در سیرة معصومین (ع) و سخنان ایشان وی می گردد.

ویژگیهای تعلیم و تربیت اسلامی

1- تزکیه و اصلاح خویش 2- هدایت و حفاظت از دیگران 3- خدا را برخود و بر جزء جزء رفتار خویش ناظر داشتن 4- اولویت حیات اخروی در عین تأمین حیات دنیوی 5- جامعیت و شمول 6- اختصاصی نبودن تحصیل علم 7- تحصیل علم در هر زمان و مکان 8- اشتمال بر علم و عقل و تجربه 9- جهانی و جاودانی بودن 10- قابلیت تحقیق و اجرا

اهداف تعلیم و تربیت اسلامی

ضرورت و نقش هدفها

برای شروع هر کاری، قبل از هر چیز باید اهداف آن کار مشخص باشد و دقیقاً بدانیم که هدف ما از انجام آن کار چیست تا از وسائل و راهها و روشهائی در انجام آن کار استفاده کنیم که در جهت تحقق اهداف مورد نظر باشد. اگر بخواهیم قسمتی از بدن یک انسان را اجرا می کنیم ابتدا باید هدف از جراحی را مشخص کنیم تا برای نیل به آن با ایجاد شرایط لازم، از وسائل و ابزار جراحی به طریق استفاده نمائیم که هدف مورد نظر تأمین گردد.

تعلیم و تربیت نیز چنین است. برای آنکه تربیت خویش را آغاز کنیم ما ابتدا باید مطالب فراوانی جلب نظر می کند که در این مختصر به ذکر چند نمونه از آنها اکتفا می کنیم. ذکر همین خلاصه، حاکی از جایگاه رفیع معلم و اهمیت «تعلیم»از دیدگاه اسلام است.

امام حسین (ع) به ابوعبد الرحمن سلمی که معلم قرآن بود و به یکی از فرزندان آن حضرت سورة حمد را یاد داده بود، هدایای فراوانی عطا فرمود و هنگامی که مردم با تعجب گفتند که این معلم در خور چنین هدایائی نبود، حضرت جمله ای فرمود که ارزش این جمله به مراتب بیشتر از آن جوائز بود و مقام چنین معلمی را بیشتر تثبیت می کرد و فرمود :

«آنچه را که من در مقابل این تعلیم و آموختن تقدیم داشتم کجا و آنچه را که او به کودک من عطا کرده است کجا.»

رسول گرامی اسلام (ص) در اهمیت «تعلیم» می فرماید :

«هیچ صدقه و بخششی از لحاظ میزان پاداش و بازدة معنوی نمی تواند با نشر و تعلیم علم، برابری کند.»

همچنین فرمود: « هرگونه هدیه و ارمغانی که یک فرد مسلمان به برادر دینی خود اهدا می کند، برتر و والاتر از سخن حکمت آمیز نیست، سخنی که خداوند از رهگذر آن بر مراتب هدایت آن برادر ایمانی افزوده و از گمراهی او جلوگیری می کند.»

امام صادق فرمود :

اگر کسی راه و رسم خیر و نیکی را به شخصی تعلیم دهد هم وزن پاداش کار نیک او، اجر و پاداشی عاید هدف از تربیت او را مشخص نمائیم. بدانیم چگونه انسانی می خواهیم بپروریم و بر فرض که تربیت مؤثر واقع شد در او چه تغییری حاصل می شود؟ تا با توجه به این هدفها ، برنامة همه جانبه و هماهنگی طرح ریزی کرده و با روش مطلوب به اجرای آن بپردازیم.

---

1- حسن ادیب، علی محمد، 1363 ( صفحه 4)

2- مطهری ، مرتضی، 1372 ( صفحه 56)

3- مطهری، مرتضی 1369 (صفحه 60)

1- دفتر همکاری، حوزه و دانشگاه، 1372، (صفحه 366).

2- قران مجید، سورة نحل آیه 78

1- قرآن مجید ، سوره علق ، آیه 2 – 6.

2- طوسی، خواجه نصیر الدین صفحات 106 – 108 .

1- مجتبی سید محمد باقر، 1373 ( صفحه 31)

بررسی تعلیم و تربیت اسلامی از دیدگاه معصومین علیه السلامانواع وراثتمراحل تربیتاحتیاجات جامعه و تعلیم و تربیت

بررسی تاثیرات آلودگی محیط زیست بر رفتار

ابتدا فلزات سنگین، که یکی ازمهم ترین آلاینده های زیست محیطی محسوب می شوند، معرفی شده و سپس به بررسی تاثیرات سرب به عنوان یکی ازفراوانترین وسمی ترین فلزات سنگین برروی رفتار کودکان وهمچنین رفتارهای ضد اجتماعی پسران جوان بررسی شده است نتیجه این بررسی ها نشان می دهد که درکودکانی که درمعرض تماس با سرب قرارمی گیرند، کاهش ضریب هوشی، ناتوانیهای گفتاری، کا

دسته بندی	روانشناسی و علوم تربیتی
بازدید ها	22
فرمت فایل	doc
حجم فایل	120 کیلو بایت
تعداد صفحات فایل	76

فروشنده فایل

کد کاربری 8044

تمام فایل ها

فهرست

فصل اول:کلیات

1-1 مقدمه 2

1-2 مفهوم آلودگی 4

فصل دوم: آلودگی هوا

2-1 آلودگی هوا 6

2-2 فلزات سنگین 7

2-2-1 اثر سرب بر رفتار کودکان 8

2-2-2 اثر سرب دربروزرفتارهای ضد اجتماعی پسران 11

2-3 تاثیر دود سیگاردرسلامت رفتاروروان 13

2-3-1 رایطه ی سیگار کشیدن مادرباردارومشکلات رفتاری کودکان 15

2-4 پلی کلرید بی فنیل 19

2-5 تاثیر سرب و پلی کلرید بی فنیل بررفتار رت ها 22

2-6 تاثیر آلودگی سموم بر رفتار 23

2-6-1 تاثیرات عصبی – رفتاری متیل مرکوری بر نوزادان و حیوانات 28

2-7 تاثیر گاز خردل بر جانبازان شیمیایی جنگ تحمیلی 30

2-8 تاثیر آلودگی هوا بر رفتار حشرات انگل گیاهی 33

2-9 عوامل مختلف اکولوژیکی متاثراز آلودگی هوا و تاثیرآن برانسان 34

فصل سوم: آلودگی صوتی

3-1 آلودگی صوتی 36

3-2 تاثیرات روانی و رفتاری آلودگی صوتی 39

3-3 سرو صدای محیط کار 41

3-4 تاثیر سروصدای بخش NICU بر نوزادان 43

3-5 تاثیر صداهای زیر آب بر پستانداران دریایی 45

3-5-1 آلودگی صوتی آب ورفتار خودکشی دلفین ها 48

فصل چهارم: آلودگی آب

4-1 آلودگی آب 51

4-2 تاثیر حلال های شیمیایی در سلامت رفتار 52

4-2-1 اثر رفتاری استات سرب در سیاه ماهی قنات 54

4-2-2 تاثیر رفتاری مس بر موجودات آبزی 55

فصل پنجم: آلودگی نوری

5-1 آلودگی نوری 58

5-2 اثر بر انسان 60

5-3 اثر برحیوانات 60

5-4 اثر بر گیاهان 61

نتیجه گیری 62

چکیده

درفصل اول مقدمه ای جهت آشنایی با اهداف این تحقیق آورده شده، وسپس مفهوم آلودگی بیان گردیده است.

درفصل دوم، آلودگی هوا وبرخی آلاینده های موجود درهوای آلوده، ازنظرتاثیرشان برسلامت رفتارو روان مورد بررسی قرارمی گیرد.

ابتدا فلزات سنگین، که یکی ازمهم ترین آلاینده های زیست محیطی محسوب می شوند، معرفی شده و سپس به بررسی تاثیرات سرب به عنوان یکی ازفراوانترین وسمی ترین فلزات سنگین برروی رفتار کودکان وهمچنین رفتارهای ضد اجتماعی پسران جوان بررسی شده است. نتیجه این بررسی ها نشان می دهد که درکودکانی که درمعرض تماس با سرب قرارمی گیرند، کاهش ضریب هوشی، ناتوانیهای گفتاری، کاهش حافظه کوتاه مدت، کاهش سرعت عکس العمل ها، بیش فعالی، تحریک پذیری زیاد و سایررفتارهای منفی را می توان مشاهده کرد. همچنین براساس این تحقیقات، رفتارهای ضد اجتماعی در پسرانی که نسبت به پسران دیگر بیشتر درتماس با این آلاینده بودند، افزایش بیشتری را نشان می دهد.

ازآنجا که مواد موجود درسیگارمی توانند باعث آلودگی هوا شده وازاین جهت سلامت جسم و روان را تهدید می کنند، بحثی درمورداثرات سیگارکشیدن مادران دردوران بارداری برروی سلامت رفتارهای کودکان آنها بیان شده است، که نشان می دهد کودکانی که مادران آنها دردوران بارداری مصرف زیاد سیگارداشته اند،کودکانشان دچاراختلالات رفتاری بیشتروتمایلشان برای ارتکاب اعمال مجرمانه وضد اجتماعی ، بیش ازسایرکودکان می باشد. البته این نتایج را نمی توان به تمام این کودکان تعمیم داد.

پلی کلرید بی فنیل (PCB ) یکی دیگر ازآلاینده های زیست محیطی محسوب می شود که نقش آن در رفتارکودکان وهمچنین تاثیرات آن همراه با سرب بررفتار رت ها مورد توجه قرارگرفته است. نتایج نشان می دهد، کودکان آلوده شده با (PCB) دچارمشکلات حرکتی، گفتاری،اختلالات شخصیتی، ونیز کاهش حافظه خواهند بود.علاوه براین بررسی این ماده به همراه سرب برروی رتها و نوزادان نارس نشان می دهد، تاثیرات این دوماده بربدن بسیارمشابه هم بوده واحتمال می رود، مواد موجود دراین دو ترکیب از طریق فرایندهای مشابهی تاثیرات خود را اعمال می کنند.

یکی از آلاینده های دوران جنگ تحمیلی، گازخردل بود که با گذشت زمان نسبتا طولانی ازآن دوران همچنان تاثیرات مخرب آن بر جانبازان شیمیایی باقی مانده است، که در این فصل مختصری درمورد این تاثیرات ازجنبه روانی ورفتاری صحبت شده است. با انجام آزمایشاتی که برروی جانبازان جنگ تحمیلی صورت گرفته است، مشخص شده است که آن دسته ازجانبازان که با گازهای سمی که به طور عمده گازخردل می باشد مسموم شده اند، نسبت به دیگرجانبازان دچاراختلالات روانی و رفتاری مانند اختلالات اضطرابی،افسردگی و کاهش کیفیت بیشتری درزندگی روزمره خود می باشند.

بعد ازبحث آلاینده ها به بحث درباره سموم پرداخته شده است ومتیل مرکوری(MeHg) به عنوان یکی ازاین سموم معرفی و تاثیرات عصبی- رفتاری آن برنوزادان و حیوانات گفته خواهد شد. مطالعات بر روی اثراین ماده برانسان وحیوان نشان می دهد، متیل مرکوری به عنوان یکی ازخطرناکترین آلاینده های موجود در محیط زیست می تواند سبب بروزمشکلات حسی – رفتاری وعقب ماندگیهای ذهنی در کودکان شود. ازاثرات دیگر آن می توان کاهش وزن زمان تولد را نام برد.

درپایان این فصل، تاثیرات آلودگی هوا برحشرات انگل گیاهی مورد بررسی قرارگرفته است.حشرات انگل گیاهی برای گیاهان آفت به عنوان یک کنترل کننده بیولوژیکی حائزاهمیت می باشند، اما آلاینده های موجود درهوا به خصوص اوزون باعث کاهش رفتارهای انگلی دراین حشرات شده، و در نهایت باعث کاهش مبارزه طبیعی با گیاهان آفت خواهد شد.

درفصل سوم به بررسی آلودگی صوتی، به عنوان یکی ازشایعترین آلودگیهای زیست محیطی خواهیم پرداخت. بعدازتعریف آلودگی صوتی ، آلودگی صوتی محل کار وتاثیر آن برکارکنان این مکانها مورد بررسی قرار خواهد گرفت. افرادی که درمکان های پرسروصدا مانند برخی ازکارخانجات مشغول به کارمی باشند، با خطر کاهش شنوایی غیر قابل جبران روبرو خواهند بود. علاوه براین بسیاری ازاین افراد دربرخوردهای روزمره خود با دیگران دچارمشکل می باشند. درواقع آلودگی صوتی با تاثیر بر روان وکاهش سلامت روانی، سلامت رفتاری این افراد را نیزدچاراشکال می کند.

یکی ازمکان های حساس به سروصدا بخش مراقبت های ویژه نوزادان می باشد،بنابراین دراین فصل سعی شده است تاثیرات آلودگی صوتی دراین بخش، برروی نوزادان مورد ازریابی قرارگیرد. باتوجه توجه به این نکته که شنوایی انسان در بدو تولد کامل است، نوزادان قادرخواهند بود صداهای اطراف خود را شنیده ونسبت به آن واکنش نشان دهند. بنابراین هرگونه آلودگی صوتی دراین بخش،می توانند باعث ایجاد تنش درنوزادان شود.

اثرات مخرب آلودگی صوتی تنها شامل انسان ها نمی شود، بلکه حیوانات و دیگرموجودات نیزازاین تاثیرات درامان نیستند. بنابراین تاثیرصداهای زیرآب بررفتار پستانداران دریایی وبه عنوان نمونه بر رفتاردلفین ها مورد بررسی قرارگرفته است. موجودات زیرآب ها می توانند امواج صوتی که به عمق آب می روند را دریافت کنند. بسیاری ازاین صداها برای این موجودات آزاردهنده بوده و باعث بروز واکنشهای متفاوتی درآن ها خواهد شد. یکی ازپستانداران آبزی دلفین ها می باشند که با آزمایشاتی که در رابطه با رفتار خودکشی آنها صورت گرفته است، مشخص شده که عامل اصلی این رفتار، آلودگی صوتی موجود درآبها می باشد.

درفصل چهارم، آلودگی آب ها وآلاینده هایی که موجب آلودگی آب می شوند، مورد بررسی قرارگرفته است.

با صنعتی شدن شهرها و گسترش کارخانجات این تهدید بیشترشده است. حلال های شیمیایی که توسط انسان ساخته می شوند، درصورت ورود به آبها باعث آلودگی آن ها خواهند شد، بنابراین دراین فصل به بررسی تاثیر این مواد بررفتارپرداخته شده است.

سپس تاثیرات استات سرب برسیاه ماهی قنات وتاثیرات مس برموجودات آبزی، به عنوان دومورد از آلاینده های آب بیان شده است. تاثیر استات سرب برسیاه ماهی قتات نشان داد که غلظت مشخصی ازاین ماده باعث رفتارهای غیرنرمال مانند چرخشهای سریع وبی تابی دراین موجود خواهد شد.

درمورد آلودگی آب با مس و بررسی دو رفتارشناگری ونورگرایی درگونه پلانکتونی به نام Nauplii Barnacl این نتیجه به دست آمد که غلظت مس بیش ازحد مجازبراین دو رفتاراثرات منفی و مخربی خواهد گذاشت.

درفصل پنجم آلودگی نوری مورد بررسی قرار گرفته است. این آلودگی نسبت به دیگر آلودگیها تقریبا ناشناخته مانده و به آن توجه کافی نشده است. در این فصل اثر این آلودگی برانسان، حیوانات وگیاهان بیان شده است.درمورد انسان این تاثیرات به صورت به هم خوردن ساعت بیولوژیک بدن و درنتیجه تغییرات مختلفی که درچرخه های خواب و بیداری و تنظیم حرارت بدن و... اتفاق می افتد خواهد بود

حیوانات براثراین آلودگی قوه جهت یابی خود را ازدست خواهند داد و در پیدا کردن مسیردچارمشکل خواهند شد وگاهی براثربرخورد با موانع احتمال کشته شدنشان وجود دارد.

فصل اول

کلیات

مقدمه

مفهوم آلودگی

1-1مقدمه

درقرن اخیربا پیشرفت تکنولوژی و توسعه ی فناوری، ساخت ابزارآلات گوناگونی که به ارتباط موثروسهل الوصول ترانسان ها و برطرف کردن بسیاری ازنیازهای آنان منجرگردیده ، ازیک طرف نوید زندگی راحت تررا داده است واز طرفی استفاده بیش ازاندازه ویا غیرصحیح ازاین ابزارآلات پیامدهای مخربی برای انسان ومحیط زیست او به همراه داشته است.

یک مثال روشن دراین زمینه ،رشدروزافزون وسایط نقلیه شهری است که ازطرفی باعث گردیده رفت وآمد انسانها درشهرهای بزرگ راحت ترگردد، وازطرفی بسیاری ازآلودگی ها، ازجمله آلودگی هوا و آلودگی صوتی وبه دنبال آن بسیاری ازناراحتی های جسمی وروحی راایجاد کرده است.لطمات روحی روانی وحتی جسمانی می تواند دررفتارهای انسان نیز تاثیر گذارباشد ونحوه ارتباط اورا با دیگران وبا محیط اطرافش تحت تاثیر قرار دهد.

البته نباید ازاین نکته غافل شد که اثرات منفی آلودگیها فقط گریبان انسان رانخواهد گرفت، بلکه میتواند روی تمام اکوسیستم های طبیعی که قطعا بی ارتباط با هم نخواهند بود، تاثیرات مخرب خود را اعمال کند. هیچکس نمی تواند این حقیقت راانکار کند که آلودگی آبها چه تاثیرات مخربی رابرزندگی آبزیان خواهد داشت وانسان هم که ازاین منابع استفاده می کند از تاثیرات مخرب آن درامان نخواهد ماند.

البته شاید به آن اندازه که به تحقیقات مختلف درزمینه تاثیرات جسمانی آلودگیها پرداخته شده در زمینه تاثیرات رفتاری آن کوتاهی شده باشد. چه بسا بسیاری ازافراد، نمی توانند بین دو پدیده آلودگی ورفتارارتباط برقرار کنند.

بنابراین دراین تحقیق سعی شده است که تا حدامکان به بررسی تاثیرات این آلودگی ها برروان ورفتار انسانها دیگرموجودات پرداخته شود .

البته لازم است قبل ازاینکه این ارتباط توسط تحقیقاتی که صورت گرفته است مشخص گردد، یک تعریف کلی ازآلودگی وانواع آن ارائه شود تا درک درست تری نسبت به این مسئله بدست آید.

لازم به توضیح است که جمع آوری اطلاعات،به اجبارازسایتهای مختلف که به ارتباط این دوپدیده مهم زیست محیطی و بهداشتی توجه کرده ، استفاده گردیده است.

1-2مفهوم آلودگی

آلودگی عبارت است ازهرگونه تغییردرویژگیهای اجزاء متشکل منابع و حیات موجودات زنده بطوری طوری که استفاده ی پیشین ازآنها ناممکن گردد (دبیری،1379 ).

آلودگی به وسیله ی فعالتیهای انسان ایجاد می شود و مستقیم یا غیرمستقیم منافع وحیات موجودات زنده را به مخاطره می اندازد. آلودگی، باعث آسیب به اکوسیستم های خشکی ، آبی، هوا وهمچنین عملکرد طبیعی آنها خواهد شد.آلاینده های زیستی بسیارگوناگون بوده وساخته دست بشرمی باشند که دراشکال مختلف وجود داشته ومی توانند برجنبه های مختلف زندگی تاثیرگذارباشند.درواقع انسان به دست خود موجبات نابودی خویش را فراهم می کند.

این آلاینده ها مستقیم یا غیر مستقیم بر سلامت وکیفیت زندگی انسان تاثیرگذارمی باشند وهمین طورکه گفته شد دراشکال مختلف وجود خواهند داشت.

• آلودگی هوا
• آلودگی صوتی
• آلودگی آب
• آلودگی نوری
• آلودگی صنعتی
• · آلودگی خاک

سعی شده است چهار مورد نخست ازاین آلودگی ها تعریف وتاثیرآنها بر رفتارشرح داده شود.

فصل دوم

آلودگی هوا

آلودگی هوا

فلزات سنگین

اثرات دود سیگار بر رفتار

اثرات PCB

اثرات سموم بر رفتار

اثرات گاز خردل

اثرات آلودگی هوا برحشرات انگل گیاهی

اثر عوامل اکولوژیکی متاثر ازآلودگی هوا

2- 1 آلودگی هوا

هوا چیست؟ هوا مخلوطی ازگازهاست که هریک قشرنسبتا نازکی را دراطراف زمین به وجود آورده اند وبه کار برده می شوند می باشد(دبیری،1379 ).

اجزاء اصلی هوا: نیتروژن، اکسیژن، آرگون، دی اکسید کربن، نئون،هلیوم ،متان،گزنون، هیدروژن، کریپتون، آرنون ،نیتروس اکسید ،آمونیاک، دی اکسید نیتروژن، مونواکسید نیتروژن، دی اکسید گوگرد سولفید هیدروژن واجزاء فرعی می باشند(دبیری،1379 ).

هوای آلوده : اضافه شدن هرماده ای که تا حدی، خواص فیزیکی وشیمیایی هوا راتغییر می دهد، به این مواد آلاینده گفته می شود(دبیری،1379).

براین اساس هرنوع ماده ای که طبیعی یا مصنوعی بتواند ازهوا بدست آید، به عنوان آلوده کننده طبقه بندی می شود که ممکن است مایع ، جامد ، گاز،یا مخلوطی ازاین ها باشد.

انواع آلوده کننده ها: مونواکسید کربن، اکسیدهای نیتروژن،هیدروکربنها ،اکسیدهای سولفور(SOx) وذرات معلق (دبیری،1379).

منابع آلوده کننده : نقل وانتقالات ، احتراق ، فرایندهای صنعتی، زباله های جامد و مواد متفرقه (دبیری،1379).

فلزات سنگین ، سموم موجود درطبیعت و دود سیگار،ازجمله آلاینده های زیست محیطی می باشند که تاثیر آنها بررفتارانسان و سایرموجودات دراین جا بررسی خواهد گردید.

2-2 فلزات سنگین

درجوامع صنعتی،گریزی ازمواد شیمیایی و فلزات سمی نیست.علاوه برخطرهای زیادی که این مواد درخانه وبیرون ازخانه دارد، بسیاری ازشغل ها مستلزم قرار گرفتن درمعرض این آلاینده ها می باشد

فلزات سنگین به صورت فلزی هیچ نقشی دربدن ندارند ومی توانند بسیارسمی باشند.

این فلزات ممکن است درمحیط رها شوند. درهوا ،آب آشامیدنی ،غذا و یا درتعداد معدودی ازتولیدات شیمیایی توسط انسان می توان آنها را یافت.

راههای متعددی برای ورود این فلزات به داخل بدن وجود دارد. این فلزات ازطریق تنفس یا همراه با غذا ویا جذب ازطریق پوست وارد بدن می شود،که اگربا سرعتی بیش ازسرعت مکانیسمهای سم زدایی بدن درداخل بافتها تجمع یابند، به مرورزمان اثرات سمیت خود را دربدن آشکار می کنند.

باید توجه داشت که برای ایجاد مسمومیت لزوما وجود غلظت های بسیاربالا الزامی نیست. همانطوری که فلزات سمی دربافت های بدن تجمع می یابند،بعدازمدتی به سطوح غلظتی سمی خود می رسند،این حالت زمانی به هشدار تبدیل می شود که بدانیم فلزات سنگین دربدن چه می کنند.

تحقیقاتی که روی اثرات فلزات سنگین انجام شده است، تاکید می کند که این مواد می توانند به صورت مستقیم با مختل کردن عوامل مغزی وعصبی،بررفتارتاثیربگذارند. درواقع تاثیرآنها برموادانتقال دهنده ( نورو ترانسمیتر) خواهدبود که عملشان انتقال پیام های سلولی بخشهای مختلف بدن وتغییردرعملکرد فرایندهای مختلف متابولیکی درداخل بدن خواهد بود.

یکی ازسیستم های مهمی که نقش بسیاری درکنترل رفتارها خواهد داشت، سیستم هورمونی غدد درون ریزبدن می باشد. فلزات سنگین با اثربراین سیستم وبا مختل کردن عملکرد آن، تغییردررفتاررا باعث می شود. درنهایت می توان فلزات سنگین را این گونه معرفی کرد : فلزات سنگین عناصرکم مقداری هستند که دانسیته آنها درنهایت 5 برابرآب می باشد. بنابراین آنها عناصرپایداری هستند، به این معنی که بدن قادر نخواهد بود که آن ها را تجزیه کند.

ازجمله این عناصرمی توان سرب، جیوه ،آرسنیک ،کادمیوم و.... را نام برد .

2-2-1 اثر سرب بر رفتار کودکان

موضوعی که امروزه توجه زیادی را به خود معطوف کرده است ، اثربالقوه تماس زیاد با سرب و اثربرسیستم عصبی- رفتاری کودکان می باشد. نتایج می دهد که تماس زیاد با این آلاینده ی محیط زیست موجب کاهش ضریب هوشی، کاهش درحافظه ی کوتاه مدت، ناتوانی های گفتار، کاهش مهارت های حرکتی ظریف وهمچنین کاهش سرعت عکس العمل ها وکاهش میزان هماهنگی چشم با دست خواهد شد.همچنین تحقیقات اپیدمیولوژیکی نیزبرای تعیین رابطه ی سطح سرب خون ورفتاردردوران کودکی ونوزادی صورت گرفته است.

مطالعات مختلفی که درآن ارتباط ضریب هوشی کودکان (IQ) و سرب موجود درمحیط بررسی شده صورت گرفته است. محققین سعی کرده اند که ارتباط بین درجه بندی کامل (IQ) درکودکان5 ساله و وبزرگتربا سرب بدنشان را بررسی کنند.برای بررسی این رابطه، 26تحقیق که به صورت اپیدمیولوژیکی صورت گرفته بود مورد بازبینی قرارگرفت ودرنهایت نتیجه ای که حاصل شداین بود که تماس با سرب باعث نقصان اندکی درضریب هوشی خواهد شد.

اما باید چند عامل تسهیل کننده ی دیگر مد نظر قرار بگیرد:

1) آیا مطالعات انجام شده مشخص هستند؟

2) آیا کنترل کافی روی عوامل گمراه کننده وجود داشته است؟

3) آیا منحنی های انتخابی به کار گرفته شده ،قابل پیگیری می باشند؟

4) آیا کودکان با ضریب هوشی پائین، رفتاری را پذیرفته اند که آنها را درتماس بیشتربا سرب قرار دهد.ارتباط بین سطح سرب خون واثرات آن بربروز تغییرات رفتاری درسطوح بسیارزیاد 30 میلی گرم دسی لیتر گزارش شده است.

گرچه ارتباط دادن سطح پائین سرب با اثرات زیان بار برروی نمو هوشی- عصبی- رفتاری مشکلتر است.دراینجا به رابطه ای اشاره می شود به نام رابطه معلولی معکوس:

براساس بررسی های انجام شده، مشخص شده است که تماس کودکان با سرب منجربه کاهش ضریب هوشی،ایجاداختلال فعالیت زیاد بدون تمرکز(بیش فعالی) وسایررفتارهای منفی، مانند تحریک پذیری فعالیت شدید وحتی ضداجتماعی خواهد شد.

اغلب کودکانی که رفتارغیرمودبانه و فعالیت شدید دارند، هشدارهای پرهیزازخوراکی های بی ارزش آلوده به سرب واجتناب ازقرارگرفتن درمعرض هوای آلوده به سرب را فراموش می کنند.

درتائیداین فرضیه،محققان اخیرا گزارش کرده اند کودکانی که اختلالات رشد ونمودارند،تمایل به نشان دادن رفتارهای خاک خوری (اشتها به غذاهای نامناسب ویا موادغیرخوراکی)، که آن ها را درمعرض خطر تماس بامقداربیشتری ازسرب نسبت به کودکان سالم قرارمی دهد دارند.

ازآنجا که فرضیه ی معلولیت معکوس رانمی توان به صورت آینده نگربررسی کرد،بیشترتحقیقات در مسائل مربوط به ارتباط BLL (میزان سرب خون) وIQ ,ازروشهای آماری استفاده می کنندکه قطعا نمی توان از طریق آنها نتایج قطعی و قابل قبولی راجع به رابطه علت- معلولی به دست آورد.

کمبودهای تغذیه ای گمان می رود که برروی رشد تفکراثردارد، که خودمی تواند برروی مکانیسمهای جذب مکانیسمهای سرب تاثیرگذار باشد.

تحقیقات نشان می دهد،کسانی که ازمهارت های رفتاری وشناختی خوبی برخوردارمی باشند،مغزخود را ازاثرات سمی سرب بهترحفظ می کنند. بنا برهمین تحقیقات،اثرات مخرب سرب برمغزافرادی که دچاراختلالات رفتاری وشناختی ونیزدارای محدودیت هایی درخواندن می باشند، بیش ازدوبرابرونیم نسبت به افراد دیگراست،اما این تحقیقات بیان نمی کند کسانی که دارای مهارتهای رفتاری یا شناختی می باشندازابتلا به اثرات مخرب سرب محفوظ خواهند بود. به گفته محققان هرچه تواناییهای شناختی مثل خواندن که دردوران بزرگسالی درمعرض اثرات مخرب سرب قرارمی گیرد بیشترباشند ، اثرات حفاظت بخش بیشتری اثرات سرب خواهد داشت ، حتی اگراثرات منفی سرب برسیستم عصبی ازاثر آن بر مهارت های حرکتی اعمال شده باشد .

محققان درمورد تاثیرمهارت های خواندن درحفاظت مغزمی گویند : افرادی که دارای تعداد سیناپسهای قشری بیشتری درمغزخود می باشند،این عامل ظرفیت مغزی بیشتری رااعمال می کند وباعث خواهد شد که درصورت آسیب دیدن برخی ازمدارهای مغزی،این امکان وجود داشته باشد که مغزازمدارهای بیشتری جهت پردازش موثرکارها استفاده کند.

2-2-2 تاثیر سرب در بروز رفتارهای ضد اجتماعی پسران

حقیقتا بسیاری ازتمایلات مجرمانه دردوران بزرگسالی، می تواند قبل ازتولد کودک شکل بگیرد.

با توجه به تحقیقات چهارساله ای که برروی پسران جوان درمورداثرات رفتاری سرب صورت گرفته وامروزه به صورت مقالاتی به چاپ رسیده است، این مسئله به خوبی نشان داده شده است.

این مطالعات برروی 800 نفراز پسران مدارس پترزبورگ صورت گرفته ونشان داده است، آن دسته ازپسرانی که میزان سرب استخوانشان بالا بود،تمایلشان به ارتکاب اعمال مجرمانه وتخلفات شدیدبیش از پسرانی بود که سطح سرب استخوانشان پائین بود(برادی ،1996).

البته هیچ کدام ازاین پسران ازمیزان سربی که دربدنشان بود، دچارمسمومیت جسمانی نشده بودند.

همچنین دراین مطالعه رابطه مستقیمی بین میزان سرب دراستخوان پای کودکانی که رفتارآن ها توسط والدین یا مربیان گزارش شده بود، با میزان رفتارهای مجرمانه وغیرمودبانه آنها برقرار شد.

دکتر(Herbert Nidleeman ) روانشناس واستاد دانشگاه علوم پزشکی پترزبورگ،مطالعات دیگری برروی تاثیرات سرب انجام داده ومتوجه شده است که حتی با درنظرگرفتن عواملی که میزان احتمال رفتارهای مجرمانه وضداجتماعی راافزایش می دهد،ازجمله وضعیت اقتصادی، اجتماعی وخانوادگی، درآن دسته ازافرادی که دارای وضعیت نابسامانی ازاین جنبه بودند، آن هایی که میزان سرب بدنشان بالاتربود گرایشات بیشتری برای رفتارهای مجرمانه ازخود نشان می دادند (برادی ،1996).

یکی دیگرازمحققین وروانشناسان، مطالعه طولانی مدتی برروی رفتارهای ضداجتماعی کودکان انجام داد و نتیجه گرفت بسیاری ازرفتارهای ضداجتماعی کودکان وجرم های سنگینی که نوجوانان مرتکب می شوند، ازمواردی مثل مصرف الکل و تخلفات کوچک شروع می شود(برادی ،1996).

دکترNidleeman چنین بیان می کند:من نمیگویم سرب عامل اصلی ایجاد تخلفات اجتماعی است ولی به نظرمن یکی از مهم ترین عوامل تسهیل کننده این رفتارها می باشد وهمینطوربیان می کندکه سرب سم مهلکی برای مغز به حساب می آید که باعث جلوگیری ازانتقال ایمپالس های عصبی خواهد شد، و خود این عامل خطرانجام رفتارهای مجرمانه درکودکان را بالا خواهد برد (برادی ،1996).

البته مطالعات قبلی که دررابطه بااثرسرب صورت می گرفت،برهوش کودکان ومیزان رشدشان بیشتر تاکید می کرد ومیزان سرب خون را به عنوان یک شاخص دربدن درنظر می گرفت .

اما درطی تحقیقی که دکتر( (Blingerمحقق سرب شناسی که دربیمارستان کودکان شهربوستن فعالییت داشت انجام داد بیان کرد: برخلاف بسیاری ازتصورات گذشته، میزان سطح سرب استخوان نسبت به میزان سطح سرب خون می تواند شاخص بهتری محسوب شود، به عنوان مثال یک کودک درآزمایش اندازگیری سطح سرب بدنش می توانست دارای سطوح بالاترسرب دراستخوان خود باشد ولی دارای سطح سرب خون بالایی نباشد. ، و بیان می کند بسیاری از رفتارهای مجرمانه وتخلفات سهمگینی که درجامعه صورت می پذیرد،می تواند به دلیل آلودگیهای محیط زیست اطرافمان باشد وسرب به عنوان یکی ازخطرناک ترین آلاینده ها درنظر گرفته می شود (برادی ،1996).

درطی مطالعاتی که روی انواع فاکتورهای خانوادگی واجتماعی که ارتباط مستقیمی با این گونه رفتارها داشتند ، ازقبیل وضعیت اقتصادی وشرایط خانوادگی، مانند تعداد کودکان یا حضورپدرومادرهردو یا یکی از آنها درخانواده صورت گرفت، مشخص شدکه میزان سرب هم به همان اندازه حتی بیشتردربروزرفتارهای ضداجتماعی موثر خواهد بود(برادی ،1996).

تا به امروز ارتباط مستقیم میان سرب ورفتارهای ضد اجتماعی همچنان برقرار است.

درحدود50 سال قبل K.Randy نورولوژیست کودکان بیمارستان بوستن،توانست ارتباط سم سرب در کودکان رابا مشکلات رفتاری ازقبیل حمله کردن به معلمان ودانش آموزان دیگربا چاقو پیدا کند.

درطی مطالعا ت دیگری که 987پسرآفریقایی- آمریکایی وهمچنین دختران راازبدو تولد تا 22سالگی بررسی می کرد،نشان داد سرب یکی ازعوامل مهم دربروزاعمال مجرمانه می باشد (برادی ،1996).

2-3 تاثیر دود سیگار در سلامت رفتارو روان

سیگار راه ورود به دنیای افسونگراعتیاد را فراهم می آورد . سیگاردربیشترمواقع می تواند زمینه را برای استعمال گونه های دیگرمواد مخدر،برای شخص استعمال کننده فراهم آورد.درواقع سیگارباعث خواهد شد که رفتارهای مقاومتی درفرد سیگاری کاهش یافته و فرد بدون هیچ مقاومتی میل و وسوسه خاصی به مصرف مواد مخدرو لذت جویی ازآن را در خود تقویت کند.

مطالعات پژوهشگران نشان میدهد،رابطه روشنی بین مصرف سیگارواعتیاد به مواد مخدروجود دارد اکثرکسانی که به یکی ازانواع موادمخدرآلودگی داشته باشند،به راحتی اعتراف می کنند دلیل گرفتاری آنها در گردابی به نام اعتیاد، به دلیل آشنایی اولیه ی آنها با سیگار بوده است.

نیکوتین و سیگار کشیدن : چندین هزار سال است که انسان ها توتون مصرف می کنند. مرمان بومی درآمریکای شمالی وجنوبی اولین کسانی بودند که گیاه توتون را پرورش دادند وبرگهای آن را به دلیل آثارروان گردان آن مصرف کردند.دراواسط قرن نوزدهم سیگار ساخته شد که دود بسیارملایمی داشت ومی توانستند آنرا فرودهند.گرچه سیگارساخته شد ولی درجوامع درمورد آن اختلاف نظروجود داشت. در جامعه ی ما کشیدن سیگار مجاز واز نظر اجتماعی قابل قبول است.

نکته تاسف انگیزاین است که درجوامعی که مصرف دارو راملامت می کنند، مصرف سیگارقابل قبول است وهر ساله یک صنعت 30 میلیارد دلا ری را به خوداختصاص می دهد.

بااین حال آگاهی ازاین نکته با اهمیت است که تفاوت اصلی بین سیگار کشیدن وداروهایی مثل کوکائین والکل دراین است که مصرف کوکائین به میزان خیلی زیاد موجب تضعیف کارکرد ذهنی خواهد شد،

بااینکه نیکوتین داروی روانگردان است اثرمخرب مغزی-رفتاری آن ضعیف است((khorasandccc.ir

نیکوتین عنصری فعال واعتیاد آوراست و یکی ازپرمصرف ترین داروهای روانگردان جهان محسوب می شود. درهر سیگار 10 میلی گرم از سم نیکوتین وجود دارد که موقع استعمال آن فقط 1 میلی گرم آن جذب بدن می شود وبقیه یا می سوزد یا وارد هوا می شود ، که60 میلی گرم آن یک شخص بالغ و10 میلی گرم آن یک کودک را می کشد((khorasandccc.ir.

آثارنیکوتین بررفتار:نیکوتین را می توان به شیوه های مختلفی به کاربرد،اما دودکردن آن رایجترین مسیرکاربری می باشد.نیکوتین به سرعت جذب دستگاه گردش خون می شود ومی تواندغلظت خون را به سرعت افزایش می دهد و ظرف مدت 7 ثانیه وارد مغز می شود ((khorasandccc.ir.

این ماده ی مخدرمی تواند آثارپیچیده ومخربی بردستگاه عصبی مرکزی و محیطی داشته باشد وهم به صورت محرک رفتاروهمینطوربه صورت یک عامل کند ساز رفتارعمل کند. دربررسی آثاررفتاری سیگار کشیدن،افراد می گویند آن ها به دلیل آثار تحریک کننده و آرام کننده ی نیکوتین سیگارمی کشند.

البته چنانکه پیش تر ذکر شد، کاهش رفتارهای مقاومتی یکی ازاثرات اصلی سیگار کشیدن است.

نظریه های وابستگی به نیکوتین:عوامل اجتماعی درمصرف سیگاراثردارد.فشارهمسالان،سرمشق گیری ازوالدین وامتحان کردن می تواند به شروع این رفتارها کمک کند. زمانیکه این عادت شکل گرفت،عوامل دیگری که به آثاررفتاری خود نیکوتین مربوط می شود به نگهداری این رفتارها کمک خواهد کرد((khorasandccc.ir.

درپژوهش دارویی، نیکوتین را با 5 داروی دیگرمقایسه کرده اند.محققان نیکوتین راازنظرمسمومیتی که ایجاد می کند ضعیفترین ولی ازنظرمیزان وابستگی قویترین به شمارآورده اند ( khorasandccc.ir).

تاثیرات آلودگی محیط زیست بر رفتارآلودگی آبتاثیرات روانی و رفتاری آلودگی صوتی

بررسی پتانسیل های موجود در استان اردبیل برای تولید سیمان پوزولانی

بهره برداری از حداکثر ظرفیت های نصب شده ماشین آلات و سایر عوامل که بتوانند کارآیی کارخانجات را به حداکثر برسانند و در عین حال نقش کاهنده و یا جایگزین منابع دیگر را داشته باشند هدفی است که « مدیریت ظرفیت» در بهره وری بیشتر واحدهای تولیدی دنبال می کند درکنار و هماهنگ بااین موضوع مهندسی صنایع نیزعوامل کیفی تولید را هدایت و سایر واحدهای مهندس را به ای

دسته بندی	عمران
بازدید ها	32
فرمت فایل	doc
حجم فایل	3097 کیلو بایت
تعداد صفحات فایل	157

فروشنده فایل

کد کاربری 8044

تمام فایل ها

عنوان صفحه

فصل اول:

کلیات................................................................................................................... 1

موقعیت جغرافیایی ............................................................................................ 1

مقدمه ................................................................................................................... 7

فصل دوم:

خلاصه ای از زمین شناسی منطقه اردبیل ......................................................... 13

فصل سوم :

خاصیت پوزولان ................................................................................................ 18

بارزترین نکات مثبت تولید سیمان با مواد افزودنی ........................................ 19

کشورهای تولید کننده سیمان پوزولانی و استانداردهای آن........................... 20

بررسیهای مقدماتی برای شناسایی و اکتشاف مواد پوزولان .......................... 22

مناطق مورد بررسی جهت اکتشاف مقدماتی مواد پوزولانی در اردبیل.......... 24

1- توف برشها وهیا لوکلاستیت های ائوسن .................................................. 24

1-1- زمین شناسی............................................................................................. 24

1-2- سنگ شناسی ........................................................................................... 28

1-3- پوزولان اکتیویته....................................................................................... 32

1-4- ذخیره احتمالی......................................................................................... 33

1-5- نگرشی به جنبه های اقتصادی................................................................ 33

2- توف ها و توف برشهای پامیس دار موجود در رسوبات جنوب اردبیل.. 34

2-1- خلاصه ای از زمین شناسی حوضه رسوبی نئوژن در جنوب اردبیل... 34

2-2- بررسی توفهای پامیس دار موجود در رسوبات جنوب اردبیل بعنوان ماده اولیه سیمان پوزولان ................................................................................................................................... 41

2-2-1 اندیس شماره 1 ( اندیس چای سیغرلی)........................................... 41

الف- موقعیت جغرافیایی ................................................................................. 41

ب- شرح واحدهای سنگی ............................................................................... 42

ج- مطالعات سنگ شناسی................................................................................. 47

د- آزمایشات میزان فعالیت پوزولانی................................................................ 57

م- ذخیره احتمالی .............................................................................................. 59

ه- نگرشی به جنبه های اقتصادی ..................................................................... 60

2-2-2 اندیس شماره 2 ( اندیس دیم سیغرلی – اوچقاز )........................... 61

الف – موقعیت جغرافیائی ................................................................................. 61

ب- شرح واحد های سنگی ............................................................................. 61

ج- مطالعات سنگ شناسی ................................................................................ 66

د- آزمایشات پوزولان اکتیویته........................................................................... 71

م- ذخیره احتمالی............................................................................................... 71

ه- نگرشی به جنبه های اقتصادی ..................................................................... 72

2-2-3 اندیس شماره 3 ( اندیش قشلاق قاسملو )........................................ 72

الف- موقعیت جغرافیایی.................................................................................... 72

ب- شرح واحدهای سنگی ............................................................................... 72

ج- مطالعات سنگ شناسی................................................................................. 74

د- آزمایشات پوزولان اکتیویته ......................................................................... 78

م- ذخیره احتمالی .............................................................................................. 79

ه- نگرشی به جنبه های اقتصادی....................................................................... 79

2-2-4 – اندیس شماره 4 ( اندیس الماس کندی)........................................ 80

الف- موقعیت جغرافیایی.................................................................................... 80

ب- شرح واحدهای سنگی ............................................................................... 80

ج- مطالعات سنگ شناسی ................................................................................ 83

د- آزمایش پوزولان اکتیویته ............................................................................. 83

م- ذخیره احتمالی .............................................................................................. 84

هـ - نگرشی به جنبه های اقتصادی ................................................................. 84

3- ایگنمبریت ها و خاکسترهای آتشفشانی مربوط به فعالیت آتشفشانی سبلان..... 85

3-1- مختصری در مورد زمین شناسی آتشفشان سبلان ................................ 85

3-2- بررسی ایگنمبریت های دره قطور سویی بعنوان ماده اولیه سیمان پوزولان....... 88

3-2-1 مطالعات سنگ شناسی.......................................................................... 89

3-2-2- آزمایش پوزولان اکتیویته .................................................................. 92

3-2-3- ذخیره احتمالی ................................................................................... 92

3-2-4- نگرشی به جنبه های اقتصادی ......................................................... 93

3-3- نهشته های خاکستر دامنه های شرقی سبلان ........................................ 93

3-3-1- اندیس شماره 1( اندیس غرب سرعین ) ........................................ 94

3-3-2- اندیس شماره 2( اندیس حسن باری) ............................................ 97

3-3-3- اندیس شماره 3 ( اندیس ایمچه) .................................................... 97

3-3-4- اندیس شماره 4 ( اندیس باری ) .................................................... 98

3-3-5- اندیس شماره 5 ( اندیس دیج و یجین ) ........................................ 102

3-3-6- اندیس شماره 6- ( اندیس حمله ور ) ........................................... 102

3-3-7- مطالعات سنگ شناسی ...................................................................... 106

3-3-8- آزمایش پوزولان اکتیویته .................................................................. 107

3-3-9- ذخیره احتمالی ................................................................................... 107

3-3-10- نگرشی به جنبه های اقتصادی........................................................ 108

ارزیابی کلی : .................................................................................................... 109

پیش گفتار:

بهره برداری از حداکثر ظرفیت های نصب شده ماشین آلات و سایر عوامل که بتوانند کارآیی کارخانجات را به حداکثر برسانند و در عین حال نقش کاهنده و یا جایگزین منابع دیگر را داشته باشند هدفی است که « مدیریت ظرفیت» در بهره وری بیشتر واحدهای تولیدی دنبال می کند درکنار و هماهنگ بااین موضوع مهندسی صنایع نیزعوامل کیفی تولید را هدایت و سایر واحدهای مهندس را به این منظور بخدمت می گیرد. پژوهش در مورد استفاده از منابع پوزولان نیز از عملیاتی است که در چهار چوب نیل به این اهداف شروع و در حال انجام می باشد.

پوزولان یکی از منابع معدنی و مکانیکی موجود در طبیعت می باشد که از مخلوط کردن آن با کلینکر سیمان وسایش بحد لازم می تواند سیمانی را تولید نمود که از نقطه نظر بعضی از خواص نسبت به سیمان پرتلند معمولی امتیازهائی را دارا می باشد. استفاده از این ماده معدنی که نهایتاً باعث کاهش قیمت تمام شده سیمان و نیز افزایش تولید می گردد.

آنچه در این پروژه آمده است نتایج مربوط به اکتشاف ذخایر پوزولانی در شعاع 150 کیلو متری اطراف کارخانه سیمان اردبیل و هم چنین کارخانجات در دست احداث می باشد. بدین منظور پس از شناسایی هر کانسار پوزولانی روی نمونه ای مخلوط های مختلف صورت گرفته است. براساس این آزمایشات ارزیابی مقدماتی هر کانسار و انتخاب اولویت ها برای اکتشافات تفضیلی و بررسیهای نهایی کاربرد موجود در آن انجام پذیرفته است. بدیهی است انجام بررسیهای تفظیلی می بایست متقابلاً دنبال گردند. امید است این بررسیها بتواند آغازی برای استفاده مطلوب از منابع کشور و تولید انبوده این نوع سیمال گردد.

فصل اول: کلیات

الف- موقعیت جغرافیایی:

منطقه مورد مطالعه در شمال- شمالغرب ایران و بین طول جغرافیایی ´30 و ˚47 ˚40 و ˚48 و عرض جغرافیایی ˚38 تا ´30 و ˚38 واقع است. این منطقه بخش اعظم نقشه 250000: 1 چهار گوش اردبیل و بخش کمی از چهار گوش اهر را در بر می گیرد.

ناحیه مورد بررسی جزء استان اردبیل بوده و دارای آب و هوای سرد و نیمه مرطوب است. پوشش گیاهی آن خیلی کم (بجز ارتفاعات غربی تالش که دامنه شر قی شان پوشیده و جنگلی است) و زمستانی پر برف و سرد دارد. ارتفاعات آن( کوه سبلان ) در تابستان نیز پوشیده از برف میباشد. بطور کلی مشخصات جغرافیایی منطقه مورد مطالعه را بصورت زیر میتوان خلاصه نمود:

1- شهر ها:

تنها شهر منطقه شهر بزرگ و تاریخی اردبیل با بخش های نمین و نیر میباشد. شهر اردبیل با جمعیت 384125 نفر بدون احتساب روستاهای اطراف ( طبق سرشماری سال 1365 ) در طول جغرافیایی َ17 و ˚48 و عرض جغرافیایی 15َ و ˚38 واقع و ارتفاع آن از سطح دریا 1345 متر است.دارای آب و هوای سرد و مرطوب است، بطوریکه حداکثر درجه حرارت آن در تابستان ˚30 درجه سانتیگرادو حداقل درجه حرارت آن در زمستان ˚20- درجه سانتیگراد میباشد. رطوبت متوسط سالیانه هوای این شهر در ساعت 30/6 صبح 76 درصد، در ساعت 30/12 ظهر 65 درصد و مقدار بارندگی سالیانه بطور متوسط 350 میلیمتر است. دارای 135 روز یخبندان در سال است.

اردبیل شهری است با موقعیت کشاورزی، دامپروری و پرورش زنبور عسل، کشاورزی در دشت اردبیل و بیشتر در شرق شمال و شمالغرب این شهر گسترش دارد و محصولات عمده آن گندم، جو، سیب زمینی، تخم چغندر، سبزیجات و حبوبات است. دامپروری و پرورش زنبور عسل بیشتر در غرب و جنوب غرب ( دامنه کوه سبلان) و نیز در ارتفاعات شرقی آن ( کوه های تالش) صورت میگیرد. همه ساله در اواسط بهار عشایرایل سون گوسفندان خود را از ناحیه مغان برای چرانیدن به دامنه سبلان آورده و تا اوائل پاییز در آنجا میمانند و در چادرهای مخصوص ( سیاه چادر) زندگی میکنند. زبان مردم این شهر و نواحی اطراف آن ترکی آذری است و شیعه مذهب میباشند. از بخش های مهم تابع آن چند روستا ( عنبران و... ) وجود دارند که اهل تسنن میباشند. از بخش های مهم تابع آن نمین و نیر را می توان نام برد. بخش نمین در 30 کیلومتری شرق – شمال شرق آن واقع بوده و کارخانه سیمان اردبیل در جنوب این بخش قرار دارد. بخش نیر در حدود 40 کیلو متری جنوب غرب اردبیل واقع و جاده اردبیل – سراب از وسط آن میگذرد.

2- رود ها:

رودهای مهم منطقه مورد مطالعه بصورت زیر می باشند.

رودخانه قره سو: این رود خانه که بزرگترین رودخانه اطراف اردبیل میباشد از کوههای تالش در شرق اردبیل سرچشمه میگیرد و پس عبور از دشت اردبیل بطرف غرب امتداد می یابد. پس از عبور از دشت مشکین شهر در شمال این شهر با رودخانه اهر چای متصل شده و با یک چرخش 90 درجه ای در مسیر مستقیم بطرف شمال جریان یافته و به رودخانه ارس وصل میشود.

روخانه آستارا چای: این رودخانه در مرز ایران و شوروی جریان داشته و از دامنه شرقی ارتفاعات تالش در شرق نمین سرچشمه میگیرد و پس از طی مسافت حدود 50 کیلو متر از شهر مرزی آستارا عبور نموده و به دریای خزر وصل میشود.

رودخانه بالیخلی چای: این رودخانه از دامنه های جنوب کوه سبلان سرچشمه گرفته و پس از قطع نمودن رسوبات پامیس دار جنوب اردبیل از بخش جنوب شرقی این شهر عبور نموده و در شمال آن به رودخانه قره سو وصل میگردد.

3- کوه ها:

از کوه ها مهم اطراف اردبیل میتوان کوه آتشفشان سبلان را نام برد که در 40 کیلومتری جنوب غرب اردبیل واقع و در تمام فصول سال پوشیده از برف است. این کوه که بشکل یک مخروط بلند دیده میشود دارای سه قله میباشد که قله بزرگتر با ارتفاع 4820 متر از سطح دریا را« سبلان سلطان » و دو قله دیگر را « هرم داغ » و « کسری» می نامند. مردم آذربایجان احترام خاصی برای سبلان قائلند و عقیده دارند که یکی از انبیاء در قله آن مدفون است. بعلت وجود مراتع سر سبز فراوان دامپروری و پرورش زنبور عسل در دامنه های این کوه ( چشمه های آب گرم سرعین، قطور سویی، موییل و....) همه ساله توریست های زیادی را به این منطقه میکشاند. از کوههای دیگر این منطقه ارتفاعات تالش در شرق اردبیل را میتوان نام برد که در یک امتداد شمالی- جنوبی کشیده شده اند. این کوه ها از جنوب به کوه های البرز وصل شده و از شمال در خاک آذربایجان کشیده میشوند. شوروی کشیده میشوند. دامنه شرقی این کوه ها که در مقابل دریای خزر قرار گرفته بخاطر وجود رطوبت فراوان پوشیده از جنگل است، در حالیکه دامنه غربی آنها بدون پوشش گیاهی است. بلند ترین نقطه این رشته کوه در اطراف اردبیل کوه حصار بولاغی با ارتفاع 2900 متر از سطح دریاست.

4- راه ها:

راههای عمده ای که شهرستان اردبیل را به بخش ها و شهرهای مجاور وصل میکنند. بترتیب زیر می باشد:

راه اردبیل – آستارا: این راه طول حدود 90 کیلو متر دارد و دو شهر اردبیل و آستارا را بهم وصل میکند راهی است اسفالته درجه 1 که کوه های تالش با ارتفاع حدود 2500 متر را قطع نموده و پس از عبور از گردنه معروف حیران که در زمستان به علت یخبندان شدید غالیاً مسدود است، به شهر مرزی آستا را با ارتفاع همسطح دریا میرسد. کارخانه سیمان اردبیل نیز در مجاور این راه و در جنوب بخش نمین قرار گرفته است.

راه اردبیل – سراب: که اردبیل را به شهر سراب وصل می نماید. یک راه اسفالته درجه یک است که رسوبات پامیس دار جنوب اردبیل را قطع میکند. طول این راه حدود 70 کیلو متر است و گردنه صائین را قطع می نماید.

راه اردبیل – مشکین شهر: که یک راه اسفالته درجه 1بطول 80 کیلو متر است. راه – قطور سویی در مقابل روستای لاهرود از این راه جدا میشود.

راه اردبیل – مغان: یک راه اسفالته درجه 2 بطول حدود 90 کیلو متر است و اردبیل را به شهرستان گرمی در منطقه مغان وصل میکند.

راه اردبیل- خلخال: که اردبیل را به شهر خلخال وصل میکند وطول جاده حدود 70 کیلو متر است.

ب- مقدمه:

از آنجا که مناطق مورد مطالعه بیشتر توف های پا میس دار رویا پامیس برشیا میباشند. بجاست که مقدمتاً در مورد پامیس، منشأ آن و موارد استفاده اش در صنعت شرحی مختصر ارائه گردد.

پامیس به شیشه های ولکانیکی اسید و آبداری اطلاق میشود که سرد شدن سریع گدازه های شیشه ای اسید و سرشار از آب در فشار آتمسفر حاصل شده اند. در این حالت گدازه های اسید به مواد کف مانند حاوی حباب های فراوانی و ذرات جامد کوچک تبدیل میگردند که متشکل از ذرات زاویه دار شیشه و یا قطعات خرد شده پامیس میباشند. آزمایش نشان داده است که اگر یک ماده مذاب ریولیتی با حرارت 870 تا 900 درجه در مجاورت کمی آب ( 5/0 درصد) وجود داشته باشد و در فشار آتمسفر بسرعت سرد شود به پامیس تبدیل میگردد.

پامیس بشدت متخلخل بوده و حفره های بیشمار آن توسط گازها خصوصاً بخار آب حاصل میشوند که موقع سرد شدن سریع حاصل شده اند. اگر چه وزن مخصوص شیشه واقعی 5/2 است، اما ساخت حفره ای پامیس وزن مخصوص آنرا به کمتر از 1 نیز کاهش میدهد و چون این حفرات مسدود میباشند قابلیت نفوذ خیلی کمی داشته و قطعات آن برای مدتهای طولانی بر روی آب شناور میمانند چگالی ظاهری پامیس کلوخه ای 400 تا 1400 Kg/M³ ، تخلخل آن 80 درصد و مقاومت آن در مقابل تراکم 4/0 تا 2 Mpa و سختی آن 6 میباشد. اگر اندازه ذرات پامیس کوچکتر از 2 میلیمتر باشد به آن پامیسیت می گویند. به خاکستر آتشفشانی نیز پامیسیت می گویند. پامیس در حقیقت شیشه جوشیده و کف کرده ایست که حاوی ذرات متراکم و سخت شیشه، ذرات ریز بلورکوارتز، فلدسپات و کانی تیره میباشد. پامیس و پامیسیت معمولاً با هم تشکیل میشوند و در صورت تراکم به توف های اسیدی تبدیل میشوند.

« موارد استفاده پامیس»

پامیس و پامیسیت حدود 60 سال بعنوان ماده ساینده مصرف میگردید و تا سال 1940 نیز مهمترین مورد مصرف آن بعنوان ماده ساینده بوده است.

در صابون سازی و مواد پاک کننده وسایل خانگی نیز مصرف دارد. انواع خیلی ریز آن (مانند ذرات غبار) برای صیقل دادن ظروف نقره و قطعات فلزی و لوازم چوبی مورد استفاده قرار میگرند.

مهندسین رومی درگذشته مخلوطی از آهک و خاکستر آتشفشانی را بصورت یک ملات بکار میبردند که بر ملات آهکی برتری داشت این سیمان خیلی قوی و در مقابل آب دریا مقاوم بوده و در هر دو شرایط زیر آب و بیرون از آب سخت میگردد. خاکستر آتشفشانی این سیمان در اطراف شهرهای پوزولی و ناپل قرار داشته و بهمین منظور به سیمان پوزولان معروف شده است. این نوع سیمان سالهاست که در اروپا مصرف میشود و در امریکا نیز پامیس و پامیسیت را با سیمان پرتلند مخلوط نموده و در ساختمان سدها و کانال ها بکار میبرند.

از سال 1940 به بعد مصرف پامیس در مقیاس وسیعی افزایش پیدا کرد. پامیس خرد شده و درجه بندی شده بعنوان یکی از اجزاء مهم سیمان سبک و قطعات سیمانی پیش ساخته و سیمان نرم مصرف میشود.

پامیس و پامیسیت خرد و آسیاب شده بجای ماسه برای ساختن بتن عایق حرارتی و صوتی، کمک صافی، تقویت کننده و خاک مواد حشره کش و روکش سطح سیاه اسفالت جاده ها، در مرغداری ها و در موراد متعدد دیگری مصرف میگردد.

« خصوصیات پامیس بعنوان ماده افزودنی در سیمان»

پامیس خرده شده تقریباً بین تا ماسه و قلوه سنگ خرد شده وزن دارد و بهمین دلیل بتن تهیه شده با پامیس سبکتر از بتن معمولی است. سبکی این بتن علاوه بر تسریع در کار و راحتی عمل سبب صرفه جویی فوق العاده در مصرف آهن نیز میگردد. بتن پامیس را میتوان بصورت اسپری نیز روی نمای ساختمان پاشید. پامیس غیر متراکم پوشش سقف و کف مناسبی در مقابل حرارت می باشد و بتن پامیس 6 برابر از بتن معمولی در مقابل حرارت عایق تر است.

سبکی وزن و ساختمان متخلخل پامیس قابلیت خم پذیری زیادی به آن داده و حمل قطعات پیش ساخته از بتن پامیسی را بدون ترک خوردن و یا شکستن امکان پذیر میسازد. تغییر شکل پذیری آن در مقابل فشار و حفظ حالت و قابلیت برگشت به وضع اولیه آن 6 برابر بتن بعمولی است. لذا در مقابل زلزله و فشارهای ناگهانی مقاوم تراز بتن معمولی است.

نقطه ذوب متوسط پامیس 1343 درجه سانتیگراد است و تا 760 درجه سانتیگراد هیچگونه تغییری در حجم آن حاصل نمیشود. در این درجه حرارت فیبرهای بیرونی آن شروع به انقباض می نماید نقطه انهدام حرارت در آتش سوزی های بزرگ معمولاً بین 480 تا 650 درجه سانتیگراد است، بنابراین در آتش سوزی ها هیچگونه تغییری در پامیس ایجاد نمیشود.

پامیس خصوصیت چسبندگی خوبی را با اغلب چسب ها دارد و نسبت به مواد شیمیایی قارچ ها و حشرات کاملاً خنثی است. بتن با پامیس برای کانال کشی مناسب تراست. برخلاف بتن معمولی رطوبت کمتری را جذب میکند بهمین دلیل عمر آهن بکار رفته در آن زیاد تر است.

آزمایشات پوزولان اکتیویتهمطالعات سنگ شناسیموقعیت جغرافیائی

بررسی پتانسیل معدنی استان ایلام

منطقه زاگرس کمی کمتر از پهنه میهن را در بردارد، در حالیکه بجز نفت که یک کانسار مواد آلی است، تقریباً هیچ گونه اطلاعات معدنی و علمی و اقتصادی از این ناحیه عظیم در دست نیست امید است با پیگیری مطالعات که آغازش با این گونه پروژه هاست، بتوان با ایجاد کمترین هزینه توان معدنی آنرا مورد پژوهش و ارزیابی قرار داد

دسته بندی	معدن
بازدید ها	36
فرمت فایل	doc
حجم فایل	127 کیلو بایت
تعداد صفحات فایل	68

فروشنده فایل

کد کاربری 8044

تمام فایل ها

(فهرست مطالب)

عنوان صفحه

چکیده

مقدمه

فصل اول تاریخچه مطالب قبلی

1-1- مقدمه 6

1-2- مشخصات جغرافیایی استان 6

1-3- راههای ارتباطی 12

فصل دوم ژئو مرفولوژی منطقه

2-1- مقدمه 14

2-2- زمین شناسی ناحیه ای 16

2-3- چینه شناسی استان 19

فصل سوم پی جویی وپتانسیل یابی

3-1- سنگ آهک 31

3-2- گوگرد 36

3-3- سنگ های تزئینی 43

3-4- دولو میت 53

3-5- گچ 62

3-6- بیتومین و قیر طبیعی 68

فصل چهارم بررسی کانیهای سنگین منطقه ایلا م

4-1- مقدمه 72

4-2- مشخصات سطحی زمین 72

4-3- طرح اکتشاف ونمونه برداری 73

4-4- تشریح نتایج 75

نتایج و پیشنهادات 80

منابع و مراجع 82

چکیده

در رابطه با طرح پی جویی و پتانسیل یابی کانسارهای غیر فلزی کانسارهای استان ایلام ، مواردزیر استفاده و نقشه های مورد نظرتهیه گردیده است. این مدارک عبارتند از :

1- فتوژئولوژی عکسهای هوایی مناطق موجود در برگه های (sheet) های حمیل، چغا کبود، جویزر، زرنه و رووان.

2- تهیه نقشه های پایه و اصلاح این نقشه ها با توجه به عملیات صحرایی

3- تهیه 5 نقشه زمین شناسی و معدنی با مقیاس 50000 :1 که واجد نقاط معدنی مشخص شده در طرح می باشد.

4- نمونه برداری از مناطق یاد شده و آنالیز نمونه های مذکور.

5- تهیه گزارش مربوط به طرح پی جویی و پتانسیل یابی کانسارهای غیر فلزی.

در این طرح جمعاً تعداد 40 آنالیز بر روی نمونه ها صورت گرفته است و تعداد 100 شبانه روز برای طرح مذکور کار صحرایی صورت گرفته است و نتیجه آن مشخص شدن تعدادی اندیس معدنی می باشد.

در بازدیدهای اولیه این ناحیه سنگ شیلی سیاه رنگ کربناته حاوی ذرات پراکنده سولفید به همراه کانی سبز رنگ و اکسیدهای آهن جلب توجه نموده است.

بر اساس نقشه های تهیه شده و مطالعات انجام شده وجود ناهنجاری های باریت و نیز بیتومین و کمی فسفات و سیلستین به همراه ناهنجاری های سولفورهای آهن (پیریت و مارکاسیت) حاوی مقادیری ارسنیک، روشن گردید. در حالیکه آثار کانیهای مس در سطح زمین یافت نشد. در هر حال نتایج آزمایشات عنصری می تواند امکان حضور عناصر دیگر را بازگو نماید.

مقدمه

منطقه زاگرس کمی کمتر از پهنه میهن را در بردارد، در حالیکه بجز نفت که یک کانسار مواد آلی است، تقریباً هیچ گونه اطلاعات معدنی و علمی و اقتصادی از این ناحیه عظیم در دست نیست. امید است با پیگیری مطالعات که آغازش با این گونه پروژه هاست، بتوان با ایجاد کمترین هزینه توان معدنی آنرا مورد پژوهش و ارزیابی قرار داد.

در اکتشافات ژئوشیمیایی، ویژگی های ژئوشیمیایی و کانی سنگین کمپلکس های زمین شناسی مورد مطالعه قرار می گیرد. در این ره گذر مسائل نمایان شده در اثر مطالعات فاز قبلی مورد بررسی قرار گرفته و نواحی امیدبخش معدنی با ارزیابی قابلیت تولید معدن آن در فازهای تفصیلی تر بدست می آید.

ناحیه اکتشافی مورد درخواست در خط راست حدود 35 کیلومتری باختر تا شمال باختری شهر ایلام در منطقه ای کوهستانی قرار دارد. گستره مزبور از نظر زمین شناسی در منطقه زاگرس و در قلمرو سنگ های رسوبی با روند ساختاری شمال باختری قرار دارد.

کوشش بر آنست که با ایجاد کمترین هزینه و با بازدهی مناسب طرح اکتشاف ناحیه تدوین گردیده و نتیجه گیری لازم برای پاسخ به سؤال اصلی معدنی ناحیه مزبور،‌ یعنی وجود کانی سازی مس ارائه شود.

خاطرنشان می سازد که زون زاگرس حدود مساحت کشور را در بر گرفته این در حالی است که کمترین اطلاعات زمین شناسی را داراست، به ویژه از نظر تحقیقات معدنی بجز نفت عملاً صفر است شاید زمان آن رسیده باشد که این ناحیه عظیم را برای استفاده از کانیهای صنعتی و مهمتر از آن تحقیق پتانسیل معدنی آن مورد پژوهش قرار داد.

فصل اول

تاریخچة مطالعات قبلی

1-1-مقدمه

استان ایلام طبق تقسیمات زمین شناسی در بخش زاگرس چین خورده یا زاگرس خارجی واقع در جنوب غربی ایران واقع شده است پهنای این زون را 150 تا 250 کیلومتر تخمین زده اند، احتمالاً در برخی نواحی به زیر زاگرس رورانده کشیده می شود. این ناحیه توسط شرکت ملی نفت ایران تهیه شده است علاوه بر مطالعات فوق که بیشتر به صورت ناحیه ای و برای کارهای نفتی صورت گرفته است مطالعاتی که در استان ایلام و در رابطه با مواد معدنی تا کنون صورت گرفته عبارتند از:

- طرح مطالعاتی مواد اولیه مصالح ساختمانی استان ایلام که توسط یک گروه مطالعاتی در سال 1362 صورت گرفته است.

- گزارش طرح مطالعه پی جویی مواد معدنی دولومیت و خاکهای صنعتی استان ایلام – علی امامعلی پور – میرصالح میر – محمدی – مجری طرح: محمدعلی رضا قلی

- گزارش پراکندگی و تخمین ذخیره شن و ماسه شهریور 63 منوچهر سالمی، مجید ابراهیمی ساعتی.

هر چند از دیدگاه زمین شناسی و معدنی نقاط کور فراوانی در استان دیده می شود اما مطالعات فوق کمک شایان توجهی درباره کانسارهای موجود در استان نموده است بطوریکه تقریباً منابع گچ، آهک، شن و ماسه و خاک رس استان شناسایی شده و در بیشتر نقاط نیز به مرحلة بهره برداری رسیده است.

1-2-مشخصات جغرافیائی استان

استان ایلام با مساحتی حدود 19045 کیلومتر مربع تقریباً 2/1 درصد مساحت کل کشور در غرب ایران بین 31 درجه و 58 دقیقه تا 34 درجه و 15 دقیقه عرض شمالی و 45 درجه 24 دقیقه تا 48 درجه و 10 دقیقه

طول شرقی قرار دارد.

استان ایلام از شمال به استان کرمانشاه از غرب به کشور عراق (در حدود 430 کیلومتر از مرز مشترک ایران و عراق در این استان می باشد.) از جنوب به قسمتی از استان خوزستان و از شرق به استان لرستان محدود بوده و بر اساس آخرین تقسیمات کشوری دارای 5 شهرستان 12 بخش و 41 دهستان و 1022 آبادی می باشد. استان تا قبل از سال 1343 یکی از شهرستانهای تابع استان کرمانشاه بوده و سپس با تغییراتی از نظر تقسیمات کشوری و منظم شدن دهستانهای مجاور در سال 1345 به فرمانداری کل و در سال 1353 به استان تبدیل گردید. شهرستان ایلام در فاصله حدود 730 کیلومتری تهران واقع شده و دارای مساحتی در حدود 4000 کیلومتر مربع و ارتفاع آن از سطح دریا 1319 متر می باشد.

شهرایلام در دره ای کوهستانی قرار گرفته و با ارتفاعات کبیر کوه (در جنوب شرقی) و مانشت (شمال و شرق) محصور گردیده است، استان ایلام منطقه ای است کوهستانی که مهمترین کوههای آن عبارتند از: کبیر کوه که بلندترین قله آن ورزین دارای ارتفاع 3062 متر و دینار کوه که بلندترین قله آن 2600 متر ارتفاع دارد، رشد سالانه جمعیت در دهه گذشته 5/4 درصد بوده که در بعضی از بخشهای استان به 7% نیز می رسد. رشد نرخ بیکاری استان حدود 20% می باشد فعالیت اغلب ساکنین استان را دامداری توأم با کشاورزی تشکیل می دهد. از مساحت استان ،469000 هکتار جنگل، 1200000 هکتار مراتع، 200000 هکتار اراضی دیم و 50000 هکتار اراضی آبی می باشد.

در این استان طوایف عرب، لر و کرد وجود دارد که علیرغم تنوع در گویش و فرهنگ همه در اعتقاد به مذهب شیعه اثنی عشری و وفاداری به انقلاب اسلامی مشترک می باشند. (حدود 93/99 درصد مسلمان هستند) با توجه به سرشماری سال 1370 جمعیت استان به حدود (440693) نفر رسید مردم ایلام در زمره

مطمئن ترین مرزداران کشور هستند که طی 8 سال دفاع مقدس با نثار خون شهیدان خود این واقعیت را ثابت کردند.

مهمترین ارتفاعات این استان عبارتند از:

1- کبیر کوه، که جهت آن از شمال غرب به جنوب شرقی استان ایلام بوده و بلندترین قله آن بنام ورزین 3062 متر از سطح دریا ارتفاع دارد.

2- دینار کوه، با ارتفاع 2600 متر از شعب کبیرکوه بوده و بین آبدانان و دهلران واقع است.

3- کوههای یخجیر، سیاه کوه، سرخ کوه، حمرین کوه، از ارتفاعات مهم منطقه محسوب شده و از شعبات کبیرکوه بشمار می روند.

بخش جنوبی استان ایلام که عمدتاً اراضی شهرهای مهران و دهلران را در بر می گیرد، خالی از ارتفاعات و مرکب از دشتهای صاف و هموار است.

دشتها:

دشتهای مهم استان عبارتند از دشت مهران، محسن آب، حسین آباد، دشت کلات، مورموری در آبدانان و دشت عباس.

استان ایلام از نظر اقلیمی جزء مناطق گرم ایران بشمار می رود ولی عامل ارتفاع نقش مهمی در تنظیم وضع اقلیمی وفصول درجه حرارت محلی دارد. خصوصیت یک چنین منطقه ای اختلاف زیاد درجه حرارت شب و روز و بین کوه و دشت می باشد.

در تیر ماه درجه حرارت دما به 40⁰ درجه سانتی گراد می رسد که همین پدیده به فرسایش مکانیکی کمک می نماید. به هنگام گرمای تابستان، مردم ناگزیر به داخل کوهها و دره های واقع بین دو چین خوردگی مهم

کبیرکوه و انجیرکوه پناه می برند و به هنگام سرمای زمستان روانه مناطق شرق بین النهرین می شوند. به این ترتیب تنها منطقه ای که در تمام سال از حداقل رطوبت لازم برای زندگی برخوردار می باشد، همان دره های واقع بین دو چین خوردگی است. باران بهاره در پشت کوه زیاد است. میزان بارندگی در مناطق مهران و دهلران سالیانه حدود 200 تا 300 میلی متر است و در شمال و شمال شرقی استان به 300 تا 900 میلیمتر می رسد. میزان متوسط باران سالانه 390 میلی متر است ولی در ارتفاعات هر زمستان باید انتظار برف را داشت.

هوای سرتاسر ایلام با وجود کوهستانی بودن منطقه در زمستان مه آلود و در تابستان بر اثر گرمای شدید دشت و سوختن علفها و وزش بادها از دشت به کوه غبارآلود است. می توان گفت که روی هم رفته در بخش کوهستانی 8 ماه و در بخش دشتها 4-3 ماه خوش هوائی وجود دارد. به طور کلی می توان گفت که شهر ایلام منطقه ایست که با ارتفاع زیاد سرد سیری بوده و از هوایی سالم بخصوص در فصل تابستان معتدل برخوردار است.

در صورتیکه منطقه مهران چون در دشت واقع شده و ارتفاع کمتری دارد. دارای آب و هوای گرم است (وزش بادهای گرم در تابستان مزید بر گرمای هوای این منطقه در تابستان می شود).

آب :

با توجه به میزان بارندگی و وجود رودخانه های متعدد،‌ اکثر مناطق این استان از نظر تأمین آب دارای شرایط مطلوبی است. ولی با توجه به اینکه محل استخراج معادن عمدتاً در نقاط دور از نواحی مسکونی می باشد مسئله تأمین آب مورد نیاز برای معادن و یا تأسیسات و کارخانجات بهره برداری و تولیدی از اهمیت خاص برخوردار است.

منابع آب سطح استان را در دو بخش آبهای سطحی (رودخانه ها) و آبهای زیرزمینی می توان بررسی نمود:

رودخانه ها:‌ رودخانه های این استان عموماً از کبیرکوه سرچشمه می گیرند و به طرف شرق جریان دارند.تعدادی از آنها به رودخانه سیمره منتهی شده و برخی دیگر از مرز کشور عبور کرده و به خارج از کشور می ریزند. استان از نظر حجم آب رودخانه غنی است و علی الظاهر تعداد رودخانه ها بیش از 11 بستر با آبدهی های مختلف گزارش شده است که مورد استفاده 146 آبادی قرار می

گیرند و بر روی آنها بیش از 255 هکتار از اراضی را آبیاری می کند، مهمترین رودخانه های این استان عبارتند از:

رودخانه های سرابله، چرداول، سراب کلان، سراب زنجیره، گرو، گنجه، کلم، سیکان و شیخ مکانی که اغلب از کبیرکوه سرچشمه گرفته و پس از مشروب نمودن اراضی وسیعی از استان به رودخانه سیمره می ریزد.رودخانه کنجانچم (آبدهی این رودخانه در زمستان و بهار 5-4 متر مکعب در ثانیه و در پائیز و زمستان 2-8/0 متر مکعب و در مواقع سیلابی نیز به 500 متر مکعب در ثانیه می رسد)، چنگوله (5/1 متر مکعب در ثانیه آبدهی دارد و دارای املاح سولفاته و کلرور است)، گاوی (که از جمله رودخانه های سیلابی بشمار می رود و حدوداً 2-1 ماه در سال آب دارد) و میمه (2 متر مکعب در ثانیه آبدهی دارد و دارای املاح فسفره است) از دیگر رودخانه های این استان محسوب می گردد.

آبهای زیرزمینی:

با وجود پهنه های وسیعی از طبقات غیر قابل نفوذ در سطح استان، سفره های آب زیرزمینی در اکثر مناطق وجود داشته و مورد بهره برداری قرار می گیرد.خروج آب زیرزمینی به سطح زمین به صورت چشمه های متنوع، عمدتاً در کنار ارتفاعات دیده می شود که سرچشمه برخی از رودخانه های منطقه را تشکیل می دهند. این چشمه ها اغلب از لایه های آهکی و در

فصل مشترک آهکها با لایه های نفوذ ناپذیر مجاور خارج می گردند مهمترین این چشمه ها در مناطق سراب، سراب کارزان، سراب باغ، دره شهر و سراب آبدانان دیده می شوند.

سفره های آبرفتی در کلیه دشتهای آبرفتی وجود دارد و بر حسب نوع لایه های زمین شناسی اطراف دشت کیفیت آب سفره ها متفاوت است.

در دشت ایلام سطح آب زیرزمینی بالا است و متوسط عمق آب در حدود 3 متر می باشد. کیفیت آب مناسب بوده و از تیپ کربناته است.

در دشت صالح آباد سفره آب زیرزمینی گسترش مناسب دارد لیکن درصد املاح آب بالاست و تیپ آب کلروره و سولفاته است. در قسمتهای جنوبی تر دشت رودخانه کنجانچم دارای آب شور است.

در سفره آب زیرزمینی دشت مهران، سطح آب بالا بوده و میانگین آن بالای 3 متر است. کیفیت آب در بخشی که توسط رودخانه کنجانچم تغذیه می شود مناسب نیست و نسبتاً شور است ولی در بخشی که توسط رودخانه گاوی تغذیه می گردد. از شرایط بهتری برخوردار است.

در دشت دهلران، سطح آب زیرزمینی دشت نسبتاً بالاست و دارای عمقی معادل 6 متر می باشد. کیفیت آب در بخش بالای دشت مناسب است ولی در وسط دشت وجود آب شور محدودیت هائی در بهره برداری از چاههای آب ایجاد می کند.

دشت عباس – گرچه این دشت وسیع توسط آبرفت پوشیده شده است، لیکن ضخامت آبرفت در بخش اعظم دشت ناچیز است. در بخش شرقی دشت وجود آب با کیفیت مناسب امکان بهره برداری از آن را فراهم کرده است. قابل توجه است که سفره آب سطحی این دشت دارای کیفیت نامناسب می باشد.

دشت کارزان – اگرچه وجود چشمه های فراوان در این دشت، حفر چاههای آبرفتی را منتفی می کند، لیکن

می توان اظهار نمود که سطح آب زیرزمینی در این دشت بالا بوده و کیفیت آن مطلوب می باشد.

دشت هلیلان – این دشت نیز دارای سفره های آبرفتی مناسب می باشد. و کیفیت آب آن خوب است سفره های آب زیرزمینی موجود در آهکها نیز می توانند یکی از مهمترین منابع تأمین آب بخصوص در نقاطی که کیفیت آب سفره آبرفتی نامناسب است، باشد. این سفره ها عمدتاً در آهکهای سازند آسماری و ایلام – سروک ذخیره شده اند.

1-3-راههای ارتباطی:

استان ایلام دارای یک شبکه هماهنگ نمی باشد و با توجه به اینکه استان فاقد هر گونه شبکه راه آهن و فرودگاه بوده و روستاها و شهرها پراکنده می باشد. اهمیت یک شبکه صحیح ارتباطی ضروری بنظر می رسد و اتصال استان به خط راه آهن کشور از محور اندیشمک یا محور الیگودرز پیشنهاد می گردد. همچنین فرودگاه که یکی از عوامل اصلی توسعه منطقه بحساب می آید که بحول وقوه الهی تا پایان سال 73 قسمتی از آن به مرحله بهره برداری می رسد. طول راههای اصلی استان بیش از 400 کیلومتر و راههای فرعی آن بیش از 750 کیلومتر می باشد. شبکه راههای موجود باعث اتلاف مقدار متنابهی از تولیدات کشاورزی و دامی استان شده و این مسئله بر توزیع این محصولات در سطح استان مؤثر می باشد مطالعات انجام شده نشان می دهد در صورت ایجاد یک شبکه هماهنگ ارتباطی، استان می تواند بسیاری از مواد اولیه مورد نیاز صنایع غذائی ساختمانی را تأمین نموده و باعث رونق سرمایه گذاری در منطقه و جذب نیروی متخصص گردد.

مجموع راههای در دست ساختمان استان 648 کیلومتر است. همچنین 283 کیلومتر راه نیز مطالعه شده جهت گسترش راههای استان در نظر گرفته شده و 658 کیلومتر راه در دست مطالعه و بررسی می باشد. همچنین در برنامه پنج ساله اول 2 محور اصلی، 11 محور فرعی و 500 کیلومتر راه روستائی در نظر گرفته شده است.

ضمناً با توجه به اتمام عملیات حفر تونل آزادی بطول 1172 متر و راه اندازی آن تا پایان سال 75 نقش مؤثری در ایجاد راه ارتباطی استان دارا می باشد.

فصل دوم

ژئومورفولوژی منطقه

2-1- مقدمه

بطور کلی، سیمای ژئومورفولوژیکی استان را رشته کوهها و نواحی کوهستانی، دشتها و تپه ماهورها تشکیل می دهد، بطوریکه – از کل مساحت استان کوهستانی و عمدتاً پوشیده از جنگل و بقیه را دشتها و تپه ماهورها شامل می شود.

گسترش عمومی رشته کوهها و ارتفاعات در نیمه شرقی و شمال شرقی و گسترش دشتها و نواحی کم ارتفاع در نیمه غربی و جنوبغربی می باشد، ولی این حالت کلیّت نداشته بطوریکه در بین رشته کوههای مرتفع نیز دشت های عموماً کم وسعت قرار دارند که زمینهای مزروعی عشایر بر روی آنها واقع شده است.

عوامل کنترل کننده سیمای ریختار شناسی و چهره پرداز منطقه شامل عوامل ساختاری، لیتولوژیکی و فرآیندهای آب و هوائی می شود.

تکنونیک و عوامل ساختاری نقش عمده ای در ایجاد دشتها، تپه ها، چشمه ها و آبراهه ها در منطقه ایفا کرده است. ساختار عمومی منطقه ساده و شامل طاقدیس و ناودیس های فشرده با روند شمالغرب – جنوب شرق

بوده و امتداد طاقدیسها تا فواصل زیاد (گاهی چندین ده کیلومتری) قابل تعقیب هست، به گونه ای که این طاقدیس ها و اشکال بوجود آمده ناشی از فرسایش آنها عموماً ارتفاعات را تشکیل داده و از لحاظ ریختاری طاقدیس ها پشت نهنگی (Long whale – Back Anticline) را بوجود آورده اند.

ناودیس ها نیز عموماً دشت های بین ارتفاعات را تشکیل داده اند که از گسترش چندانی برخوردار نیستند. در مجموع این ارتفاعات و دشتها بین کوهستانی به تبع از وضعیت ساختاری منطقه در جهت شمالغرب – جنوبشرق کشیده شده اند.

از ریخت هائی که بطور معمول در اکثر طاقدیس ها (که هسته آنها بطور کم و بیش فرسایش یافته) و تحت کنترل شرایط ساختاری بوجود آمده اند. می توان ریخت های خرپشته ای (Hog BACK) و کواستا (Questa) را نام برد ، این ریخت ها مربوط به لایه های تشکیل دهنده یالهای طاقدیس ها می باشد که دارای زوایای (شیب) مختلفی هستند. این اشکال ریختاری در هر دو طرف اکثر طاقدیس های استان مشاهده می شود.

بالاخره، از اشکال مهمی که کمابیش بطور پراکنده در اکثر نقاط استان و تحت کنترل عوامل تکتونیکی بوجود آمده اند، کوه لغزه ها (Land Slides) ، سنگریزه ها (Rock Falls) و ریزش را می توان نام برد. کوه لغزه ها در اکثر طاقدیس ها که هسته آنها بر اثر عوامل ساختاری – فرسایشی نمایان است، دیده می شود. این لغزشها، باعث بهم خوردن نظام طبقات و ریزش نواحی وسیعی شده است یکی از مناطقی که این پدیده در وسعت زیاد بوجود آمده، طاقدیس نخجیر است.

گذشته از عوامل ساختاری، عوامل لیتولوژیکی نیز سهم بسزائی در چهره پردازی ناحیه دارند، و بطوری که سنگهای آهکی و دولومیتی عموماً تشکیل صخره ها، دیواره ها (Cliffs) و پرتگاهها را داده اند، بعنوان

مثال، مرتفع ترین نواحی طاقدیس کبیرکوه را عمدتاً‌ سنگهای آهکی سازند سروک تشکیل می دهند، همچنین سنگهای آهکی و دولومیتی سازند آسماری نیز بطور معمول این اشکال را بوجود می آورند. برعکس سازندهای صخره ساز نامبرده، سازندهائی نیز وجود دارند که بر حسب ویژگیهای لیتولوژیکی خود تشکیل نواحی کم ارتفاع، دشت ها و تپه ماهورها را می دهند. در این میان می توان از سازندهای امیران – گورپی – سورگاه و پابده نام برد که عمدتاً از رسوبات شیلی، مارنی، و تیپ فلیش تشکیل شده اند. البته هر کدام از این سازندها در نواحی گسترش دارند، ریخت های مشخصی را بوجود آورده اند،‌ مثلاً هر جا که سازند گورپی گسترش دارد، دشت ها نمایان هستند، همچنین سازند پابده نواحی شیب داری را از دشت ها و تپه ماهورها بطرف ارتفاعات (سنگهای آهکی صخره ساز آسماری) بوجود آورده اند.

2-2-زمین شناسی ناحیه ای

محدودة جغرافیایی استان ایلام از نقطه نظر تقسیمات زمینی شناسی ایران (اشتوکلین 1968، نبوی 1355، افتخارنژاد 1359) در زون زمین ساختی زاگرس و چین خورده (Fol ded Zagros Zone) یا زاگرس خارجی قرار دارد و بخش مرکزی و غربی زون مزبور را تشکیل می دهند بنابراین اختصاصات استراتیگرافی – تکتونیکی آن از واحد زمین ساختی فوق الذکر تبعیت می کند.

زاگرس چین خورده در جنوب غرب ایران واقع شده (ناحیه قرارداد 1954) واحد شمالشرقی آن، منطبق با منطقه تکتونیکی مشهوری است که راندگی اصلی زاگرس (Zagros Trust) نامیده می شود.

از دیدگاه زمین ساخت جهانی، زاگرس چین خورده حاشیه قاره ای غیر فعال (در مقایسه با زون سنندج – سیرجان) که حاشیه تازه ای فعال محسوب می شود، اقیانوس نئوتتیس را تشکیل می دهد که با روند

شمالغرب، جنوب شرق از باختران تا سراسر لرستان مرکزی و خوزستان شرقی تا جزیره خارک در خلیج فارس کشیده شده است. با توجه به اینکه استان ایلام در زون مورد بحث واقع شده است، لذا بررسی تاریخچه رخدادهای زمین شناسی در این منطقه از کشورمان در گرو شناخت حوادث و رخدادهای روی داده در تکوین زاگرس چین خورده می باشد.

بطور کلی سه مرحله با ویژگیهای متفاوت در تکوین زاگرس چین خورده وجود دارد:

1- مرحلة پلاتفرمی که در این مرحله این زون مانند سایر قسمت های ایران مانند البرز و ایران مرکزی از رسوبات پلاتفرمی (پوشش پلاتفرم) پوشیده شده است. این مرحله از اینفراکامبرین تا تریاس میانی (محتملاً تریاس پایانی) بطول انجامیده است. در این مدت بخش هائی از آن خارج از آب بوده اند زیرا که رسوبات سیلورین تا پرمین در برخی نقاط حتی در حفاریهای نفتی هم مشاهده نشده است. رسوبات این مرحله در استان ایلام برونزد نداشته و با رسوبات جدایی پوشیده شده اند.

2- مرحله بزرگ ناودیسی که از تریاس پایانی تا میوسن بطول انجامیده است. در اواخر تریاس، این قسمت از ایران از سایر مناطق جدا شده و بصورت حوضه فرو افتاده ای که دائماً در حال نشت بود (حوضه رسوبی زاگرس) در آمد که در آن رسوبات مزوزرئیک تا میوسن با ضخامتی حدود 1000 متر رویهم انباشته شده اند. البته وجود رسوبات تبخیری که از گسترش نسبتاً زیادی برخوردار هستند و برخی از نبردهای چینه ای کوتاه مدت، نشانه ای از حرکات قائم (اپیروژنیک) در این حوضه بوده است.

در استان ایلام قدیمی ترین رسوبات این مرحله که دارای برونزد می باشد، مربوط به نئوکومین (سازند گرو) است که منحصراً‌ در هسته طاقدیس کبیر کوه (در نتیجه فرسایش طاقدیس) گزارش شده است.

رسوبات تشکیل شده در این مرحله از تکامل زاگرس چین خورده، در طی آخرین فاز آلپی (میوبلیوسن) چین

خوردگی پیدا کرده همگی از آب خارج شده اند. بطوریکه بعد از آن رسوبات تخریبی ناشی از فرسایش ارتفاعات (کنگلوسرای بختیاری) که در محیط های دریاچه ای و رودخانه ای ته نشین شده اند بصورت دیگر شیب رسوبات قدیمی تر را پوشانده اند.

این رسوبات در استان ایلام گسترش زیادی برخوردار بوده و در نواحی صالح آباد، آبدانان دهلران، هلیلان ضخامت های قابل توجهی از آنها مشاهده می شود.

3- مرحله جدید یا پس از فاز کوهزائی که عبارت است از مرحلة‌ کوهزائی پا سادنین که در نتیجه آن تمام فلات ایران تحت تأثیر قرار گرفته و در منطقه زاگرس کنگلومرای بختیاری هم چنین خوردگی پیدا نمود.

بطورکلی از اختصاصات زون زمین ساختی نامبرده آن است، که هیچ نوع فاز ماگمائی و یا متامورفیسم در آن تأثیر نکرده بنابراین بسیاری از کانسارهای فلزی و غیر فلزی که منشاء ماگمائی (ماگما توژن) و دگرگونزاد دارند در این حوضه تشکیل نگردیده و منابع معدنی منحصر به منابع رسوبی گشته است، با این توصیف مواد معدنی تشکیل شده در رابطه با شرایط رسوبگذاری و یا ژنزو تکوین حوضه رسوبی فوق بوده است.

تأثیر فازهای مختلف تکتوتیکی در این حوضه که به صورت حرکات خشکی زائی عمل نموده است، باعث تغییر شرایط رسوبگذاری حوضه در جهات مختلف افقی و قائم (تغییرات جانبی، عمودی رخساره ای) و همچنین تغییر شرایط دیاژنزی شده است که در نهایت در تشکیل ذخایری چون نفت و گاز و همچنین ذخایر غیر فلزی نظیر گچ که پتانسیل بالائی از آن در استان وجود دارد، آهک و دولومیت مؤثر بوده است.

با توجه به مطالب فوق الذکر، مطالعه ذخایر معدنی در استان ایلام بدلیل منشأ رسوبی آنها جدا از شناخت اختصاصات حوضه رسوبی امکان پذیر نبوده و مستلزم آگاهی بر واحدهای لیتولوژیکی و شرایط تشکیل، تکوین و دیاژنز آنها و تغییرات بعدی در اثر عوامل تکوینی، فرسایشی و غیره است، بنابراین آگاهی بر اختصاصات سنگ شناسی سازندهای زمین شناسی (استراتیگرافی) و تغییرات آن در سطح منطقه به ما امکان می دهد که با وقت کافی راجع به وضع گسترش و تغییرات مواد معدنی نتیجه گیری نموده و آن را تعمیم دهیم.

از نظر توالی چینه شناسی و گسترش رخساره های رسوبی در این استان دو توالی رسوبی تقریباً متمایز قابل تشخیص می باشد. اولی توالی رسوبی است که شامل سازنده های گرو – سروک – سورگاه ایلام – گور پی – بابده – آسماری (شامل ممبر کلهر) گچساران – آغاجاری و بختیاری می باشد.

این توالی در مناطق جنوب، جنوبغرب و شمال غرب دارای گسترش می باشد که در واقع بیشترین قسمت استان را تحت پوشش قرار می دهد.

توالی دوم شامل سازندهای گورپی – امیران – نله زنگ – گشکان – آسماری – گچساران – آغاجاری و گنگلومرای بختیاری می باشد که در نواحی شمالشرقی استان گسترش دارند.

بررسی پتانسیل معدنی استان ایلامبیتومین و قیر طبیعیژئو مرفولوژی منطقه

بررسی امواج الکترومغناطیس در اطراف سیمهای برق فشار قوی و تاثیرات آن

مقاله گردآوری شده در مورد بررسی امواج الکترومغناطیسی در اطراف سیمهای برق فشار قوی و تأثیرات آن شامل قسمتهای متنوع امواج و میدانهای الکترومغناطیسی، اندازه‌گیری ثابتهای خط انتقال با استفاده از روشهای تحلیلی و اجزاء محدود، بررسی و تداخل امواج با شبکه‌های مخابراتی، راههای کاهش تداخل، اثرات امواج بر موجودات زنده و سلامتی انسان، بررسی حدود مجاز اطراف سی

دسته بندی	برق
بازدید ها	20
فرمت فایل	doc
حجم فایل	2945 کیلو بایت
تعداد صفحات فایل	102

فروشنده فایل

کد کاربری 8044

تمام فایل ها

فهرست مطالب

چکیده

مقدمه

فصل اول

امواج الکترومغناطیسی

میدانهای الکتریکی و مغناطیسی

امواج متحرک روی یک خط انتقال

فتونها و امواج

فتونها

میدانهای الکترومغناطیسی در فرکانس قدرت

فصل دوم

ثابت‌های خطوط انتقال

جنس‌ هادی و ساختمان آن

مقاومت خط

ضریب القائی خط

خطوط سه فاز

هادیهای متساوی‌الفاصله

مساوی کردن ولتاژهای القائی بوسیله پیچیدن خط

ظرفیت خط

ظرفیت خط سه‌فاز

فصل سوم

محاسبه پارامترهای خط انتقال و کابلها قدرت برش اجزاء محدود

مدل ریاضی

معادلات میدانها

انرژی و تلفات

فصل چهارم

تداخل امواج الکترومغناطیسی با شبکه‌های مخابراتی

اثرات الکترومغناطیسی

اثرات الکترواستاتیکی

کاهش اثر تداخل

فصل پنجم

تأثیر میدانهای الکترومغناطیسی 50هرتز بر جنین مرغ، قبل یا در حین انکوباسیون

مقدمه

شرح تحقیق

نتیجه‌گیری

فصل ششم

میدانهای الکترومغناطیسی ELF و سلامت انسان

استانداردهای حدود تابش

استانداردهای حریم خطوط انتقال برق در ایران

اندازه‌گیری شدت میدانهای ELF

بحث و تفسیر نتایج اندازه‌گیری شدت میدان در مشهد مقدس

پیشنهادات

فصل هفتم

اثر امواج الکترومغناطیسی در فرکانسهای قدرت بر انسان

استانداردهای ایمنی

بررسی پارامترهای EM در بدن

آثا و سندرومهای حاصل

اثر امواج الکترومغناطیسی روی شیردهی گاوها و حیوانات دیگر

اثر میدانهای مغناطیسی فرکانس پائین

فصل هشتم

بررسی آثار بیولوژیک خطوط انتقال و توزیع نیرو و مروری بر حد حریم مجاز اطراف آن

پدیده فیزیکی

اثرات بیولوژیک

اثرات کرونا در محیط زیست

اثرات میدان مغناطیسی روی موجودات زنده

بررسی شدت میدانهای الکتریکی در اطراف خطوط انتقال نیرو

چکیده

مقاله گردآوری شده در مورد بررسی امواج الکترومغناطیسی در اطراف سیمهای برق فشار قوی و تأثیرات آن: شامل قسمتهای متنوع امواج و میدانهای الکترومغناطیسی، اندازه‌گیری ثابتهای خط انتقال با استفاده از روشهای تحلیلی و اجزاء محدود، بررسی و تداخل امواج با شبکه‌های مخابراتی، راههای کاهش تداخل، اثرات امواج بر موجودات زنده و سلامتی انسان، بررسی حدود مجاز اطراف سیمهای فشار قوی و جریم مجاز در ایران و دیگر موارد می‌باشد.

از آنجایی که توسعه روزافزون صنایع و همچنین افزایش استفاده از تجهیزات رفاهی برق در واحدهای مسکونی، توسعه و گسترش شبکه‌ها و افزایش میزان تولید را بطور جدی باعث گردیده و گسترش شبکه‌ها انتقال، بوجود آورندة نوعی آلودگی بوده که به نظر من نقش نامطلوب آن در سلامت و بهداشت فرد و جامعه برتر از آلودگی‌های دیگر است.

در این پروژه سعی شده که مجموعه‌ای از تحقیقات انجام شده اثرات امواج الکترومغناطیسی در نقاط مختلف جهان را جمع‌آوری شود و تا حدود عملی راههای پیشگیری و کاهش اثرات بیان گردد.

مقدمه

اهمیت و نقش امواج الکترومغناطیسی از قدیم‌الایام در زمینه‌هایی چون ارتباطات و مخابرات و رادار موضوعی بوده که همگان از آن واقف بوده‌اند ولی از آنجایی که درس میدانها و امواج یکی از دروس اختصاصی رشته مخابرات بوده که به عنوان پایه دروس دیگر مهندسی الکترومغناطیسی تلقی می‌شود و زمینه تخصصهای مختلفی را مانند نظریه و تکنیک میکروویو، آنتن، انتشارات امواج، نظیر امواج الکترومغتاطیسی و غیره را فراهم می‌سازد.

امروزه نقش میدان مغناطیسی در جوامع صنعتی بیش از پیش در سلامت و بهداشت فرد و جامعه حائز اهمیت می‌باشد. با توجه به پیشرفت علم و تکنولوژی و طراحی و ساخت سیستمهای متعدد در واقع هدف از آنها برداشتن قسمتی از مشکلات بشر بوده است، گرفتاریهای، بیشتری عارض نسل بشر بوده است.

صدمات نه تنها در تکنولوژی گسترده بلکه حتی در مقیاسهای کوچک- مثل پرتوافکنی ایزوتوپهای دستگاههای عکاسی کوچک – نیز بوجود آمده‌اند. صدمات وارده را می‌‌توان به چهار قسمت تقسیم کرد:

1-صدمات اقتصادی

2-صدمات تکنولوژی

3-صدمات جسمی

4-صدمات روحی و روانی

البته خود صدمات روحی و روانی در نهایت منجر به صدمات جسمانی می‌شود و صدمات جسمانی ممکن است در تمام حالات صدمات عصبی را شامل شوند.

فصل اول

امواج الکترومغناطیسی] 1[

اتمهای یک ماده می‌توانند بطریق مختلف از محیط اطراف خود انرژی جذب کنند. مثلاً اگر ماده‌ای در معرض تابش حرارت قرار گیرد تمام یا مقداری از انرژی حرارتی که به ماده میرسد، توسط اتمهای آنها جذب میشود و در نتیجه اتمها به حالت تهییج درمی‌آیند.

هر یک از اتمهای تهییج شده ممکن است در بازگشت به حال عادی خود، انرژی جذب شده را بصورت پرتوهایی از خود تابش کند، این پرتوها را پرتوهای الکترو مغناطیس گویند.

اصطلاح الکترومغناطیسی بدان جهت است که هر کدام از این پرتوها همواره با دو میدان الکتریکی و مغناطیسی که جهت آنها بر جهت حرکت پرتو عمودند، همراه است.

شکل 1- جهت حرکت پرتو الکترومغناطیسی و میدانهای الکتریکی و مغناطیسی آن

امواج الکترو مغناطیسی دارای طیف یا اسپکتروم وسیعی می‌باشند که شامل امواج رادیوئی رادار، مادون قرمز، نور مرئی ماوراء بنفش و بالاخره اشعه‌های ایکس و گاما میباشد.

امواج الکترو مغناطیس دارای تعداد خواص مشترک هستند، مثلاً سرعت تمام آنها در خلاء یکسان است. این سرعت را سرعت سیر نور گویند و مقدار آن برابر است با 3´10⁸m/s متر بر ثانیه یا 300.000km/s کیلومتر در ثانیه

میدانهای الکتریکی و مغناطیسی

بین بارهای الکتریکی نسبت بهم نیروئی بوجود میآید، بطوریکه بارهای همنام یکدیگر را دفع می‌کند و بارهای غیر همنام یکدیگر را جذب می‌کنند و این شبیه نیروهای مغناطیسی است، همانطوری که قوای مغناطیسی از میدان مغناطیسی حاصل می‌شود – قوای جذب و دفع الکتریکی از میدان الکتریکی سرچشمه می‌گیرد. وقتی که جریانی از سیم می‌گذرد در اطراف سیم خطوط میدان مغناطیسی که بشکل دایره‌ای متحدالمرکز هستند تشکیل میگردند. ولی خطوط میدان الکتریکی بصورت شعایی از سطح سیم بخارج میروند. ]2[

مقدار فلوی مغناطیسی با افزایش مقدار جریان و شدت میدان الکتریکی با افزایش مقدار ولتاژ زیاد می‌شود. بنابراین در ولتاژهای بالا (اطراف سیمهای برق فشار قوی) شدت میدان الکتریکی بیشتر است ولی در فرکانس بالا شدت میدان مغناطیسی بیشتر است.]6[

شکل 2: میدانهای الکتریکی و مغناطیسی در اطراف یک سیم

امواج متحرک روی یک خط انتقال]3[

راههای زیادی برای انتشار امواج وجود دارد. به هر حال قبل از ادامة مطلب، فهم کامل پدیدة خط انتقال اساسی است زیرا بسیاری از مفاهیم بنیادی مانند ثابت انتشار در شکلهای پیچیده‌تر از انتقال انرژی نمایان می‌شود.

به عنوان نقطه شروعی برای تعمیم مطالب، مسئلة کلاسیک خط انتقال را به جای دیدگاه مداری از دیدگاه میدانی در نظر می‌گیریم. از نظریه مقدماتی میدان می‌دانیم همانطوری که در شکل 3 نشان داده شده است، میدانهای الکتریکی و مغناطیسی در کنار ولتاژ و جریان خط میدانهای الکتریکی و مغناطیسی وجود دارند. همان طور که به ظاهر ولتاژ و جریان در امتداد خط و در جهت انتشار حرکت می‌کنند میدانهای همراه با آنها نیز، مانند سایه‌ای آنها را دنبال می‌کنند.

شکل 3 : امواج متحرک روی یک خط انتقال باز

از آنچه گذشت چون این موضوع صرفاً یک دیدگاه است می‌توان این طور فکر کرد که میدانهای ذکر شده جریانها را در سیم القاء می‌کنند و نه برعکس، بنابراین از این دیدگاه می‌بینیم که به ظاهر میدانهای الکتریکی و مغناطیسی باهم و با یک سرعت در فضا حرکت کرده و سیم‌ها صرفاً کار «هدایت» موج را در جهت خاص انجام می‌دهند.

امواج و فوتونها WAVE AND DHOTOS ]1[

امواج- معمولاً پرتوهای الکترو مغناطیسی را بصورت امواجی فرض می‌کنند که در فضا حرکت کرده و انرژی را با خود از نقطه‌ای به نقطه دیگر حمل می‌کنند (شکل 4). این نوع موج را موج عرضی (Wave Tran sverse) گویند. زیرا امتداد نوسان موج بجهت حرکت آن عمود است.

شکل 4 : پارامترهای یک موج عرضی

یک موج عرضی دارای چهار پارامتر اصلی است این پارامترها عبارتند از:

1-طول موج (Ware Length): که آن عبارتند از فاصله یک نقطه با نقطه مشابه به راز
آن l

2-فرکانس (Freguency): عبارتند از تعداد امواج (سیکلها) که در یک ثانیه تولید شده: واحد HZ

3-سرعت (Velocity): مسافتی که امواج در یک ثانیه طی میکنند V

4-دامنه (Amplitude): فاصله بین نقطه شروع تا مقدار حداکثر آن، آنرا قدرت موج نیز توصیف می‌کنند.

طول موج، فرکانس و سرعت یک موج با یکدیگر ارتباط دارند. زیرا مسافتی را که امواج در مدت یک ثانیه طی می‌کنند، برابر است با تعداد امواج در ثانیه (فرکانس) ضربدر طول موج یعنی

1)

فوتونها ]1[ و ]4[

اگرچه با نظریه موجی بودن پرتونها الکترو مغناطیسی بعضی از پدیده‌های تشعشع را میتوان توضیح داد ولی کاربرد این فرضیه در بعضی موارد کاملاً رضایت بخش نیست. برای مثال: از فرضیه موجی بودن اینطور استنباط میشود که انرژی پرتوهای الکترو مغناطیس به صورت پیوسته و بدون انقطاع منتشر میشود. در حالی که ما می‌دانیم اینطور نیست و انرژی بصورت بارانی از ذرات کوچک و مستقل از هم بنام فوتون از جسم منتشر میشود (شکل 59. هر فوتون دارای مقدار معینی انرژی است و اغلب یک فوتون را یک کوانتوم (quantum) انرژی گویند. (نظریه ذره‌ای و موجی بودن پرتوهای الکترو مغناطیسی). مقدار انرژی یک فوتون (E)، در نظریه ذره‌ای،‌با فرکانس پرتو (V)، از نظر موجی، توسط رابطه زیر بهم مربوط می‌شوند.

2)E=hn

که در این رابطه h ضریب ثابت پلانک است.

شکل5 : نظریه ذره‌ای بودن پرتوهای الکترومغناطیسی

خواص عمومی پرتوهای الکترو مغناطیسی

1-همه آنها در فضا آزاد (خلاء) دارای سرعتی یکسان هستند.

2-همه پرتوها، انرژی را به شکل کوانتا یا (فوتون) از نقطه‌ای به نقطه دیگر منتقل می‌کنند. انرژی (E) یک فوتون بطریق زیر با فرکانس بستگی دارد. E=hn

3-در فضای آزاد (خلاء) همه به خط مستقیم حرکت می‌کنند.

میدانهای الکترو مغناطیسی در فرکانس قدرت ]4[ و ]12[

اگر در یک نقطه مقداری بارالکتریکی مثبت وجود داشته باشد خطوط نیروی میدان الکتریکی (E) حاصل بطور عمودی از آن خارج می‌شوند و بر عکس، و ضمناً میدانیم که هر گاه بار الکتریکی حرکت کند، جریان داریم که عبور جریان از سیم هادی در اطراف آن میدان مغناطیسی بوجود می‌آورد.

حال اگر در یک سیم جریان متناوب بفرستیم در اطراف آن یک میدان الکترو منیتیک (H) تشکیل می‌شود، که این دو میدان (E) و (H) عمود بر یکدیگر بوده و بردار انرژی را میسازد که با سرعت نور انتشار می‌یابد.

P=E.H.sin90

که در این حالت خاص

می‌دانیم که میدان الکتریکی حاصل،‌ مستقیماً با مقدار ولتاژ (بار الکتریکی) و عکس فاصله مربوط است یعنی و میدان مغناطیسی حاصل، با مقدار جریان و عکس فاصله متناسب است و یا ، واحد میدان الکتریکی V/m (ولت بر متر) و واحد میدان مغناطیسی A/m (آمپر بر متر) است، لذا واحد دانسیته بردار انرژی (وات بر متر مربع) خواهد بود.

به موجب رابطه ماکس پلانک E=H.f که در آن h ثابت پلانک و f فرکانس و E انرژی است. میتوان نشان داد که هرچه فرکانس زیادتر باشد انرژی بیشتر است و لذا هرچه طول موج کوچکتر باشد قدرت نفوذ و تخریب آن بیشتر است، اما دانشمندان فرکانس 50 تا60 هرتز را فرکانس قدرت نامیده‌اند. ]1[

فصل دوم

ثابت‌های خطوط انتقال ]5[

یک خط انتقال هوائی از یک گروه سیم تشکیل شده که بموازات یکدیگر روی دکلها کشیده شده اند و بنابراین هادیها نسبت بیکدیگر و بین هر هاری و زمین با هوا عایق میشوند. هادیها مقاومت معینی بسته به سطح مقطع و جنس آنها دارند و چون میدان مغناطیسی ناشی از عبور جریان در یک هادی هادیهای دیگر را قطع می‌کند (در برمیگیرد – یا تراوش میکند) هر سیم مقاومت القائی نیز دارد. بعلاوه بین جفت هادیها و بین هر هادی و زمین نیز ظرفیت الکتریکی موجود است. بالاخره عایق‌ها کامل نیستند و در نتیجه جریان نشتی بزمین خواهیم داشت این اثر را میتوان بصورت مقاومت نشتی که بین سیم و زمین قرار می‌گیرد در نظر گرفت. برای اینکه خط را بتوان بعنوان قسمتی از یک شبکه کامل قدرت قرار داد مقادیر فوق بایستی مشخص باشد و در این فصل محاسبه آنها را خواهیم دید.

جنس هادی و ساختمان آن

معمولیترین نوع هادی مورد استفاده در خطوط انتقال مس و آلومینیوم می‌باشد. آلومینیوم با هدایت خوب و وزن کم برای دهنه‌های بزرگ مناسب است. علیرغم اینکه ضریب انبساط بالا و مقاومت کششی کمی دارد.

مس یا آلومینیوم را باید برای دهنه (فاصله بین دو کابل) کوچک بکار برد و برای فشار قوی که دهنه خط بزرگ میشود هادیهای آلومینیوم با هسته فولادی مجهز می‌شوند تا استقامت آنها بالا رود.

مقاومت خط

مقاومت اهمی یک هادی یکنواخت بطول L و سطح مقطع a چنین است.

که Pمقاومت مخصوص بستگی به جنس هادی و درجه حرارت آن دارد. که برای دو درجه حرارت داریم.

که a ضریب حرارتی مقاومت هادی است و روابط زیر را داریم:

و بهمین ترتیب میتوان دید:

خواهیم داشت:

در هنگام بکارگیری فرمول بالا لازم است توجه داشته باشیم که هادی ممکن است افشان باشد بنابراین افزایش مقاومت در مقایسه با هادی یکپارچه با همان سطح مقطع در حدود %1 یا %2 خواهد بود.

افزایش بیشتر در مقاومت ممکن است ناشی از اثر پوسته باشد. وقتی از یک هادی جریان مستقیم عبور میکند جریان بطور یکنواخت در تمام سطح مقطع توزیع می‌شود در حالی که اگر جریان متناوب عبور کند میدان مغناطیسی متناوب در اطراف هادی تولید میشود که با نفوذ جریان به مرکز هادی مخالفت میکند بطوریکه چگالی جریان در لایه‌های خارجی افزایش یافته و در نتیجه در وسط سیم کاهش می‌یابد. چون افت توان متناسب با I² است اثر پوسته (توجه شود اثر پوسته نتیجه میدان مغناطیسی می‌باشد) باعث میشود که افت مس برای جریان معین افزایش یابد یعنی اثر آن مثل اینست که مقاومت اهمی افزایش یابد. اثر پوسته با ضریب نفوذ و سطح مقطع هادی و فرکانس افزایش مییابد (چون میدان مغناطیسی نیز با افزایش آنها افزایش می‌یابد). بعلت وابستگی آن به سطح مقطع برای هادیهای افشان کمتر از هادی یکپارچه است. برای فرکانس HZ50 افزایش مقاومت برای هادیهای یکپارچه تا قطر mm10 قابل صرفنظر کردن است ولی هادی تا قطر mm25 حدود%8 افزایش می‌یابد. اثر پوست برای آلومینیوم معادل مس است.

ضریب القاء خط ]5[ و ]7[

یک خط هوائی یکفاز را در شکل زیر در نظر می‌گیریم. فاصله dm بین هادیها در مقایسه با شعاع‌های هادی بزرگتر است. جریان عبوری از هر هادی میدان مغناطیسی ایجاد میکند که خطوط قوای آنها دوایر متحدالمرکز بوده که مراکز آنها بر مرکز هادی منطبق است و در صفحه عمود بر هادی قرار گرفته‌اند. بعضی از این خطوط قوا داخل هادی بوده و بقیه در خارج آن است اگر توزیع جریان داخل هادی یکنواخت فرض شود جریان داخل خط قوه‌ای به شعاع X متناسب با سطح بسه آنست بنابراین جریان آن خواهد بود. که I جریان کل به A می‌باشد.

شکل 1- ضریب القاء خط هوایی

بنابراین شدت میدان داخل هادی از مرکز در فاصله X

شار در پوسته استوانه‌ای با ضخامت شعاعی و طول محوری 1 متر عبارتست

شاره کل تراوش داخل هادی

حال شار خارجی را در نظر می‌گیریم. تنها بخشی که هادی را دبرمیگیرد بین دو هادی میباشد زیرا در فاصله X شدت میدان ناشی از یک هادی به تنهائی عبارتست از چون شار گزینه گذرنده از پوسته استوانه‌ای به ضخامت dx و طول محوری 1m

(2-2)شار دربرگیرنده (شار خارجی)

شار کل دربرگیرنده هر هادی مجموع معادلات (2-1)و(2-2) است که عبارتست از:

چون هر دو هادی در چنین شبکه‌ای یک مقدار جریان عبور میدهند مقدار شار دربرگیرنده کل دو هادی عبارتست از:

ضریب القاء =L₁

این عبارت برای فاصله زیاد خطوط به منجر میشود.

جنس‌ هادی و ساختمان آنمعادلات میدانهاهادیهای متساوی الفاصلهمیدانهای الکتریکی و مغناطیسیمیدانهای الکترومغناطیسی در فرکانس قدرتمساوی کردن ولتاژهای القائی بوسیله پیچیدن خطمحاسبه پارامترهای خط انتقال و کابلها قدرت برش اجزا محدودتداخل امواج الکترومغناطیسی با شبکه‌های مخابراتی

بررسی ارتباط نسبتهای صورتهای مالی جریانهای نقدی بر بازده سهام

به دلیل اهمیت بسزای جریانهای نقدی درموقعیت های واحدهای اقتصادی ضرورت آن برای ادامه بقای آنهاپیش بینی جریانهای نقدی به عنوان یکی از اجزا ءلاینفک برنامه ریزی مالی ،ازموضوعات مهمی است که مورد توجه مدیران خاص مدیران واحدهای اقتصادی قراردارداین امر ازچنین اهمیتی برخورداراست که جریانهای نقدی واحدهای اقتصادی را میتوان به جریان گردش خون در بدن تشبیه کردهم

دسته بندی	حسابداری
بازدید ها	33
فرمت فایل	doc
حجم فایل	74 کیلو بایت
تعداد صفحات فایل	70

فروشنده فایل

کد کاربری 8044

تمام فایل ها

فصل اول : کلیات تحقیق

1. a. مقدمه (بیان مسأله)................................................................................................... 1
2. b. ضرورت ...................................................................................................................... 2
3. c. اهمیت موضوع .......................................................................................................... 2
4. d. سوال اصلی ................................................................................................................ 3
5. e. فرضیات...................................................................................................................... 4
6. f. قلمرو.......................................................................................................................... 5
7. g. کلید واژه های اصلی .................................................................................................. 5

فصل دوم : ادبیات نظری

2-1) مروری بر ادبیات نظری ............................................................................................. 6

3-1) تاریخچه پیدایش صورتهای جریان نقدی.................................................................. 7

4-1) مفاهیم و تعاریف وجوه نقد........................................................................................ 8

5-1) مزایای صورت جریانهای نقدی.................................................................................. 9

6-1) ماهیت صورت جریانهای نقدی................................................................................. 10

7-1) تجزیه و تحلیل صورتهای مالی ................................................................................ 12

8-1) ابزارهای اصلی تجزیه و تحلیل صورتهای مالی ........................................................ 13

9-1) نسبتهای مالی ......................................................................................................... 13

1-9-1- نسبتهای نقدینگی ................................................................................... 14

2-9-1- نسبتهای فعالیت....................................................................................... 14

3-9-1- نسبتهای اهرمی........................................................................................ 15

4-9-1- نسبتهای سود آوری.................................................................................. 15

تعریف نسبتهای مالی مبتنی بر صورت جریانهای نقدی ................................................... 16

1-10-1- الف) نسبتهای توانایی پرداخت و ایجاد نقدینگی..................................... 16

2-10-1 – ب) کیفیت سود .................................................................................... 17

3-10-1- ج) مخارج سرمایه ای ............................................................................. 20

11-1 – نظریه تمرکز اطلاعاتی.......................................................................................... 24

12-1- محتوای اطلاعات در سطح دستوری...................................................................... 24

13-1- افزایش اطلاعاتی................................................................................................... 25

1-13-1- الف) اطلاعات مکمل ................................................................................... 26

2-13-1- ب) اطلاعات موازی ..................................................................................... 26

3-13-1- اطلاعات بی اثر............................................................................................ 27

بخش دوم:

1-2) پیشینه تحقیق ....................................................................................................... 28

فصل سوم : روش تحقیق

1- جامعه آماری ................................................................................................................ 36

2) نمونه آماری................................................................................................................... 37

3) اطلاعات مورد نیاز ........................................................................................................ 38

1-3-1- الف) اطلاعات مورد نیاز جهت محاسبه نسبتهای مالی سنتی................... 38

2-3-1- ب) اطلاعات مورد نیاز جهت محاسبه نسبتهای مالی صورت جریان های نقدی 38

3-3-1- ج) اطلاعات مورد نیاز جهت محاسبه بازده سهام شرکت............................. 38

تجزیه و تحلیل فرضیه ها................................................................................................... 40

اندازه گیری متغیرها.......................................................................................................... 41

روش آماری........................................................................................................................ 45

فصل چهارم : یافته های تحقیق

تحلیل آماری...................................................................................................................... 47

تحلیل و بررسی فرضیات................................................................................................... 53

فصل پنجم : نتیجه گیری و پیشنهادات

خلاصه تحقیق ................................................................................................................... 60

خلاصه و نتیجه تحقیق....................................................................................................... 61

محدودیتهای تعمیم نتایج تحقیقات................................................................................... 63

پیشنهادات........................................................................................................................ 64

فصل ششم : منابع و مأخذ

منابع تحقیق ..................................................................................................................... 65

فصل هفتم : ضمائم

کلـیـات

-بیان مسئله(مقدمه)

به دلیل اهمیت بسزای جریانهای نقدی درموقعیت های واحدهای اقتصادی ضرورت آن برای ادامه بقای آنهاپیش بینی جریانهای نقدی به عنوان یکی از اجزا ءلاینفک برنامه ریزی مالی ،ازموضوعات مهمی است که مورد توجه مدیران خاص مدیران واحدهای اقتصادی قراردارداین امر ازچنین اهمیتی برخورداراست که جریانهای نقدی واحدهای اقتصادی را میتوان به جریان گردش خون در بدن تشبیه کرد.همچنین صورت جریانهای نقدی مورد استفاده گروههای مختلف از جمله سرمایه گذاران واعتباردهندگان ،واحدهای دولتی مورد استفاده قرارمی گیردوازسوی دیگر سرمایه گذاران واعتباردهندگان برای اتخاذ تصمیمات به صورت جریان نقدی علا قه مند هستند زیرا اغلب مدل های اوراق بهادار یا روشهای ارزیابی وهمچنین تاثیر آن بربازده سهام وواحدهای اقتصادی مبتنی برجریانهای نقدی آتی است امروزه تجزیه وتحلیل صورتهای مالی وتجزیه وتحلیل صورتهای مالی وهمچنین صورتهای مالی و.همچنین ترازنامه وسودوزیان نقش به سزایی در پیش بینی روند شرکتهای سهامی دربازار بورس سهام رادارد ومیتواند نقش بسیار مهمی در کاهش نوسانات بازار را ایفا میکند واز دید درون سازمانی توانائی پیش بینی نتایج آتی،خصوصا جریانهای نقدی اداره اموررادرکاراترین شکل خود امکان پذیر میباشد وبه اتخاذ تصمیمات بهینه عملیاتی وسرمایه گذاری وتامین مالی منجر می شود از دید برون سازمانی نیز اطلاعات مربوط به جریانهای نقدی به خصوص جریانهای نقدی عملیاتی مبنای مناسبی برای تصمیم گیری اقتصادی گروه های ذینفع برون سازمانی فراهم میکند.

-ضرورت :

صورت جریانهای وجوه نقد مبنای ناقص برای ارزیابی دورنمای جریانهای نقدی آتی بدست می دهد .صورتهای عملکرد مالی شامل صورت سودوزیان وصورت سودوزیان جامع درکنارترازنامه وصورت جریان وجوه نقد به عنوان یک مجموعه مبنای مناسبتری برای ارزیابی وضعیت آتی جریانهای نقدی واحدهای تجاری در مقایسه با صورت جریانهای وجوه نقد ی به تنهائی فراهم می سازد (استانداردهای حسابداری ،1380مبنای نظری مالی بند 4-6هرچند برای بررسی اینکه کدام اطلاعات حسابداری ارتباط معنی داربیشتری بربازده سهام دارند تحقیقات متعددی انجام شده اما این سوال پاسخ قطعی نداشته است به نحوی که عده ای اطلاعات برخی اطلاعات نقدی وتعدادی اطلاعات همزمان تعهدی ونقدی رابرای تاثیربربازده سهام سودمند دانسته اند .دراین تحقیقات تلاش می شود به این سوال پاسخ داده شود نسبتهای مالی (ترازنامه صورت سودوزیان )درمقایسه بانسبت صورت جریانهای نقدی آیا همبستگی بیشتری بربازده سهام دارد یانه .

اهمیت موضوع :

صورت سودوزیان جامع بویژه اگر همراه باترازنامه صورت گیرد معمولادر مقایسه باصورت جریانهای نقد،مبنای بهتری برای ارزیابی چشم اندازجریانهای نقدی فراهم میکند ........دربیانیه شماره 95خوددرسال1987هدف اصلی ازتهیه صورت جریان گردش وجه نقد رافراهم کردن اطلاعات مربوط به دریافت وپرداخت های نقدی موسسات دریک دوره مالی توصیف میکند با استفاده از اطلاعات مندرج در این صورت میتوان به اهداف زیر دست یافت :

1. ارزیابی توانائی شرکت در ایجاد جریان های آتی

2. ارزیابی توانائی شرکت در عمل به تعهدات درپرداخت سودتقدی سهام.

3. توجیه دلایل اختلاف بین سود ودریافت هاوپرداخت های نقدی

4. بررسی تاثیر سرمایه گذاری های نقدی وغیر نقدی ومبادلات تامین مالی بر وضعیت مالی شرکت.

1. ارائه اطلاعات به سرمایه گذاران فعلی وبلقوه واعتباردهندگان ودیگر استفاده کنندگان به منظور ارزیابی مبالغ ،زمانبندی وعدم اطمینان دریافت نقدی سود سهام ،فروش ،بازخرید وسررسیداوراق قرضه .

-سوال اصلی:

این تحقیق به دنبال ان است که مشخص کند ایا بکارگیری نسبت ها موجود در صورت های مالی اساسی ترازنامه ،سودوزیان ،صورت جریانهای نقدی به طور همزمان جهت تجزیه وتحلیل اطلاعات مالی مفیدتر از بکارگیری جداگانه این نسبت ها میباشد .به بیان دیگر ایا افزودن نسبت های استخراج شده از صورت جریانهای نقدی به نسبت های مالی سنتی (ترازنامه وسودوزیان )باعث افزایش وبهبود تاثیر اطلاعاتی این نسبتها میشود یا خیر .یکی ازراههای پاسخ دادن به این پرسش ،ازمون ضریب همبستگی این نسبتها بابازده سهام است .درصورتیکه افزودن این نسبت هامبتنی بر جریانهای نقدی مبتنی برترازنامه وسودوزیان باشد موجب بهبود ضریب همبستگی این نسبتها بربازده سهام می گردد،ومی توان با این توجه اظهارداشت که نسبتهای صورت جریانهای نقدی دارای محتوا می باشد .

-استفاده کنندگان از این تحقیق :

استفاده کنندگان از این تحقیق در مرحله اول سهامداران ،سرمایه گذاران ،مدیران اجرائی شرکت می باشند این تحقیق می تواند در اتخاذتصمیمات مالی کارکزاران ومسئولین بورس اوراق بهادارجهت انجام مشاوره ونظارت وتصمیمات مناسب رامورداستفاده قرارمی دهد درمرحله دوم مجامع دانشگاهی ودانشجویان رشته های مالی وعلاقه مندان به رشته حسابداری ومالی وهمچنین رشته مدیریت ومدیران واعضای هیات مدیره واوراق مشارکت وکارزاران بورس مورد استفاده قرارمی گیرد.

-فرضیــه ها:

• -1مجموعه کامل نسبتهای مالی شامل ترزانامه –سودوزیان وصورت جریان نقدی درمقایسه بانسبتهای مالی سنتی ارتیاط معنی داربیشتری با بازده سهام ندارد.
• 2-مجموعه کامل نسبتهای سنتی شامل ترازنامه- سودوزیان وصورت جریانهای نقدی درمقایسه با نسبتهای مالی صورت جریانهای نقدی ارتباط معنی داربیشتری با بازده سهام ندارد.
• -3نسبت های مالی صورت جریانهای نقدی درمقایسه بانسبت های مالی سنتی شامل ترازنامه وسودوزیان ارتباط معنی داربیشتری بابازده سهام ندارد .

قلمـــــــرو:

1-قلمرو زمانی :

قلمرو زمانی تحقیق از سال 1387لغایت 1380می باشد .

2-قلمرو مکان :

قلمرومکان تحقیق شرکتهای پذیرفته شده دربورس اوراق بهادارمشهودمی باشد .

3-قلمروموضوعی :

نسبت های مالی متداول گرفته شده ازصورت مالی (ترازنامه –سودوزیان –صورت جریانهای نقدی )

کلیدو وا‍‍‍‍ ژه های اصلی :

1-نسبت های مالی ترازنامه –سودوزیان وصورت جریانهای نقدی

2-نسبت های مالی شامل شامل تر(ترازنامه وسودوزیان

3-بازده سها م

4-محتوای اطلاعات

بخش اول :

ادبیات نظری :

مرور ادبیات تحقیق:

گزارشگری جریانهای نقدی یکی از موضوعاتی می باشد که در چنددهه گذشته همواره مورد توجه خاص محققان حسابداری بوده است .به نحوی که تاکنون تحقیقات متعددی برای آزمون توانائی تاثیربه سزائی برصورت های مالی شامل ترازنامه وسودوزیان وصورت جریانهای نقدی درمقایسه بانسبتهای مالی صورت جریانهای نقدی بربازده سهام ومدلهای متضادنیزبرای ارتباط ونسب های مالی صورت جریانهای نقدی بربازده سهام ارائه می کند بااین حال درمورد اینکه کدام یک ازنسبت های بربازده سهام مفیدتر می باشد نظرات متضادوجود دارد که از جمله به مواردزیراشاره کرد:

گرینبرگ وهمکاران(grenberg et al ./986)

برای تاثیرات به سزای نسبتهای مالی بربازده سهام مدلهای رگرسیون ازسودخالص یاجریانهای نقدی دردوره جاری استفاده کردندکه دراین دو مدل ،متغیر وابسته جریان نقدی عملیاتی بود .آنان به جای آزمون مستقیم قدرت پیش بینی مدل ،دو مدل رابااستفاده ازضریب همبستگی رتبه بندی کردندوبه نتیجه رسیدندکه نسبت های مالی شامل ترازنامه –سودوزیان –وصورت جریانهای نقدی بایکدیگرهمبستگی بهتری رادارد .

بوئن وهمکاران bowen et 1986 ))

توانائی ترکیبات گوناگون صورت جریانهای نقدی عملیاتی وسودراجهت ارتباط آنهایک یادودوره بعد مقایسه می کند

درمدل های آنان متغیروابسته جریان های نقدی عملیاتی آنی ومتغیرهای مستقل به ترتیب درمدل اول سودخالص ،دردومدل دوم سودخالص بعلاوه استهلاک ،درمدل سوم بهترازسایرمدلهامی تواندتاثیرات به سزائی نسبت های مالی شامل ترازنامه –سودوزیان وصورت جریانهای نقدی رابهترنشان می دهد .

-2تاریخجه پیدایش صورت جریانهای نقدی :

طی سالهای متمادی ،سودوزیان به همراه یادداشتهاوجداول مکمل ،صورت مالی راتشکیل می دهد .شناخت این واقعیت هاکه باتهیه وارائه صورت های مالی فوق ،دلایل کلیه مواردتحقیق دروضعیت مالی افشا نمی گردد،نهادهای حرفه حسابداری رادرکشورهای مختلف به فکرچاره جوئی انداخت .نخستین باردرسال 1908درآمریکاپرفسور((ویلیام مورس کل ))درکتاب خود((صورت ازکجاآمده وبه کجا می رود ))رابیان نمودومزایاوفواید آن را مورد بحث قرارمی دهد بعدها این صورت تکامل پیداکرد وبه ((صورت وجوه ))تغییرنام پیداکرد.

درسال 1961انجمن Aicpa تحقیق شماره 2خودراتحت عنوان ((صورت تجزیه وتحلیل گردش وجوه(( انتشار داد.

درسال 1963((هیات اصول حسابداری ))بیانیه شماره 3خودراتحت عنوان صورت منابع ومصارف وجوه انتشارداد.

درسال 1971 Aicpa بیانیه شماره 19راتحت عنوان ((گزارشگری تغییرات دروضعیت مالی ))انتشارداد.این بیانیه ارائه صورت گردش وجوه رادرگزارشهای مالی سالیانه الزامی کرده واستفاده ازنام ((صورت تغییرات دروضیت مالی ))رابه جای صورت منابع ومصلرف وجوه ،توصیه نمود.

پس از انتشاربیانیه شماره بیانیه شماره 19کمیتیه بررسی اصول حسابدای چندین سال واحدهای تجاری اقدام

به تهیه صورت تغییرات دروضعیت نمودند.این صورت بیانگرمنابع مالی (سرمایه درگردش )تامین شده ومصرف شده درطی یک دوره مالی بود.

درسال 1987((کمیته تدوین استانداردهای حسابداری مالی بیانیه شماره 95خودراتحت عنوان صورت گردش وجوه نقد انتشارکردوشرکتها راملزم کردکه درپایان هردوره مالی به همراه ترازنامه ،صورت سودوزیان ،صورت گردش وجوه نقد رانیز ارائه نمایند.

-3مفاهیم وتعاریف وجوه نقد :

درطی سالهای متمادی ،تعاریف متعددی از وجوه نقد ارائه شده است که مورد بررسی قرارمی گیرد .

الف –دارائیهای پولی کوتاه مدت :منابعی هستند که به راحتی قابل تبدیل به وجه نقد می باشد .

ب )-خالص دارائیهای پولی :که از طریق کسر نمودن بدهیهای جاری پولی از دارائیهای جاری بدست می آید .در این مفهوم علاوه بردارائیهای وبدهیهای جاری پولی ،دارائیهاوبدهی های جاری غیرپولی نیز مد نظر قرارگرفته است .

ج )مفهوم سرمایه در گردش :از کسر بدهی های جاری ازدارائیهای جاری بدست می آید .در این مفهوم علاوه بردارائیهاوبدهی های جاری پولی ،دارائیهاوبدهی ها ی جاری غیر پولی نیز مد نظر قرارگرفته است .

د)مفهوم تمامی منابع مالی وجوه :این مفهوم تاثیر فعالیتهای مهم تامین مالی ،واحد تجاری را بیان می کند .

ه (مفهوم نقد :این تعریف شامل وجه نقد دردسترس وشبه پول می باشد .که این تعریف در بیانیه شماره 95نیز آمده است .

مزایای صورت جریانهای نقدی:

مهمترین مزایای صورت جریانهای نقدی عبارتند از :

1-از آنجائیکه اندازه گیری اندازه گیری وجه نقد ازارزیابی ذهنی به دور است در نتیجه نسبت به سود از عینیت بیشتری برخورداراست .

2-مشکل مربوط به تشخیص زمان تحقق درآمد وتحمل هزینه در حسابداری جریانهای نقدی بوجود نمی آید .بنابرین اگر چه پیش بینی وجه نقد هردودارای ریسک عدم اطمینان عدم اطمینان هستند اما وجه نقد از عینیت بیشتری برخوردار می باشد .

3-وجه نقد لازمه وبقاءورشد واحد تجاری می باشد وتوانائی پرداخت دیون واحد تجاری را نشان می دهد .

ماهیت صورت جریانهای نقدی :

((صورت جریانهای نقدی منبع تهیه اطلاعات ،درارتباط باتغییرات وجه نقد وجه نقد در طی دوره (به صورت وجه نقد )میباشد که می تواند برای ازریابی نقدینگی شرکت ،قابلیت انعطاف پذیری مالی وتوانائی عملیاتی وریسک شرکت مفیدواقع شود ))معادل وجه نقد انعطاف پذیری وتوانائی های عملیاتی وریسک شرکت مفید واقع شود ))معادل وجه نقد عبارتست از سرمایه گذاریهای کوتاه مدت ،یعنی سرمایه گذاریهائی بانقدینگی بالاکه دارای ویژگی های زیرباشد .

الف )به سرعت وسهولت به مبالغی مشخص از وجه نقد قابل تبدیل باشد .

ب )تاریخ تبدیل آن وجه نقد ،آنقدر نزدیک باشد که احتمال تغییردرارز ش آن بعید به نظر برسد .

اطلاعات موجود درصورت جریانهای نقدی شامل مواردزیر می باشد :

الف )خالص جریان نقدی حاصل از فعالیتهای عملیاتی

ب )خالص جریان نقد حاصل از فعالیتهای سرمایه گذاری

ج )خالص جریان نقدی حاصل ازفعالیتهای تانیم مالی

د)خالص افزایش یاکاهش دروجه نقد

ه )تفاوت مانده اول وپایان دوره وجه نقد

و)صورت مکمل ازفعالیتهای غیرنقدی سرمایه گذاری وتامین مالی

فعالیتهای عملیاتی :اولین بخش صورت جریانهای نقدی راگردش وجوه نقد مرتبط باعملیات واحدتجاری تشکیل میدهد که شامل جریانهای ورودی وجه ناشی ازفروش محصولات یاارائه خدمات (ازمحل مبالغ وصولی )ازمشتریان وجریان نقدی خروجی وجه نقد ناشی ازوجوه پرداختی به فروشندگان موادارائه دهندگان خدمات موردنیاز،وجوه پرداختی به کارکنان بابت حقوق ودستمزد ،وجوه پرداختی بابت هزینه های استقراض ،پرداخت به دولت بابت مالیات وعوارض وسایروعوارض وسایرپرداختهای نقدی بابت هزینه هاست .

فعالیتهای سرمایه گذاری :این فعالیتهااساسا"بررویدادهاومبادلات مربوط به تامین یافروش وکنارگذاری دارائیهاتاکیدداردومشتمل برجریان ورودوخروج وجه نقدناشی ازاین رویدادهاومبادلات می باشد.

فعالیتهای تامین مالی :این فعالیتهااساسا"بررویدادهاومبادلات مربوط به تامین ،شامل استقراض وافزایش وکاهش حقوق صاحبان سهام است ودربرگیرنده جریان ورودوخروج وجه نقدناشی ازاین رویدادهاومبادلات می باشد .

تجزیه وتحلیل صورتهای مالی :

یکی از اهداف حسابداری تفسیر اطلاعات مالی ویادرواقع استفاده ازصورتهای مالی به منظور تصمیم گیری اشخاص ومراجع مختلف ازجمله سرمایه گذاران ،بانکها،بستانکاران وسایرعلاقه مندان است .ضرورت تفسیر صورتهای مالی به نحوی که نیازاستفاده کنندگان مختلف ازصورتهای مالی رابرطرف می کند منجر به پیدایش توسعه روشهاوفنونی شد که روابط بین ارقام مندرج درصورتهای مالی راتعیین وامکان مقایسه ،تفسیروتوجیه آنهارافراهم کرده است مجموعه این روشهاوفنون که درجریان پیشرفت حسابداری درپاسخ به نیازهای فزاینده اطلاعلت مالی ابداع،توسعه یافته است ومی یابد ،تجزیه وتحلیل صورتهای مالی نامیده می شود .

لی پولد معتقد است که استفاده کنندگان صورتهای مالی جهت دستیابی به اهداف زیراقدام به تجزیه وتحلیل صورتهای مالی می نمایند .

الف )صاحبان اوراق بهادارجهت ارزیابی ریسک وبازده اوراق بهاداربه پیش بینی قدرت مالی برآوردسودهای آینده علاقه مند هستند

ب )بستانکاران به شناسائی خطرات ذاتی موجود دربدهی هاوپیش بینی هاجریان وجوه آینده اقدام می کنند .

ج )صاحبان سرمایه جهت تصمیم گیری درمورد نگهداری ،فروش ویاخرید سهام شرکت به تجزیه تحلیل صورتهای مالی متوسل می شوند

ابزارهای اصلی تجزیه وتحلیل صورتهای مالی :

عمده ترین روشهای تجزیه وتحلیل صورتهای مالی به شرح زیر طبقه بندی می شود:

الف )مقایسه واندازه گیری های مربوط به اطلاعات مالی برای دودوره یابیشتر(تجزیه وتحلیل افقی یاروند )

ب )مقاسه واندازه گیری مربوط به داده های مالی دوره جاری (تجزیه وتحلیل عمودی یادرونی )

ج)بررسی بااهداف خاص .

د)خطر سنجی

ت )تجزیه وتحلیل سرمایه درگردش

نسبتهای مالی :

نسبتهای مالی متداولترین ابزارتجزیه وتحلیل صورتهای مالی می باشد که درمورد استفاده تحلیلگران مالی جهت ارزیابی نقاط قوت وضعف شرکتها قرار می گیرد .

جهت بکارگیری نسبت های مالی می توان مقایسه های زیر راانجام داد:

1-مقایسه نسبتهای مالی دوره جاری بانسبتهای دوره قبل (روند )

2-مقایسه نسبتهای مالی دوره جاری ودورههای قبل بانسبتهای متوسط صنعت

3-مقایسه نسبت های موجود در صورتهای مالی یک شرکت بایکدیگر (تجزیه وتحلیل درونی )

4-مقایسه نسبت های مالی دوره جاری بانسبت های بودجه ای

ازآنجائیکه هدف این تحقیق مقاسیه محتوای اطلاعاتی نسبت های مالی مندرج درصورتهای مالی سنتی (ترازنامه ،سودوزیان )ونسبتهای مالی صورت جریانهای می با شد ،نسبت های مالی موجود درصورتهای مالی درموجود درصورتهای مالی اساسی تحت این دو طبقه مورد بررسی قرار می گیرد .

تعریف وبررسی نسبت های مالی مبتنی برصورتهای مالی سنتی :

نسبت های مالی به آن دسته ازنسبت های مالی اطلاق می شود که بااستفاده ازاطلاعات وارقام موجود درترازنامه وصورت سودوزیان از هردو محاسبه می شود گروههای مختلف استفاده کنندگان ازاین صورت هامعمولا"این نسبت ها رادرچهارگروه اصلی زیر بکارمی گیرد :

-1نسبتهای نقدینگی :

این گروه از نسبتها شامل نسبت جاری ونسبت آنی می باشد توانائی واحد تجاری رادربازپرداخت بدهی های کوتاه مدت ارزیابی می نماید .

2-نسبتهای فعالیت :

نسبتهای فعالیت ،کارایی کارایی مدیران رادراستفاده بهینه ازدارائیها(منابع مالی دراختیار)نشان می دهد .نسبت گردش موجودی ها،نسبت گردش دارائیها،دوره وصول مطالبات نمونه ای از نسبت فعالیت ها می با شد .

3-نسبتهای اهرمی :

این نسبتها به دوگروه تقسیم می شوند گروه اول به بخش بدهی هاوحقوق صاحبان سهام (مندرج درترازنامه )مربوط است ومبالغی که شرکت ازطریق وام گرفتن تامین می کند ،رامحاسبه می نماید رامحاسبه می نماید که نمونه های آن عبارتند از :نسبت بدهی های بلند مدت به حقوق صاحبان سهام ونسبت کل بدهی ها به کل دارائیها .گروه دوم توان شرکت درایجاد سود کافی برای پرداخت های شرکت رانشان می دهد ،مانند توان پرداخت بهره ..

4-نسبتهای سودآوری :

هدف بکارگیری نسبت های سودآوری تعیین میزان موفقیت واحد تجاری درکسب سود است .بااستفاده ازاین نسبت ها،به بازده سهام شرکت ازدیدگاههای متفاوت ذیل توجه می شود :

سود هر سهم

بازده حاصل از یک ریال فروش

بازده هرریال ازدارائیها(سرمایه گذاریها)

بازده حقوق صاحبان سهام

-تعریف نسبت های مالی مبتنی برصورت جریانهای نقدی :

به نظر می رسد اطلاعات صورت جریانهای نقدی علیرغم سودمند بودن ،کمترمورد استفاده قرارمی گیرد .شاید دلیل این امر جدید بودن تهیه ارائه صورت جریانهای وجوه نقد ی توسط شرکتهاودرنتیجه عدم آشنائی کافی استفاده کنندگان در بکارگیری نسبت های این صورت می باشد ،نظریه تمرکزنیز موید همین مطلب است ،یعنی استفاده کنندگان همه اطلاعات دردسترس به اندازه کافی تجزیه وتحلیل نمی کنند .لذا اطلاعات موجود درنسبتهای صورت جریانهای نقدی کمتر بکارمیگیرند .

نسبتهای مالی مبتنی بر صورت جریانهای نقدی نیز همانند نسبت های مالی مبتنی برورتهای مالی سنتی به چهارگروه اصلی طبقه بندی می شوند :

الف )نسبتهای ارزیابی توانائی پرداخت بدهی

ب )نسبتهای کیفیت سود

ج)نسبتهای مخارج سرمایه ای

د)نسبتهای بازده جریانهای نقدی

الف)نسبتهای توانایی پرداخت وایجاد نقدینگی :

این گروه از نسبتهای موجود در صورت های جریانهای نقدی تقریبا رهنمودی مشابه با گروه نسبتهای نقدینگی که از صورتهای مالی سنتی بدست می آید ،ارائه مینماید .همانطوریکه نسبتهای نقدینگی توانائی پرداخت بدهی های شرکا راازمحل دارائیهای جاری نشان می دهد ،نسبت توانائی پرداخت وایجادنقدینگی ،به ارزیابی موسسه برای ایفای تعهدات وپرداخت سودسهام وبهره کمک می نماید .نسبت پوشش نقدی سودسهام وپوشش نقدی بدهی جزءاین گروه ازنسبت های صورت جریانهای نقدی به شمار می رود :

الف -1نسبت پوشش نقدی هزینه تامین مالی ،این نسبت نشانگردرصد پوشش هزینه ها ی نقدی به وسیله وجه نقد حاصل از عملیات است .ازطرفی که این نسبت به اعتباردهندگان نشان می دهد که چند درصدکاهش ،درجریان وجه نقد خطری رامتوجه بازپرداخت تعهدات مربوط به هزینه تامین مالی موسسه نمی کند .به نظر می آید که بیانیه شماره 95هیات تدوین استانداردهای حسابداری مالی نیز به دلیل سهولت در محاسبه این نسبت ،افشای جداگانه جریانهای نقدی مربوط به هزینه های بهره راالزامی داشته است .

هزینه بهره –وجه نقد حاصل از عملیات = نسبت پوشش نقدی هزینه های تامین مالی

سودسهام ممتاز

سود سهام ممتاز –هزینه بهره –وجه نقد حاصل ازعملیات=نسبت پوشش سودسهام

سودسهام عادی

الف -2-نسبت پوشش نقدی بدهی :این نسبت به نسبت های زیر قابل تفکیک است :

وجه نقد حاصل از عملیات پس از کسر بهره وسود سهام =نسبت پوشش نقدی حصه جاری بدهی های بلند مدت

حصه جاری بدهی های بلند مدت

وجه نقد حاصل از عملیات پس از کسر بهره وسود سهام =نسبت پوشش نقدی بدهیهای بدهیهای جاری

ویابه صورت کلی زیر بکارگرفت :

وجه نقد حاصل از عملیات پس از کسر بهره وسود سهام =نسبت پوشش نقدی بدهی بدهی های جاری +حصه جاری بدهیهای بلند

نسبتهای فوق نشان دهنده قدرت بازپرداخت بدهی جاری موسسه ازمحل جریانهای نقدی حاصل ازعملیات است .ازآنجائیکه یکی از معیارهای سنجش توانائی موسسه جهت تداوم فعالیت ،توانایی موسسه دربازپرداخت تعهدات می باشد لذا از این نسبت ها می توان جهت ارزیابی توانائی موسسه جهت تداوم فعالیت ،توانائی موسسه دربازپرداخت تعهدات می باشد لذاازاین نسبتها می توان جهت ارزیابی توانائی تداوم فعالیت شرکت استفاده نمود .

تحلیل آماریتاریخچه پیدایش صورتهای جریان نقدینسبتهای مالی

بررسی ارتباط آموزشهای فنی و حرفه ای رسمی (بخش صنعت) با نیازهای بازار کار

تاریخ رشد و توسعه اقتصادی، با هماهنگی و ترکیب دانش فنی و به کارگیری منابع و نیز وابستگی روزافزون به کاربرد تکنولوژی همراه بوده است استفاده از تکنولوژی و دانش فنی در سازمانها، شرکتها و جوامع همواره متفاوت بوده و تا حدود زیادی بستگی به جدیت و مهارتهای خلاق منابع انسانی و عوامل فرهنگی و اجتماعی داشته است (سبحان الهی، مدیریت و توسعه)

دسته بندی	فنی و حرفه ای
بازدید ها	28
فرمت فایل	doc
حجم فایل	129 کیلو بایت
تعداد صفحات فایل	144

فروشنده فایل

کد کاربری 8044

تمام فایل ها

فهرست مطالب

عنوان	صفحه
فصل اول: کلیات تحقیق
مقدمه	2
بیان مسئله	5
اهمیت و ضرورت پژوهش	6
اهداف تحقیق	7
سؤالات تحقیق	8
تعاریف عملیاتی واژه ها	11
فصل دوم: مطالعه منابع مربوط به موضوع تحقیق
مقدمه	13
مفهوم رشد و توسعة اقتصادی	14
عوامل توسعه اقتصادی	15
نقش منابع انسانی در توسعة اقتصادی	15
آموزش	18
تعریف آموزش و پرورش	20
مفهوم برنامه ریزی آموزشی	23
جایگاه نیازسنجی در برنامه ریزی آموزشی	24
نیازسنجی آموزشی	27
مفهوم نیاز	29
منابع نیازهای آموزشی	30
انواع نیازسنجی	32
کار	34
عرضة نیروی کار	37
بازار کار	38
نیاز بازار کار	39
مسایل موجود در ارتباط نظام آموزشی و بازار کار	44
ضرورت تحکیم پیوند نظام آموزشی و بازار کار	48
تعاریف آموزش فنی و حرفه ای	49
رویکردهای عمده در آموزش فنی و حرفه ای	51
نارسائی هاومسائل آموزش فنی وحرفه ای در ارتباط با بازار کار	57
آموزش فنی و حرفه ای در ایران	59
سیر تحول آموزش فنی و حرفه ای در ایران	59
تحولات گذشته تحلیل مشکلات و چشم انداز آینده آموزش فنی و حرفه‌ای در برنامه سوم توسعه… مشکلات و تنگناها نقاط ضعف مشکلات تنگناها چالشهای آینده بخش فنی و حرفه‌ای‌ سیاست‌های استراتژیک بخش آموزش فنی و حرفه ای سیاست های اجرای آموزش فنی و حرفه ای راهکارهای اجرایی	63 64 65 68 69 70 72
تکنولوژی اطلاعات و ارتباطات چیست؟	78
مشخصه های تکنولوژی ارتباطات	81
ویژگیهای تکنولوژی اطلاعات و ارتباطات	89
دلایل استفاده از تکنولوژی اطلاعات و ارتباطات	82
تکنولوژی اطلاعات وارتباطات چه تغییری درآموزش ایجادمی‌کند	82
روش های اجرایی برای بکارگیری تکنولوژی اطلاعات و ارتباطات چه تغییراتی برای به کارگیری تکنولوژی اطلاعات و ارتباط (ICT ) در آموزشهای آکادمیک لازم است	83 84
پیشینة پژوهش	85
فصل سوم: روش اجرای تحقیق
مقدمه	93
جامعة آماری	94
نمونة آماری	95
روش تحقیق	96
ابزار جمع آوری اطلاعات	96
اعتبار و پایائی پرسشنامه	97
روش تجزیه و تحلیل داده ها	99
فصل چهارم: تجزیه و تحلیل اطلاعات جمع آوری شده	101
آزمون مربوط به سؤال اول تحقیق	102
آزمون مربوط به سؤال دوم تحقیق	104
آزمون مربوط به سؤال سوم تحقیق	106
آزمون مربوط به سؤال چهارم تحقیق	108
آزمون مربوط به سؤال پنجم تحقیق	110
آزمون مربوط به سؤال ششم تحقیق	111
آزمون مربوط به سؤال هفتم تحقیق	112
فصل پنجم: بحث و نتیجه گیری	115
نتیجه گیری و ارائه پیشنهادات مربوط به سؤال اول و دوم تحقیق	116
نتیجه گیری و ارائه پیشنهادات مربوط به سؤال سوم و چهارم تحقیق	120
نتیجه گیری و ارائه پیشنهادات مربوط به سؤال پنجم تحقیق	122
نتیجه گیری و ارائه پیشنهادات مربوط به سؤال ششم تحقیق	123
نتیجه گیری و ارائه پیشنهادات مربوط به سؤال هفتم تحقیق	124
محدودیتها و تنگناهای پژوهش	126
پیشنهادات برای پژوهشهای آتی	127
منابع و مأخذ	128
- پیوستها

فهرست جداول

عنوان	صفحه
جدول 1-2: عملکرد آموزشهای کوتاه مدت فنی و حرفه ای 74-1367	63
جدول 4-1: مربوط به آزمون سؤال تحقیق اول	103
جدول 4-2: مربوط به آزمون سؤال تحقیق اول	103
جدول 4-3: مربوط به آزمون سؤال تحقیق اول	103
جدول 4-4: مربوط به آزمون سؤال تحقیق دوم	105
جدول 4-5: مربوط به آزمون سؤال تحقیق دوم	105
جدول 4-6: مربوط به آزمون سؤال تحقیق دوم	105
جدول 4-7: مربوط به آزمون سؤال تحقیق سوم	107
جدول 4-8: مربوط به آزمون سؤال تحقیق سوم	107
جدول 4-9: مربوط به آزمون سؤال تحقیق سوم	107
جدول 4-10: مربوط به آزمون سؤال تحقیق چهارم	109
جدول 4-11: مربوط به آزمون سؤال تحقیق چهارم	109
جدول 4-12: مربوط به آزمون سؤال تحقیق چهارم	109
جدول 4-13: مربوط به آزمون سؤال تحقیق پنجم	110
جدول 4-14: مربوط به آزمون سؤال تحقیق پنجم	111
جدول 4-15: مربوط به آزمون سؤال تحقیق ششم	112
جدول 4-16: مربوط به آزمون سؤال تحقیق ششم	112
جدول 4-17: مربوط به آزمون سؤال تحقیق هفتم	113
جدول 4-18: مربوط به آزمون سؤال تحقیق هفتم	114
جدول 4-19: مربوط به آزمون سؤال تحقیق هفتم	114

فصل اول

کلیات تحقیق

مقدمه

تاریخ رشد و توسعه اقتصادی، با هماهنگی و ترکیب دانش فنی و به کارگیری منابع و نیز وابستگی روزافزون به کاربرد تکنولوژی همراه بوده است.

استفاده از تکنولوژی و دانش فنی در سازمانها، شرکتها و جوامع همواره متفاوت بوده و تا حدود زیادی بستگی به جدیت و مهارتهای خلاق منابع انسانی و عوامل فرهنگی و اجتماعی داشته است. (سبحان الهی، مدیریت و توسعه)

عملکرد یک سازمان وقتی می تواند مطلوب و مناسب باشد که نیروهایی ذیصلاح و با کیفیت در آن وجود داشته باشند و سازمان بتواند از آن در مناسب ترین شغل استفاده کند.

در واقع نیروی پیش برندة ماشین و تکنولوژی انسانها هستند. امروزه برای ادامة حیات در بازار رقابت فقط استفاده از تکنولوژی و دانش فنی کافی نیست، چرا که سرعت رشد به اندازه ای است که فرصت یادگیری را بسیار کوتاهتر و درنتیجه، استفادة به موقع و به روز از تکنولوژی را برای رقابت پیچیده تر کرده است. لذا تولید دانش فنی و تکنولوژی برای رقابت، از عوامل اساسی برای ادامة حیات هر سازمان، شرکت و جامعه محسوب می شود.

این کار فقط با منابع انسانی مستعد و با کیفیت و در اختیار داشتن ابزار مناسب و لازم عملی است. لذا ثروت اساسی یک سازمان، نیروی انسانی با دانش و مهارت (یعنی سرمایه های فکری) آن سازمان است.

علی رغم نقش کلیدی آموزش فنی و حرفه ای در توسعه اقتصادی و اجتماعی کشور که مورد اذعان و حتی تاکید اغلب سیاستمداران و صاحبنظران است. این آموزش های پرهزینه از لحاظ پاسخ گوئی به انتظارات جامعه و سؤال اصلی نظام آموزشی (= چه آموزشی با چه کیفیتی و به چه میزان؟?) در موقعیت قابل دفاع قرار ندارد. زیرا هرساله خسارت های بسیار زیادی از این بابت به کشور وارد می آید ولی این روند رو به رشد تداوم دارد، که این وضعیت ریشه در نگرش نادرست به آموزش فنی و حرفه ای دارد. علت بروز معضل آموزش فنی و حرفه ای این است که به هر صورت، تعاملی بودن این آموزش ها به دست فراموشی سپرده شده است. مجریان آموزش فنی و حرفه ای، آن را پدیده ای صرفاً آموزشی می بینند. تصمیمات آموزشی تنها توسط مقامات آموزشی و اغلب بدون اطلاع کافی از نیازهای شغلی و نظر طرف های ذینفع اتخاذ می شود. (ملکی، 1381، صفحة 186)

آموزش به حکم انجام تکلیف، عادت، امکانات موجود و یا روحیه توسعه طلبی تحقق می یابد و بر همین اساس نیز به سؤالات اصلی نظام آموزش فنی و حرفه ای پاسخ داده می شود. اما آموزش فنی و حرفه ای دارای دو وجه توأمان آموزشی و شغلی است که میان آنها به صورت بالقوه تعامل برقرار است. لذا مزیت قابلیت استفاده از اطلاعات بازخوردی و مکانیسم خوداصلاحی می تواند در عمل وجود داشته باشد. در آموزش فنی و حرفه ای نظامند زمینه مشارکت در تصمیم گیری و انجام هزینه فراهم است.

رشته های آموزشی، مواد آموزشی، تعداد آموزش گیرنده، محل اشتغال و … از نتیجه تعامل و عوامل طرف های آموزشی (دستگاهای مجری آموزش) و طرف های شغلی (دستگاههای بهره بردار از محصول آموزش، کارآموزان، اولیا، کارفرمایان و …) تعیین می شود.

لذا نواقص و اشکالات آموزش به تدریج در طول زمان رفع می شود و ناهماهنگی دانش و توانمندیهای آموزش دیدگان فنی و حرفه ای از لحاظ کمی و کیفی و از نظر مکانی یا زمانی با خواسته متقاضیان کم تر رخ خواهد داد. به این دلایل تعاملی دیدن آموزش فنی و حرفه ای و فراهم کردن امکان تحقق هرچه بیشتر آن، اساسی ترین قدم برای اصلاح این آموزش ها خواهد بود.

بیان مسئله:

چنین به نظر می رسد که هنرجویان فنی و حرفه ای به جایگاه و پایگاه شغلی قابل ملاحظه ای که نمود موجهی در بازار کار کشور داتشه باشد، دست نیافته‌اند. و به رغم هزینه های سرشاری که صرف تجهیز این نیروها شده، در بازار کار ایران بها و اهمیت مناسبی بدان داده نشده است، در حالی که، از طریق تجهیز و تربیت این گونه نیروها می توان سریع تر به پیشرفت های اقتصادی و اجتماعی مورد نظر رسید. چون آموزش های فنی و حرفه ای، در قیاس با آموزش های عالی از مزیت و قابلیتهایی به شرح زیر برخوردار است:

الف) هزینه بری اقتصادی کمتر فرآیند تجهیزات

ب) بازدهی سریع تر اقتصادی

ج) پاسخ دهی و ارضاء سریع تر نیازها و احتیاجات فوری و آنی بازار کار به مهارت ها و حرفه ها

د) انعطاف پذیری و قابلیت انطباق با تغییرات تکنولوژی

هـ) تنها منبع تکمیل کننده حلقه ارتباطی بین نیروی انسانی سطوح بالا و سطوح پائین جامعه شغلی

و) بالا بودن زمینه های خوداتکایی شغلی و کار‏آفرینی و در نتیجه وابستگی کمتر به نظام های مزد و حقوق بگیری و …

شاید به خاطر همین ویژگی های ارزنده است که امروزه در بسیاری از جوامع در حال رشد به خصوص آن ها که دچار تنگناهای مالی و سرمایه ای شدیدتری، هستند، ایجاد انگیزه هایی که مشوق روی آوری و گرایش منابع انسانی به آموزش های فنی و حرفه ای شود، به کانونی ترین دلمشغولی های سیاست های توأم آموزش و اشتغال و مطمئن ترین راه غلبه بر بحران های ناشی از کمبود کادرهای ماهر و پدیده شکل گیری مازاد نیروی کار تبدیل شده است. (متوسلی، صفحه 24)

آنچه این تحقیق به دنبال آن است، بررسی ارتباط آموزشهای فنی و حرفه ای رسمی (رشته های الکترونیک و الکتروتکنیک) با نیازهای بازار کار می باشد. در این تحقیق دیدگاه مدیران تولید، فنی و آموزش کارخانه ها و مؤسسات تولیدی، به دلیل مشاهدة عینی و عملی دانش و مهارت فارغ التحصیلان این رشته ها و همچنین مطلع بودن از میزان دانش و مهارت مورد نیاز در صنایع، با توجه به تغییرات تکنولوژی، مورد بررسی و پژوهش قرار گرفته است.

اهمیت و ضرورت پژوهش

در مسیر انتقال نوین و متغیر تکنولوژی و صنعت در هزاره سوم که بنیانهای فلسفی، علمی، فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی جوامع دچار دگرگونیهای عمیق خواهد شد و جوامع بشری عملاً ویژگی های دورة پست مدرنیسم را در خود تجلی می دهند، جوامع با چالش های متعددی مواجه خواهند شد.

نظام آموزشی می تواند در انطباق، هماهنگی و اعتدال مجدد جوامع با شرایط جدید نقش مهمی را ایفا نماید. در این رهگذر یکی از مقولات مهم، رسالت بسیار اساسی نظام آموزشی، فراهم کردن شرایطی است که در آن نیروهای تحصیلکرده بتوانند از مهارتها، توانائیها و قابلیت های کلیدی متناسب با نیازها و شرایط دنیای صنعت و بازار مشاغل فردا برخوردار شوند. (عزیزی، 1381)

بنابراین باید با تحقیق و پژوهش در مورد دانش ها و مهارتهای مورد نیاز بازار کار، برنامه های آموزش فنی و حرفه ای به سوی همگام شدن با پیشرفت های تکنولوژی سوق داده شود، تا با تربیت نیروی انسانی کارآمد که یکی از مؤلفه های مهم توسعه می باشد، میزان رشد و توسعة اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی کشور را تسهیل و تسریع نمائیم.

اهداف تحقیق:

اهداف این تحقیق شامل:

1- بررسی میزان دانش و مهارت فارغ التحصیلان رشته های الکترونیک و الکتروتکنیک، هنرستانهای رسمی.

2- بررسی میزان مطلع بودن مدیران صنایع مؤسسات تولیدی الکترونیک از برنامه های آموزشی هنرستانهای فنی و حرفه ای رسمی.

3- بررسی میزان تطابق مهارتهای آموزشی فارغ التحصیلان فنی و حرفه ای رسمی (رشته های الکترونیک و الکتروتکنیک) با پیشرفتهای فناوری

4- بررسی نقش، فناوری اطلاعات و ارتباطات (ICT) در کمک کردن به انطباق بیشتر دانش و مهارت تخصصی این فارغ التحصیلان با نیازهای بازار کار.

این تحقیق در تبیین و ارائه راهکارهای مناسب، جهت تربیت و آموزش نیروهای ماهری که مطابقت بیشتری با نیازهای بازار کار و پیشرفت فناوری روز داشته باشند، تأثیرگذار خواهد بود.

سؤالات تحقیق:

1- از نظر مدیران صنایع (مدیران فنی، تولید و آموزش)، فارغ التحصیلان فنی و حرفه ای رسمی رشتة الکترونیک، تا چه اندازه از دانش کافی جهت اشتغال در مراکز صنعتی مرتبط، برخوردار هستند؟

2- از نظر مدیران صنایع (مدیران فنی، تولید و آموزش)، فارغ التحصیلان فنی و حرفه ای رسمی رشته الکتروتکنیک، تا چه اندازه از دانش کافی جهت اشتغال در مراکز صنعتی مرتبط برخوردار هستند؟

3- از نظر مدیران صنایع (مدیران فنی، تولید و آموزش)، فارغ التحصیلان فنی و حرفه ای رسمی رشتة الکترونیک، تا چه اندازه از مهارت جهت اشتغال در مراکز صنعتی مرتبط برخوردار هستند؟

4- از نظر مدیران صنایع (مدیران فنی، تولید و آموزش)، فارغ التحصیلان فنی و حرفه ای رسمی رشتة الکتروتکنیک، تا چه اندازه از مهارت کافی جهت اشتغال در مراکز صنعتی مرتبط برخوردار هستند؟

5- تا چه اندازه مدیران صنایع (مدیران فنی، تولید و آموزش) مناطق 9 و 10 شهر تهران (مؤسسات و کارخانه های مرتبط با رشته های الکترونیک و الکتروتکنیک) نسبت به برنامه های آموزشی مراکز آموزش فنی و حرفه ای رسمی شناخت دارند؟

6- از نظر مدیران صنایع (مدیران فنی، تولید و آموزش)، کارخانه ها و مؤسسات مرتبط مناطق. 9 و 10 شهر تهران، تا چه اندازه مهارتهای آموزشی فارغ التحصیلان مراکز آموزشی فنی و حرفه ای رسمی (رشته های الکترونیک و الکتروتکنیک)، با پیشرفتهای فناوری قابل انطباق است؟

7- از نظر مدیران صنایع (مدیران فنی، تولید و آموزش) شهر تهران، مهارت داشتن فارغ التحصیلان هنرستانهای فنی و حرفه ای رسمی (رشته های الکترونیک و الکتروتکنیک) در فناوری های اطلاعات و ارتباطات (ICT) تا چه اندازه می تواند به انطباق بیشتر دانش و مهارت تخصصی آنها با نیازهای بازار کار، تأثیر داشته باشد؟

تعاریف عملیاتی:

آموزش فنی و حرفه ای:

آن نوع فعالیت هائی است که می تواند فرد را برای احراز شغل، حرفه، کسب و کاری آماده کند و یا کارائی و توانائی فرد را در انجام امور تقویت نماید. (ناصر حق جو، فصلنامة هماهنگ).

بازار کار:

شامل تمام مؤسسات، کارگاهها و کارخانه هائی که از 100 نفر بیشتر پرسنل داشته و به نحوی با رشته های الکترونیک و الکتروتکنیک مرتبط باشند و در بخش صنعت کشور اعم از دولتی و خصوصی به ویژه در مناطق 9 و 10 شهر تهران فعالیت می نمایند.

نیاز:

نیاز در ساده ترین شکل آن، فلاصله بین آنچه هست و آنچه که باید باشد، است. یا فاصله میان نتایج جاری و نتایج مورد نظر مطلوب (راجر کافمن و جری هرمن)

پیشرفتهای فناوری:

منظور پیشرفت هائی است که در دستگاهها و ابزارآلات جدید صورت می گیرد، که لازمة استفاده از آنها، داشتن دانش و مهارت ویژه است.

مدیران صنایع: شامل مدیران آموزش، مدیران تولید و مدیران فنی مؤسسات و کارخانه های مرتبط با رشته های الکترونیک و الکتروتکنیک مناطق 9 و 10 شهر تهران.

فناوری اطلاعات و ارتباطات (ICT)[1]

ICT تکنولوژی های بسیار جدیدی را بخدمت گرفته است که فرایند آموزش، صنعت، مدیریت، تولید و … را به چالش می خواند و دسترسی سهل و ساده را به زنجیره ای از اطلاعات ارزشمند فراهم می سازد (جاریانی، 1381)

فصل دوم

مطالعه منابع مربوط به موضوع تحقیق

مقدمه:

همانگونه که شاهد هستیم یکی از هدفهای غایی نظام آموزشی کارآمد، رسیدن به رشد و توسعة اقتصادی است. بنابراین با ارائه مطالبی در بارة رشد و توسعة اقتصادی و همچنین ذکر عوامل توسعة اقتصادی و بیان نقش منابع انسانی در توسعه اقتصادی در این فصل به روشن شدن رابطة این امور با نظام آموزشی پرداخته ایم. سپس با توجه به اینکه یک نظام آموزشی کارآمد در سایة برنامه ریزی آموزشی صحیح شکل می گیرد، مطالبی در مورد برنامه ریزی آموزشی و ذکر مراحل آن به خصوص نیازسنجی که اولین قدم و زیربنای برنامه ریزی آموزشی است، آورده شده است. و بعد از آن به ذکر مطالبی در مورد کار، عرضة نیروی کار، بازار کار، نیاز بازار کار و … پرداخته ایم.

همچنین لازم به ذکر است چون یکی از سؤالات تحقیق در مورد نقش فناوری اطلاعات و ارتباطات در ارتقاء سطح کیفی آموزش فارغ التحصیلان فنی و حرفه ای می باشد، بنابراین مطالبی نیز در این مورد آورده شده است.

مفهوم رشد و توسعة اقتصادی

افزایش کمی ارزش نهایی تولید کالاها و خدمات در یک دوره معین نسبت به دورة قبل به قیمت ثابت را «رشد اقتصادی» می گویند.

r_n = درصد رشد سالانة تولید ناخالص ملی

GNP= تولید ناخالص ملی

«توسعه اقتصادی» مترادف با واژه Development است و نمود ظاهری آن سطح فرهنگ بالا، رفاه نسبی و استاندارد بالای درآمدی اکثریت عظیمی از یک جامعه است. (قاسمیان، 1369)

به لحاظ مفهوم علمی توسعه، تحولی تدریجی در ساختار فرهنگی، اقتصادی و اجتماعی است که متضمن رشدی خودجوش، مستمر و فراگیر در تولید باشد.

تفاوت اصلی مفهوم «رشد اقتصادی» و توسعه اقتصادی در این مسأله نهفته است که رشد اقتصادی مفهومی است که بیان کننده افزایش های کلی تولید در یک جامعه است. در حالی که توسعه اقتصادی فرآیندی پویا را در نظر دارد که در این فرایند تنها آن قسمت از افزایشهای تولید و ظرفیت تولیدی را که متکی بر گسترش مبانی علمی-فنی تولید و درون زا شدن این مبانی است، مورد توجه قرار می دهد. چنانچه پروفسور جرالد میر توسعة اقتصادی را فرآیندی می داند که به موجب آن درآمد واقعی سرانه در یک کشور در دورانی طویل المدت افزایش می یابد.

عوامل توسعة اقتصادی

1- فرهنگ مناسب

2- نظام آموزشی

3- انباشت سرمایه

4- مدیریت و نظام اقتصادی مناسب

5- ثبات اقتصادی

عوامل پنجگانة فوق عواملی هستند که باید هماهنگ و دست در دست هم توسعه و گسترش یابند و فقدان هر یک از این عوامل، حتی در صورت تحقق سایر عوامل، بازهم فرآیند توسعه ای را دچار توقف خواهد کرد. به عبارت دیگر توسعه اقتصادی یک مجموعة به هم پیوسته است و تحقق آن مستلزم سلامت تمامی اجزاء مجموعه می باشد (میکائیل پور 1379)

نقش منابع انسانی در توسعة اقتصادی

امروزه اهمیت عامل انسانی در اقتصادهای رشد یافته بر محققان مباحث اقتصاد آموزش و پرورش پوشیده نیست. برای شرکت هایی که قصد دارند در دنیای متغیر بازار کار توان بهره وری و رقابت خود را افزایش دهند، سرمایه گذاری هرچه بیش تر برروی مهارت ها و قابلیت های نیروی کار – نیروی انسانی – به منزلة استراتژی اساسی و مهم مد نظر است. این مسأله باعث افزایش حساسیت بخش اقتصادی و بازرگانی نسبت به ناکارایی آموزشی شده است. بنابراین اگر جامعه ای بخواهد توان رقابت را در اقتصاد جهانی حفظ کند، این وظیفة مدیران آن جامعه است که بیش تر از گذشته به شایستگی ها و کیفیت نیروی کار خود توجه نشان دهند. بدون شک، محصولات و خدمات با کیفیت بالا می تواند به وسیلة آن دسته از نیروهایی تولید می شود که از دانش و مهارت بالایی برخوردار هستند.

عوامل توسعه اقتصادیعاریف آموزش فنی و حرفه اینقش منابع انسانی در توسعة اقتصادی

بدیع چیست؟

بدیع چنانکه قدما گفته اند علمی است که از وجوه تعیین کلام بحث می کند و از ما بدیع مجموعه شگردهایی است (با بحث از فنونی) است که کلام عادی را کم و بیش تبدیل به کلام ادبی می کند و یا کلام ادبی را به سطح والاتری (از ادبی بودن یا سبک ادبی داشتن) تعالی می بخشد

دسته بندی	تاریخ و ادبیات
بازدید ها	1
فرمت فایل	doc
حجم فایل	52 کیلو بایت
تعداد صفحات فایل	57

فروشنده فایل

کد کاربری 8044

تمام فایل ها

مقدمه ...................................................................................................................1

فصل اول

روش تسجیع ...........................................................................................................16

1- سجع متوازی ....................................................................................................16

سجع و زبان عربی ...................................................................................................16

فصل دوم

روش تجنیس .........................................................................................................19

الف- روش تجنیس در سطح کلمه ........................................................................20

1-جناس تام ..........................................................................................................20

2- جناس مرکب ..................................................................................................21

3- جناس مضارع ..................................................................................................22

5- جناس زاید ......................................................................................................22

الف- جناس مطرف یا مزید: .................................................................................22

ب- جناس وسط ...................................................................................................24

ب- جناس اختلاف مصوت بلند و کوتاه : .............................................................25

ب- روش جناس در کلام .....................................................................................26

فصل سوم

روش تکرار .........................................................................................................28

1- تکرار واک : ..................................................................................................28

الف- همحروفی : ..............................................................................................28

ب: همصدائی : ....................................................................................................29

- تکرار هجا ........................................................................................................30

3- تکرار واژه .....................................................................................................30

الف- ردالصدر الی العجز ...................................................................................30

ب- ردالعجز الی الصدر.......................................................................................30

ج- تشابه الاطراف .............................................................................................31

د- التزام یا اعنات ...............................................................................................31

ه- تکرار یا تکریر................................................................................................32

و- طرد و عکس یا تبدیل و عکس .....................................................................32

4- تکرار عبارت یا جمله....................................................................................33

ارزش تکرار.......................................................................................................33

فصل چهارم

تفنن یا نمایش اقتدار ..........................................................................................35

1- حذف یا تجرید ............................................................................................35

2- توشیح یا موشح ...........................................................................................35

3- واسع الشفتین ...............................................................................................35

4- واصل الشفتین .............................................................................................36

- جامع الحروف ...............................................................................................36

6- رقطا ............................................................................................................36

7- خیفا ...........................................................................................................36

9- ذولغتین .......................................................................................................36

8- فوق النقاط و تحت النقاط ...........................................................................36

فصل پنجم

روش تشبیه..........................................................................................................37

1- مبالغه و اغراق و غلو.....................................................................................37

الف- بیانی........................................................................................................37

ب- حماسی .....................................................................................................37

ج- بدیعی .........................................................................................................38

روش تناسب......................................................................................................39

1- مراعات النظیر (=تناسب، مواخات، توفیق، تلفیق، ائتلاف): .........................39

2- هم جناس کلماتخانواده .........................................................................40

الف- جناس پسوند...........................................................................................40

ب- جناس ریشه.................................................................................................40

3- جابجائی صفت (انحراف در صفت)...........................................................40

فصل ششم

ایهام...................................................................................................................42

2. ایهام تناسب: .................................................................................................44

3. استخدام.........................................................................................................45

فصل هفتم

تعلیل و توجیه.....................................................................................................48

1- حسن تعلیل...................................................................................................48

2- مذهب کلامی .............................................................................................50

3- دلیل عکس..................................................................................................51

4- سوال و جواب ............................................................................................51

خاتمه در بدیع معنوی.......................................................................................52

: 1- تجرید........................................................................................................52

2- مشاکلت .....................................................................................................52

3- لغز یا چیستان ..............................................................................................52

4- معما............................................................................................................53

5- هزل و مطایبه ..............................................................................................53

6- حسن مطلع و حسن مقطع............................................................................53

فهرست ماخذ

مقدمه

بدیع چیست؟

بدیع چنانکه قدما گفته اند علمی است که از وجوه تعیین کلام بحث می کند و از ما بدیع مجموعه شگردهایی است (با بحث از فنونی) است که کلام عادی را کم و بیش تبدیل به کلام ادبی می کند و یا کلام ادبی را به سطح والاتری (از ادبی بودن یا سبک ادبی داشتن) تعالی می بخشد.

مثلا مهم ترین عاملی که به این کلام سعدی حیثیت ادبی بخشیده است آوردن لفظ (خویش) به دو معنی مختلف است (جناس تام) :

غم خویش در زندگی خور که خویش به مرده نپردازد از حرص خویش

به همین لحاظ اگر به جای یک خویش(قوم) و به جای دیگر(خود) بگذاریم دیگر کلام ادبی نخواهد بود.

همین توجه ذهن به وجود این گونه ارتباطات هنری در بین کلمات است که جنبه های زیبا شناختی کلام را مشخص و برجسته می کند و در خواننده احساس التذاذ هنری به وجود می آورد.

گاهی در کلام عواملی است که می توان در مقام تمثیل به آنها(پارازیت) گفت، بدین معنی که گیرنده را در فهم مستقیم پیام فرستنده دچار اشکال می کند و به عبارت دیگر باعث مکث یا وقفه در روانی کلام می شوند. اما دقت در فهم آن ها منجر به درک حیثیت ادبی کلام می شود. شاعر به جای آن که بگوید شیرین تنها ماند، می گوید: «چو تنها ماند ماه سروبالا» و به جای آن که بگوید از چشمان اشک ریخت، می گوید: «فشاند از نرگسان لؤلؤ لالا» و گاهی شاعر دست به «غریب سازی» می زند و فعلی در طی کلام می آورد که از نظر ارتباط با متمم یا مفعول موجب اعجاب و تعجب هنری می شود.

نقش عواملی از این دست، در سبک ادبی به حدی است که می توان گفت در آثار برخی از شاعران بدیع گرا(مثلا نظامی و خاقانی)، سبک، کاملا مبتنی به شگردها و عوامل بدیعی و بیانی است و اگر این عناصر را از آن حذف کنیم، سبک ادبی به سرعت به سطح کلام عادی تنزل می یابد.

پس از زبان سبک ادبی، زبانی است که از لحاظ معنی و موسیقی از زبان سبک های دیگر(علمی، تاریخی و…) مثلا زبان روزمره یا استاندارد متمایز است.

هرگونه انحراف و تغییر هنری از زبان عادی چه در معنی و تصویر و چه در لفظ و موسیقی، یک مورد یا صنعت بدیعی است. به عبارت دیگر هر واژه ای که در ارتباط یا واژه دیگر از یک سطح لغوی محض به یک سطح گسترده معنایی یا از یک سطح عادی آوائی به یک سطح موسیقیایی تعالی یا به یک مورد بدیعی است.

بدیع لفظی :

به ابزاری که جنبه لفظی دارند و موسیقی کلام را از نظر روابط آوائی به وجود می آورند و یا افزون می کنند صنعت لفظی می گویند. بدیع لفظی بحث در این گونه صنایع است. در بدیع لفظی هدف این که متوجه شویم گاهی انسجام کلام ادبی بر اثر روابط متعدد آوائی و موسیقیایی در بین کلمات است. یعنی آن رشته نامرئی که کلامات را به هم گره می زند و بافت ادبی را به وجود می آورد، ماهیت آوائی و موسیقیایی دارد.

روش های افزونی موسیقی لفظ

موسیقی لفظی کلام با سه روش زیر افزون می شود :

1. روش هماهنگ سازی یا تسجیع
2. روش همجنس سازی یا تجنیس
3. روش تکرار

در این سه روش، بنا بر همسانی هر چه بیشتر صامت ها و مصوت هاست؛ به طوری که کلمات هماهنگ شوند یا همجنس پنداشته شوند و یا عین یکدیگر گردند. بدین ترتیب کلمات هموزن(هم هجا) می شوند و یا بین آنها تناسب و تساوی نسبی هجاها(مجموعه مصوت ها و صامت ها) به وجود می آید.

بدیع معنوی :

بحث در شگردهایی است که موسیقی معنوی کلام را افزون می کنند و آن بر اثر ایجاد تناسبات و روابط معنائی خاصی بین کلمات است و به طور کلی یکی از وجوه تناسب معنائی بین دو یا چند کلمه برجسته می شود. به عبارت دیگر اگر بدیع لفظی باعث می شود که کلمات به وسیله تشابه و تجانس هر چه بیشتر مصوت ها و صامت ها به یکدیگر وابسته شوند و بین آنها رابطه آوائی محسوسی ایجاد شود.

بیان :

برخی از مباحث مهم بدیع معنوی را جدا کرده، در نظام مستقلی به نام (بیان) بررسی می کنند. بیان (ادای معنای واحد به طرق مختلف) بحث در تشبیه و استعاره و مجاز و کنایه و رمز و اغراق و... است که جزء ذات ادبیات محسوب می شوند، برای آرایش کلام نیستند و اطلاق صنعت به آن ها صحیح نیست.

شعر بودن شعر به چیست؟

شعر بودن شعر و یا خیال انگیز بودن آن به چه چیزهایی بستگی دارد؟ پاسخ آن همانطور که در جواب پرسش اول اشاره کردیم. واقعیت در شعر از طریق سه عامل صورت می گیرد:

1. وزن: هر وزنی می تواندحالتی از حالات نفس را نشان دهد. بدین جهت دارای انفعال نفسانی می شود؛ مانند برخی از اوزان حالت سبکی و رفتار سبک سرانه را در شنونده باعث می شود و برخی دیگر وقار و آرامش ایجاد می کند. حال برخی محزون و برخی با شادی و سرور است. پس وزن در هر حال به حسب ایقاعات موسیقیایی خویش، خیال انگیز است و باعث لذت نفس می شود و این امر در انسان غریزی است. اگر وزن شعر با لحن و تتمه ی متناسب و صدایی زیبا همراه شود برای نفس دلنشین تر و موثرتر است.
2. موسیقی الفاظ شعر: هر حرف دارای ویژگی موسیقی خاص و مبین حالتی است، چنان که ترکیبات حروف نیز در بیان احوال نفسانی و تاثیرگذاری با یکدیگر تفاوت دارد. به عنوان مثال برخی الفاظ شیرین و لطیف و گوشنوازند و برخی غلیظ اند و به گوش سنگین می آیند و برخی حالت میانه دارند.
3. معانی خیال انگیز : یعنی معانی سخنی که مفید تخیل است و عبارتست از قضایایی که در منطق آنها را تخیلات می نامند. تخیلات اصلی ترین رکن و درونمایه ی اساسی شعر راتشکیل می دهند. وقتی که عناصر سه گانه فراهم آیند شعر کمال می یابد و می توان آن را شعر کامل نامید. به واسطه وجود همین عناصر است که ارزش اشعار شناخته می شود و شعری به والاترین مراتب صعود می کند و شعری دیگر در دامان حضیض سقوط می کند و نیز ارزش و مرتبه شاعران معلوم می گردد. شاعری از همه پیشی می گیرد و قادر می شود در دل و جان دیگران تصرف کند و از لحاظ تاثیرگذاری در توده های مردم، به منزلتی چون منزلت پیامبران دست یابد و در مقابل، شاعری دیگر شایسته تحقیر و اهانت می گردد و مورد ریشخند دیگران قرار می گیرد و در بین این دو مرتبه درجه و طبقات بی شماری وجود دارد.

علت تاثیر شعر بر نفوس: علت تاثیرگذاری شعر بر نفوس و ایجاد افضلات یاد شده چیست؟ و دوم آنچه شعر را شعر، یعنی خیال انگیز می کند چیست؟ در پاسخ به سوال اول باید بگوییم که پایه شعر بر تخیل استوار است و تخیل بی تردید از مهم ترین عوامل موثر در نفوس انسان هاست. زیرا اساس تخیل، تصویر و محاکات و تمثل بخشیدن چیزی است که درک معانی آن مورد نظر و مطلوب است و تصویر شی در ذهن دارای چنان اثری است که بیان شعر واقعی بدون تصویر خیالی آن فاقد آن است. تفاوت زیادی بین مشاهده و درک مستقیم یک شی و درک همان چیز به کمک تصویر آن یا به کمک محاکات و بازآفرینی آن در هیات چیزی شبیه بدان. صورت خیالی شی با ایجاد شگفتی و تخیل، اسباب لذت و نشاط ذهنی می شود. در حالی که درک صورت واقعی و عینی، قبل از بیان تصویری و تمثیلی، چنان اثر لذت بخش و نشاط آفرینی را در ذهن ایجاد نمی کند و بدین صورت، هر چه تصویر دقیق تر و بیانگر باشد تاثیر بلیغ تری در نفس باقی می گذارد. از این روست که سیما از مهم ترین ابزارهای موثر در دل و جان مردم است. خلاصه اینکه تاثیر شعر در نفوس هم از همین باب است؛ چون شعر با تصویرگری خویش، اعجاب و شگفتی و تخیل ما را برمی انگیزد و به حسب میزان تاثیرگذاری که دارد مایه التذاذ نفس می شود. از این رو می گویند که شاعر مانند هنرمندی نقاش است که با قلم موی خویش تصویر گویای اشیا را ترسیم می کند. و شعر از هنرهای زیباست و هدف آن تصویر معناهایی است که بیان آنها در احساسات مردم موثر است، اما این تصویرگری به کمک الفاظ صورت می گیرد.

تمهید : شعر صناعتی لفظی است که همه ملتها با تفاوتی که دارند آن را به کار می برند و غرض اصلی از آن تاثیر در نفوس و برانگیختن عواطف انسانی است. عواطفی چون سرور و ابتهاج، حزن و تالم، جسارت و دلیری، خشم و کینه، خوف و ترس و ترسناک جلوه دادن و بزرگداشت چیزی یا خوار داشت و توهین آن و از این قبیل.

روش بدیع از نظام های ارزشمند ادبی است که مانند غالب نظام های دیگر ادبی ما قرن هاست که تحول و تکاملی نیافته است. آن چه در مدخله اول ضرورت دارد این است که این نظام با توجه به روش شناسی (متدولوژی) و زبانشناسی بازنویسی شود. مثلا دستگاهی تنظیم شود که موضوع و هدف و حدود بدیع را تشخیص کند؛ به نحوی که دیگر بین مباحث آن با سایر نظام ها(مثلا عروض و قافیه و بیان و نقد ادبی) خلط نشود و صنایع را از چند دیدگاه محدود طبقه بندی کند به نحوی که تعداد کثیری از صنایع تحت یک عنوان مشترک قابل توضیح و بررسی باشند و نامگذاری صنایع به نحو استدلالی تبیین شود و روش های به وجود آمدن صنایع را روشن کند به نحوی که سنخیت بین گروهی از صنایع آشکار شود و نیز قدرت پیش بینی داشته باشد، به نحوی که بتوان صنایع جدیدی را کشف و نامگذاری کرد و در طبقه خود جای داد و سرانجام این که بتوان در مورد ارزش زیبا شناختی صنایع با توجه به هدف بدیع قضاوت کرد؛ اما از نظر زبانشناسی باید توجه داشت که بسیاری از صنایع یعنی همه آن چه به نام بدیع لفظی معروف است ماهیت آوایی (Phonological) دارند و می توان با دقت مختصری در واک ها(صامت ها و مصوت ها) و هجاها، ساختمان آن ها را تبیین کرد.

در این کتاب از غالب صنایع سخنی نرفته است؛ یعنی بیشتر به صنایع معروف که ارزشی دارند پرداخته شده است. عمده کوشش نویسنده، بازنویسی بدیع لفظی با امکانات اولیه ی زبان شناسی و ارائه تعریفی نسبتا دقیق و عملی و فراگیر در بخش بدیع معنوی بوده است و سعی شده که بدیع جنبه پویا و استدلالی یابد. نویسنده خود اذعان دارد که پاره یی از مطالب این کتاب در مقایسه با کتب سنتی دشوارتر می نماید، اما این فقط ظاهر قضیه است؛ زیرا تعاریف و طرح مطالب در کتب سنتی در بسیاری از مواضع، جامع و مانع و دقیق و علمی نیستند و در مطالعات عالی تر و مراحل پیچیده تر مخصوصا آن جا که پای استدلال و تشخیص در میان می آید، ایجاد اشکال می کنند و از حل مسایل در می مانند.

مقدمه

تاریخچه بدیع

کوشش در تبیین مساله اعجاز قرآن کریم، علمی مانند معانی و بیان و بدیع را به وجود آورد؛ این است که در کتب قدیم این علوم، مثال ها بیشتر از آیات قرآنی است. واضع علم بدیع را عبدالله بن المعتز(متوفی در 296 هجری قمری) ذکر کرده اند که صاحب کتاب «البدیع» است.

معمولا کسانی که در علم معانی و بیان کتابی تالیف کرده اند در بخش پایانی کتاب خود به بدیع نیز پرداخته اند. چنان که در تلخیص المفتاح خطیب قزوینی(متوفی در 739) و مطول و مختصر سعدالدین تفتازانی چنین است.

به طور کلی می توان گفت که بعد از تفتازانی در معانی و بیان و بدیع، سخن و نظم و نسق تازه یی مطرح نشد، چنان که کتب معاصران ما- مانند بسیاری از اسلاف- چونکتاب استاد آهنی صاحب معانی و بیان و شادروان رجائی صاحب معالم البلاغه و مرحوم حسام العلما صاحب در رالادب و غیره همه رونویسی هائی از مختصر و مطول است و تنها حرکت تازه در آن ها آنجاست که از شعر فارسی مثال هایی به مطالب تفتازانی افزوده اند(و این کوشش البته ارزشمند است).

قدیمی ترین کتاب بدیع در زمان فارسی، ترجمان البلاغه رادویانی(قرن پنجم) است و بعد از آن حدائق السحر فی دقائق الشعر رشید و طواط(متوفی در 573) که در غالب مواضع به ترجمان البلاغه نظر داشته است. اما آخرین و مهم ترین کتاب کلاسیکی که در آن نظم و نسقی نو دیده می شود کتاب مستطاب المعجم فی معابیر اشعار العجم شمس قیس رازی است(که ام هم به نوبه خود به حدائق السحر نظر داشته است) و بعد از آن کتب مهمی- مگر یکی دو عنوان – در بدیع فارسی تالیف نشده است.

همه ادبای بزرگ بدیع نویس از ادبای قبل از حمله مغولند و هر چند شمس قیس اندکی بعد از حمله مغول کتاب خود را تنظیم کرد اما موارد و مصالح کار او هم ادب قبل از حمله مغول یعنی ادب سبک خراسانی بوده است. از این رو شواهد کتب بدیعی همه مربوط به قصیده پردازان مداح است. در نتیجه بدیع حتی با توجه به مفاد ادب سبک عراقی تحول نیافته است تا چه رسد به ادبیات سبک هندی و دوره معاصر. حال آن که اوج شکوفائی صنایع بدیعی در آثار امثال حافظ و سعدی است. در کتب عهد ما نیز که در اساس رونویسی از همان کتب قدیمی اند(جز در مواردی که از خود مثال فارسی افزوده اند) مثال ها غالبا از همان قصاید ادب خراسانی است و فقط گاه گاهی التفات مختصری به شاعران سبک عراقی شده است. از میان کتب معاصران جز کتاب مرحوم، همائی(و احیانا یکی دو کتاب دیگر) اثر قابل ذکر دیگری وجود ندارد؛ این است که می توان گفت علم بدیع هم مانند بسیاری از نظام های دیگر ادبی ما از حمله مغول به بعد تحولی نیافته است.

البته باید در اینجا به این نکته اشاره شود که برخی از نویسندگان عناوین جدیدی به علم بدیع افزودند یا در تعاریف قدما دخل و تصرفی کردند که شرح این گونه کوشش های ارزشمند محتاج به تالیف رساله مستقلی در «تاریخچه بدیع» خواهد بود.

شعرچیست؟

شعر گونه ای از زبان است، اما نه زبان خبر. زیرا شاعر نمی خواهد خبری را نیز دهد بلکه می خواهد با آن زبان زیبایی بیافریند. میان زبان خبر و زبان شعر فرق عمده ای است. یکی آن است که شاعران نمی خواهند واقعیات را توصیف کنند بلکه می خواهند احساسات خود را که معمولا احساسات همه ی انسانها نیز هست، نسبت به واقعیات مسائل حیات، زیبا نشان بدهند و دوم، که از همان تفاوت اول برمی آید، زیبا نشان دادن احساسات است یعنی به زیبایی تجسم بخشیدن احساسات نه بیان آن. به طور کلی شعر گره خوردگی عاطفه و تخیل است در زبان. و به طور ساده زبان شعر زبان عاطفی است نه زبان خبر، وظیفه زبان خبر اطلاع دادن درباره چیزی است و وظیفه زبان عاطفی تجسم بخشیدن و نشان دادن عواطف و احساسات شاعر نسبت به آن چیز. بیان کردن عواطف، شعر نیست. بلکه نشان دادن و تجسم بخشیدن عواطف، شعر است. اگر شاعری بگوید «از دیدن یار غیبت کرده، سخت شادمان شدم» این بیان عاطفه است. زبان عادی وقتی شعریت می یابد که در آن بیگانه سازی و ایجاد غرابت شود. شعریت شعر در ساخت بدیع و غریب آن است. آفرینش شعر با زبان، همانند ساختن بنایی با معماری بدیع و بسیار زیبا و توجه برانگیزاست. بدیهی است که زیبایی زبان هم در شعر است و هم در نثر، منتها ترفندهای ادبی در شعر بیش از نثر است.

پیام در شعر :

در شعر باید پیامی نیز وجود داشته باشد و شعری که دارای پیام و محتوای زیاد نیز دارد از شعری که بی محتوا و بی پیام است برتری نیز دارد. برای نمونه شعر منوچهری نیز به صورت بی محتوا و بدون پیام نیز است و این شعر فقط زیباست و در این شعر هیچ هدف خاص و یا پیامی ندارد که در شعر خود مشخص کند. شبی گیسو فروهشته به دامن / پلاسین معجر و قیرینه گوزن

و مسلما شعری که دارای محتوا و غیر آن دارای زیبایی و شعری با پیام مشخص برار از یک شعر بی محتوا نیز می باشد.

زیبایی چیست؟

زیبایی کیمیایی است که مس زبان را به طلای شعر بدل می کند. پس جوهر شعر، زیبایی است و لذا لازم است به آن اشاره ای شود و قبل از تعریف کردن زیبایی این را باید بگویم که زیبایی بر دو نوع است، یکی زیبایی در طبیعت و دیگری زیبایی در هنر است. و این دو با هم تفاوت زیادی دارند و در طبیعت زشتی و زیبایی نیز هست؛ اما در هنر برخلاف طبیعت نه تنها انعکاس زیبایی زیباست، بلکه حتی انعکاس زشتی هم می تواند زیبا نیز باشد. مثلا نقاشی هنرمندانه از یک چهره زشت، زیباست. و اما در مورد تعریف زیبایی بسیاری از اندیشمندان و فلاسفه آن را به گونه های مختلفی معنی کرده اند و بیشتر آنها معتقدند که زیبایی هنری از صورت ظاهر بخشیدن به لذت و یا زیبایی لذتی است تجسم یافته و لذت انگیز. و عواملی را که ایجاد زیبایی می کند می توان بر شمرد، مانند نظم، تناسب، هماهنگی، تکرار، تنوع، و غیره...

در فنون ادب این ترفندها در سه بخش بررسی می شوند. بیان، معانی، بدیع و در این کتاب بحث از ترفندهای بدیعی است. چون جوهر شعر زیبایی است لازم است ترفندهایی بدیعی از دیدگاه زیبایی آفرینی بررسی شود. لذا در این جا نه تنها هر ترفند بر اساس معیارهای زیبایی آفرین بررسی و تحلیل می گردد، بلکه رده بندی ترفندها نیز به همین اساس صورت نیز می گیرد.

بدیع چیست ؟

ترفندها و آرایه های ادبی زبان را به شعر تبدیل می کند.(نثرهایی که رنگ آبی دارند نیز کمابیش از این ترفندها و آرایه ها بهره می گیرند) این ترفندها و آرایه ها ابتدا هم بدیع نامیده می شد. علمای بلاغت بدیع را علم آرایش کلام می دانند. و به یک عبارت دیگر معتقدند که زیبایی ترفندهای علم بیان و علم معانی ذاتی است و زیبایی علم بدیع، عروضی و آرایشی. پس کلام نخست باید زیبایی ذاتی داشته باشد. و بعد اگر از آرایه های بدیعی هم استفاده شود زیباتر می گردد و مانند زیبارویی که اگر آرایش هم نکند زیباست، اما آرایش او را زیباتر نیز می سازد.

به هر حال برخلاف نظر علمای بلاغت، ترفندهای بدیعی همه جنبه آرایشی ندارند و ارزشهای آنها یکسان نیست. آنها را از دیدگاه زیبایی شناسی می توان به چند دسته یا طبقه نیز تقسیم کرد:

1. آنهایی که دارای زیبایی ذاتی هستند.
2. آنهایی که زیبایی آرایشی دارند و خود بر دو گونه اند، یکی آرایه هایی که می توانند کمابیش به صورت ذاتی باشند. و دوم آرایه هایی که چندان زیبا نیستند.
3. آنهایی که بدون یاری گرفتن از ترفندها آرایه ها زیبا نیستند، اما به کمک شگردهای زیبایی آفرین زیبایی آنها را مضاعف می کنند.
4. بعضی از ترفند ها هستند که گر چه زیبایی دارند اما زیبایی آنها مشخص نمی شود.

در کتاب بدیع چیزهائی در مورد ترفند ادبی مطرح گردیده است که آنها نیز به دو قسمت تقسیم می شود. 1. صناعاتی که گرچه نوعی التزام دارند و رعایت چنان التزام ها بسیار دشوار است. اصلا زیبائی ندارند و از تولید شگردهای شاعرانه به شمار نمی آیند.

که کردگار کرم مردوار در عالم؟ که کرد اساس ممالک مممهد و محکم؟

2. علمای بلاغت از گذشته تا امروز بعضی چیزها را صنعت پنداشته اند و فاقد هرگونه زیبائی و لطف است. به هر حال در کتب بدیع از گذشته تا حال رسم بر این است که فقط تعریفی سطحی و ظاهری از هر صفت بیاورند و دیگر هیچ. آن که ترفندهای ادبی زیبائی آفرین هستند و لذا باید براساس اصول زیبائی شناسی بررسی و تعریف شوند نه بر پایه ی منطق خشک و بی روح. مسأله بسیار مهمی که دیگر علمای بدیع نیز به آن نپرداخته اند، تحلیل و بررسی ترفندهای بدیعی و زیبائی آفرینی هر یک از آنهاست. همچنین میزان کاربرد آنها در اشعار.

«رابطه ترفندهای بدیعی با روان شناسی»

ترفندهای شاعرانه و از جمله بدیعی که عوامل زیباآفرین در زبان هستند با روان شناسی مربوط هستند. زیرا زیبائی منشا روانی دارد و در دوران تاثیر می گذارد و به گفته ایوان بوخوف آنچه برای گشودن اسرار زیبایی ضروری است شالوده ی بیولوژیکی و روانشناسی است. هر عنصر نفسانی که به قسمت روشن وجدان بازگردد میل دارد حالات نفسانی که خود جزء آنها بوده در آنجا احیاء کند. این ویژگی تداعی معنایی نامیده می شود.تداعی معنایی تابع سه اصل اساسی نیز هست:

1. مشابهت : مانند عکس کسی که صاحب عکس را در ذهن فرا می خواند.
2. تضاد : مانند بیماری که تندرستی را به یاد می آورد.
3. مجاورت :یعنی دو امری که با هم به ذهن عارض شوند مانند گل که سبزه و باغ را به یاد می آورد.

شعر سخنی است خیال انگیز که از کلماتی موزون متساوی تالیف شده است. آوردن قید «متساوی» برای آن است که حرف وجود وزن بدون رعایت تساوی ادبیات و مصراع ها- از این رو که فاقد مزیت نظام و تربیت است- دارای تاثیر کمتری است، لذا تکرار وزن و افاعیل متساوی است که بیشترین تاثیر را بر اذهان باقی می گذارد.

فایده شعر :

شعر در زندگی اجتماعی تاثیر فراوان دارد. چون در صورت لزوم، عواطف برمی انگیزد و تحریک احساسات و عواطف و مسائل عمومی، منافع فراوان را در پی دارد. مسائل عامه عبارتست از مسائل دینی، سیاسی، اجتماعی و مشخصی و فواید سفر را می توان در این امور نیز خلاصه کرد.

1. برانگیختن روحیه حماسی سربازان در جنگ.
2. تحریک روحیه حماسی مردم در جهت یک عقیده ی دینی یا سیاسی، یا به نفع یک انقلاب فکری یا اقتصادی.
3. پشتیبانی از رهبران جامعه از طریق ستایش آنان و تحقیر دشمنان با مقدمت و هجو.
4. ایجاد شور و نشاط به منظور شادمانی و سرور، به شیوه مجالس طرب.
5. ایجاد اندوه و ماتم، آن گونه که در مجالس سوگ متداول است.
6. تحریک اشتیاق به معشوق یا شهوت جنسی، مثل تشبیب و تنزل.
7. وعظ، نهی از منکر و خاموش ساختن آتش شهوت و تشویق به تهذیب نفس و عادت دادن نفس به انجام دادن کارها.

همیشه شیرین ترین شعر می تواند دروغ ترین شعر نیز باشد.

در قرن سوم کتابی به نام البدیع از عبدالله بن المعتز تالیف شد که در آن کتاب نویسنده 17 صفت نام برده است. در قرن 5 نصربن حسن مرغینانی کتاب مجالس الکلام را نوشته است. محمد بن عمر رادویانی بر اساس کتاب اخیر، کتاب ترجمان البلاغه را در قرن 5 و سپس رشید و طواط حدائق السفر را در قرن 5 بر اساس ترجمان البلاغه تالیف کرده است.

درقرن هفتم شمس قیس المعجم را فراهم می آورد. در قرن 8 شرف الدین رامی کتاب حقایق القایق یا تدایق القایق را می نویسد و تا روزگاران ما هر که آمد نه تنها در هر حال در اصول، بلکه حتی در فروع ریزه خواران این بزرگان سلف بوده اند.

در این کتاب از غالب صنایع سخنی نرفته است؛ یعنی بیشتر به صنایع معروف که ارزشی دارند پرداخته شده است. عمده کوشش نویسنده، بازنویسی بدیع لفظی با امکانات اولیه ی زبان شناسی و ارائه تعریفی نسبتا دقیق و عملی و فراگیر در بخش بدیع معنوی بوده است و سعی شده که بدیع جنبه پویا و استدلالی یابد. نویسنده خود اذعان دارد که پاره یی از مطالب این کتاب در مقایسه با کتب سنتی دشوارتر می نماید، اما این فقط ظاهر قضیه است؛ زیرا تعاریف و طرح مطالب در کتب سنتی در بسیاری از مواضع، جامع و مانع و دقیق و علمی نیستند و در مطالعات عالی تر و مراحل پیچیده تر مخصوصا آن جا که پای استدلال و تشخیص در میان می آید، ایجاد اشکال می کنند و از حل مسایل در می مانند.

بدیع از نظام های ارزشمند ادبی است که مانند غالب نظام های دیگر ادبی ما قرن هاست که تحول و تکاملی نیافته است. آن چه در مرحله ی اول ضرورت دارد این است که این نظام با توجه به روش شناسی و زبانشناسی بازنویسی شود؛ مثلا دستگاهی تنظیم شود که موضوع و هدف و حدود بدیع را مشخص کند به نحوی که دیگر بین مباحث آن با سایر نظام ها(مثلا عروض و قافیه و بیان و نقد ادبی) خلط نشود و صنایع را از چند دیدگاه محدود طبقه بندی کند به نحوی که تعداد کثیری از صنایع تحت یک عنوان مشترک قابل توضیح و بررسی باشند و نامگذاری صنایع به نحو استدلالی تبیین شود و روش های به وجود آمدن صنایع را روشن کند به نحوی که سنخیت بین گروهی از صنایع آشکار شود و نیز قدرت پیش بینی داشته باشد، به نحوی که بتوان صنایع جدیدی را کشف و نامگذاری کرد و در طبقه خود جای داد و سرانجام این که بتوان در مورد ارزش زیبا شناختی صنایع با توجه به هدف بدیع قضاوت کرد؛

به طور کلی بدیع علمی است که از وجوه تحسین کلام بحث می کند و از نظر ما بدیع مجموعه ی شگردهایی است که کلام عادی را کم و بیش تبدیل به کلام ادبی می کند و یا کلام ادبی را به سطح والاتری(از ادبی بودن یا سبک ادبی داشتن) تعالی می بخشد.

فصل اول

روش تسجیع

یکی از روش هایی است که با اعمال آن، در سطح دو یا چند کلمه (یک جمله) یا در سطح دو یا چند جمله(کلام) موسیقی و هماهنگی به وجود می آید و یا موسیقی کلام افزونی می یابد.

مدار بحث تسجیع، دو نکته تساوی یا عدم تساوی هجاها و همسانی یا عدم همسانی آخرین واک اصلی کلمه(روی) است. بحث سجع کلی تر از قافیه است. علاوه بر این اصطلاح قافیه را فقط در مورد اواخر ابیات شعر به کار می برند حال آنکه سجع در نثر و در حشو شعر هم واقع می شود.

الف- روش تسجیع در سطح کلمه

حدود: حداقل دو کلمه و حداکثر چند کلمه در یک جمله.

به مصادیق تسجیع در سطح کلمه، سجع می گویند. سجع بر سه گونه است:

1- سجع متوازی

و آن با تغییر دادن صامت نخستین در کلمات یک هجایی حاصل می شود(بقیه واک های هجا تغییر نمی کنند) : بار bār / کار kār

و یا تغییر نخستین صامت هجای قافیه[1] در کلمات چند هجائی است:

Be-rast برست / še-kast شکست / be-bast ببست

تساوی هجاهای کلمات سجع از نظر عدد و کمیت (کوتاهی و بلندی) اجباری است:

Mawzu?e موضوعه / Marfu?e مرفوعه

پس فرق سجع متوازی از نظر ساختار با قافیه این است که در قافیه فقط صحت هجای قافیه شرط است و تساوی هجاهای کلمات قافیه شرط نیست. حال آنکه در سجع متوازی تساوی همه هجاهای کلمات مسجع از نظر عدد و کمیت نیز شرط است. مثلا تقفیه شکست و بست درست است اما اطلاق سجع متوازی به آن ها صحیح نیست [2].

مشاکلتهزل و مطایبهجناس پسوند

بانک اطلاعاتی

دادِگان (پایگاه داده‌ها یا بانک اطلاعاتی) به مجموعه‌ای از اطلاعات با ساختار منظم و سامـانمند گـفته می‌شود این پایگاه‌های اطلاعاتی معمولاً در قالبی که برای دستگاه‌ها و رایانه‌ها قابل خواندن و قابل دسترسـی باشند ذخیــــره می‌شوند البته چنین شیوه ذخیره‌سازی اطلاعات تنها روش موجود نیست و شیوه‌هـای دیگری مانند ذخیره‌ســازی ساده در پرونده‌ها نیز استفاده

دسته بندی	سایر برنامه ها
بازدید ها	1
فرمت فایل	doc
حجم فایل	1141 کیلو بایت
تعداد صفحات فایل	85

فروشنده فایل

کد کاربری 8044

تمام فایل ها

بخش 1 : مقدمه

1-1 مقدمه ای بر بانک اطلاعاتی

دادِگان (پایگاه داده‌ها یا بانک اطلاعاتی) به مجموعه‌ای از اطلاعات با ساختار منظم و سامـانمند گـفته می‌شود. این پایگاه‌های اطلاعاتی معمولاً در قالبی که برای دستگاه‌ها و رایانه‌ها قابل خواندن و قابل دسترسـی باشند ذخیــــره می‌شوند. البته چنین شیوه ذخیره‌سازی اطلاعات تنها روش موجود نیست و شیوه‌هـای دیگری مانند ذخیره‌ســازی ساده در پرونده‌ها نیز استفاده می‌گردد. مسئله‌ای که ذخیره‌سازی داده‌هـا در دادگــان را موثر می‌ســازد وجود یک ساختار مفهومی است برای ذخیره‌سازی و روابط بین داده‌هااست.

پایگاه داده در اصل مجموعه‌ای سازمان یافته از اطلاعات است.این واژه از دانش رایانه سرچشمه می‌‌گیرد ،اما کاربر وسیع و عمومی نیز دارد، این وسعت به اندازه‌ای است که مرکز اروپایی پایگاه داده (که تعاریف خردمندانه‌ای برای پایگاه داده ایجاد می‌‌کند) شامل تعاریف غیر الکترونیکـی برای پایگاه داده می‌‌باشـد. در این نوشـتار به کاربرد های تکنیکی برای این اصطلاح محدود می‌‌شود.

یک تعریف ممکـن این اسـت کـه: پایگـاه داده مجموعـه‌ای از رکورد هـای ذخیره شـده در رایـانه بـا یک روش سیستماتیک (اصولی) مثل یک برنامه رایانه‌ای است که می‌‌تواند به سوالات کاربر پاسخ دهد. برای ذخیره و بازیابی بهتر، هر رکورد معمولا به صـورت مجموعه‌ای از اجـزای داده‌ای یا رویداد هـا سازماندهـی مـی‌‌گردد. بخش های بازیابی شده در هر پرسش به اطلاعاتی تبدیل می‌‌شود که برای اتخاذ یک تصمیـم کاربرد دارد. برنامـه رایانه‌ای که برای مدیریت و پرسش و پاسخ بین پایگاه‌های داده‌ای استفاده می‌‌شود را مدیـر سیستم پایگاه داده‌ای یا به اختصار (DBMS) می‌‌نامیم. خصوصیات و طراحی سیستم های پایگاه داده‌ای در علم اطلاعات مطالعه می‌‌شود.

مفهوم اصلی پایگاه داده این است که پایگاه داده مجموعه‌ای از رکورد ها یا تکه هایی از یک شناخت است.نوعا در یک پایگـاه داده توصیـف ساخـت یافته‌ای برای موجـودیت هـای نگـه داری شده در پایـگاه داده وجود دارد: این توصیف با یک الگو یا مدل شناخته می‌‌شود. مدل توصیفی، اشیا پایگاه‌های داده و ارتباط بین آنها را نشـان می‌‌دهد. روش های متفاوتی برای سازماندهی این مدل ها وجود دارد که به آنها مدل های پایگـاه داده گوییم. پرکاربرد‌ترین مدلی که امروزه بسیار استفاده می‌‌شود، مدل رابطه‌ای است که به طـور عـام به صورت زیر تعریف می‌‌شود: نمایش تمام اطلاعاتی که به فرم جداول مرتبط که هریک از سطـر ها و ستونـها تشکیـل شده است (تعریف حقیقی آن در علم ریاضیات برسی می‌‌شود). در این مدل وابستگی ها بـه کمـک مقادیر مشترک در بیش از یک جدول نشان داده می‌‌شود. مدل های دیگری مثل مدل سلسلـه مراتب و مدل شبکه‌ای به طور صریح تری ارتباط ها را نشان می‌‌دهند.
در مباحث تخصصی تر اصتلاح دادگان یا پایگاه داده به صورت مجموعـه‌ای از رکـورد هـای مرتبط با هم تعریف می‌‌شود. بسیاری از حرفه‌ای ها مجموعه‌ای از داده هایی با خصوصیات یکسان به منظـور ایجـاد یک پایگاه داده‌ای یکتا استفاده می‌‌کنند.

معمولا DBMS ها بر اساس مدل هایی که استفاده می‌‌کنند تقسیم بنـدی می‌‌شونـد: ارتباطی،شی گـرا، شبکـه‌ای و امثال آن. مدل هـای داده‌ای به تعیین زبانهای دسترسـی بـه پایگاه‌های داده علاقه مند هستند. بخش قابل توجهی از مهندسـی DBMS مستقـل از مـدل های می‌‌باشد و به فـاکتور هایی همچون اجرا، همزمانی،جامعیت و بازیافت از خطاهای سخت افزاری وابسطه است.در این سطح تفاوت های بسیاری بین محصولات وجود دارد.

موارد زیر به صورت خلاصه شرح داده می شود:
2-1 تاریخچه پایگاه داده
3-1 انواع دادگان ها
4-1 مدل های پایگاه داده
1-4-1 مدل تخت
2-4-1 مدل شبکه ای(Network)
3-4-1 مدل رابطه ای
4-4-1 پایگاه داده‌های چند بعدی
5-4-1 پایگاه داده‌های شیء
5-1 ویژگی‌های سیستم مدیریت پایگاه داده‌ها
6-1 فهرست سیستم‌های متداول مدیریت دادگان

2-1 تاریخچه پایگاه داده

اولیـن کاربردهـای اصطـلاح پایـگـاه داده بـه June 1963 بـاز مـی‌گردد، یعنـی زمـانی کــه شرکـت System Development Corporation مسئولیـت اجـرایـی یـک طـرح به نـام "توسعه و مدیریت محاسباتی یک پایگاه داده‌ای مرکزی" را بر عهده گرفت. پایگاه داده به عنوان یک واژه واحد در اوایل دهـه 70 در اروپا و در اواخر دهه 70 در خبر نامه‌های معتبر آمریکایی به کار رفـت.(بانـک داده‌ای یا Databank در اوایـل سـال 1966 در روزنامه واشنگتن کار رفت).

تصویر:اولین سیستم مدیریت پایگاه داده در دهه 60 گسترش یافت. از پیشگامـان این شاخه چارلز باخمن می‌‌باشد. مقالات باخمـن ایـن را نشـان داد که فرضیـات او کاربرد بسیار موثرتری برای دسترسی به وسایل ذخیره سازی را مهیـا می‌‌کنـد. در آن زمانهـا پردازش داده بر پایـه کـارت های منگنه و نوار هـای مغناطیسی بود که پردازش سری اطلاعات را مهیا می‌‌کند. دو نوع مدل داده‌ای در آن زمانهـا ایـجاد شـد:CODASYL موجب توسـعه مدل شبکه‌ای شدکه ریشه در نظریات باخـمن داشت و مدل سلسله مراتبی که توسط North American Rockwell ایجاد شد و بعدا با اقباس از آن شرکت IBM محصولIMS را تولید نمود.

مدل رابطـه‌ای توسـط E. F. Codd در سـال 1970 ارائه شد.او مدل های موجود را مـورد انتقاد قرار می‌‌داد. برای مدتـی نسبتا طـولانـی این مدل در مجـامع علـمی مـورد تایید بود. اولیـن محصـول موفق برای میکرو کامپیوتر ها dBASE بودکـه برای سیستـم عامـل هـایCP/M و PC-DOS/MS-DOS ساختـه شـد. در جـریان سال 1980 پژوهـش بر روی مـدل توزیع شده (distributed database) و ماشین های دادگانی (database machines) متمرکـز شد، امـا تاثیر کمـی بر بازار گـذاشت. در سال 1990 توجهات به طرف مدل شی گرا(object-oriented databases) جلـب شـد. این مـدل جـهت کنترل داده‌هـای مرکب لازم بود و به سادگی بر روی پایگاه داده‌های خاص، مهندسی داده(شامل مهندسی نرم افزار منابع) و داده‌های چند رسانه‌ای کار می‌‌کرد.

در سال 2000 نوآوری تـازه‌ای رخ داد و دادگـان اکس‌ام‌ال (XML) به وجـود آمد. هـدف ایـن مـدل از بین بردن تفاوت بین مستندات و داده هـا اسـت و کمـک می‌‌کند که منابع اطلاعاتی چه ساخت یافته باشند یا نه در کنار هم قرار گیرند

3-1 انواع دادگان ها
دادگان‌ها از نظر ساختار مفهومی و شیوه‌ای رفتار با داده‌ها بر دو نوع هستند :
1.دادگان رابطه‌ای
2.دادگان شی‌گرا

4-1 مدل های پایگاه داده

شگـرد هـای مختلفـی برای مدل های داده‌ای وجود دارد. بیشتر سیستم های پایگاه داده‌ای هر چند که طور معمول بیشتر از یک مـدل را مورد حمایت قرار می‌‌دهند، حول یک مدل مشخص ایجاد شده اند. برای هر یک از الگوهای های منطقی (logical model) اجـراهای فیزیکی مختلفی قابل پیاده شدن است و سطوح کنترل مختلفی در انطباق فیزیکی برای کاربران محیا می‌‌کند. یک انتخـاب مـناسب تـاثیر مـثری بر اجرا دارد.مثـالی از موارد الگوی رابطه‌ای (relational model) است: همـه رویـدادهای مهـم در مـدل رابطـه‌ای امکان ایجاد نمایه‌هایی که دسترسی سریع به سطرها در جدول را می‌‌دهد،فراهم می‌‌شود.

یک مـدل داده‌ای تنهـا شیـوه سـاختمان بـندی داده ها نیست بلکه معمولا به صورت مجموعه‌ای از عملیات ها که می‌‌توانـد روی داده هـا اجـرا شـود تعریـف مـی‌‌شوند. برای مثـال در مـدل رابطـه‌ای عملیـاتی هـمچون گـزینش (selection)، طرح ریزی (projection) و اتصال (join) تعریف می‌‌گردد.

1-4-1 مدل تخت
مدل تخت یا جدولی (flat (or table) model ) تشـکیل شده اسـت از یـک آرایـه دو بعدی با عناصر داده‌ای که همه اجزای یک ستون به صورت داده‌های مشابه فرض می‌‌شود و هـمه عناصـر یک سطـر با هم در ارتباط هستند. برای نمونه در ستون هایی که برای نام کـاربـری و رمـز عبور در جـزئی از سیستم های پایگاه داده‌ای امنیتی مورد استفاده قرار می‌‌گیرد هر سطر شـامل رمـز عبـوری اسـت که مخصوص یک کاربر خاص است. ستون های جدول که با آن در ارتباط هستند به صورت داده کاراکتری، اطـلاعات زمانـی، عـدد صـحیح یـا اعداد ممیز شناور تعریف می‌‌شوند. این مدل پایه برنامه‌های محاسباتی(spreadsheet) است.

پایـگاه داده هـا با فایـل هـای تـخت به سـادگی توسط فایل های متنی تعریف می‌‌شوند. هر رکورد یک خط است و فیلد ها به کمک جدا کننده هایی از هم مجزا می‌‌شوند. فرضا به مثال زیر دقت کنید:
id name team
1 Amy Blues
2 Bob Reds
3 Chuck Blues
4 Dick Blues
5 Ethel Reds
6 Fred Blues
7 Gilly Blues
8 Hank Reds
داده‌های هر ستون مشابه هـم اسـت ما بـه این ستونهـا فیلـد ها (fields) گوییم. و هر خط را غیر از خط اول یک رکـورد(record) مـی‌‌نامیم. خـط اول را که برخـی پـایگاه‌هـای داده‌ای آنرا ندارند رکورد برچسب(field labels) گوییم. هر مقدار داده‌ای اندازه خاص خود را دارد که اگـر به آن اندازه نـرسـد مـی‌‌توان از کاراکنر فاصله برای این منظور استفاده کرد اما این مسئله مخصوصا زمانی که بخواهیـم اطلاعـات را بـر روی کـارت های منگنه قرار دهیم مشکل ساز خواهد شد. امروزه معمولا از نویسه TAB برای جـداسـازی فیلـد ها و کـاراکتر خـط بعد برای رکورد بعدی استفاده می‌‌کنیم. البته شیوه‌های دیگری هم وجود دارد مثلا به مثال زیر دقت کنید:
"1","Amy","Blues"
"2","Bob","Reds"
"3","Chuck","Blues"
"4","Dick","Blues"
"5","Ethel","Reds"
"6","Fred","Blues"
"7","Gilly","Blues"
"8","Hank","Reds"
این مثال از جدا کننده کاما استفاده می‌‌کند.در این نوع مدل تنها قابلیت حذف،اضافه،دیدن و ویرایش وجود دارد که ممکن است کافی نباشد.Microsoft Excel این مدل را پیاده سازی می‌کند.

2-4-1 مدل شبکه ای(Network)
در سال 1969 و در کنفرانس زبانهای سیستم هـای داده‌ای (CODASYL) توسطCharles Bachman ارائه شد. در سال 1971 مجددا مطـرح شـد و اسـاس کار پایگاه داده‌ای قرار گرفت و در اوایل دهه 80 با ثبت آن درسازمان بین المللی استانداردهای جهانی یا ISO به اوج رسید.

مدل شبکه‌ای (database model) بر پایه دو سازه مهم یعنی مجموعه ها و رکورد ها ساخته می‌‌شود و برخلاف روش سلسله مراتبی که از درخت استفاده می‌‌کند، گـراف را به کار می‌‌گیرد. مزیت این روش بر سلسله مراتبی این است که مدل های ارتباطی طبیعی بیشتری را بین موجـودیت هـا فراهـم می‌‌کند. الی رغم این مزیت ها به دو دلیل اساسی این مدل با شکست مواجه شد: اول اینکه شرکت IBM بـا تولید محصـولات IMS و DL/I که بر پایه مدل سلسله مراتبی است این مدل را نادیده گرفت. دوم اینکه سرانجام مدل رابطه‌ای (relational model) جای آن را گرفت چون سطح بالاتر و واضح تر بود. تا اوایل دهـه 80 بـه علـت کـارایی رابـط هـای سطح پایین مدل سلسله مراتبی و شبکه‌ای پیشنهاد می‌‌شد که بسیاری از نیاز های آن زمان را برطـرف می‌‌کـرد. اما با سـریعتر شـدن سخت افزار به علت قابلیت انعطاف و سودمندی بیشتر سیستم های رابطه‌ای به پیروزی رسیدند.

رکورد ها در این مدل شامل فیلد هایی است (ممکـن اسـت همچـون زبـان کوبول (COBOL) به صورت سلسله مراتب اولویتی باشد). مجموعه ها با ارتباط یـک بـه چنـد بیـن رکورد ها تعریف می‌‌شود:یـک مالک و چند عضو عملیات های مدل شبکه‌ای از نوع هدایت کننده است: یک برنامه در موقعیت جـاری خـود باقـی می‌‌ماند و از یک رکورد به رکورد دیگر می‌‌رود هر گاه که ارتباطی بین آنها وجود داشته باشد. معمولا از اشاره‌گرها(pointers) برای آدرس دهی مستقیم به یک رکورد در دیسک استفاده می‌‌شود. با این تکنیـک کارایـی بـازیابی اضـافه مـی‌‌شـود هر چند در نمایش ظاهری این مدل ضروری نیست .

3-4-1 مدل رابطه ای
مدل رابطـه ای (relational model) در یـک مقـاله تحصیلـی توسـط E. F. Codd در سـال 1970 ارائه گشت. این مدل یک مدل ریاضیاتی است که با مفاهیمی چون مستندات منطقی (predicate logic) و تئوری مجموعه ها (set theory) در ارتباط اسـت. محصـولاتی همچون اینگرس،اراکل، DB2 وسرور اس‌کیوال (SQL Server) بر این پایه ایجاد شده است. ساختار داده ها در این محصولات به صورت جدول است با این تفاوت که می‌‌تواند چند سطر داشته باشد.به عبـارت دیگر دارای جداول چـند گانه است که به طور صریح ارتباطات بین آنها بیان نمی‌شود و در عوض کلید هایی به منظور تطبیق سطر ها در جداول مختلف استفاده می‌‌شود. به عنوان مثال جدول کارمندان ممکن است ستونی به نام "موقعیت" داشته باشد که کلید جدول موقعیت را با هم تطبیق می‌‌دهد.

4-4-1 پایگاه داده‌های چند بعدی
پایگاه داده‌هـای رابطـه‌ای توانسـت به سرعت بازار را تسخیر کند، هرچند کارهایی نیز وجود داشت که این پایگاه داده‌ها نمی‌توانست به خوبی انجام دهد. به ویژه به کارگیری کلیدها در چند رکورد مرتبط به هم و د ر چند پایگـاه داده مشترک، کندی سیستم را موجب می‌شد. برای نمونه برای یافتن نشانی کاربری با نام دیویـد، سیستـم رابطه‌ای باید نام وی را در جدول کاربر جستجو کند و کلید اصـلی (primary key ) را بیابد و سپس در جدول نشانـی‌ها، دنبال آن کلید بگردد. اگر چه این وضعیت از نظر کاربر، فقط یـک عملیـات محسوب، امـا به جستجـو درجـداول نیازمند است که این کار پیچیده و زمان بر خواهد بود. راه کار ایـن مشکـل ایـن اسـت کـه پایگاه داده‌ها اطلاعات صریح درباره ارتباط بین داده‌ها را ذخیره نماید. مـی‌توان بـه جای یافتن نشانی دیوید با جستجو ی کلید در جدول نشانی، اشاره‌گر به داده‌ها را ذخـیره نمـود. در واقـع، اگـر رکـورد اصـلی، مالک داده باشد، در همان مکان فیزیکی ذخیره خواهد شد و از سوی دیگر سرعت دسترسی افزایش خواهد یافت.چنین سیستمـی را پایگـاه داده‌هـای چند بعدی می‌نامند. این سیستم در هنگامی که از مجموعه داده‌های بزرگ استفاده می‌شود، بسیار سودمند خواهد بود. از آنجاییکه این سیستم برای مجموعه داده‌های بزرگ به کار می‌رود،هیچگاه در بازار به طور مستقیم عمومیت خواهد یافت.

5-4-1 پایگاه داده‌های شیء
اگر چه سیستم‌های چند بعدی نتوانستند بازار را تسخـیر نمـایند، امـا به توسعـه سیستم‌های شیء منجر شدند. این سیستم‌ها که مبتنی بر ساختار و مفاهیم سیستم‌های چند بعدی هستند،بـه کاربر امکان می‌دهـند تـا اشیاء را به طور مستقیـم در پایگـاه داده‌هـا ذخیـره نمـاید. بدیـن ترتیب سـاختار برنامه نویسی شیء گرا (object oriented ) را می‌توان به طور مستقیم و بدون تبدیل نمودن به سایر فرمت‌ها، در پایگاه داده‌ها مورد استفاده قرار داد. این وضعیت به دلیل مفاهیم مالکیـت (ownership) در سیستـم چند بعدی، رخ می‌دهد. در برنامه شیء گرا (OO)، یک شیء خاص "مالک " سایر اشیاء در حافظـه اسـت، مثلا دیوید مالک نشانی خود می‌باشد. در صورتی که مفهوم مالکیت در پایگاه داده‌های رابطه‌ای وجود ندارد.

5-1 ویژگی‌های سیستم مدیریت پایگاه داده‌ها
پس از این مقدمه به توصـیف سیستـ مدیریت پایگاه داده‌ها می‌پردازیم. سیستم مدیریت پایگاه داده‌ها، مـجموعه‌ای پیچیده از برنامه‌های نرم‌افزاری است که ذخیره سازی و بازیابی داده‌های (فیلدها، رکوردها و فایل‌ها) سازمان را در پایگاه داده‌ها، کنترل مـی‌کند. این سیستم، کنترل امنیت و صحت پایگاه داده‌ها را نیز بر عهده دارد. سیستم مدیریت پایگاه داده‌ها، درخواست‌هـای داده را از برنـامـه مـی‌پذیرد و به سیستم عامل دستور می‌دهد تا داده‌ها ی مناسب را انتقال دهد. هنگامی که چنین سیستمی مورد استفـاده قـرار می‌گیرد، اگر نیازمندیهای اطلاعاتی سپازمانی تغییر یابد، سیستـم‌های اطلاعاتی نیز آسانتر تغییر خواهند یافت. سیستم مذکور از صحت پایگاه داده‌ها پشتیبانی می‌کند . بدین ترتیب که اجازه نمی‌دهد بیش از یک کاربر در هر لحظه، یک رکورد را به روز رسانی کند . این سیستم رکوردهای تکراری را در خارج پایگاه داده‌ها نگاه می‌دارد. برای مثال ، هیچ دو مشترک با یک شمـاره مشتـری ، نمی‌توانند در پایگاه داده‌ها وارد شوند. این سیستم روشی برای ورود و بـه روز رسـانی تعامـلی پـایگـاه داده‌هـا فراهم می‌آورد. یک سیسـتم اطلاعـات کسـب و کـار از موضوعاتی نظیر (مشتریان، کارمندان، فروشندگان و غیره) و فعالیت‌هایی چون (سفارشات، پرداخت‌ها، خریدها و غیره) تشکیـل شـده اـست.

طراحی پایگاه داده‌ها، فرایند تصمیم گیری درباره نحوه سـازماندهی این داده‌ها در انواع رکوردها و برقراری ارتباط بیـن رکـوردهاست.سیستـم مـدیریت پـایگاه داده‌هـا می‌تواند ساختار داده‌ها و ارتباط آنها را در سازمان به طور اثر بخش نشان دهد. سه نوع مدل متداول سازمانی عبارتند از: سلسله مراتبی، شبکه‌ای و رابطه‌ای. یک سیستم مدیریت پایگاه داده‌ها ممکن است یک، دو یا هر سه روش را فراهم آورد. سرورهای پایگاه داده‌ها ، کامپیوترهایی هستند که پایگـاه داده‌هـای واقعـی را نگـاه مـی‌دارنـد و فقـط سیستـم مدیریــت پایگـاه داده‌هـا و نرم‌افزار مربـوطه را اجرا می‌کنند. معمولا این سرورها رایانه‌های چند پردازنده‌ای با آرایه‌های دیسک RAID برای ذخیره سازی می‌باشند.

6-1 فهرست سیستم‌های متداول مدیریت دادگان
معروف‌ترین این نرم‌افزارهای مدیریت دادگان‌ها می‌توان به چند نمونه زیر اشاره کرد:

1.Oracle
2.Microsoft SQL Server
3.MySQL
4.PostregSQL
5.DB2
6.Microsoft Access
که پروژه ای که در ادامـه مـورد بررسـی قرار می گیرد بـا استفـاده از بـانک اطلاعاتـی Microsoft Access تهیه شده است.

بخش 2: معرفی پروژه

1-2 عنوان پروژه:

بانک اطلاعاتی تجهیزات آزمایشگاه کنترل نیروگاه طوس

آزمایشگـاه کنتـرل نیروگـاه طـوس وظـیفه تسـت ،تـعمیـر و نـگهداری از تجهیزات کنترلی بکار رفته در قسمت های مختلـف نیروگـاه طـوس را به عـهده دارد؛ دردوره تعـیرات اساسی واحد های نیروگاه این آزمایشگاه وظیفه بررسی و تنظیم این تجهیزات را بر اسـاس جـزوات مدونی کـه نحـوه تنظیـم هرتجهیز را مشخص نموده است بر عهده دارد.

نحـوه عمـلکرد بدیـن صـورت است که هر دستگاهی دارای کد خاصـی است که تنظیم آن در جزوه دستورالعمل با توجه به کد آن مشخص شده است؛ که فرد باید با توجه به کد دستگاه در جزوه نحوه تنظیم آن را بیابد و مـورد استفاد قرار بدهد. طبیعتاً این روش دستیابی به اطلاعات تجهیزات را در طـی مدت تعمیرات اساسی کـند می کـند

و متعاقباً روند تعمیرات اساسی را با مشکل مواجه می سازد.

هدف از ایجاد بانک اطلاعات تجهیزات تسریع روند دسترسی به اطلاعات هر تجهیز می باشد.

2-2 مفاهیم اولیه بکار رفته در پروژه

1-2-2 تجهیز :

هر دستگاهی که در آزمایشگاه تست وبررسی و تنظیم میشود،یک تجهیز خاص است.

2-2-2 کد Aks :

شماره مشخصه هر تجهیز که با توجه به آن اطلاعات مورد بازیابی قرار می گیرد.

3-2-2 لیست Mkb :

لیستـی کـه در آن تنظیمـات پیـش فرض هـر تجهیز آورده شده است و هر تجهیز با توجـه بـه شمـاره Aks خود دارای ردیف خاصی در لیست می باشد.

بخش3 : تحلیل ساختار بانک اطلاعاتی

در این بخش ساختار بانک اطلاعاتی از جمله : جداول، ارتباط بین آنها،فرمهای بکار رفته ،query های مورد

استفاده و کدهای Visual basic بکار رفته در بانک مورد بررسی قرار می گیرد.

1-3 ساختار جداول:

1-1-3 جدول Grp

این جدول به منظور تعیین رده های تجهیز طراحی شده،از جمله این رده ها می توان از ترانسمیترها،سوئیچها و

نام برد.(شکل1-3)

شکل 1-3

Properties

DateCreated: 2006/10/22 07:19:16 ق.ظ DefaultView: Datasheet

NameMap: Long binary data OrderByOn: False

Orientation: Left-to-Right RecordCount: 5

Updatable: True

Columns

Name Type Size

grpID Long Integer 4

grpname Text 50

Relationships

grpInstrument

grp Instrument

grpID 1 ¥ groupID

صفات: Enforced; Cascade Updates; Cascade Deletes

نوع ارتباط: One-To-Many

grpsubgrpname

grp subgrpname

grpID 1 ¥ grp

صفات: Enforced; Cascade Updates; Cascade Deletes

نوع ارتباط: One-To-Many

2-1-3 جدول Instrument

از این جدو.ل برای نگهداری مشخصات تجهیز استفاده می شود.(شکل 2-3)

شکل 2-3

Properties

DateCreated: 2006/10/22 07:19:16 ق.ظ DefaultView: Datasheet

NameMap: Long binary data OrderByOn: True

Orientation: Left-to-Right RecordCount: 17

Updatable: True

Columns

Name Type Size

InsID Long Integer 4

groupID Long Integer 4

subgrpID Long Integer 4

Ins_name Text 50

Aks_code Text 50

tech_spcification Memo -

local_code Text 50

existance Long Integer 4

details Anchor -

offering_comp Text 50

filepath Text 250

Relationships

grpInstrument

grp Instrument

grpID 1 ¥ groupID

صفات: Enforced; Cascade Updates; Cascade Deletes

نوع ارتباط: One-To-Many

subgrpnameInstrument

subgrpname Instrument

subgrpID 1 ¥ subgrpID

صفات: Enforced; Cascade Updates; Cascade Deletes

نوع ارتباط: One-To-Many

3-1-3 جدول List

این جدول حاوی بخشی از اطلاعات لیست Mkb برای هر تجهیز میباشد و هر تجهیز در این جدول دارای ردیف خاصی است.(شکل 3-3)

شکل 3-3

Properties

DateCreated: 2006/10/23 08:34:35 ق.ظ DefaultView: Datasheet

NameMap: Long binary data OrderByOn: False

Orientation: Left-to-Right RecordCount: 2316

Updatable: True

Columns

Name Type Size

ردیف Text 255

نام دستگاه Text 255

مشخصات فنی Text 255

کاربرد Text 255

AKS کد شناسائی Text 255

اندازه گیری باره Text 255

دامنه تنظیم Text 255

نقطه تنظیم Text 255

نوع دستگاه/شرکت سازنده Text 255

4-1-3 جدول 'Sheet1 (ELC

این جدول حاوی بخش دیگر از اطلاعات لیست Mkb برای هر تجهیز میباشد و هر تجهیز در این جدول دارای ردیف خاصی است.(شکل 4-3)

شکل 4-3

Properties

DateCreated: 2006/10/23 12:19:09 ب.ظ DefaultView: Datasheet

NameMap: Long binary data OrderByOn: False

Orientation: Left-to-Right RecordCount: 864

Updatable: True

Columns

Name Type Size

ردیف Double 8

کُد ابزار Text 255

محل کارت Text 255

شماره کارت Text 255

کاربرد کارت Text 255

مقدار ورودی Text 255

سیگنال ورودی Text 255

تریشولد ورودی Text 255

مقدار خروجی Text 255

سیگنال خروجی Text 255

تریشولد خروجی Text 255

5-1-3 جدول Subgrpname

این جدول به منظور تعییـن زیـر رده هـای تجهیـز طراحـی شده و بـرای هـر ردیف در جدول Grp زیر رده های خاصی وجود دارد.(شکل 5-3)

شکل 5-3

Properties

DateCreated: 2006/10/22 07:19:16 ق.ظ DefaultView: Datasheet

NameMap: Long binary data OrderByOn: False

Orientation: Left-to-Right RecordCount: 7

Updatable: True

Columns

Name Type Size

subgrpID Long Integer 4

grp Long Integer 4

subgrpname Text 50

Relationships

subgrpnameInstrument

subgrpname Instrument

subgrpID 1 ¥ subgrpID

صفات: Enforced; Cascade Updates; Cascade Deletes

نوع ارتباط: One-To-Many

grpsubgrpname

grp subgrpname

grpID 1 ¥ grp

صفات: Enforced; Cascade Updates; Cascade Deletes

نوع ارتباط: One-To-Many

6-1-3 جدول tblDatabases

این جدول نام و مسیر بانک اطلاعاتی را جهت استفاده ماژول Backup نگهداری می کند.(شکل 6-3)

شکل 6-3

Properties

DateCreated: 2006/10/22 07:19:17 ق.ظ

LastUpdated: 2006/10/22 11:45:16 ق.ظ OrderByOn: False

RecordCount: 14 Updatable: True

Columns

Name Type Size

DBId Long Integer 4

DatabaseName Text 50

FolderPath Text 255

7-1-3 جدول tblObjects

این جدول اطلاعاتی راجع عملیت پشتیبان گیری از جمله اجزایی که عملیات پشتیبان گیری از آنها انجام شده یا

اجزایی که باید از آنها پشتیبان گرفته شود و همچنین تاریخ آخرین عملیات را نگهداری میکند.(شکل 7-3)

شکل 7-3

Properties

DateCreated: 2006/10/22 07:19:17 ق.ظ

LastUpdated: 2006/10/22 11:45:16 ق.ظ OrderByOn: False

RecordCount: 1703 Updatable: True

Columns

Name Type Size

objectID Long Integer 4

DBId Long Integer 4

ObjectType Long Integer 4

ObjectName Text 100

RevisionNumber Integer 2

LastBackupTimeStamp Date/Time 8

BackupRecommended Yes/No 1

LastUpdated Date/Time 8

بانک اطلاعاتیپایگاه داده‌هامدل شبکه ای(Network)

ایمنی و ایزو

بشر از زمانی که خود را شناخته ، در پی تلاش و فعالیت بوده و طبیعتاً در مسیر زمان تحولاتی را پشت سر گذاشته است اختراع ابزارهای مختلف و تطوّر و تکمیل این ابزار یکی از مهمترین عوامل تحول در چگونگی زندگی انسان است زمانی ابزار سنگی مورد استفاده قرار می گرفت و بعداً با پیرایش آهن و سایر فلزات، ابزار فلزی جایگزین آن شد و تا موقعی که آن ابزار جز با نیروی ع

دسته بندی	سایر برنامه ها
بازدید ها	1
فرمت فایل	doc
حجم فایل	127 کیلو بایت
تعداد صفحات فایل	112

فروشنده فایل

کد کاربری 8044

تمام فایل ها

فهرست مطالب:

فصل اول: ایمنی و ایزو

1-1 تاریخچه ایمنی و حفاظت شخصی

1-2 ایمنی و حفاظت در مقابل آتش سوزی

1-3 احتراق

1-4 طبقه بندی آتش

1-5 عوامل ایجاد کننده آتش

1-6 طریقه خاموش کردن آتش

1-7 روش های پیشگیری از آتش سوزی

1-8 سازمان حفاظت و ایمنی در مقابل حریق

1-9 انفجار

1-10 گروه های اطفا حریق

1-11 اطلاعات ایمنی مواد مصرفی در واحد آزمایشگاه

1-12 آشنایی با سازمان جهانی استاندارد (ایزو)

1-13 ISO 9000

1-14 ISO 14000

فصل دوم: پتروشیمی اراک

2-1 پتروشیمی اراک در یک نگاه

2-2 هدف

2-3 سهامداران

2-4 تولیدات

2-5 تاریخچه و انگیزه احداث

2-6 اهمیت تولیدات مجتمع

2-7 خوراک مجتمع

2-8 نیروی انسانی

2-9 مصارف تولیدات مجتمع

2-10 موقعیت جغرافیایی

2-11 حفظ محیط زیست

2-12 امکان و امکانات رفاهی

2-13 واحدهای مجتمع

2-14 دست اوردهای مهم مجتمع

2-15 محصولات مجتمع پتروشیمی

فصل سوم: بررسی و خواص استیک اسید و روش های تولید و تخلیص آن

3-1 بررسی خواص استیک اسید

3-2 خواص فیزیکی

3-3 خواص شیمیایی

3-4 روش های تولید

3-4-1 تهیه استیک اسید به روش اکسیداسیون استاندارد

3-4-2 تهیه استیک اسید به روش اکسیداسیون بوتان یا نفت در فاز مایع

3-4-3 تهیه استیک اسید به روش کربینلاسیون فتانول

3-5 نمایی از روش های جدید سنتز

3-6 تخلیص استیک اسید

3-7 حمل و نقل

فصل چهارم: شرح برولس استالدهید و استیک اسید

4-1 شرح مختصر عملیات تولید استالدهید

4-1-1 بخش واکنش

4-1-2 بخش تقطیر

4-1-3 واحد احیا کاتالیست

4-1-4 اساس شیمی برولس

4-1-5 شرح عمومی برولس

4-2 شرح شیمیایی پرولس استیک اسید

4-2-1 شرح عمومی واکنش

4-2-2 بخش واکنش

4-2-3 بخش تقطیر

4-2-4 بارگیری محصول

4-2-5 سیستم کنفرانس

4-2-6 سیستم آب خنک کن

4-3 روش نمونه گیری از واحدهای استیک اسید و استالدهید و وینیل استات

فصل پنجم: مشخصات دستگاه های مورد استفاده در آزمایشگاه واحد استیک اسید و طریقه کایبراسیون آنها

5-1 لیست دستگاه های موجود در آزمایشگاه استیک اسید

5-2 کالیبراسیون دستگاه DR-2000

5-3 کالیبراسیون دستگاه تیتروپروسسور مدل 682

5-4 روش تعیین تیتر محلول دستگاه کارل فیشر مدل 701

5-5 کالیبراسیون دستگاه دانسیتی متر مدل METTLERDE 40

فصل ششم: بخش تجربی و آزمایش های مربوط به آزمایشگاه استیک اسید

6-1 روش اندازه گیری آهن در استیک اسید خالص

6-2 روش اندازه گیری استیک اسید با استفاده از نقطه انجماد

6-3 روش اندازه گیری مقدار آب در نمونه های استیک و وینیل استات و استاموئسد خالص

6-4 روش اندازه گیری رنگ در نمونه های استیک اسید و وینیل استات

6-5 روش اندازه گیری Cu⁺ در محلول کاتالیست استالدهید

6-6 روش اندازه گیری Cu ²⁺ و مس کل در محلول کاتالیست استالدهید

6-7 روش اندازه گیری پالاریم در محلول کاتالیست استالدهید

6-8 روش اندازه گیری مواد باقی مانده در محلول کاتالیست گرم استالدهید

6-9 روش اندازه گیری Cl^- در محلول آبی

6-10 روش اندازه گیری منگنز

6-11 روش اندازه گیری اسید فرمیک در استیک اسید

6-12 روش اندازه گیری sp-Gr استیک اسید ناخالص و دانتیر وینیل استات خالص

فصل اول

ایمنی و ایزو

1-1 تاریخچه ایمنی و حفاظت شغلی

بشر از زمانی که خود را شناخته ، در پی تلاش و فعالیت بوده و طبیعتاً در مسیر زمان تحولاتی را پشت سر گذاشته است. اختراع ابزارهای مختلف و تطوّر و تکمیل این ابزار یکی از مهمترین عوامل تحول در چگونگی زندگی انسان است. زمانی ابزار سنگی مورد استفاده قرار می گرفت و بعداً با پیرایش آهن و سایر فلزات، ابزار فلزی جایگزین آن شد و تا موقعی که آن ابزار جز با نیروی عضلانی انسان حرکت نمی کرد، ابزار دستی اساسی ترین عنصر تولید بوده است. لیکن با ابداع کشاورزی و دامداری ، آغاز شهر نشینی و گسترش شهرها ، اختراع ماشین آلات و تجلی عصر ماشین ، انقلابی بس عظیم در گسترش فعالیت های انسانی پدیدار شد.

تا اواخر قرن هجدهم میلادی ماشین در امر تولید وارد نشده بود و کارگر مهمترین عامل به شمار می رفت و صنعتگران و صاحبان فنون مختلف با وسایل و ابزار تولید که متعلق به خودشان بود، در خانه ها، دکان ها یا کارگاه های کوچک خود به امر تولید مصنوعات و فروش آنها اشتغال داشته اند. ابزار، ادوات و وسایل تولید بسیار ساده و ابتدایی بود و روش های قدیمی و ساده در امر تولید به کار می رفت و ناچار بازده کارگزان کم بود. بنابراین محصولات تولید شده نمی توانست جوابگوی احتیاجات و نیازهای روز افزون مردم جوامع مختلف باشد.

در نتیجه انقلاب صنعتی و اختراع و تکامل ماشین های تولید جدید، محیط کار از خانه ها و کارگاه های کوچک به کارخانه ها کشانده شده و صنعت چهره جدیدی به خود گرفت. بر تعداد کارگران کارخانه ها نیز روز به روز اضافه شد و کشاورزان روی به صنایع آورند. در شرایط و روش های کار بهبود حاصل شد و شیوه های تولید انبوه به وجود آمد و در عین حال روش های تولید پیچیده شد و کارگران بر اثر کار با ماشین آلات و ابزار صنعتی ونیز مواد شیمیایی روز به روز در معرض خطرهای جدیدی قرار گرفتند. در واقع صنایع کاربر به صنایع سرمایه بر تبدیل شدند. افزایش حوادث در محیط های صنعتی ، دولت های ممالک مختلف را تحت فشار افکار عمومی و افراد دلسوز و مصلحین و خیراندیشان جامعه قرار داد، به نحوی که برای ایمنی و حفاظت فنی تدابیری اتخاذ گردید و اصولاً نهضتی به نام نهضت و جنبش پیشگیری از حوادث و حمایت از نیروی نیروی انسانی ایجاد شد و به سرعت و شدت توسعه یافت. در مورد شرایط ، ساعات و کلاً روابط کار هم تلاش هایی صورت پذیرفت و حقوق کارگران محترم شناخته شد.

از سال 1839، در پرولس اولین تدابیر مربوط به ایجاد یک نظام بازرسی در کارخانه ها و استخدام افراد جوان، به موجب مقررات آئین نامه ای اتخاذ و تصویب شد.

در حدود سال 1840 کشورهای اروپائی، از جمله دانمارک و سویس، دارای قوانینی در خصوص کارخانه ها بودند. مع ذلک نظام های واقعی موثر بازرسی کارخانه ها به وجود آمد و اصول استاندارد های مربوط به حفاظت و بهداشت به اجرا در آمد.

قوانین مشابهی هم در سال 1888 در ایالت اوهایو و در سال 1891 در میسوری و در سال 1896 در رود آیلیز تصویب شد.

اهمیت و پیچیدگی روز افزون صنعت در کشورهای غربی، که در آنها ادارات بازرسی کار موظف به اجرای قوانین مربوط به حفاظت بودند، این ضرورت را به وجود آورد که به کارمندان این ادارات عده ای کارشناس واجد خصوصیات لازم ، برای حل مسائل ناشی از حفاظت کار، افزوده شود براثر کمک متخصصین طب، برق، شیمی و سایر رشته ها ، بازرسان کار امروزه قادر هستند که نقش مشاورین فنی را بازی کنند و کار فرمایان و کارگران بتوانند به آنان مراجعه نمایند. بدین ترتیب بازرسان کار می توانند بیشتر از موقعی که نقش کارمندان ساده مسوول اجرای مقررات قانون را ایفا می نمودند ، در بهبود وضع حفاظت در کارگاه ها کمک نمایند.

در کشورهای متحده آمریکا ، تعداد ایالت هایی که قوانینی در خصوص مسوولیت کار فرمایان ، در صورت بروز حوادث ناشی از کار، وضع می نمایند. مرتباً افزایش می یابد و این مسوولیت به تدریج به عهده شرکت های بیمه واگذار می گردد. این شرکت ها، بازرسانی به منظور نظارت بر اجرای تدابیر حفاظتی در کارگاه های بیمه شده استخدام می نمایند و بدین ترتیب فعالیت آنها در زمینه پیشگیری از حوادث گسترش می یابد.

سازمان بین المللی کار در حقیقت یکی از قدیم ترین موسسات بین المللی است که گرچه پس از اولین جنگ جهانی ایجاد شد، بعد از جنگ جهانی دوم نیز هم چنان پا بر جا باقی ماند و در سال 1946 به صورت یکی از سازمان های تخصصی وابسته به سازمان ملل متحد در آمد.

برخی وظایف سازمان بین المللی کار در کنفرانس که در سال 1944 در فیلادلفیا تشکیل شد، به شرح زیر است:

1- اشتغال تام و بالابردن سطح زندگی

2- بهکار گماردن کارگران در مشاغلی که رضایت خاطره کاردانی و مهارت خویش را در انها ابزار و تا حد امکان به تامین رفاه و آسایش عمومی خدمت کنند.

3- حمایت کافی و کامل از زندگی و سلامت کارگران در کلیه مشاغل

4- حمایت از کودکان و مادران

5- حمایت از تامین غذا و مسکن مناسب و وسایل تفریحی و فرهنگی

6- بهبود امور حفاظت و بهداشت در محیط کار ، جلوگیری از امراض و حوادث ناشی از کار و کنترل خطرهای محیط

7- تعیین محتوای شغل

1-2 ایمنی و حفاظت در مقابل آتش سوزی

آتش سوزی یکی از خطرناک ترین پدیده هایی است که خسارت جانی و مالی زیادی بوجود می آورد . در بررسی آمارها و علل آتش سوزی ها ی کشور های مختلف صنعتی چنین نتیجه گرفته شده است که قریب 75 الی 80 درصد آتش سوزی ها قابل پیش بینی و پیشگیری می باشند و چنانچه علاج واقعه قبل از وقوع گردد، قریب از خسارات سالیانه ناشی از حریق کاسته می شود که رقم بسیار قابل توجهی است و برای بقیه باید به موثرترین ادوات و تجهیزات آتش نشانی مجهز شد.

در اغلب اوقات هر حریقی با یک شعله یا جرقه کوچک آغاز می شود که اگر فوراً کشف شود ، حتی می توان با یک خاموش کننده دستی آن را مهار و خاموش کرد . لازمه این کار، آشنایی با انواع خاموش کننده ها و همچنین طرز نگهداری و استفاده از آنهاست.

1-3 احتراق (ایجاد آتش):

احتراق عبارت است از ترکیب سریع اکسژن با مواد سوختنی است و چون بیشتر موادی که انسان با آن سر و کار دارد دارای کربن است (یعنی ترکیبی از مقداری آب و انیدرید کربنیک ) چنانچه سرعت عمل و حرارت کم باشد ، ترکیب آن با فلزات به صورت زنگ زدگی در می آید. احتراق وقتی بوجود می آید که جسم (مایع یا جامد)، بر اثر سوختن همان گاز است. ادامه آتش سوزی بستگی به تامین حرارت دارد و در غیر این صورت آتش خاموش می شود.

بطور خلاصه ، برای آنکه عمل احتراق صورت گیرد باید اکسژن با ماده ترکیب شود و در این عمل حرارت نقش میانجی را ایفا می کند. برای اینکه این ترکیب ادامه پیدا کند باید اکسژن (هوا) و حرارت مداوماً به محیط عملیات رسانده شود و به این ترتیب – حرارت و ماده موجب بروز آتش سوزی می باشد. شرکت این سه عمل در فعل و انفعالات زنجیره ای تولید آتش که به صورت یک مثلث نشان داده می شود. این مثلث در تمام نقاط جهان به نشانه سمبل آتش شناخته شده است. نتیجه فعالیت های این سه عامل آتش سوزی، گرمای زیاد و دودهای تند و غلیظ ، و گازهای مسموم کننده است.

1-4 طبقه بندی آتش:

با توجه به ماده سوختنی ، عمدتاً انواع آتش ها را به چهار نوع به شرح زیر تقسیم می کنند. آن گاه با توجه به انواع چهارگانه حریق ها ، برای خاموش کردن آنها ، وسایل و مواد لازم را بکار می برند:

1- نوع اول که به آن آتش های خشک گفته می شود، آتش هایی است که پس از آتش سوزی از خود خاکستر بر جای می گذارند. مانند : چوب ، مقوا ، پارچه ، ذغال و امثالهم (نوع A).

2- نوع دوم آتش هایی که از خود خاکستر باقی نمی گذارند. مانند آتش های حاصل از مایعات قابل اشتعال ، مثل : مواد نفتی ( بنزین ، نفت ، گازوئیل و مازوت و ....) الکل ، روغن های صنعتی، رنگ هات و غیره (نوع B).

3- آتش های وسایل ، آلات و ادوات برقی (نوع C).

4- نوع چهارم آتش هایی هستند که از سوختن فلزات قابل اشتغال ( مانند : منیزیم ، پتاسیم ، آلومینیم و غیره) بوجود می آیند(نوع D).

1-5 عوامل ایجاد کننده آتش:

برای آنکه آتش به وجود آید همان طور که قبلاً توضیح داده شد، سه عامل ضروری است:

1- مواد قابل اشتغال

2- حرارت

3- هوا (اکسیژن)

از تشکیل این سه عامل ، مثلثی به نام مثلث آتش بوجود می آید. بدون اکسیژن هیچ چیز نمی سوزد و بدون مواد سوختنی و بدون حرارت ، آتش بوجود نمی آید. اگر یکی از این عامل ها موجود نباشد حریق ایجاد نمی شود.

برای پیش گیری از حریق باید کم و بیش یکی از عناصر را نابود ساخت. در تمام آتش سوزی ها دو عامل اکسیژن و مواد قابل اشتغال یقیناً موجود است، پس باید بر سومین عامل یعنی حرارت ، دقیقاً نظارت کرد، تا زا یک درجه پا فراتر ننهد.

حرارت به سه طریق به نقاط دیگر سرایت می کند:

1- روش مستقیم یا انتقال حرارت(هدایتی) – حرارت از طریق هوا از محلی به محل دیگر منتقل می شود، مانند حرارت بخاری، رادیاتور و سیستم حرارت مرکزی.

2- روش مستقیم یا انتقال حرارت (هدایتی) – حرارت از طریق اجسام غیر عایق (هادی حرارت) مانند میله آهنی، جریان و هدایت مستقیم پیدا می کند.

3- روش تشعشع حرارتی ( امواج حرارتی) – حرارت در عین داشتن شعله، دارای موج تشعشع است و مانند نور در هوا منتشر می شود و امواج حرارتی ، مستقیماً ا زنقطه ای به سایر نقاط منتقل می شوند، مانند ذره بین که امواج حرارتی خورشید را در یک نقطه متمرکز می کند.

1-6 طریقه خاموش کردن آتش

همانطور که قبلاً گفته شد، برای آنکه آتش سوزی رخ دهد، سه عامل هوا، حرارت و ماده سوختنی در یک جا لازم است . حال آگر به روشی بتوان فقط یک عامل از این عوامل را از محیط عملیات خارج نمود، ارتباط سه عامل قطع و آتش خاموش خواهد شد. برای خاموش کردن آتش های طبقه بندی شده ، روش های زیر به کار برده می شود.

1- طبقه A: بهترین طریقه جهت اطفا حریق های طبقه A که از سوختن مواد قابل اشتغال خاکسترزا بوجود می آیند. از بین بردن ضلع حرارت مثلث آتش و استفاده از روش سرد کردن می باشد، که اقتصادی ترین و سریعترین عامل ، استفاده از آب است. آب تا خاموشی کامل آتش باید مداوماً جریان داشته باشد.

2- طبقه B: مناسب ترین و بهترین طریقه جهت اطفا حریق های طبقه B که بر اثر احتراق مایعات قابل اشتغال بوجود می آیند و هیچ گونه خاکستری ندارد، از بردن ضلع اکسیژن مثلث آتش، یعنی خفه کردن می باشد. در این نوع آتش ها از کپسول های پودر گاز ئیدروکربوهای هالوژنه ، کف ها و سایر روش های خفه کردن، مانند استفاده از ماسه و شن و پتو و .... می توان استفاده کرد.

3- طبقه C: بهترین طریقه جهت خاموش کردن آتش سوزی های برقی ، طریقه قطع اکسیژن مثلث آتش به وسیله خفه کردن می باشد. در این طبقه از آتش سوزی ها اصولاً آب قابل استفاده نمی باشد و بهترین نوع کپسول های مورد استفاده ، کپسول گاز co2 و ئیدروکربورهای هالوژنه می باشد و از کف نمی توان استفاده کرد. البته از وسایل دیگر خفه کردن ، مانند شن و ماسه یا پتوی خشک می توان استفاده کرد. باید توجه نمود که قبل از هر گونه اقدام جهت خاموش کردن آتش، لازم است که جریان برق قطع شود.

4- طبقه D : جهت خاموش کردن آتش فلزات قابل اشتغال از کپسول های مخصوص که بستگی به نوع فلز دارد ، استفاده می گردد.

باید توجه داشت برای هر نوع آتش، از خاموش کننده خاص آن باید استفاده شود تا موثر باشد.

1-7 روش های پیشگیری از آتش سوزی:

روش های پیشگیری از آتش سوزی بطور کلی عبارتند از:

1-7-1 وضعیت ساختمانی و تاسیساتی:

حفاظت در مقابل آتش سوزی باید ابتدا از طریق ساختمان بنا تامین گردد. مکان های صنعتی بایددر برابر آتش دارای مقاومت کافی باشند. و مخاطرات مربوط به عملیاتی که در آنها انجام می گیرد، ملحوظ گردد. ساختمان باید طوری باشد که بنا به آسانی آتش نگیرد و آتش به طریق افقی و عمودی از طریق دیوارها و کف قسمت ها و درها و محل کار گذاشتن آسانسورها و پلکان و وسایل تهویه و غیره در آن سرایت ننماید. درهای خروجی یک ساختمان بسیار با اهمیت است و ضوابط کلی که در این خصوص باید رعایت نمود عبارتند از:

1- هر بخش از ساختمان باید نزدیک به یک در خروجی مجزا باشد و هر اندازه خطر حریق بیشتر باشد ، فاصله واحدهای کار نیز تا این در باید کوتاهتر شود.

2- در هر طبقه باید اقلاً دو در (به اندازه کافی بزرگ) وجودداشته باشد و این درها در مقابل شعله و دود محفوظ بوده ، کاملاً از یکدیگر مجزا باشند.

3- پله های چوبی و مارپیچ و آسانسورها و نردبان ها به عنوان در خروجی تلقی نشوند.

4- محل درهای خروجی باید روشن و قابل تشخیص باشد.

5- درهای خروجی باید همیشه آزاد باشند.

6- درهای خروجی و پله های خارجی نباید به حیاط داخلی یا بن بست منتهی شوند.

1-7-2 نصب وسایل اعلام اطفا حریق، چراغ های قرمز چشمک زن و دیتکتورهای حساس به دود و آتش ، در ساختمان ، بر روی دیوارها و سقف ها

1-7-3 تهیه وسایل مناسب اطفا حریق

با توجه به سرمایه های موجود در انبار، باید وسایل کافی اطفا حریق ، اعم از خاموش کننده های آبی ( شامل لوله آب، شیرآب، قرقره و شیلنگ آتش نشانی) ، سطل شن و انواع کپسول های خاموش کننده دستی با در نظر گرفتن چگونگی و نوع حریق( مانند کفی، سودا اسید، پودر گاز، گاز کربنیک – هیدروکربورهای هالوژ«ه) وجود داشته باشد.

1-7-4 اجرای نکات ایمنی

رعایت نکات ایمنی بهترین راه پیشگیری از ایجاد آتش سوزی می باشد.

مواردی از قبیل:

- جدا کردن مواد آتش زا و مواد شیمیایی از سایر اقلام انبارها

- استفاده از تابلوهای اعلام خطر، علائم ، پوسترها، اعلانات و غیره

- استقرار صحیح کالاها در انبارها

- وجود افراد و تشکیلات مناسب برای امور اطفا حریق

- بسته بندی و حمل و نقل کالاهای شیمیایی خطرناک بر طبق اصول و ضوابط خاص.

کارشناسان امور حفاظت معتقدند که برای تاسیسات آتش نشانی و اطفا حریق در یک انبار لازم است به نسبت 2% ارزش متوسط موجودی یک انبار ، سرمایه گذاری شود. البته تنها سرمایه گذاری اولیه برای تاسیسات اطفا حریق کافی نیست و برای اینکه نتیجه موثر و مطلوبی گرفته شود ، لازم است هماهنگ و همگام با آن به نکات مهم دیگری از قبیل آموزش، نوع استفاده ، محل مناسب برای نصب، تعمیرات و نگهداری صحیح این وسایل و تجهیزات نیز توجه شود.

1-8 سازمان حفاظت و ایمنی در مقابل حریق

آنچه تاکنون بررسی شده اقدامات و وسایل کار مورد نیاز به منظور پیشگیری و مبارزه با آتش و آتش سوزی بود، ولی حفاظت در مقابل حریق باسد صنایع بصورت زیر سازماندهی شوند.

1- استقرار سیستم های اعلام خطر و وسایل اطفا حریق

2- آموزش کارکنان برای مبارزه با آتش سوزی و تشکیل گروه های کمک رسانی

3- بازرسی ز کارگاه ها از نظر مخاطرات ایجاد حریق و آزمایش ادواری وسایل اطفا حریق،آژیر ها و سایر اعلام کننده های خطر از نظر اطمینان بر کارایی ها.

4- انجام تمرین های لازم از نظر کیفیت و نحوه استفاده از وسایل اطفا و تخلیه به موقع و سریع ساختمان توسط کارکنان

5- ارتباط با ایستگاه آتش نشانی محل و قرار دادن شماره تلفن های ایستگاه در دسترس همه افراد

1-9 انفجار

انفجار به مفهوم اشتعال یکباره است وحالتی است که انرژی های آزاد شده خیلی سریع و ناگهانی با سرعت و در حداقل زمان ممکن ، خارج شود. اصولاً هر ماده شیمیایی که بر اثر یک محرک خارجی(ضربه – حرارت – الکتریسیته و غیره) تغییر شکل ناگهانی دهد و از حالت جامد یا مایع بصورت گاز تبدیل شود، آن را ماده منفجره می نامند. انفجار ممکن است بر اثر موادی از قبیل منفجره تجارتی یا بر اثر تراکم بخارها و گازها( استیلن ، n بوتیلن ، اکسید کربن ، اتر، هیدروژن سولفوره و متانول) یا گرد و غبارها در هوا ( غبارهای آلی مانند آرد، قند، نشاسته ، و چوب پنبه و گردهای فلزی مانند گرد آلومینیم و منیزیم) بوجود آید.

برای جلوگیری از انفجار و اشتعال گازها، بخارها و گردهای قابل انفجار که از ترکیب آنها با اکسیژن هوا یا سایر گازها انفجار ایجاد می شود، در بدو امر لازم است حتی الامکان از بوجود آمدن و تراکم و تمرکز چنین گازها ، بخارها و گرد ها و ترکیب آنها با یکدیگر در محیط های کار جلوگیری شود. لکن در مواردی که این کار امکان پذیر نباشد، باید از میزان تراکم این گازها ، بخارها و گردها کاسته شده ، در حدی پایین تر از درجه انفجار نگه داشته شود. این کار با استقرار یک سیستم تهویه عمومی ( دستگاه مکنده) انجام پذیر است.

1-10 گروه های اطفا حریق

در هر شیفت کاری باید از افراد آموزش دیده ، گروه یا گروه هایی آماده اطفا حریق باشند. برای این امر چند تیم به شرح زیر لازم است:

1-10-1 تیم یا گروه تامین

وظیفه تیم تامین کنترل محل حادثه می باشد. تیم یا گروه تامین از تجمع بی مورد کارگران و مداخله آنان جلوگیری به عمل می آورد . تیم تامین معمولاً از تعداد مشخصی کارگر انتظامات و آموزش دیده تشکیل یافته است. این تیم می تواند با بازوبندهای انتظامات وارد عملیات شود. این تیم باید در اولین فرصت وقوع آتش را به نزدیکترین مرکز آتش نشانی شهر برای ارسال کمک اطلاع دهد.

1-10-2 تیم یا گروه بهداری

تیم بهداری از تعدادی پزشکیار و کارگزانی که دوره کمک های اولیه را دیده اند تشکیل می شود و با وسایل و امکانات پزشکی مانند آمبولانس ، برانکارد و داروهای کمکی، کمک به مجروحین و مصدومین و مسمومین حادثه را به عهده دارد و در صورت نیاز، آنها را به بیمارستان اعزام می کند. این تیم باید با بازوبند سفید و با علامت کمک وارد عمل شود.

1-10-3 تیم یا گروه تخلیه

تیم تخلیه برای انجام کارهای مربوط به تخلیه اماکن، جلوگیری از توسعه آتش، قطع برق، تخریب در صورت لزوم، دور کردن مواد آتش زا و .... وارد عمل می شود. این تیم به وسایل و لوازم مورد نیاز و با بازوبند زرد عمل می کند.

1-10-4 تیم یا گروه آتش نشانی

این تیم از افراد آموزش دیده ای که کاملاً با چگونگی و طرز کار وسایل و کپسول های آتش نشانی آشنایی کامل دارند، تشکیل می شود و با تجهیزات لازم حفاظتی و با استفاده از وسایل آتش خاموش کن وارد عمل می شود. این تیم با بازوبند قرمز عمل می کند. هر تیم یک سر گروه دارد که عملیات تیم را کنترل و هماهنگ می کند و هر اکیپ نیز یک سرپرست دارد که مسئولیت ایجاد هماهنگی مورد نیاز بین تیم ها به عهده اوست. هر اکیپ باید تمرین های مستقل داشته باشد و زمان اجرای کار و جمع شدن افراد تیم ها و کلیه موارد مورد لزوم آن قدر باید تمرین شود تا به حالت ایده آل برسد

ایمنی و ایزوبخش تقطیربخش تقطیر

بررسی ایثار و شهادت از دیدگاه قرآن

انسان تا وقتی که در خانه و کاشانه خود زندگی می کند، و در کوچه بازار برای تهیه امرار معاش زندگی با مردم سر و کار پیدا می کند، با افکار مختلفی روبرو می شود، که این افکار غالبا در محور مادیات دور می زند گرچه جامعه ی اسلامی ما ایرانیان از یک رشد عقلی و انسانی و اسلامی خاصی برخوردار است که نظریش را در تمام ملتهای جهان کمتر می توان یافت با وجود این چون

دسته بندی	معارف اسلامی
بازدید ها	15
فرمت فایل	doc
حجم فایل	511 کیلو بایت
تعداد صفحات فایل	147

فروشنده فایل

کد کاربری 8044

تمام فایل ها

پیشگفتار

انسان تا وقتی که در خانه و کاشانه خود زندگی می کند، و در کوچه بازار برای تهیه امرار معاش زندگی با مردم سر و کار پیدا می کند، با افکار مختلفی روبرو می شود، که این افکار غالبا در محور مادیات دور می زند. گرچه جامعه ی اسلامی ما ایرانیان از یک رشد عقلی و انسانی و اسلامی خاصی برخوردار است که نظریش را در تمام ملتهای جهان کمتر می توان یافت . با وجود این چون بر اثر نیاز به کالاهای روزمره ی زندگی تا حدودی مادیات بر افکار مردم اثر گذاشته و هر کسی را به نحوی به خود مشغول ساخته، لذا هر کسی در شعاع محدوده ی زندگی خود فکر می کند و سخن می گوید. در مقابل این افکار مختلفی که در کوچه و بازار با آن برخورد می کنیم به قدمی فراتر می نهیم، و سری به جبهه های جنگ حق علیه باطل می زنیم و رزمندگان اسلام را که در مرزهای مملکت اسلامی مان ایران بر علیه لشکر کافر کمونیستی عراق جنگیدند ، آن ها را از نزدیک زیارت می کنیم و به روحیه و افکارشان برخورد می کنیم ، می بینیم در آن میدان نبرد، در آن صحرای پرآتش و خون، در زیر سلاح های درون مخرب دشمن ، روح وحدت و انسجام و صفا و صمیمیت در بین حکمفرما بود، و یار و یاور هم بودند برای اسلام و مملکتشان به امر رهبر عزیزمان امام خمینی مدظله ( که به حق فرمان رهبرمان، فرمان ولی عصر امام زمان ارواحنافداه است) عشق می ورزیدند و جان خویش را نثار می کردند و برای شهادت در راه خدا از یکدیگر سبقت می گرفتند. به راستی می توان گفت زندگی اگر هست همان است که آن ها داشتند و دارند. نه ما زیر وقتی که روح صفا و ایمان در جامعه ای زنده باشد و هر کس دیگری را از دیدگاه محبت و ایمان بنگرد و ذهن خود را از تمام مفاسد اخلاقی و عیوب نفسانی پاک گرداند، آن وقت است که هر چه را می بیند به آن عشق می ورزد و با هر که سخن می گوید از آن لذت می برد . رزمندگان ما که در جبهه های جنگ می جنگیدند ، چنین حالتی داشتند، آن ها همه نسبت به هم عشق می ورزیدند و همدیگر را دوست می داشتند. دلهایشان از تمام کینه ها و خود پسندیها پاک بود و دنیا در نظرشان کوچک و آخرت بزرگ... اما چرا اینگونه بودند؟

برای اینکه وقتی در میدان جنگ هدف فقط خدا باشد و نابودی حکومت طاغوت و استقرار حکومت قرآن، آن زمان است که میدان جنگ آنچنان روحانیت و معنویت خاصی پیدا می کند که نور را نسبت و عظمت خدا در آن جا مشاهده می شود آن وقت است که سرباز اسلام در جبهه های جنگ تصفیه می شود، خالص می شود، ساخته می شود، بنده خاص خدا می شود، دنیا در نظرش کوچک و آخرت بزرگ جلوه می کند. دلش از خانه و کاشانه اش کنده می شود، از زن و فرزندش فراموش می کند. او چیز دیگری را می بیند که همه چیز در مقابل او هیچ است ، و او خداست. او جلوه ی خدا را در جبهه های جنگ می بیند نه در خانه و کاشانه ی خویش لذا مجنون وارمی جنگد تاشربت شهادت را بنوشد و به لقای محبوبش واصل شود. به خاطر همین است که جبهه رفته ها دل از جبهه نمی کنند، وقتی که از جبهه برمیگردند و به شهر و دیارشان باز می آیند و چند روزی می مانند، خسته می شوند، کسل می شوند، دلشان می خواهد زود به جبهه برگردند. چرا چنین است؟ برای آنکه آن ها در جبهه عاشق خدا شده اند و جلوه ی خدا را در آن جا دیده اند. مانند پروانه ای می مانند که باید خود را به شمع بزند و بسوزاند و به حق واصل شود. سخن از عشق است و عاشقی پرواز به سوی ملکوت ، پرواز از این متن خاکی ، پرواز از این بند و قفس است و پاکی زندگی، پرداز از همه ی وابستگیهای مادی، زمینی ،پرواز به سوی تنها معشوق و تنها معبود، یگانه مقصد و مقصود، که اگر نبود اجل معین روح الهی انسان حتی چشم بر هم زدنی آرام نمی گرفت و پر می کشید و به سوی معشوقش پرواز می کرد.

چنین قفس زنرای من خوش الحان است .

روم به روضه ی رضوان که مرغ آن چمنیم.

و تحقیقی جامع با این موضوع به عمل نیامده است

بر آن شدیم که قدمی کوچک در این راه بزرگ بر داریم شاید که محققین آینده را یاری رساند. در این بین از سرکار خانم افخمی و اساتید گرامیمان که بسیار همراهیان نمودند تشکر می کنیم.

مقدمه

ایثار و شهادت در شمار عالی ترین مفاهیم الهی و حاصل متعالی ترین ارزش هایی هستند که یک انسان می تواندکسب کند. این مفاهیم اثر گذار و تعالی بخش می توانند فرهنگ یک جامعه را به غایت تحت تاثیر قرار دهندو والاترین برکات را به ان ببخشند. پیام و ارمان شهدا به دلیل عظمت مرتبه ای که شهدا بدان دست یافته اندعالی ترین پیام هایی است که به انسان می رسد و چون از نهاد پاک ترین و بلند مرتبه ترین انسان ها برخواسته اند پیامی از جنس پیام انبیاء الهی است. شهدا فرزانگان و برگزیدگان نسل خود بوده اند و اصلی ترین پیام انها برای نسل امروز پیمودن همان طریقی است که خود طی کرده اند که طریق الی الله است. معنای این مسیر تبلور همه ی ارمان ها و اندیشه هایی است که انسان خدا جو جستجو می کند و شهدا از این منظر رسولانی هستند که پیام خدایی شدن و خدایی زندگی کردن را ابلاغ می کنند.

1-1 مقدمه

این تحقیق توسط دانش آموزانی نوشته شده که در اول راه هیئت و پشتکار را سرلوحه کار خود قرار دادند. در این فصل شما را از هدف و اهمیت و ضرورت تحقیقمان آگاه خواهیم کرد و در آخر این، که ارکان اساسی تحقیقمان را توضیح خواهیم داد تا ابهامات برطرف شود و با دیدی بازتر تحقیق را دنبال کنیم.

درخت دانش زیر شما را در دنبال کردن این فصل کمک خواهد کرد.



1 بیان مسئله :

اما در این تحقیق تلاش کردیم تا به مفهوم ایثار و شهادت از دیدگاه قرآن و سیره نبوی پی ببریم و سپس تاثیر و مصادیق آن را در جامعه کنونی را مورد مطالعه قرار دادیم که در فصل های آتی به آن اشاره می شود.

3-1 اهداف تحقیق :

ما در این تحقیق در صددیم که به اهدافی نظیر

1) شناساندن دقیق ایثار و شهادت

2) تفکیک ایثار خوب از بد، فردی از اجتماعی

3) آگاهی جامعه و افراد از ایثارهای انجام شده در تاریخ

4) بررسی مقام شهید در دنیا و آخرت

5) فراگرفتن راه و روش و متون گردآوری در اطلاعات

6) میزان توجه مردم در جامعه فعلی به ایثار و شهادت

برسیم و به جوانان و کسانیکه این تحقیق را مورد مطالعه قرار می دهند از طریق آیات و روایات و نوشته ها ، انس گرفتن آن با شهدا و دنبال کردن راه آنها و آثار ایثار یادآور شویم.

4-1 اهمیت تحقیق :

با توجه به اینکه در جامعه ای زندگی می کنیم که دین اسلام رواج دارد، دینی که فطر و زهد و ایثار و شهادت است پس نباید ایثار و شهادت کم رنگ شده باشد. از این رو ما نیز به دلیل اثر اصلاحی که در جامعه ، خانواده ها، جوانان دارد مثلا اگر در خانواده ایثار وجود داشته باشد، که خانواده از هم نمی پاشد و همچنین چون مطلبی است که در آیات و روایات بر آن تاکید زیادی شده است ما را به قسمت آن تشویق می کنند پس باید آن را بشناسیم و بر مفاهیم آن تسلط پیدا کنیم و نیز ممکن است ایثار در جامعه کنونی کم رنگ شده باشد، باید از آن دفاع شود تا در نسل های بعدی نیز ادامه پیدا کند. مطلب شهادت در ذهن اکثریت مردم ما تمام شده محسوب می شود پس ما در این تحقیق نقش به سزای شهادت را بیان می کنیم.

5-1 سئوالات با فرضیات تحقیق :

فرضیه 1 : نگرش جامعه معلمین و دانش آموزان در رابطه با ایثار و شهادت

فرضیه 2 : رابطه جهاد و. شهادت

فرضیه 3 : مفهوم شهادت و مقام شهید

فرضیه 4 : ایثار و رابطه اخلاقی ، اجتماعی و سیاسی آن در جامعه

فرضیه 5 : آثار فرهنگی ایثار و شهادت در جامعه

6-1 تعریف واژگان اساسی تحقیق :

الف) معنای کلمه شهید

در کتب لغت برای کلمه شهید چه معنا ثبت شده است؛ مانند امین در ارائه شهادت، گواه، کشته در راه خدا و کسی که چیزی از او پوشیده نیست چنان که شهادت را به جز دادن به آنچه دیده شود و مجموع آنچه با حس درک کردنی است) دانسته اند چرا که کشته راه خدا را (شهید) می خوانند؟ در این باره وجوه مختلفی ذکر شده است؛ مانند :

- شهید ، شهادت حق را در راه خدا بر پا کرده، عملا به حق شهادت می دهد.

- فرشتگان او را می بینند، پس او شهید به معنای شهود است.

- خداوند و فرشتگانی، بهشت را برای شهید گواهی می دهند.

- زنده و نزد پروردگارش زنده است.

- ملکوت و ملک خداوند را مشاهده می کند.

- روز قیامت گواه بر امت های دیگر است.

- در مجموع البحرین آمده است: (( شهید از اسامی خداوند است ، یعنی آنکه چیزی از او پنهان و غایب نمی ماند.

در حقیقت شهید دانستن خدا بدان معناست که خداوند همه چیز را می بیند و شاهد هر چیزی است. از این رو، شهید در انسان، معنایی خاص دارد . واژه های شهید در شاهد، شهادت، شهود، در انسان بیانگر نوعی خاص از دیدن ، روئیت کردن، حضور یافتن و آگاهی یافتن است. در شهید همان شاهد است و شاهد مشاهده کننده چیزی است که در مورد اعتقاد علاقه قلبی اوست.

در دائره المعارف modem Islamic worlds واژه شهید این گونه معنا شده است:

شهید، در لغت به معنای گواه است ، معمول ترین معنای این لغت که بیش از پناه و شش بار به صورت مفرد جمع و قید در قرآن به کار رفته، در شاهد عینی یا شاهد در مفهوم است.

در اصطلاح ، این واژه برای افرادی اطلاق می شود که در راه خدمت به دین و دفاع از آن جان خود را فدا می کنند...

دین اسلام بر پایه (( شهادت دادن)) به حقانیت واپسین وحی خداوند از طریق واپسین پیامبرش محمد (ص) بنیاد شده است و تا جایی که پرشورترین یا معنادارترین شکل شهادت دادن، به نفس انسان، روح مرتبط می شود. بنابراین پایه اسلام، شهادت است. اما همان گونه که دیدیم ، عمل شهادت دادن در اسلام به روش های متعددی انجام می پذیرد . از بیان لا اله الا الله ، محمد رسول الله، نهایی ترین وجه شهادت ، یعنی فدا کردن زندگی خود برای استقرار آرمان های اسلامی یا دفاع از آن آرمان ها.

بنا بر آنچه گفته می شود ، می توان نتیجه گرفت معنای واژه شهید، از کشته شدن در راه خدا فراتر می رود هر کس که به مقام شهود حقیقت رسد و با عمل خود به یگانگی و حقانیت خداوند شهادت دهد، شهید است، اگر چه در جهاد کشته نشود و با برگ طبیعی از دنیا رود. از سوی دیگر تقدیم جان در راه حق بالاترین مرتبه شهادت دادن به ربوبیت خداوند و محبوبترین عمل نزد خداوند است.

ب- معنا و مفهوم ایثار

ایثار در لغت به معنی برگزیدن، غرض دیگران را بر غرض خویش مقدم داشتن ، برگزیدن منفعت غیر را بر مصلحت خود مقدم داشتن و این کمال درجه سخاوت است دیگری را در رساندن به منفعت و دفع مضرت بر خود مقدم داشتن و آن نهایت برداری است. ( دهخدا ، علی اکبر، لغتنامه، ذیل کلمه ایثار)

ارزش و اهمیت ایثار

در اسلام ایثار فی نفسه دارای ارزش نیست بلکه آنچه به آن ارزش می دهد جهت و هدف ایثار است که در کدام جهت برای چه هدفی می باشد در همه فرهنگ ها ایثار وجود دارد مهم ماهیت و محتوای عمل است نه صورت عمل.

امام خمینی (ره) می فرمایند :

شما جان خودتان را فدا می کنید و بسیار اشخاص مهم هستند که در راههای انحرافی باز هم این کار را می کنند.

صورت عمل یک صورت است که این معنی دو تا و محتوا دو تا می باشد میزان محتوای عمل است نه صورت عمل . ( صحیفه ی نور ، ج 20، ص 92)

تاریخچه ی ایثار و شهادت

فداکاری، ایثار و گذشت موضوعی است که خارج از حوزه ی زمان و مکان در وجود سرنوشت پاک الهی نهفته بوده است. لذا با تولد انسان ابوالبشر روح فداکاری ، ایثار و گذشت در او دیده شده به همین جهت می توان مصادیق فراوانی از ایثار و گذشت در طول تاریخ در نظر گرفت اگر تاریخ ادبیات ملل مختلف دنیا را مطالعه نماییم مملو از وجود مصادیق و رویکردهای انسانی ، اعتقادی و ملی است.

در این رهگذر اولین ایثارگر، اولین بخشنده همه چیز به ما و اولین آفریدگار بی منت و مزد، خداوند قهار و منان می باشد. روح ایثارگری، فداکاری و گذشت بیش از همه متعلق به خداوند است. همان گونه که رافت و مهربانی خداوند در مقابل جور ظلم ستم بندگان ( قدر ناشناسی بندگان) بی منتهاست، فرستادگان و برگزیدگان او نیز صاحبان این صفات والا نیز لذا در امر دعوت مردم غافل به سوی پروردگارشان از جانب هر کدام از پیامبران ، رنج ، و زحمت، گرفتاری شدید، شکنجه و مصیبت ، زخم جسم و روان و نهایتا شهادت مزد ظاهری پیامبران به جای تقدیر و تشکر بود.

1-2 مقدمه

از آن جا که برای دانستن تاثیر ایثار و شهادت باید ابتدا خود آن ها را شناخت بعد به تاثیرات آن ها در جوامع پرداخت در این فصل بر این بر آن شدیم تا تاریخچه ای از موضوع را داشته باشیم.

ضمن این که خواندن دیگر کتب رفع می ود و گامی به نقد می انجامد که ما با خواندن چندین کتب نقدهایی از آن ها کردیم، که اگر نقد ما به جا باشد ان شاءالله سازنده نیز خواهد بود و اگر بی جاست ما همین جا از نویسندگان کتاب ها پوزش می طلبیم.

درخت زیر آن چه در این فصل خواهیم پرداخت را به طور خلاصه نشان می دهد.

پیشینه تحقیق :

تاریخچه ی موضوع

پیشینه ی عملی ( نقد کتب)

پیشینه ی نظری

پیشینه نظری

نظریاتی که شهدای گرانقدر و امامان معصوم و خانواده های محترم آن ها در مورد مقام بالای شهادت و ایثار بیان کردند به شرح ذیل می باشد

پیامی از شهید شیرودی برای مردم :

از شما مردم می خواهم مواظب حرف ها باشید، مواظب شایعات باشید، سپاه را بشناسید، ارتش را بشناسید و ببینید سپاهی که از قلب این ملت برخاسته و ارتشی که از هم حر تحویل جامعه قهرمان پرور ایران داده تا به حال چه حماسه هایی آفریده اند. به عقیده من و تمام آن هایی که در دنیا جنگ را دیده اند و در این مورد نوشته اند این است که ارتشی اگر پشیمانش ملت باشد حتما پیروز است مخصوصا وقتی که این ارتش مکتبی باشد و آن روزی است که آمریکا باید برخودش بلرزد چون یک ارتش مکتبی می تواند دنیا را به زانو درآورد . روایتی از ابان بن تغلب که امام صادق (ع) فرموده اند:

کسی که در راه خدا کشته می شود کفش لباس تنش خواهد بود، غسل ندارد مگر وقتی که مسلمانها به او برسند و او را زنده ببینند بعد فوت کند که در این صورت غسل و کفن دارد اگر بدن شهید برهنه بود غسل ندارد ولی باید او را کفن کند زیرا پیغمبر اکرم در جنگ احد بدن حضرت حمزه نماز میت خواند و او را حنوط و کفن کرد، چون بدن حضرت حمزه برهنه بود .

( وسائل الشیعه جلد 2 باب 14 من ابواب غسل العیت حدیث 7)

روایتی از ابی مریم که از امام صادق ( ع) شنیده است:

شهید هر وقت رمقی در بدن داشت بعد از دنیا رفت باید او را غسل و حفوط و کفن کنند و بر او نماز میت بخوانند، و اگر در اور مقی نبود نباید او را غسل و کفن و حفوط کنند.

در این روایات ندارد که شهید آنست که با پیمغبر یا با امام یا نائب خاص امام در جهاد شرکت کند، کشته شود. بلکه روایات اطلاق دارد، یعنی هر کس که در راه خدا کشته می شود چه می خواهد ( در زمان حضور امام با امام یا نائب خاص امام باشد و چه می خواهد در زمان غیبت ولی عصر اروا خدا له الفراء برای دفاع از اسلام با دشمن بجنگد و کشته شود، همان طور که کسی که طالب علم باشد و و بصیر داد شهید است یا کسی که غرق می شود، و مانند این ها در اخبار ذکر شده او شهید است.

البته این ها مانند شهدائی که در جبهه های جنگ کشته می شدند، نیستند تا بحث کنیم

ایثار و شهادت ازدیدگاه قرآن

بررسی اولتراسوند سه بعدی

هدف در تصویر بردارری 3D مشاهدة ساختار آناتومی به صورت واقعی می باشد که این امر توسط سیستم های تصویر برداری 2D، نظیر Xray CT MR و امکان پذیر نبوده است در این سمینار سعی شده است که این تکنیک که به طور خاص مربوط به تصاویر اولتراسوند می باشد معرفی گردد لذا تکنیک های دریافت و اسکن تصاویر و سپس بازسازی تصویر 3D مورد بحث قرار خواهند گرفت سپس جه

دسته بندی	پزشکی
بازدید ها	16
فرمت فایل	doc
حجم فایل	457 کیلو بایت
تعداد صفحات فایل	138

فروشنده فایل

کد کاربری 8044

تمام فایل ها

فهرست مطالب

چکیده-.................................................................................................................. 5

مقدمه-................................................................................................................... 6

فصل اول – معرفی اولتراسوند 3D و محدویت های 2 – D UltraSound.............. 7

فصل دوم- تکنیک های دریافت و اسکن.............................................................. 11

1-2- دریافت دستی .............................................................................................. 12

2-2- موقعیت یاب آکوستیک................................................................................. 13

3-2- موقعیت یاب بازوی مفصل دار...................................................................... 14

4-2- سنسور میدان مغناطیسی................................................................................ 14

5-2- موقعیت یاب های مکانیکی........................................................................... 15

1-5-2- اسکن خطی...................................................................................... 17

2-5-2- اسکنFan......................................................................................... 18

3-5-2- اسکن چرخشی................................................................................. 19

فصل سوم- بازسازی تصویر 3-D.......................................................................... 21

1-3- آرایه های دو بعدی....................................................................................... 23

2-3- تکنیک دید برپایة سطح................................................................................. 25

3-3- دید چند صفحه ای ..................................................................................... 26

4-3- تکنیک بر پایة‌حجم....................................................................................... 29

فصل چهارم – کاربردهای 3-D UltraSound ..................................................... 31

1-4- تصویر برداری عروق................................................................................... 32

2-4- بافت های نرم.............................................................................................. 39

3-4- کاردیولوژی................................................................................................. 41

4-4- ارزیابی حجم ران نوزاد نرمال....................................................................... 42

5-4- خلاصه ای از مزایای کلینیکی اسکن اولتراسوند3D و 4D ............................ 43

فصل پنجم - تحقق سیستم اولتراسوند 3D .......................................................... 50

1-5- آنژیوگرام اولتراسوند 3D از تصاویر نقش شدة جریان رنگی.......................... 51

2-5- ساخت تصویر اولتراسوند 3D از سرخرگ کاروتید....................................... 58

3-5- تولید کامپیوتری تصاویر اولتراسوند 3D از سرخرگ کاروتید ...................... 60

فصل ششم- بهبود تصویر 3-D UltraSound....................................................... 72

1-6- پنجرة دی کانوولوشن 3-D.......................................................................... 73

2-6- دی کانوولوشن در راستای ارتفاع ................................................................ 84

3-6- آنالیز اعوجاج هندسی و واریانس آماری در طول،سطح و حجم تصویر اولتراسوند

اسکن شده خطی 3-D.......................................................................................... 100

فصل هفتم - مشاهده realtime داده اولتراسونیک 3D توسط یک pc استاندارد ............... 102

فصل هشتم – معرفی سیستم MUSTPAC در پزشکی از راه دور 3-D UltraSound ........... 115

فصل نهم- آینده 3-D UltraSound.............................................................................. 129

نتیجه گیری .............................................................................................................. 131

فهرست مراجع .......................................................................................................... 135

چکیده

هدف در تصویر بردارری 3D مشاهدة ساختار آناتومی به صورت واقعی می باشد. که این امر توسط سیستم های تصویر برداری 2D، نظیر X-ray ,CT, MR و . . . امکان پذیر نبوده است. در این سمینار سعی شده است که این تکنیک که به طور خاص مربوط به تصاویر اولتراسوند می باشد معرفی گردد. لذا تکنیک های دریافت و اسکن تصاویر و سپس بازسازی تصویر 3D مورد بحث قرار خواهند گرفت. سپس جهت ترغیب به ادامه بحث ها مروری بر کار بردهای وسیع این روش تصویر برداری شده است.

متعاقباً تحقق سیستم اولتراسوند 3D آنژیوگرام 3D و ساخت تصاویر 3D کاروتید شرح داده خواهد شد تا نمونه ای عملی از این سیستم معرفی گردد. سپس در تکمیل بخشهای قبلی روشهایی که درمقالات جهت بهبود تصاویر اولتراسوند 3D ارائه شده است، مورد بررسی قرار می گیرد. و در ادامه مشاهدة زمان واقعی1 اولتراسوند 3D توسط کامپیوتر، که روشی جدید می باشد مورد بحث قرار می گیرد وسپس کاربرد اولتراسوند 3D در پزشکی از راه دور 2 و در نهایت آیندة سیستم اولتراسوند 3D آورده شده اند.

امید است که این سمینار زمینة تحقیق را برای علاقمندان به روشهای تصویر برداری و بخصوص تصویر برداری 3D فراهم سازد و دیگر دانشجویان را با این سیستم تصویر برداری که امروزه بسرعت در حال پیشرفت می باشد و به سمت کاربرد روتین در پزشکی هدایت می شود، آشنا نموده باشد.

مقدمه

در 100 سال گذشته تصویر برداری X- ray راهی برای مشاهدة بدن انسان بوده است که توسط آن سایه ای دو بعدی از ساختارهای سه بعدی تولید و روی آشکار ساز دو بعدی مثل فیلم ثبت می گردید.در این روش تمام اطلاعات سه بعدی از بین می رفتند.در 70 سال اول کشف X-ray تمام تلاشها بر این بوده است که تکنیک های تصویر برداری توسعه یابد و اطلاعات سه بعدی درون بدن در تصویر ثبت شده حضور یابد.در 1970 ،CT تولید شد و انقلابی در تشخیص رادیولوژی ایجاد نمود برای اولین بار اطلاعات سه بعدی در تصاویر ثبت شده حاضر گشت،و به صورت سری اسلایدهایی با نقش هایی از بدن(یعنی تصاویر 2-D ) در اختیار پزشکان قرار گرفت.بعلاوه،برای اولین بار در رادیولوژی کامپیوتر در پردازش و نمایش تصویر به صورت متمرکز استفاده شد.اطلاعات 3-D کاربردهای زیادی در تشخیص رادیولوژی دارد.

تاریخچة تصویر برداری اولتراسوند به گذشته برمی گردد.با دنبال کردن کارReid,Wild در دهة 1950 از پیش گامان این رشته هستند کاربرد پزشکی اولتراسوند به آرامی پیشرفت یافت و از سیستم های A-Mode به سیستم هایی تبدیل شد که تصاویر مقطعی شده read-time را از جریان خون و آناتومی ایجاد می نمود.کیفیت تصاویر اولتراسوند جهت مدیریت بهتر تعداد زیاد بیماری ها و تشخیص بهبود یافت.اگر چه تصویربرداری اولتراسوند به علت این که هنوز پتانسیل کامل آن درک نشده است، لطمه دیده است.

توسعة تصویربرداری اولتراسوند 3-D راهی برای نشان دادن معایب تصویربرداری اولتراسوند مرسوم می باشد.روش هایی در توسعه اولتراسوند 3-D مثل 3-D B-Mode، داپلر رنگی و سیستم های داپلر توان حاصل شده است.

فصل اول:

معرفی اولتراسوند 3D و

محدودیت های اولتراسوند 2D مرسوم

یکی از معایب تصویربرداری اولتراسوند 2-D وابستگی آن به تجربه و دانسته های تشخیص دهنده می باشد تا مبدل اولتراسوند را هدایت کند تا به طور ذهنی تصویر دوبعدی به سه بعدی تبدیل گرددو تشخیص یا اجرا را به یک روند تداخلی تبدیل نماید.این مشکل مقدمتاً نتیجه بکارگیری تکنیک تصویربرداری 2-D اولتراسوند که به صورت فضایی قابل انعطاف می باشد،برای مشاهده ساختار آناتومی می باشد.

پروسه های درمانی که توسط اولتراسوند هدایت می شوند دچار زیان خواهند شد،زیرا کمی کردن و مونیتو تغییرات کوچک در طول پروسه یا در طول یک دوره از زمان با محدودیت های 2-D مرسوم محدود شده است.و این عمل و اتلاف وقت می باشد و کافی نیست و نیز ممکن است به تصمیم نادرست در خصوص تشخیص،مرحله بندی و در حین عمل جراحی گردد.بعلاوه قرار دادن صفحه تصویر در اولتراسوند 2-D نازک در روی ارگان و تولید دوباره محل تصویر ویژه در زمان دیگر مشکل می باشد.این امرتصاویر D -2 اولتراسوند را برای مطالعات پس از عمل جراحی1 یک تصویربرداری ضعیف تلقی می کند. همچنین، آناتومی بیمار و مسیر هدف گاهی زاویه تصویر را محدود می کند و صفحه تصویر بهینه را برای تشخیص غیر قابل دسترس می سازد.

هدف تصویربرداری اولتراسوند 3-D فائق آمدن بر این محدودیت ها می باشد تا آناتومی بصورت 3-D جهت تشخیص مشاهده گردد و تغییر پذیری تکنیک های مرسوم را کاهش دهد.تصویربرداری اولتراسوند پزشکی به طور مقطعی می باشد بنابراین اطلاعات لازم برای مشاهده سه بعدی را فراهم می سازد.اگر چه،برخلاف تصویربرداری MR و CT،که تصاویر معمولاًدر یک نرخ آهسته از اسلایس های موازی پشت سرهم دریافت می شوند،اولتراسوند تصاویر مقطعی در یک نرخ بالا (16-10 تصویر در ثانیه)را باایجاد می کند و جایگذاری تصاویر قابل انعطاف می باشد.زیرا لزوماًنیازی به دریافت صفحات بصورت پشت سرهم ندارد.علاوه بر مشکلات بی نظیری که فیزیک تصویربرداری اولتراسوند با‌آن روبرو می باشد(لکه1، سایه2، اعوجاج3) نرخ بالای دریافت تصویر و انعطاف پذیری تکنیک مرسوم بر مشکلات غلبه کرده و همچنین باعث به گسترش اولتراسوند از تصاویر 2-D به3-D و4-D شده است.

مقالاتی که ابزار پزشکی تصویربرداری اولتراسوند 3-D را شرح می دهند در خصوص بکارگیری آن در رادیولوژی و echocardiology به چاپ رسیده است.این مقالات نشان می دهند که سیستم های بسیاری جهت تولید تصاویر 3-D اولتراسوند ایجاد شده اند که به سادگی توسط 2 بلوک نشان داده شده در شکل 1 قابل شرح هستند.[1] بلوک ابتدایی مربوط به تکنیک دریافت های متعددی می شود که به کار گرفته شده اند.بلوک دوم مربوط به ثبت تصاویر اولتراسوند قبل از بازسازی می باشد.بلوک سوم بازسازی تصاویر 3-D از تصاویر 2-D ثبت شده است.بلوک انتهایی تکنیک مشاهده برای نمایش تصویر 3-D را مهیا می سازد.تمام بلوک ها در فصول بعدی توصیف می گردند.

شکل1- شماتیک بلوک دیافراگم که چهارمرحله از سیستم تصویر برداری اولتراسوند 3-D را نشان می دهد. مرحله اول مربوط به سخت افزار دریافت در تصویر برداری که برای هدایت مبدل به کار گرفته می شود؛ دوم، روندی که توسط آن تصاویر اولتراسوند 2-D دریافت می شوند؛ سوم، تکنیک های بازسازی به کارگرفته برای دستیابی به تصویر3D: و چهارم، تکنیک نمایش به کار گرفته شده برای مشاهده تصویر3 –D ، می باشند

فصل دوم:

تکنیک های دریافت و اسکن

انعطاف پذیری هندسه دریافت تصویر،اولین جزء سیستم در شکل 1 را به دو علت حیاتی می سازد.ابتدا،از آنجائیکه سری تصاویری که برای تصویر گیری3-D مورد نیاز است می تواند در جهات متفاوت گرفته شود،موقعیت نسبی و زاویه آنها باید به درستی شناخته شده باشند تا اعوجاج هندسی رخ ندهد.ثانیاً ،برای جلوگیری از آرتیفکت و اعوجاج مربوط به تنفس،قلب و حرکات غیر اختیاری دریافت تصویر باید به سرعت اجرا گردد یا بطور مناسبی دریافت گردد.سه راه حل پیشنهاد شده است:

دریافت دستی[1]، موقعیت گذار2های مکانیکی و پروب های 3-D.

1-2-دریافت Free – hand:

در دریافت Free-hand،اپراتور یک پروب ترکیبی مجتمع را نگه می دارد و در یک روندمعمول روی آناتومی ای که باید دیده شود، هدایت می نماید.تصاویر با موقعیت ها و زاویه های انتخابی که تحت کنترل اپراتور می باشد،دریافت می شوند.این تکنیک مزیت های ویژه ای را ارائه می دهد زیرا اپراتور می تواند دید و نیز موقعیت بهینه را انتخاب کند .همچنین سطوح پیچیده بیمار را مطابقت می دهد. این مزیت بی نظیر محدودیت جدی ای روی سیستم 3-D اعمال می نماید.

برای بازسازی هندسه صحیح 3-D،زاویه و موقعیت نسبی دقیق پروب اولتراسوند باید برای هر تصویر دریافت شده مشخص باشد.بعلاوه اپراتور باید مطمئن باشد که در طول اسکن آناتومی تحت مشاهده هیچ فاصله ای باقی نماند.سه روش اساسی برای این مشکل ردیابی توسعه یافته است:

موقعیت یاب[2] های اکوستیک،بازوی مفصل بندی شده و الکترو مغناطیسی،همانطور که در شکل 2 نشان داده شده است.

شکل 2- شماتیک سه روش پایه برای دریافت موقعیت و جهت مبدل اولتراسوند برای تکنیک دریافت Free- hand: موقعیت یاب های(a)اکوستیک،(b)بازوی مفصل دار،(c) الکترومغناطیسی

2-2- موقعیت یاب اکوستیک:

معمولترین روش دریافت تصاویر Free-hand ,3-D بر پایه دامنة اکوستیک می باشد همانطور که در شکل a2 نشان داده شده است.زاویه و موقعیت ترانسدیوسر با نصب سه وسیلة انتشار صوت (برای مثال، شکاف جرقه زن2) موقعیت های ثابت نسبت به هم روی مبدل بدست می آید.یک آرایه از میکروفون ها معمولاً بالای بیمار نصب می گردند.برای بدست آوردن اطلاعات لازم برای بازسازی تصویر 3-D،اپراتور مبدل را آزادانه روی بیمار، در حالیکه وسایل انتشار صوت فعال می باشند حرکت می دهد.با دانستن اطلاعات سرعت صوت در هوا،موقعیت های میکروفون ها و اندازه زمان پرواز3 پالسهای صوتی،موقعیت و زاویه مبدل به طور دائم می تواند مونیتور گردد.بطور واضح،برای بدست آوردن داده های مناسب،میکروفون ها باید در یک روندی در اطراف بیمار قرار داده شوند،که خطوط دید منتشر کننده ها مانع یکدیگر نشوند و به اندازه کافی باید نزدیک مبدل باشند تا قادر باشد پالسهای صوتی را آشکار سازد،همچنین تصحیح مربوط به اختلاف در سرعت صوت بر اثر تغییرات در دما و رطوبت باید صورت گیرد.

3-2- موقعیت یاب بازوی مفصل دار:

ساده ترین روش توسط نصب مبدل روی سیستم بازوی مکانیکی با مفاصل قابل حرکت چند گانه بدست می آید،که به اپراتور اجازه میدهد تا مبدل.مر به طریق پیچیده ای هدایت شود و زاویه و دید دلخواه ( در شکل b2 ملاحظه نمائید) بدست آید.

پنانسیومترهایی در مفاصل با بازو های متحرک جاسازی شده اند، بنابراین زاویه مفاصل اندازه گیری و ثبت می شود.توسط این اندازه ها موقعیت و زاویه ترانسویومر می تواند بطور مداوم محاسبه و مونیتور گردد.

این روش به شیوه های متعددی اجرا می شود،مقدمتاً برای اندازه گیری های اکوکاردیوگرافی از حجم بطن،برخی از این اجراها حرکت را به یک محور محدود می نماید تا دقت افزایش یابد،در حالیکه در بقیه آزادی کامل وجود دارد.تا حد ممکن با کوتاه نگه داشتن بازوهای منفرددقت حاصل می گردد،اگر چه حجم تصویر را محدود می نماید.

4-2- سنسور میدان مغناطیسی:

روش دیگر استفاده از سیسور مغناطیسی با 6 درجه آزادی می باشد تا موقعیت و وضعیت مبدل را اندازه گیری نماید. این وسیله در شکل c2 نشان داده شده است و شامل یک فرستنده می باشد که در نزدیک بیمار قرار داده می شود و یک دریافت کننده که روی پروب نصب شده است.فرستنده یک میدان مغناطیسی متغیر فضایی را تولید می نماید و دریافت کننده شامل سه سیم پیچ عمودی است که قدرت میدان را اندازه گیری می نماید. با اندازه گیری میدان مغناطیسی محلی موقعیت و زاویة دریافت کننده نسبت به فرستنده قابل تخمین خواهد بود.نوعاً،اندازه های میدان در HZ-100 می باشند،بنابراین مونیتور کردن دائم مبدل اولتراسوند ممکن خواهد بود. اندازة دریافت کننده حدود cm³16 می باشد و نصب آسان را برروی مبدل اولتراسوند بدون تداخل با کاربرد معمول آن امکان پذیر می باشد.

اگر چه این روش خیل قابل انعطاف می باشد به بازسازی دقیق3-D ای نیاز دارد که در آن تداخل الکترومغناطیسی حداقل گردد،فرستندة نزدیک به دریافت کننده اندازه گیری های میدان را با S/N کافی انجام می دهد و فرو یا فلزهای با هدایت بالا که میدان مغناطیسی را دچار اعوجاج می نمایند از اطراف دور باشند. این محدودیت ها می تواند با پیش احتیاط های خاصی برطرف می گردد و تصاویر با کیفیت بالا را ارائه نماید،که نوعاً در تصویر برداری مامایی و عروقی به کار می رود.

5-2- موقعیت گذارهای مکانیکی :

اگر چه روش اسکن نمودن Free-hand 3-Dقابلیت انعطاف وسیعی را می دهد مشکلات نونیز و فواصل اسکن کیفیت تصویر را مخصوصاً وقتی ساختارهای کوچک در رزولوشن بالا مورد تصویربرداری قرار می گیرند،کاهش میدهد. یک راه جلوگیری از این مشکلات به کارگیری پروب3-D مکانیکی می باشد که سه بعد بدقت با حرکت مکانیکی مبدل حاصل می گردد.همانطور که ترانسدیوسر حرکت داده می شود،تصاویر اولتراسوند 2-D در فواصل فضایی از قبل تعریف شده حاصل می شوند،بنابراین توالی تصویرگیری حجم مورد تصویربرداری را به درستی نمونه برداری می نماید،بدون اینکه هیچ ناحیه ای باقی بماند. یک تعداد از محققین و شرکت های بازرگانی انواع مختلف پروب های مونتاژشدة 3-D مکانیکی را توسعه دادند.این مونتاژ از مبدلهای آرایه ای – خطی یا مکانیکی که در یک مجتمع سوار شده اند،استفاده می نماید و انتقال یا چرخش مبدل توسط یک موتور انجام می شود.وقتی موتور فعال می گردد (معمولاً تحت کنترل کامپیوتر)،مبدل می چرخد یا منتقل می گردد و به سرعت سطح ناحیه جاروب می شود.از آنجائیکه هندسه اسکن از قبل برای ابزار اسکن مشخص شده است،هیچ فریم خارجی مرجعی نیاز نیست.به علت اینکه پارامترهای هندسی مورد نیاز می تواند به خوبی محاسبه گردد،بازسازی مؤثر می باشد.

اندازه سایز این وسایل از مکانیزم های مجتمع کوچک که موتور و مبدل را در هم جای داده و یک پروب مجتمع 3-D را ایجاد می کند،تا مکانیزم هایی که موتور به توسط یک بست خارجی به یک پروب 2-D متصل شده است، می باشند.

پروب های 3-D مجتمع کوچک کاربرد آسانی را برای کاربر فراهم می کند اگر چه به کارگیری آنها نیاز به خریداری سیستم اولتراسوند خاص دارد. وسایل خارجی که منتج به دستگاههای bulkier شده اند، اما با مبدل های 2-D موجود،نیاز به خرید یک ماشین جدید گران برای رسیدن به قابلیت تصویرگیری3-D را دارد. این روش تصویرگیری 3-D توسط سه نوع حرکت اساسی اجرا می شوند که در شکل 3 نشان داده شده است. اسکن خطی، Fan و گردشی

شکل 3- شماتیک سه نوع حرکت پایه که در سیستم های اولتراسوند3-D اسکن مکانیکی

استفاده می شود: (a)خطی، (b)Fan ،(c)گردشی

1-5-2- اسکن خطی

در این روش مبدل اولتراسوند مرسوم روی یک پیچ هدایت کننده نصب شده است که با موتور حرکت می کند(شکل a3).گردش پیچ هدایت کننده مبدل را در یک مود خطی حرکت می دهد،که موازی با پوست بیمار است و عمود بر صفحة تصویر.مبدل می تواند برای تصویرگیری رنگی داپلر استفاده گردد. همچنین،فرکانس نمونه برداری فضایی دریافت تصویر(مثلاً پله ای یا فواصل نمونه برداری)، می تواند بر پایة رزولوشن ارتفاع1 مبدل باشد، بنابراین ناحیه مورد تصویربرداری از یک عمق خاص به طور صحیح نمونه برداری می گردد. از آنجائیکه تصاویر 2-D دریافت شده موازی یکدیگر هستند و با فواصل از پیش تعیین شده جدا شده اند،بازسازی به طور بسیار مؤثری می تواند انجام گردد Downey یک سیستم اسکن خطی را نشان می دهد که درت آن تصویر3-D برای مشاهده کمتر از 5/0 ثانیه بعد از دریافت 200 تصویر،قابل دسترس می باشد که هر کدام از آنها 352*356 پیکسل می باشند.

کاربردهای موفق اسکن خطی برای تصویر برداری عروق با به کارگیری Bmode،داپلر رنگی و تصویربرداری داپر توان گزارش شده اند.این نتایج مزیت های انعطاف پذیر بودن را که توسط نمونه برداری فضایی خطی ارائه میگردد را نشان می دهد و نزول اطلاعات تصاویر3-D را حداقل می نماید.بقیه از این روش برای اکوکاردیوگرافی استفاده می کنند. که در آن از صفحه اسکن افقی استفاده می گردد. تصویر 3-D به عنوان یک دسته از صفحات تولید شده توسط عقب نشینی مکانیکی پروب حاصل می گردند.
( تکنیک Pullback).

2-5-2- اسکن Fan :

در این هندسه اسکن،مبدل(و بنابراین صفحه تصویربرداری) در حول یک محور در روی مبدل می چرخد،همانطور که در شکل b3 نشان داده شده است.این نتایج در یک اسکن زاویه ای صفحات Fan را ایجاد می کند،که در آن جدا سازی زاویه ای از پیش تعیین شده مورد نیاز است.در سیستم هایی که مونتاژ خارجی دارند،مبدل در طول پوست حرکت نمی کند ولی در اتصال با پوست یک لو را ایجاد می کند. این روش ساده طراحی فشرده ای را برای مجتمع های خارجی و مبدل های مجتمع 3-D ارائه می دهد. اجتماع تصویر برداری اکوستیک و Kretztechnik نشان داده اند که مبدلهای مجتمع 3-D برای کاربرد در تصویربرداری مامایی و شکمی استفاده می شوند. کاربردهای موفق در اکوکاردیوگرافی توسط. TomTec Inc با به کارگیری روش transesophageal حاصل شده که در آن صفحه تصویربرداری عمود می باشد.(یعنی موازی با محور پروب) یا افقی،و پروب با یک موتور خارجی با محور گردش در طول محور مرکزی پروب،گردش می کند.

مزیت این تکنیک این است که مکانیزم (وسایل خارجی و هم مجتمع ها) به طور مؤثر کوچک می شوند و هدایت آنها با دست راحت تر میگردد. به خاط اینکه پله های زاویه ای میان صفحات به دست آمده ثابت می باشد،فواصل میان نواحی نمونه برداری شده به عمق بستگی دارد. نزدیک مبدل،جائیکه رزولوشن ارتفاع باریک است،فواصل نمونه برداری کوچک هستند، در حالیکه در میدان دور جائیکه،رزولوشن ارتفاع (elevational) ضعیف است،فواصل نمونه برداری بزرگ هستند.بنابراین رزولوشن در تصویر 3-D همسانگرد1 نیست، اما نزول آن با انتخاب مناسب فاصله زاویه ای اسکن حداقل می‌گردد.

3-5-2- اسکن چرخشی :

در این هندسه اسکن،مبدل داخل یک مونتاژ خارجی قرار گرفته که پروب با یک محور گردش در طول محور مرکزی پورب می چرخد ( شکل c3).در این روش،نوک پروب و محل قرار گیری پروب ثابت باقی می ماند و تصاویر دریافت شده از یک حجم سکه ای در یک مود پروانه ای شکل سطح پیمایی می شوند،همانطور که در روش دریافت Fan،پله زاویه ای ثابت است،در یک فاصله نمونه برداری فضایی نتیجه می شود که از محور گردش به دور زیاد می گردد. بنابراین رزولوشن در تصویر 3-D با روند پیچیده ای متفاوت است. عموماً، رزولوشن بطور محوری کاهش یابد،که مربوط به نزول در رزولوشن ارتفاع تصویر 2-D است و همچنین در یک راستای عمود (دور از محور گردش) که مربوط به نمونه برداری فضایی sparser است که از پله زاویه ای ثابت نتیجه می شود،نزول می یابد.

با این روش،صفات دریافت شده در مرکز حجم در طول محور گردش تقسیم می گردند.اگر هر گونه حرکتی در طول اسکن انجام شود و غیر از گردش خواسته شده در حول محور پروب باشد،مربوط به پروب یا بیمار، در آنصورت صفحات دریافت شده موافق نیستند (یعنی تصاویر 0 و^o36 مثل هم نیستند) و تصویر در مرکز و در طول محور گردش آرتیفکت خواهد داشت. بعلاوه،هندسه مربوطه صفحة تصویر برداری و محور گردش یابد به درستی شناخته شده باشند تا از آرتیفکت جلوگیری گردد.بویژه شیب یا انحراف از محور گردش صفحه تصویربرداری،باید شناخته شده باشد و اصلاح شود،تا از آرتیفکت های معنی دار در مرکز تصویر جلوگیری گردد.

فصل سوم:

بازسازی تصویر 3 -D

بازسازی تصویر 3-D به نسل 3-D ای اشاره می کند از سری تصاویر 2-D دریافت شده از ساختارهای مورد آزمایش، ایجاد می شوند.این پروسة بازسازی به دو شیوة جداگانه اجر ا می شوند.در ابتدا،سری تصاویر 2-D بخش بندی می شوند تا شکل دلخواه قبل از تصویر 3-D بازسازی گردد.برای مثال برای تصویربرداری اکوکاردیوگرافی برای مرزهای میان حفره های پرخون و بافت قلب بصورت دستی یا اتومات مرزبندی می شوند.از توصیف مرزها،یک مدل سطحی 3-D توسعه یافته و با تکنیک های مختلفی دیده شده است.این روش در تصویربرداری IVUS 3-D1 نیز استفاده می گردد تا مجرای داخل رگ بازسازی گردد.

روش دوم از سری تصاویر 2-D بدست آمده استفاده می کند تا یک حجم 3-D دکارتی و بر پایه وکسل (یعنی،شبکه 3-D) با جایگذاری هر تصویر 2-D بدست آمده در محل صحیح خودش در داخل حجم،ساخته شود.مقادیر سطوح خاکستری وکسل توسط تصاویر 2-D که نمونه گیری نشده اند با دروینابی میان تصاویر مربوطه محاسبه
می گردند.اگر تصاویر حاصله حجم را بدرستی با توجه به تئوری نرخ نایکوسئیت نمونه برداری نماید، در آنصورتaliasing رخ نخواهد داد.

اگر چه،اگر حجم به علت فاصله خیلی بزرگ میان تصاویر بدست آمده به درستی نمونه برداری نشود،اطلاعات تصویر از بین خواهند رفت.بنابراین،با فاصله بندی مناسب تصویرهای دریافتی تمام اطلاعات تصویر 2-D حفظ می گردند و اجازة دید صفحات دو بعدی اصلی و دیگر دیدها را نیز فراهم خواهد کرد.سپس هر بخش بندی ای برای استخراج شکل های مورد نیاز یا جهت اندازه گیری می تواند با تصویر 3-D بر پایة و کسل اجرا گردد. مزیت روش اول این است که مقدار اطلاعات را کاهش می دهد و اجرای 3-D مؤثر را فراهم می نماید.همچنین،تصاویر 3-D با کنتراست افزایش یافته میان ساختارهای بخش شده را ایجاد می کند.این نقش مهم همچنین می تواند یک عیب عمده باشد،زیرا روندبخش بندی اطلاعات ناخواسته را حذف می کند و به طور ساختگی کنتراست تصویر را قابل توجه می کند.

برای جلوگیری از آرتیفکت تصویر پروسة بخش بندی باید دقیق باشد- یک کار مشکل در مواردی که کنتراست تصویر پایین است.عیب دیگر این است که فاز بخش بندی بویژه در نواحی کنتراست تصویر زمان بر می باشد.

در روش دوم،که در آن تصویر 3-D بر پایه وکسل تولید می شود،هیچ زمینه ای در مورد دلخواه بودن اطلاعات وجود ندارد،بنابراین هیچ اطلاعاتی در طول بازسازی 3-D از بین نمی رود.بیان سه بعدی وکسل به تکنیک های اجرای متفاوتی اجازه اجرا میدهد،مثل آنهایی که بر پایة نگاشت بافت1 و ray- casting می باشند.اگر چه این روش منتج به فایلهای دادة بسیاری می شود،که جهت دیدن و اندازه گیری هندسی در زمان واقعی باید اداره گردند.فایلهای داده به بزرگی MB 96 در تصویرگیری 3-D پروستاب جهت هدایت Cryosurgical گزارش شده است.پروسة بازسازی به تداخل هیچ کاربری نیاز ندارد و به راحتی با روش موقعیت گذاره های مکانیکی برای حرکت مبدل اتومات شده است.هندسه اسکن 3-D باید به عنوان یک اولویت شناخته شده باشد،بنابراین محاسبة خیلی از پارامترهای هندسی انجام می شود و زمان بازسازی کوتاه را ایجاد می نماید.

1-3-آرایه های 2-D :

تکنیک های شرح داده شده در بالا تماماً تصاویر 2-D تولید شده،توسط مبدل های اولتراسوند مرسوم با اسکن های 2-D الکترونیکی یا مکانیکی را به کار می گیرند.اطلاعات بعد سوم با حرکت فیزیکی مبدل با بکارگیری ابزار مکانیکی و یا توسط دست اپراتور حاصل می گردد. یک روش متفاوتی توسعه یافته است که از مبدل های،آرایه ای 2-D استفاده می کند. و در شکل 4 به صورت شماتیک نشان داده شده است.

اولتراسوند سه بعدی

بررسی انواع سیستم های بارکدینگ

امروزه سیستمهای اطلاعاتی کامپیوتری سهم بسزایی درکارایی امور تجاری و کنترلی دارند لذا برای حصول این کارایی ضروری است که اطلاعاتی که به کامپیوترها وارد می شوند ، دقیق و بهنگام بوده و در ضمن ، گردآوری آنها نیز هزینه زیادی دربر نداشته باشد درمیان انواع سیستمهای شناسایی خودکار ، تکنولوژی بارکد جزء ساده ترین ها است این سیستم به صورت تجهیزات جانبی کامپی

دسته بندی	الکترونیک و مخابرات
بازدید ها	21
فرمت فایل	doc
حجم فایل	339 کیلو بایت
تعداد صفحات فایل	94

فروشنده فایل

کد کاربری 8044

تمام فایل ها

فهرست مطالب

مقدمه

چکیده ……………………………………………………………… ٢

فصل ١ :آشنایی با مفهوم شناسایی خودکار ……………………………... ٣

١-١ : نوارهای مغناطیس ………………………………….…. ٤

٢-١ : شناسایی نوری الفبا ………………..…………………… ٤

٣-١ : فرکانس رادیوی ………………………………………. ٥

٤-١ : تشخیص صوت ………....…………………………..... ٦

٥-١ : بینایی مصنوعی ……….......………………………...... ٦

٦-١ : کارتهای هوشمند ………....…………………………..... ٧

٧-١ : بارکد ………....………………………………..…..... ٧

٨-١ : برتری های سیستم بارکد به دیگر سیستمهای شناسایی خودکار …. ٨

فصل ٢ :بارکد ………....………………………………………..... ٩

١-٢ : تعریف بارکد ………....……………………….……..... ٩

٢-٢ :تاریخچه بارکد ………....……………….…………........ ٩

٣-٢ :ضرورت استفاده از بارکد ………....…………..………..... ١٢

١-٣-٢ : سیستم بارکدگذارى چگونه آغاز شد ………....…..…..... ١٢

٢-٣-٢ : سیستم بارکد امروزى چگونه شروع به کار کرد ………...... ١٣

٤-٢ : فواید بارکد کردن ………....…………………………..... ١٦

٥-٢ : انواع مختلف روشهای کدگذاری ………....……..………..... ١٨

٦-٢ : انواع بارکد ………....………………………..……..... ١٨

١-٦-٢ : بارکد خطی ………....………………..……..... ١٨

الف : بارکد رقمی ………....…………………..... ١٩

ب : بارکد …………………. ALPHANUMERIC ٢٠

١-٦-٢ : بارکد دوبعدی ………....……………………..... ٢٠

٧-٢ : چاپ بارکد ………....…………………………..... ٢١

٨-٢ : معرفی انواع بارکد ………....…………………………..... ٢٢

١-٨-٢ …………………...……...………... UPC/EAN : ٢٢

١-١-٨-٢ : بارکد ١٣ EAN ……….……………….. ٢٢

الف : تاریخچه ١٣ EAN …………………٢٣

ب : محاسبه عدد کنترلی(رقم سیزدهم) ..……….... ٢٤

ج : ساختار بارکد ١٣ EAN ……….……...٢٤

٢-٨-٢ : ٣٩ …….………………………………. Code ٢٨

٣-٨-٢ : ١٢٨ ……………………………………… Code٢٩

١-٣-٨-٢ : ساختار بارکد ١٢٨ ……..……………. Code٣٠

٢-٣-٨-٢ : نحوه محاسبه رقم کنترل ……...…………... ٣١

٤-٨-٢ Interleaved 2 of 5 : ……….....………….٣٢

٥-٨-٢ PDF417 : ……...……….………… ٣٣

٩-٢ : بارکدها چگونه خوانده می شوند ……….....………………..... ٣٣

١٠-٢ : بارکد خوانها ………....…………….…………………..... ٣٤

١-١٠-٢ : بارکدخوانهای ثابت ………....………..……………. ٣٤

٢-١٠-٢ : بارکدخوانهای سیار دسته ای ………………………..... ٣٥

٣-١٠-٢ : بارکدخوانهای سیار بی سیم ……………….………..... ٣٦

١١-٢ : اسکنر چکونه کار می کند ………...……………..………..... ٣٦

١٢-٢ : کدام بارکدخوان برای کار و نرم افزار شما مناسب است ………...…..... ٣٧

١٣-٢ : آیا دستگاه بارکد خوان با کامپیوتر من سازگار است ……………........ ٣٨

١٤-٢ : چاپ بارکد ………....…………………………………..... ٣٩

١٥-٢ : استفاده از بارکد در هر کجا ………...……………………..... ٣٩

١-١٥-٢ : کارخانجات ………....…………...……………..... ٣٩

٢-١٥-٢ : حمل و نقل ………....…………………………..... ٣٩

٣-١٥-٢ : فروشگاهها ………...…………………………..... ٤٠

٤-١٥-٢ : مراکز درمانی ……….....………………………..... ٤٠

١٦-٢ : تکنولوژی های جدید بارکد ………....……………………… ٤٠

فصل ٣ : جدید ترین جانشین بارکد ………....…..………………………..... ٤٣

١-٣RFID : )تشخیص هویت رادیویی …………………...…………… ( ٤٥

٢-٣ : برخی کابردهای ……….…………………………….. RFID٤٥

٣-٣ : انواع یا کلاس‌های برچسب‌‌های ………………….……….. RFID٤٧

٤-٣ : دسته‌‌‌‌‌‌‌‌‌بندی RFIDها ………....……..……………………..... ٤٧

٥-٣ : ساختار …………………………………………….. RFID٤٩

٦-٣ : اجزای تگ ………....………………..………………..... ٤٩

٧-٣ : اجزای سیستم RFIDغیرفعال ……….....…………………..... ٤٩

٨-٣ : آنتن ………....………………….……………………..... ٥١

٩-٣ : ابعاد و اشکال مختلف تگ غیرفعال ……….....…………………… ٥١

١٠-٣ : فرکانس‌‌‌‌‌‌‌‌‌های رادیویی ……….....…………………………..... ٥٢

١١-٣ : کنترل کیفیت ………....………….……………………..... ٥٣

١٢-٣ : کاربردهای عمده RFIDها …....………………...………..... ٥٣

١٣-٣ : فرایند پرینت برچسب ……….......………………………..... ٥٤

١٤-٣ : پرینت برچسب‌‌‌‌‌‌‌‌‌ها ………....…………..………………..... ٥٤

١٥-٣ : برچسب‌‌‌‌‌‌‌‌‌های هوشمند ………....…………...……………..... ٥٥

١٦-٣ : مقایسه سیستم‌‌‌‌‌‌‌‌‌های بارکدینگ ………....……………………... ٥٧

١٧-٣ : مزیت RFID نسبت به بارکدها …..………………..………..... ٥٨

١٨-٣ : دیگر کاربردهای امنیتی ………....………………………..... ٥٩

١-١٨-٣ : انبارداری و ردیابی کالا …………..………………… ٥٩

٢-١٨-٣ : حمل‌‌‌‌‌‌‌‌‌و‌‌‌‌‌‌‌‌‌نقل ………....…………………………..... ٦٠

٣-١٨-٣ : حمل‌‌‌‌‌‌‌‌‌و‌‌‌‌‌‌‌‌‌نقل ریلی ……..…………………………..... ٦٠

٤-١٨-٣ : باربری ……….....…………………………..... ٦١

٥-١٨-٣ : خودروسازی ……...…………………………..... ٦١

٦-١٨-٣ : فرودگاه‌‌‌‌‌‌‌‌‌ها ……….…………………………..... ٦١

٧-١٨-٣ : حریم خصوصی افراد ……….…………………..... ٦٢

١٩-٣ : فناوری RFID بدون نیاز به ریزتراشه ……….......…………..... ٦٣

٢٠-٣ : دیگر استفاده‌‌‌‌‌‌‌‌‌هایی که از فناوری RFID می‌‌‌‌‌‌‌‌‌شود ………….……..... ٦٤

٢١-٣ : معایب ………………………………………… RFID٦٥

فصل ٤ : نگاهی به آغاز اجرای طرح بارکد ژنتیکی …………………..... ٦٨

١- ٤ : گستره استفاده ………....…………………………..... ٦٩

٢- ٤ : قالب ژنتیک ………....….………………………..... ٧٠

ضمیمه ١ : نمونه ای از طراحی بارکد ………....……………………..... ٧٢

ضمیمه ٢ : نرم افزار موبایل برای خواندن بارکد ………....…...………..... ٧٥

ضمیمه ٣ : جدول کد EAN•UCC مربوط به کشور های مختلف …........... ٧٧

ضمیمه ٤ : جدول انواع ……….…………………………..... بارکد ها ٨٠

ضمیمه ٥: ا …………..…………………..... شکال متنوعی از بارکد ٨٢

منابع : …………………………………………………………٨٦

مقدمه:

امروزه سیستمهای اطلاعاتی کامپیوتری سهم بسزایی درکارایی امور تجاری و کنترلی دارند. لذا برای حصول این کارایی ضروری است که اطلاعاتی که به کامپیوترها وارد می شوند ، دقیق و بهنگام بوده و در ضمن ، گردآوری آنها نیز هزینه زیادی دربر نداشته باشد . درمیان انواع سیستمهای شناسایی خودکار ، تکنولوژی بارکد جزء ساده ترین ها است. این سیستم به صورت تجهیزات جانبی کامپیوترهای شخصی که امروزه در واحدهای صنعتی ، تجاری و اداری کشور جایگاه مهمی یافته اند ، قابل بکارگیری است.

در این تحقیق سعی شده انواع سیستم های بارکدینگ معرفی شده و کاربرد های هر یک مورد بررسی قرار گیرند.

همچنین باتوجه به پیشرفت روز افزون علوم مختلف،وتوسعه تغییرات در تکنولوژی های موجود،ما را بر آن داشت تا از فنآوری های جایگزین و جدید نیزمواردی را بیان کنیم.

در پایان لازم میدانم از زحمات جناب آقای مهندس آشفته ) سرپرست کارآموزی ( و همچنین جناب آقای مهندس لشکری )استاد کارآموزی( که بنده را در انجام این مهم یاری رسانده اند ،کمال قدردانی و تشکر را داشته باشم.

با آرزوی توفیق

چکیده :

در سالهای اخیر ، نوارهای سیاه وسفید ظاهراً همشکلی که روی بسیاری از کالاهای تجاری از قبیل مجلات ، نوشابه ها ، کنسروها، کتابها ، انواع جعبه ها و … چاپ می شود ، بسیاری از نظرها رابه خود جلب کرده است . این نوارهای سیاه وسفید که بارکد نام دارند ، علائمی هستند که حاوی اطلاعاتی در مورد کالا ها می باشند. برای رمزگشایی این علائم باید از دستگاهی به نام اسکنر بارکد استفاده نمود که بارکد را بصورت نوری می خواند و به کامپیوتر متصل به آن منتقل می کند. اسکنر بارکد از خود نوری می تاباند که پس از برخورد با نوارهای سیاه وسفید بارکد ، دوباره به دستگاه بازباتانده می شود. جاهایی که سیاه است نور را کمتر و جاهایی که سفید است ، نور را بیشتر بازمی تابانند و در نتیجه اسکنر می تواند تغییرات و در حقیقت پهنای نوارها را تشخیص دهد. این نوارها بسته به ضخامتشان و فاصله شان از هم ، اطلاعات مختلفی را در بردارند ( ارتفاع خطوط ، اطلاعاتی را بیان نمی کند ) .

آشنایی با مفهوم شناسایی خودکار :

با همگانی شدن کامپیوتر و بکارگیری آن در عرصه حاضر، پردازش اطلاعات و استخراج نتایج مورد نیاز با سرعت بسیار بالا انجام می شود. جمع آوری اطلاعات، وارد کردن داده ها به کامپیوتر، پردازش اطلاعات و نمایش نتایج یا دادن گزارشات مراحلی هستند که در یک سیستم اطلاعاتی کامپیوتری طی می شوند. در این زنجیره تنها پردازش اطلاعات و نمایش نتایج با سرعت و دقت زیاد و توسط ماشین انجام می شوند، در حالی که در مراحل جمع آوری اطلاعات و وارد کردن داده ها به کامپیوتر که اصلی ترین مراحل هستند، هنوز هم به نیروی انسانی متکی بوده و دقت و سرعت کاربر عاملی تعیین کننده است.

در واقع از دیدگاه بهره وری کل سیستم ،مراحل جمع آوری اطلاعات و وارد کردن داده ها به کامپیوتر گلوگاه سیستم خواهند بود ؛ چرا که کاربر هیچ گاه نخواهد توانست همگام با سرعت کامپیوتر، داده ها را جمع آوری و وارد سیستم نماید و درصد بالای خطا در این مرحله عملا درصد خطای موجود در خروجی مجموعه را افزایش می دهد. بنابراین ضرورت جایگزینی ماشین به جای انسان در این مراحل نیز اجتناب ناپذیر است . وظیفه این جایگزینی را تکنولوژی های شناسایی خودکار بر عهده دارند.

شناسایی خودکار با جایگزین کردن تکنولوژی پیشرفته ماشین به جای انسان ، عمل تشخیص داده ها ، جمع آوری آنها و ورود به کامپیوتر را از اختیار کاربر خارج ساخته و خودعهده دار این وظیفه خطیر می شود. این جایگزینی سبب رفع گلوگاههای سیستم و افزایش شدید بهره وری کل مجموعه خواهد شد .

١-١ نوارهای مغناطیس :

در این روش از تکنولوژی متداول در ضبط مغناطیسی اطلاعات استفاده می شود. مانند ضبط اطلاعاتی همچون موسیقی، برنامه کامپیوتری و .. بر روی نوار مغناطیسی. اطلاعاتی که روی نوار ظبط شده، با عبور نوار از مقابل هد مغناطیسی، بازیابی می گردد. از مزایای این روش، عدم حساسیت به گردوخاک و چربی محیط بوده و کاربرد آن بیشتر در کارتهای اعتباری ، بلیط ها و کارتهای شناسایی است .

٢-١ شناسایی نوری الفبا :

در این روش، کد به صورت حروف و اعداد طبق الگوی خاصی بر روی کالا نوشته و یا چاپ می شود. به هنگام شناسایی، دستگاه کد خوان حروف و اعداد را خوانده و اطلاعات را به کامپیوتر وارد می کند. مزیت مهم این روش، قابلیت تشخیص کد به وسیله انسان است، چراکه کد کاملا شبیه اعداد و حروف متداول الفبای انگلیسی است. متداولترین استاندارهای این روشOCR-A و OCR-B می باشند. کاربرد این تکنولوژی بیشتر بر روی چکها، اسناد بانکی و قبوض مختلف می باشد.

٣-١ فرکانس رادیویی :

بهره گیری از امواج رادیویی بُعد دیگری از شناسایی خودکار می باشد. اساس این ایده بر ارسال سیگنال به شئ و دریافت بازتاب توسط گیرنده استوار است.در روش RF (Radio Frequency) ، امواج رادیویی در مسیر عبور شئ ارسال می گردد. گیرنده بسیار کوچکی متشکل از یک میکروچیپ و ارسال کننده علائم ( به ابعاد یک قوطی کبریت یا کوچکتر ) که به شئ متصل شده، این علائم را دریافت و سپس کد موجود در حافظه خود را به فرستنده اصلی ارسال می دارد. با دریافت توسط فرستنده اصلی، عمل شناسایی انجام شده است.

پوشیده شدن گیرنده توسط رنگ ، گردوخاک ، سیمان و … نمی تواند از ارسال علائم جلوگیری نماید وبه همین دلیل بهترین کاربرد این سیستمها درمکانهای تولیدی به شدت آلوده ویا دارای موانع متعدد است .معمولا خطوط مونتاژکارخانجات اتومبیل سازی، بیشترین استفاده را از این سیستم می برند و همچنین استفاده مطلوب از سیستمهای حمل و نقل خودکار ( AGV ) بدون این سیستم مقدور نیست.

٤-١ تشخیص صوت :

استفاده از سیستمهای تشخیص صوت این امکان را می دهد تا ورود اطلاعات به کامپیوتر تنها با بازگویی کلمات توسط کاربرانجام شود.این امکان درمواردی که مشغولیت کارگرد زیاد است وباید دستهایش آزاد باشند بسیار مفید بوده و بازده کار را بالا می برد.در این روش اصوات تولید شده انسان تبدیل به علائم دیجیتال شده و توسط نرم افزار دستگاه با لغات موجود در بانک اطلاعاتی مقایسه و مفهوم کلام توسط کامپیوتر درک می شود. این سیستمها معمولا قابلیت درک تا 1000 کلمه ( بسته به نوع و قیمت ) را دارند. مزیت فراوان این روش در حالاتی است که به هر دو نیروی بینایی و دستی کارگر همزمان نیاز است، از جمله زمان دریافت و ارسال اجناس، کنترل کیفیت ، مرتب کردن کالا.

از محدودیتهای این سیستم می توان وابستگی و نیاز مبرم به تنظیم برای فرکانس صوتی کاربر، محدودیت کلمات مورد استفاده و در نتیجه نیاز به آموزش کاربر برای بازگویی جملات به روش خاص و در آخر، هزینه نسبتا بالا در مقایسه با دیگر روش های شناسایی خودکار برشمرد.

٥-١ بینایی مصنوعی :

اساس کار این سیستم، تصویر برداری از شئ و تطبیق آن با الگوی موجود در حافظه کامپیوتر است. بدین ترتیب که ابتدا با دوربین از آن تصویر برداری شده و این تصویر به نقاط ریز تجزیه میشود ، که پس از بهبود عیوب ، با الگوهای موجود در حافظه مقایسه و تصمیم گیری انجام می شود.

با توجه به عملکرد این سیستم ها ، عمدتا کاربرد آنها در کنترل کیفیت قطعات ظریف و ارزشمند ( چون بردهای الکترونیکی ) و یا نظارت در موارد حساس ( چون رادار برجهای مراقبت ) می باشد.لازم به ذکر است که این سیستمها در رده گرانترین نوع سیستمها شناسایی خودکار هستند.

٦-١ کارتهای هوشمند :

از جدیدترین تکنولوژی های شناسایی خودکار، کارتهای هوشمند می باشند. یک کارت هوشمند حاوی یک میکروچیپ است که بر روی یک کارت پلاستیکی جایگذاری گردیده است . این میکروچیپ قادر به ذخیره یک کد و یا نهایت یک بانک اطلاعاتی ( بر حسب نوع برچسب ) می باشد. ساده ترین و ارزانترین این کارتها همانهایی هستند که به منظور پرداخت اعتباری به کار می روند. نمونه ای کارتها هم اکنون در سیستمهای تلفن کشورمان استفاده می شود.

هم اکنون در دنیای صنعتی از کارتهای هوشمند استفاده وسیعی در زمینه های شناسایی افراد در سیستمهای حفاظتی، کنترل تردد، پرداخت وجه در فروشگاهها و جابجایی اطلاعات به عمل می آید.

٧-١ بارکد :

تکنولوژی بارکد از متداولترین روشهای شناسایی خودکار است. هر بارکد شامل تعدادی نوارهای موازی رنگی (معمولا سیاه و سفید) با پهنای متفاوت می باشد. این خطوط عمودی توسط دستگاه کدخوان خوانده شده و وارد کامپیوتر می شود. به منظور ایجاد قابلیت خوانده شدن بارکدهای مختلف توسط انواع بارکد خوانها، استاندارهایی برای تهیه بارکد به وجود آمده است. تفاوت هر یک از استاندارها در قابلیت کد کردن اعداد و حروف و نمادها،طول بارکد حاصله، حجم ذخیره ســازی اطلاعات نسبت به پهنای بارکد و برخی نکات فنی دیگر می باشد. به منظور خواندن هر استاندارد خاص ، باید دستگاه کدخوان قابلیت پشتیبانی آن استاندارد را داشته باشد.

٨-١ برتری های سیستم بارکد به دیگر سیستمهای شناسایی خودکار :

- پایین بودن هزینه های کلی سیستم ( نصب، راه اندازی،نگهداری )

- کم حجم بودن تجهیزات سیستم

- گستردگی زمینه های کاربرد

- وجود استاندارهای جهانی پذیرفته شده در سطح کشورها

- امکان بهره گیری از تجهیزات موجود نرم افزاری و سخت افزاری ( عموما کامپیوترهای شخصی ) در محیط کار.

بارکد:

١-٢ تعریف بارکد :

به زبان ساده مى توان گفت: مجموعه اى از میله ها یا خطوط سیاه رنگى که معمولاً بر روى زمینه اى سفید چاپ مى شود و به وسیله آن از کالاى خریدارى شده شناسایى لازم به عمل مى آید و قیمت آن مشخص مى شود و اگر به دنبال تعریف دقیق ترى هستید، باید گفت:بارکد عبارت است از انتقال داده ها از طریق امواج نورى. آنها مجموعه اى از خطوط میله اى موازى با عرضهاى گوناگون (پهن و نازک)هستندکه اندازه هر خط معنا و مفهوم خاصى براى دستگاه بارکدخوان دارد.در حقیقت دستگاه بارکدخوان ماشینى است که اطلاعات را به شکل بصرى بر روى صفحه نمایش مى دهد.

٢-٢ تاریخچه بارکد :

ایده بارکد بوسیله Norman Joseph Woodland و Bernard Silver بوجود آمد . در سال 1948 آنها از دانشگاه Drexel فارغ التحصیل شدند. آنها بعد از شنیدن اینکه رئیس یک شرکت فروش مواد غذایی می خواست روال پرداخت قیمت کالا را خودکار کند این ایده را خلق کردند. یکی از اولین طرحهای آنها این بود که از رمز مورس که چاپ شده و به صورت عمودی دراز شده است استفاده کنند . که بصورت نوارهای باریک و پهن نشان داده می شود . بعدا آنها به استفاده از بارکد از نوع دایره های هم مرکز (bulls-eye) معطوف شدند. آن دو در 20 اکتبر 1949 اختراعشان را با عنوان "Classifying Apparatus & Method" در اختراعات آمریکا به شماره 2,612,994به ثبت رساندند. اختراع در 7 اکتبر 1952 منتشر شد.

اولین بارکد خوان توسط Woodland ( آن موقع کارمند IBM بود ) و Silver در سال1952 ساخته شد و شامل یک لامپ 500 واتی و یک لوله خلا تشدید کننده نور بود که توسط شرکت RCA برای موسیقی فیلم ساخته شده بود

(به صورت نور روی فیلم نوشته می شد ) دستگاه خیلی قابل استفاده نبود ( دستگاه به سادگی یک نوسان نما بود ، و لامپ 500 وات تقریبا کاغذ اولین نمونه بارکد را سوزاند ) و برای مصرف تولید نشد . در 1962 آنها اختراع را به شرکت Philco فروختند ، که بعدا آن را به شرکت RCA فروخت . پیشرفت لیزر ممکن ساخت که بارکد خوان ها خیلی ارزانتر ساخته شوند ، و پیشرفت مدارات مجتمع ( IC ) رمزگشایی بارکد خوانده شده را ممکن ساخت . متاسفانه Silver در 1963 در سن 38 سالگی درگذشت قبل از اینکه چیزی از اختراع حاصل شود. در 1972 یک فروشگاه Kroger در شهر Cincinnati با استفاده از یک بارکدخوان از نوع دایره های هم مرکز (bull-eye) با کمک شرکت RCA آزمایشی را انجام داد . متاسفانه بارکد های دایره های هم مرکز به آسانی هنگام چاپ کثیف می شدند و خیلی موفق نبودند . در این مدت Woodland در IBM بارکد خطی را به وجود می آورد که در 3 آوریل 1973 به عنوان کد محصول جهانی (Universal Product Code) انتخاب شد . در 26 ژوئن 1974 ،در سوپرمارکت Marsh در ایالت Ohio شهر Troy اولین محصول فروشگاه ( یک بسته آدامس ) بوسیله یک دستگاه بارکد خوان فروخته شد ( این بسته آدامس حالا در موزه Smithsonian تاریخ آمریکا موجود است )

درسال 1992 مدال ملی تکنولوژی توسط رئیس جمهور George H. W. Bush به Woodland اهدا شد.

در حالی که ممکن است چنین به نظر برسد که بارکد ها همیشه با ما بوده اند ، اما بارکد ها تا دهه ی 1970 کاربردی نداشتند . تا اینکه در سال 1974 اولین اسکنر (بارکد خوان) ساخته شد و اولین محصول بارکد گذاری شد .

ایده استفاده از بارکد به مدتی قبل برمی گردد ، در سال 1932 والاس فلینت پیشنهاد داد که برای کنترل خرده فروشی ها می توان از یک سیستم اتوماسیون استفاده نمود ، در حالی که فکر و ایده او در آن زمان قابل انجام نبود اما او ایده اش را در حرفه ی خود پی گیری کرد . فلینت آدمی خسیس و صاحب یک فروشگاه زنجیره ای مواد غدایی بود . ایده های او در حدود 40 سال بعد منجر به توسعه کد UPCشد .

طی دهه ی 40 ، 50 و 60 چندین نمونه کد مختلف از جمله bull's eye , numeral و چند نمونه دیگر توسعه پیدا کرد ،تعداد زیادی از نرم افزاهای جزئی باعث توسعه بارکد شدند و کاربرد آن در صنعت رونق بیشتری یافت.

٣-٢ ضرورت استفاده از بارکد :

گرداندن یک فروشگاه کار مشکل و پردردسرى است. مدیران و صاحبان آن باید از میزان موجودى که از هزاران کالاى کوچک و بزرگ دارند، مطلع باشند (کالاهایى که مجبور به خرده فروشى آن هستند و در زمان طولانى از انبارهایشان بیرون مى روند.(
همین طور که فروشگاهها، بزرگ و بزرگتر شدند تا به فروشگاههاى زنجیره اى امروزى رسیدند، کار مشکل و مشکل تر شد. نخست مجبور شدند در فروشگاهها را هرچند وقت یکبار ببندند و تمام کیسه ها و بسته ها و کنسروها را شمارش کنند٬ کار بسیار دشوارى بود.
این کار سخت و هزینه بردار بیش از یک بار در سال انجام نمى شد (انبارگردانى)، بنابراین مدیران فروشگاهها مجبور بودند بیشتر کارهایشان را بر اساس حدس و گمان انجام دهند و در نهایت این نیاز مادر اختراع شد!

١-٣-٢ سیستم بارکدگذارى چگونه آغاز شد؟

در سال ۱۹۳۲ گروهى از دانشجویان رشته مدیریت بازرگانى دانشگاه هاروارد، تصمیم گرفتند روشى را انتخاب کنند تا بر اساس آن مشتریان کالاى مورد نظرشان را از درون کاتا لوگى پیدا کنند و سپس با برداشتن کارت هاى خاص چسبانده شده در کنار نام هر کالا و تحویل به مسؤول کنترل و قرار دادن آن در دستگاه کارت خوان و پانچ، مستقیماً کالا را از طریق انبار به باجه کنترل انتقال دهند و صورتحساب کامل را دریافت کنند و مهم تر از همه صاحبان فروشگاه از موجودى انبار خود اطلاعات به روزى داشته باشند.

شکل ١-٢

البته ایده سیستم «بارکدینگ» مدرن و پیشرفته از سال ۱۹۴۸ وارد سیستم تجارى شد.

٢-٣-٢ سیستم بارکد امروزى چگونه شروع به کار کرد؟
سال ۱۹۴۸ بود که رئیس یک فروشگاه مواد غذایى در آمریکا از کار کند و بى دقت کارکنان فروشگاه به ستوه آمد و براى پیدا کردن راه حل به مسؤولان دانشگاه (Drexel) مراجعه کرد تا تقاضاى ساخت سیستم کنترل خودکارى را داشته باشد، اما مسؤولان دانشگاه از این نظریه استقبال نکردند.یکى از دانشجویان فارغ التحصیل این دانشگاه به نام باب سیلور «Bob Silver» این گفت و گو را شنید و آن را با یکى از دوستانش «Norman Joseph Woodland » ٬در میان گذاشت و تصمیم گرفتند براى ساخت چنین سیستمى شروع به کار کنند. آنها در شروع از رمز و الفباى سیستم مورس الهام گرفتند و سعى کردند با چاپ و طراحى میله هاى پهن و باریک این شیوه را راه اندازى کنند و مدتى بعد هم به فکر سیستم بارکد نقطه اى و دایره اى افتادند.
سال ۱۹۴۹ بود که توانستند اختراع خود را ثبت کنند و در سال ۱۹۵۲ نخستین سیستم بارکدخوان را ساختند. «وودلند» که از سال۱۹۵۱در شرکت IBM مشغول به کار شده بود، توانست با استفاده از موقعیتهایى که در آنجا برایش ایجاد مى شد، به کمک دوستش در سال ۱۹۵۲ دستگاهى به بزرگى یک میز تحریر بسازد و ۲ جزء اصلى در آن تعبیه کرد:
١ - یک حباب (لامپ) ۵۰۰ واتى به عنوان منبع نور.
-۲ با استفاده از آنچه در سیستم ساخت فیلم (براى تراک هاى صوتى استفاده مى شد) مجرایى لوله اى ساخت و این لوله را به یک نوسان سنج متصل کرد و سپس یک قسمت کاغذ را به شکل کدهاى خطى در جلوى پرتوى نور خارج شده از منبع نور، علامت گذارى کرد. پرتو منعکس شده به مجرا مى رسید و در طرف دیگر گره اى ناشى از حباب پرقدرت کاغذ را مى سوزاند. او بدون هیچ کم و کاست به آنچه مى خواست، رسیده بود. درحالى که کاغذ حرکت مى کرد، علایم روى دستگاه نوسان سنج تغییراتى مى کرد و در نهایت توانسته بودند دستگاهى داشته باشند که به کمک آن موضوعات چاپ شده، خوانده مى شد.
بعداً متوجه شدند لامپ ۵۰۰ واتى میزان الکتریسیته اى زیادتر از آنچه آنها نیاز داشتند، تولید مى کند و میزان اضافى، علاوه بر بالا بردن هزینه ها، گرماى اضافى هم تولید مى کرد و از طرفى نگاه کردن به آن باعث آسیب چشم مى شد، بنابراین به فکر استفاده از منبعى افتادند که تمام نور مورد نیاز آنها را در فضاى کوچکى متمرکز کند. همان کارى که امروزه «لیزر» انجام مى دهد، اما در سال ۱۹۵۲ لیزر موجود نبود!
بعدها با گسترش و تولید لیزر «Laser» توانستند دستگاههاى بارکدخوان ارزان ترى تولید کنند. گرچه «باب سیلور» فرصت استفاده درست از دانش خود را در شرایط آسان تر نیافت و در ۳۸سالگى فوت کرد، اما همکارش کار را ادامه داد.
در سال ۱۹۷۲ سیستم بارکد نقطه اى نیز در عمل مورد استفاده قرار گرفت، اما این روش چندان موفق نبود (زیرا حین چاپ براحتى مغشوش مى شد(.
در سال ۱۹۷۴ وودلند در IMB سیستم بارکد خطى را گسترش داد و نخستین محصول خرده فروشى (محصولاتى چون آب میوه و آدامس) به این طریق فروخته شد. (و جالب اینکه در حال حاضر یک بسته از آن آدامس در موزه اى در آمریکا نگهدارى مى شود(.
و سرانجام آقاى وود در سال ۱۹۹۲ توانست مدال ملى تکنولوژى را بابت به کارگیرى سیستم بارکد دریافت کند. (تنها به خاطراستراق سمع دوستش آقاى سیلور(!
خلاصه آنکه، بارکدها و سایر برچسب هاى خوانا در جایى که نیاز به خوانده شدن اطلاعات با پردازش توسط کامپیوتر وجود دارد، استفاده مى شوند و کاربرها به عوض تایپ کردن رشته اى طویل از داده ها، تنها بارکد مورد نظر را جلوى دستگاه بارکدخوان قرار مى دهند و پردازش بدون نیاز به نیروى انسانى به طور کاملاً خودکار انجام مى شود. بنابراین بارکد شیوه شناسایى و تعیین هویت خودکار داده ها است.

معمولا ، اطلاعات مربوط به محصولات بصورت فایلهایی در حافظه کامپیوتر ذخیره می شوند که برای دستیابی به آنها باید از کد مربوطه استفاده کرد. بعنوان مثال در هر فروشگاه فروشنده ، کامپیوتــری در دسترس دارد که با استفاده ازآن و اسکنر متصل به آن ، بارکد موجود در روی کالا را می خواند. با این عمل، کامپیوتر یک کد دریافت می کند و در حافظه به جستجوی اطلاعات مربوط به آن می پردازد. پس از یافتن اطلاعات متعلق به کالا ، آنها در صفحه نمایش کامپیوتر نمایان ساخته و قیمت کالا را اعلام می نماید در ضمن همزمان با فروش هرکالا، یک واحد از تعداد کالاهای موجود در فروشگاه کسر می گردد. بدین ترتیب مدیر فروشگاه درهرلحظه می تواند دریابد که چه تعداد از یک کالای خاص در فروشگاه وانبار وجود دارد. لازم به ذکراست که فروشنده می تواند هر زمان که خواست قیمت را تغییر دهد. رقمى که توسط بارکد تولید مى شود، عموماً محصول خاصى را نشان مى دهد. سیستم بارکدینگ به طور معکوس هم کار مى کند، یعنى قادر است با دریافت رقم مربوط به یک محصول، بارکد مورد نظر را ایجاد بکند و در واقع نوعى خود شناسایى انجام مى شود.

٤-٢ فواید بارکد کردن :
-۱ مصون بودن از خطاپذیرى به علت کاهش دخالت نیروى انسانى و وارد نشدن دستى اطلاعات.
-۲ دسته بندى دقیق اطلاعات.
-۳ سرعت بالا به همراه صحت ۱۰۰درصد.
-۴ دسترسى آسان به اطلاعات واقعى و حقیقى (در جریان روند مدیریت) البته اگر: با دقت تمام کالاها در فروشگاهها بارکدگذارى شوند تا مراجعه کنندگان دچار دردسرهایى که ما با آن خوب آشنایى داریم، نشوند.

بارکد تقریبا در تمام بخشهای زندگی ما وجود دارد ٬ در سوپر مارکتها ٬ بیمارستانها٬ زندانها و حتی در خانه خودمان !
بارکد تقریبا به عنوان بخشی از زندگی روزمره ما مورد قبول همه قرار گرفته اما واقعا بارکد چیست و چه چیزی را نمایش میدهد ؟
مطمئن باشید فقط شما نیستید که دوست دارید سر از راز این خطوط و فضاهای میان آنها دربیاورید خطوطی که هر روز حد اقل بر روی برچسبهای مواد غذائی یا نامه های پستی خود می بینید .

همه آنها به نظر یکسان می آیند اما اینچنین نیست زیرا هر صنعتی روش کدگذاری مخصوص به خود را دارد و از آن به عنوان استاندارد استفاده میکند که در بخشهای بعدی این روشها را توضیح خواهیم داد .

اگر در فکر بکارگیری تکنولوژی بارکد در شغل خود هستید موارد مهمی است که باید در نظر بگیرید تا این تکنولوژی بر تمام مشکلات شما غلبه کرده و کار شما را سهولت ببخشد .
به تمام سوالاتی که در ذهن شما نقش بسته به درستی پاسخ دهید تا بتوانید برنامه خود را اجرا کنید .

در این قسمت شما درباره موارد زیر اطلاعاتی را به دست خواهید آورد :

● بارکد
● روشهای کدگذاری
● انواع بارکد خوان ( ثابت و سیار(
● سازگاری بارکد با کامپیوتر شما
● چاپ بارکد
● صنایع و نرم افزارها

٥-٢ انواع مختلف روشهای کدگذاری :

بارکد در شکلهای مختلف ارائه میشود که ساده ترین نوع آن را حتما در فروشگاهها و یا سوپر مارکتها دیده اید .

اما استانداردهای دیگر بارکد هم وجود دارد که در صنایع مختلف استفاده می شود مثل : مراکز درمانی , کارخانه های صنعتی و … که تمام اینها نحوه کدگذاری (Symbology) منحصر به فرد برای خود را دارند که غیر قابل تغییر هستند. حال این سوال پیش می آید که چرا اینهمه کدهای متفاوت وجود دارد ؟ این سوال به سادگی قابل جوابگوئی است چرا که Symbology های مختلف برای حل مشکلات صنایع گوناگون به وجود آمده اند .

٦-٢ انواع بارکد :
سمبلهای مختلفی برای بارکد وجود دارد که در جزییات فنی با هم فرق دارند این جزییات عبارتند از:
عرض نوارها، ست کاراکتر،روش به رمز در آوردن، خصوصیات CHECKSUM وغیره دو نوع بارکد وجود دارد: خطی و دو بعدی .

١-٦-٢ بارکد خطی :
یک بارکد خطی می تواند حداکثر حدود 20 کاراکتر را در خود جای دهد .اسکن کردن یک بارکد دسترسی اتوماتیک به اطلاعات بانک داده را میسر می کند . این بارکد به دو قسمت تقسیم می شود که هر قسمت دارای انواع مختلفی می باشند که در ادامه توضیح داده شده است :

الف (بارکد رقمی :
این بارکد شامل انواع زیر است :
) : EAN-13 مخصوص اروپا(
) : EAN-8 نوع فشرده کد EAN برای استفاده در تولیدات کوچک (
) : UPC-A مخصوص تولیدات جهانی در امریکا و کانادا(
) : UPC-E نوع فشرده کد UPC برای استفاده در تولیدات کوچک(
) :CODE 11مورد استفاده در تجهیزات مخابراتی )

) : INTERLEAVE 2 OF 5 کد فشرده جهت استفاده در صنعت و بارهای هوایی (
) : INDUSTRIAL 2 OF 5 یک نوع کد قدیمی (
) : STANDARD 2 OF 5 یک نوع کد قدیمی (
) : CODA BAR یک نوع کدقدیمی برای استفاده درسیستم کتابخانه ها و بانکهای خون (
) : PLESSEY یک نوع کد قدیمی(
) : MSI نوع تغییر یافته PLESSY که در امریکا استفاده می شود(
) : POSTNET سرویس ارسال اتوماتیک پستی در امریکا (

ب ( بارکد: ALPHANUMERIC
این بارکد انواع زیر را دارا است :
) : CODE 39 مورد استفاده در تمام کشورها (
) : CODE 93 کد فشرده شبیه به کد 39(
) : CODE 128 دارای قابلیت ذخیره و چگالی بالا مورد استفاده در تمام کشورها(
) : LOGMARS شبیه به کد ( 39

٢-٦-٢ بارکد دوبعدی :
بارکد دوبعدی می تواند تا 1850 کاراکتر را در یک سمبل ذخیره کند و می تواند مقدار قابل توجهی آسیب را تحمل کند در حالیکه به وسیله اسکنر می تواند خوانده شود.
این نوع بارکد دارای انواع مختلف زیر می باشد :
) : PDF 417 مناسب برای به رمز در آوردن حجم بالای اطلاعات(
) : DATAMATRIXمی تواند حجم بالای اطلاعات را نگهداری کند‌(
) : MAXICODE دارای طول ثابت که برای بسته بندی اتوماتیک استفاده میشود(
) : QR CODE برای کنترل مواد و تایید سفارش (
DATA CODE
CODE 49
16K

انواع سیستم های بارکدینگمحاسبه عدد کنترلیساختار بارکد ١٣ EAN

بررسی انواع پستهای فشارقوی و تجهیزات آن

1 انواع پستهای فشار قوی از نظر عملکرد پستهای از نظر وظیفه ای که در شبکه بر عهده دارند به موارد زیر تقسیم بندی می شوند الف پستهای افزاینده ولتاژ این پستها که به منظور افزایش ولتاژ جهت انتقال انرژی از محل تولید به مصرف بکار می روند معمولا در نزدیکی نیروگاهها ساخته می شوند

دسته بندی	برق
بازدید ها	18
فرمت فایل	doc
حجم فایل	467 کیلو بایت
تعداد صفحات فایل	117

فروشنده فایل

کد کاربری 8044

تمام فایل ها

عنوان صفحه

فصل اول: انواع پستهای فشار قوی..................................................1

پستهای فشار قوی از نظر عملکرد.................................................1

پستهای فشار قوی از نظر عایق بندی...............................................2

اجزا تشکیل دهنده پستها...............................................................3

فصل دوم :تعاریف واصول کار ترانسفور ماتور..................................15

نحوه اتصال سیم پیچ ها..............................................................18

تپ چنجر..............................................................................19

سیستمهای خنک کننده ترانسها......................................................22

ترانسفورماتورهای اندازه گیری....................................................27

فصل سوم:شینه بندی ................................................................44

انواع شینه بندی.......................................................................45

آثار وقوع خطا........................................................................54

انواع رله های جریان زیاد...........................................................66

انواع تکیه گاه ومقره ها..............................................................67

فصل چهارم: مدار شکن.............................................................78

فرایند رفع اشکال خط................................................................78

انواع مدار شکن ها...................................................................82

مدار شکن های خلا..................................................................92

فصل پنجم:کدگذاری................................................................117
فصل اول

**انواع پستهای فشار قوی**

1- انواع پستهای فشار قوی از نظر عملکرد

پستهای از نظر وظیفه ای که در شبکه بر عهده دارند به موارد زیر تقسیم بندی می شوند

الف: پستهای افزاینده ولتاژ

این پستها که به منظور افزایش ولتاژ جهت انتقال انرژی از محل تولید به مصرف بکار می روند معمولا در نزدیکی نیروگاهها ساخته می شوند.

ب: پستهای کاهنده ولتاژ:

این پستها معمولا در نزدیکی مراکز مصرف به منظور کاهش ولتاژ ساخته می شوند.

ج: پستهای کلیدی:

این پستهای معمولا در نقاط حساس شبکه سراسری و به منظور برقراری ارتباط بین استانهای مختلف کشور ساخته می شوندو معمولا رینگ انتقال شبکه سراسری را بوجود می آورند در این پستها تغییر ولتاژ صورت نمی گیرد و معمولا بخاطر محدود کردن تغییرات ولتاژ از یک راکتور موازی با شبکه استفاده می شود در بعضی از مواقع از این راکتورها با نصب تجهیزات اضافی مصرف داخلی آن پست تامین می شود.

د: پستهای ترکیبی تا مختلط

این پستها هم به عنوان افزاینده یا کاهنده ولتاژ و هم کار پستهای کلیدی را انجام می دهند و نقش مهمی در پایداری شبکه دارند.

2- انواع پستهای از نظر عایق بندی

الف: پستهای معمولی

پستهایی هستند که هادیهای فازها در معرض هوا قرار دارند و عایق بین آنها هوا می باشند و تجهیزات برقرار و هادیها بوسیله مقره هایی که بر روی پایه ها و استراکچرهای فولادی قرار دارند نصب می شوند این پستها در فضای آزاد قرار دارند در نتیجه عملکرد آنها تابع شرایط جوی می باشد.

ب: پستهای گازی یا پستهای کپسولی ) G.I.S)

در این پستها بجای استفاده از عایق های چینی و شیشه ای p.v.c از گاز هگزا فلوئور سولفور به عنوان عایق استفاده می شود این گاز نقاط برقدار را نسبت به یکدیگر و نسبت به زمین ایزوله می کند در این نوع پستها کلیه تجهیزات درون محفظه قرار دارند و طوری طراحی شده اند که گاز به بیرون نشت نکند از محاسن این پستها اشغال فضای کم می باشد و چون در فضای بسته قرار دارند تابع شرایط جوی نمی باشند و از معایب آنها به دلیل تکنولوژی بالای که دارند تعمیر و نگهداری آنها مشکل است.

*** اجزاء تشکیل دهنده پستها ***

سوئیچگیر(سوئیچ یارد):Switchgear

ترانسفورماتر قدرت:Power Transformer

ترانسفورماتور زمین:Ground Transformer

ترانسفورماتور مصرف داخلی:Staition Service ( T )

جبران کننده ها:Componsators

تاسیسات جانبی:

*سوئیچگیر:

به مجموعه ای از تجهیزات که در یک ولتاژ معین رابطه بین دو باس را برقرار می کند گفته می شود وشامل قسمتهای زیر است:

1- باسبار (شینه): Bas bar

2- کلیدهای قدرت:Circuit Breaker

3- سکسیونرها: Disconector Switch

4- ترانس جریان: Current Transformer

5- ترانس ولتاژ:Voltage Transformer 6- مقره اتکایی: (P.I)

برقگیر:Lighting Arester

8- تله موج: Line Trap

واحد منطبق کننده:L.M.U= Line Matching Unit

* جبران کننده ها:

خازنها

2-سلفها(راکتورها)

*تاسیسات جانبی:

اتاق فرمان.

اتاق رله .

باطریخانه.

دیزل ژنراتور.

تابلو توزیع AC

تابلو توزیع DC

باطری شارژر.

روشنایی اضطراری.

روشنایی محوطه.

10- تاسیسات زمین کردن و حفاظت در مقابل صاعقه.

*بی خط:

به موقعیت ست و تعداد ورودیها و خروجیها بستگی دارد و به مجموعه ای از تجهیزات که تشکیل یک خط ورودی یا خروجی را بدهند بی خط گفته می شود که شامل:

برقگیر

ترانس جریان

لاین تراپ

سکسیونر ارت

سکسیونر خط

ترانس جریان

سکسیونر

بریکر

سکسیونر

*بی ترانس:

به تعداد ترانسهای قدرت بستگی دارد و به مجموعه تجهیزاتی که ارتباط باسبار و ترانسفورماتور را برقرار می نماید بی ترانس گفته می شودو شامل:

1- سکسیونر

1- بریکر

سکسیونر

ترانس جریان

ترانس ولتاژ

1- برقگیر

*تله موج یا تله خط یا موج گیر:Line Trap, vawe Trap

از خطوط انتقال نیرو به منظور سیگنالهای مختلف نظر سیگنال اندازه گیری و کنترل ار راه دور,مکالمات تلفنی,تله تایپ,حفاظت جهت ارسال و دریافت فرمان از پست های دیگر نیز استفاده می شود. جهت جلو گیری از تداخل این سیگنالها که دارای فرکانس بالا می باشند و جدا کردن آنها از فرکانس سیستم قدرت و هم چنین به منظور جلو گیری از انتقال سیگنال به قسمتهای دیگر و امکان ایجاد عملکرد صحیح از موج گیر استفاده می شود.موج گیرباید طوری باشد که بتواند حداکثر جریان نامی و جریانهای اتصال کوتاه را تحمل نماید, موج گیر بطور سری در انتهای خطوط انتقال نیرو و در ایستگاهها نصب می شود و بعد از ترانسفورماتورهای ولتاژ قرار می گیرد) در انتها و ابتدای خطوط قرار می گیرد).

سیگنالهای p.L.c دارای فرکانس بالا بوده و در شبکۀ ایران از 30khz تا500khz تغییر می کند.موج گیرها معمولا از یک سلف که دارای هسته می باشد و یک مجموعه خازن و مقاومت که مجموعا بطور موازی با هم قرار گرفته اند تشکیل می شود از سلف(سیم پیچ) جریان خط بطور مستقیم عبور نموده و مجموعه خازن و مقاومت معمولا در داخل سیم پیچ نصب می گردند.

در یک موج گیر برای تغییر فرکانس و پهنای باند مسدود کننده فقط با تعویض خازن و تغییر ظرفیت آن این عمل صورت می گیرد. به منظور حفاظت لاین تراپ در مقابل اضافه ولتاژهای ناگهانی که ممکن است در دو سر لاین تراپ پدید آید از برقگیر استفاده می شود.

*موج گیرها در پستهای فشار قوی به سه طریق نصب می شوند:

1- بصورت آویزی

2- نصب موج گیر بر روی مقره اتکایی

3- نصب موج گیر بر روی ترانسفورماتور ولتاژ.(مزیت این طرح صرفه جویی در زمین پست است.)

*تذکر :موج گیرها فقط در دو انتهای خطوطی که سیستم P.L.C بین دو پست برقرار باشد نصب می گردد و معمولا بر روی دو فاز نصب می شوند.( گاهی بر روی یک فاز ویا هر سه فاز نیز نصب می گردند.)

*کلیدهای قدرت (بریکر):

کلیدهای فشار قوی تنها یک وسیلۀ ارتباطی بین مولدها و ترانسفورماتورها و مصرف کنندها و خطوط انتقال انرژی و یا مجزا کنندۀ آنها از یکدیگر نیستند,بلکه حفاظت دسیگاهها و سیستمها الکتریکی را در مقابل جریان زیاد بار و جریان اتصال کوتاه به عهده دارند.

*شرایط و مشخصات بریکرها:

**در حالت بسته: باید در مقابل عبور جریان بار و حتی جریان شدید اتصال کوتاه از خود مقاومت قابل ملاحظه ای نشان ندهند و نیز در مقابل اثرات حرارتی و دینامیکی این جریانها در یک زمان طولانی دارای پایداری و ثبات قابل ملاحظه ای باشند

**در حالت باز : بریکرها باید قادر باشند اختلاف سطح الکتریکی موجود بین دو کنتاکت باز را بطور کاملا مطمئن تحمل نماید.

- تمام قسمتهای کلید در شرایطی که هم پتانسیل فشار را الکتریکی شبکه هستند باید در موقع قطع و یا در حالت وصل بطور کاملا مطمئن نسبت به زمین و نسبت به قطبها و تیغه های دیگر ایزوله و عایق باشند.

- بریکرها باید قادر باشند مدار الکتریکی را در زیر ولتاژ نامی ببندند( بریکرها معمولا برای ولتاژ ماکزیمم شبکه طراحی می شوند).

- بریکرها باید قادر باشند مدار الکتریکی را در ضمن عبور جریان باز کنند.

- بریکه ها باید قابلیت سرعت عملکرد بالایی در قطع و وصل مدار الکتریکی را داشته باشند.

- بریکرها محدودیت جریانی ندارند و برای بزرگترین جریانهای اتصال کوتاه ساخته می شوند.

- یکی از مشخصات مهم بریکرهای قدرت زمان تاخیر در قطع کلید است. این زمان عبارت است از حدفاصله بین لحظه فرمان قطع توسط رله مربوط و آزاد کردن ضامن قطع کلید تا خاموش شدن کامل جرقه.

*ویژگیهای مشترک بریکرها:

1- داشتن مکانیزم عملکرد قطع و وصل : operating Mechanism

2- داشتن مکانیزم خاموش کردن جرقه در اتاق جرقه: Arcextinction Inarcing Chamber

3- داشتن کنتاکتهای اصلی بریکر(کنتاکتهای ساده و متحرک): Fixed& Moving Contacts

4- داشتن سیم پیچ های قطع و وصل: Triping coil& Closing Coil

5- داشتن کنتاکتهای فرعی: Auxiliary Contact

6- داشتن مدارات کنترل بریکر: Control Circuits Circuit Breaker

*انواع بریکر از نظر محل نصب:

1- نصب در فضای آزاد:Out Door

2- نصب در تاسیسات داخلی: In Door

*بریکرها بر اساس مکانیزم خاموش کردن جرقه بصورت زیر تقسیم بندی می شوند:

بریکر تانک روغن یا روغنی: Bulk Oil Circuit Breaker

2- بریکر کم روغن یا نیمه روغنی: Minimum Oil Circuit Breaker

3- بریکر گازی SF6 : Sulphur- hexafluoride(sf6) C.B

4- بریکر با محفظهء خلاء: Vacuum Circuit Breaker

5- بریکر هوایی: Air Circuit Breaker

2- بریکر هوای فشرده: Air Blast Circuit Breaker

*بریکرهای روغنی:

جرقه , روغن دی الکتریک را تجزیه می نماید و گازهای ناشی از این تجزیه باعث افزایش فشار درون محفظه ای که قطع کننده درآن نصب می شود می گردد. گازها از طریق سوراخ هایی درون محفظه هدایت می گردند و جرقه درون سوراخ ها کشیده شده و توسط جریان گاز خنک میگردد. هنگامیکه بریکر یک مدار فعال را قطع می نماید, روغن بخاطر گرمای شدید تجزیه شده و گازها و بخارات همچون گازH2 به مقدار 70 درصد C2H2به مقدار 20 درصد و CH2 به مقدار 10 درصدو مقدار کربن از روغن متصاعد می شود که از میان گازهای مذکور هیدوژن( H2 ) از قدرت دی الکتریک خوبی برای حذف و از بین بردن قوس الکتریکی برخوردار است , پس از قطع جرقه فضای کنتاکتها توسط روغن دی الکتریک تازه پر می گردد و قدرت عایقی کافی بین کنتاکتها تامین می گردد.

.

*نقش روغن در بریکرهای روغنی:

1- برای عایق کردن کنتاکتها از بدنه تانک روغن و نیز از زمین.

2- برای آماده کردن یک واسطۀ عایقی در میان کنتاکتها بعد از خاموش شدن جرقه.

3- برای تولید هیدروژن در مدت بوجود آمدن قوس.

نکته: در این نوع کلیدها عموما یک کنتاکت متحرک و دو کنتاکت ثابت وجود دارد.

*نکات ضعف بریکرها روغنی:

1- روغن باعث کربونیزه شدن و ایجاد رسوبات در داخل کلید می شود.

2- ترکیب هوا و هیدروژن باعث ایجاد انفجار و آتش سوزیهای خطرناک می شود.

3- ترشح و نشت از مخزن امکان آتش سوزی و انفجار را در بر دارد ,این محدودیت نیاز به یک تانک روغن بزرگ دارد که در ولتاژ و جریانهای خیلی زیاد امکان ساخت تانک روغن متناسب با آن جریان و ولتاژ وجود ندارد.

4- حجم بسیار زیادی را اشغال می نماید بخصوص در ولتاژ های بالا.

5- به سرویس و بازدید مرتب از کنتاکتها و روغن نیاز دارد.

6- برای کلید زنی های مکرر مناسب نیستند.

7- در بریکرهای روغنی هر سه فاز می توانند داخل یک تانک قرار داشته باشند و یا اینکه هر فاز تانک مخصوص به خود را داشته باشند.

*دلایل خاموش شدن جرقه:

طولانی شدن قوس( ناشی از عملکرد بازوی مکانیکی).

خنک شدن جرقه.

*با افزایش طول جرقه,سطح تماس جرقه با روغن بیشتر شده در نتیجه انتقال حرارت روغن بیشتر و قوس خنک تر می شود.

*دسیکانکت( سکسیونر): Discon nect

کلیدهای غیر قابل قطع و وصل در زیر بار و جریانهای اتصال کوتاه می باشند,این نوع کلیدها فاقد محفظۀ خاموش کنندۀ جرقه هستند و تیغه ها کاملا قابل رویت می باشند و هدف از بکار گیری آنها در پست های فشار قوی جدا کردن دو قسمت پست از یکدیگر می باشند.

*سکسیونرها در ولتاژهای متفاوت ساخته می شوند و از سه قسمت اساسی ساخته می شوند:

تیغه های حامل جریان

مقره های اتکایی

مکانیزم عمل کننده و اهرمهای مربوطه

*مکانیزم عمل کنندۀ سکسیونرها:

1-دستی: که در اینحالت مکانیزم عمل کننده توسط دست تحریک می شود.

2-موتوری: که مکانیزم عمل کننده توسط یک موتور الکتریکی که به یک سیستم گیربکس متصل است به اهرمهای عمل کننده نیرو وارد می کنند و باعث باز و بسته شدن سکسیونرها می شود.

*انواع دیسکانکتها:

دورانی( دوستونی):

در ولتاژهای 132kv و بالاتر مورد استفاده قرار می گیرند و عملکرد آنها بصورت موازی با سطح زمین با زاویۀ 90 درجه صورت می گیرد.

دورانی( عمودی):

که در تمام سطوح ولتاژ مورد استفاده قرار می گیرند.( سکسیونر تیغه ای)

قیچی شکل( پاندو گراف):

در جاهایی که اختلاف ارتفاع دارند معمولابکار می رود.

دسیکانکتهای زانوئی( چاقویی):

5- دیسکانکت زمین: Earthing Switch & Grounding Switch

این دیسکانکتها معمولا دارای یک اینترلاک الکتریکی و یا مکانیکی با سکسیونرهای خط و یا ترانسها,راکتورها, بانکها خازنی می باشند بدین مفهوم که تا سکسیونر سر خط یا ورودی به ترانس باز نباشد بسته نخواهد شد و تا زمانی که سکسیونر زمین بسته باشد سکسیونر مربوط بسته نخواهد شد.

*شرایط باز و بسته شدن دیسکانکتها:

1- تنها در مدار جریانهای شارژ خازنی خطوط یا جریانهای مغناطیس کنندگی ترانسهای توزیع کوچک وجود داشته باشد.

2- با باز و بسته شدن کلید ولتاژ دو سر کلید تغییر نکند.

3- بعلت اینکه کلیدها در زیر جریان باز و یا بسته نمی شوند و جریان عبوری از آنها تقریبا صفر است زمان قطع و وصل در سکسیونرها خیلی بیشتر از بریکرها است.

4- برای اطمینان از عملکرد دیسکانکتها در ارتباط با بریکر مدارات فرمانی بنام اینترلاک سیستم در نظر گرفته می شود که این سیستم اینترلاک هم می تواند الکتریکی باشد و هم مکانیکی.

**برقگیر(L.A) Lighting Arester

* برای حفاظت تجهیزات در مقابل اضافه ولتاژهایی که می توانند توسط دو عامل زیر در شبکه قدرت ایجاد شود از برقگیر استفاده می شود:

1- عوامل بیرونی از قبیل صاعقه و رعدوبرق

2- عوامل داخلی که بر اثر اختلالات شبکه و مواردی نظیر سوئیچینگ,اتصال کوتاه و یا رزونانس ممکن است پیش آید.

*خصوصیات تجهیزات حفاظتی در مقابل اضافه ولتاژ بطور کلی عبارتند از:

1- در مقابل ولتاژ نامی شبکه هیچ عکس العملی نشان ندهند.

2- در مقابل اضافه ولتاژهای بوجود آمده بسیار سریع عکس العمل نشان دهند تا به تجهیزات سیستم آسیب نرسد.

3- قابلیت عبور جریان های بسیار زیاد را داشته باشند.

4- پس از رفع اضافه ولتاژ و رسیدن ولتاژ به مقدار نامی عبور جریان از برقگیر قطع و مدارات کاملا باز گردد.

*انواع برقگیرها:

برقگیر میله ای

برقگیر سوپاپی

برقگیر اکسید روی z no

*مشخصات برقگیر:

1- ولتاژ نامی : Rated Voltage

- که عبارت است از حداکثر مقدار مؤثر ولتاژی که برقگیر در دو سر خود می تواند

کند و عملکردی نداشته باشد.

2- فرکانس نامی : Rated Fregaency

F=50 Hz or 60 Hz - ,فرکانس شبکه ایکه برقگیر در آن نصب می شود

3- ولتاژ جرقه با فرکانس صنعتی: Paver Frequency Spark Over Voltage

- عبارت است از حداقل مقدار ولتاژی که در فرکانس صنعتی و در صورت اعمال به برقگیر باعث ایجاد جرقه در دو سر آن می شود.

4- ولتاژ جرقه ای ناشی از موج ضربه ای: Impulse Spark Over Voltag

- مقدار پیک موج ضربه ای 1.2/50 میکرو ثانیه که در صورت اعمال به برقگیر باعث

آن می شود.

5- حداکثر جریان تخلیه:Rated Discharge Current

- حداکثر جریانی که از برقگیر می تواند عبور نماید در هنگام تخلیه بدون آنکه به برقگیر صدمه ای وارد گردد.

6- ولتاژ باقیمانده:Residerad Voltage

- مقدار ولتاژی که در صورت عملکرد برقگیر در دو سر آن ظاهر می شود که بستگی به جریان برقگیر دارد.

*کنتور برقگیر: Arester Conter

-برای اینکه تعداد دفعاتی را که برقگیر در اثر اضافه ولتاژها عمل کرده واز خود جریان

عبور داده است از جهت کاربرد آن در طراحی های آینده و برداشتهای آماری داشته

باشیم از کنتور استفاده می کنیم. به ازای هر بار عملکرد برقگیر کنتور یک شماره را

ثبت خواهد کرد که با توجه به آن تعداد عملکردها در پایان هر ماه , فصل یا سال قابل

قرائت و ثبت خواهد بود.

فصل دوم

تعاریف و اصول کار ترانسفورماتور

ترانسفورماتور وسیله ای است که انرژی الکتریکی را در یک سیستم جریان متناوب از یک مدار به مدار دیگر انتقال می دهد و می تواند ولتاژ زیاد و بلعکس تبدیل نماید . ترانسفورماتور امروز یکی از وسایل لازم و حیاتی در سیستم های الکتریکی و همچنین سیستم های تبدیل انرژی می باشد و از دو بخش اصلی زیر تشکیل می گردد :

هسته که از ورقه های نازک فولادی ساخته می شود .

دو یا چند سیم پیچ که در ترانسفورماتور های معمولی با هم رابطه مغناطیسی و در اتوترانسفورماتورها دیگر رابطه الکتریکی و مغناطیسی دارند .

آن بخش از سیم پیچ که از مدار الکتریکی انرژی می گیرد سیم پیچ اولیه بخش دیگر که از آن انرژی گرفته می شود سیم پیچ ثانویه نامیده می شود . سیم پیچ متصل به مدار با ولتاژ زیاد به سیم پیچ فشار قوی (H.W.) و سیم پیچی که به مدار با ولتاژ کم اتصال می یابد به سیم پیچ فشار ضعیف (L.V) معروف است .

ترانسفورماتورهای که ولتاژ سیم پیچ ثانویه از ولتاژ اولیه آن کمتر باشد ترانسفورماتور کاهنده و آنکه ولتاژ ثانویه اش از ولتاژ اولیه بیشتر باشد ترانسفورماتور افزاینده نامیده می شود .

اگر یکی از دو سیم پیچ ترانسفورماتور مثلاً اولیه را به منبع ولتاژ متناوب وصل کنیم فوران (فلوی ) متناوبی تولید خواهد شد که دامنه اش نسبت مستقیم با ولتاژ دو سر سیم پیچ اولیه و شماره دورهای اولیه دارد .

فوران تولید شده ی سیم پیچ ثانویه را نیز دور یمزند و ولتاژی در آن القاء می نماید که مقدار آن به شماره دوره های سیم پیچ ثانویه بستگی دارد . واضح است که ترانسفورماتور ها فقط با وجود فوران های متقابل که هر دو سیم پیچ را دور می زنند کار می کنند .

لازم به تذکر است که این فوران ها (فلوها) از مواد فرو مغناطیسی (پرمابیلیته) زیاد به مراتب بهتر از سایر موارد عبور مینمایند و از اینروست که هسته ترانسفورماتورها از آهن (فورمغناطیس ) می باشد . برای جلوگیری از اثر تخریبی هوا و بهبود شرایط خنک شدن ترانسفورماتورهای با قدرت زیاد ، معمولاً هسته و سیم پیچ های آنها را در مخزن پر از روغن قرار می دهند که این نوع ترانسفورماتور را روغنی می نامند و آنهایی که توسط هوا خنک می شوند به ترانسفورماتورهای خشک معروفند.

2- انواع کاربری ترانسفورماتورها

ترانسفورماتورهای قدرت برای انتقال و توزیع انرژی الکتریسیته

ترانسفورماتورهای قدرت که برای مقاصد خاص مثل کوره ها

3-یکسو کننده ها و واحدهای جوشکاری بکار می روند .

4-ترانسفورماتورهایی که برای تنظیم ولتاژ در شبکه های توزیع بکار می روند .

5-اتوترانسفورماتورها جهت تبدیل ولتاژ با نسبت کم و راه اندازی موتورهای القایی

6-ترانسفورماتورهای وسایل اندازه گیری

3- قسمتهای مختلف ترانسفورماتور

اگر چه اصول کار تمام ترانسفورماتورهای ولتاژ یکسان است ولی در ترانسفورماتورهای بزرگ به علت ولتاژ بالا و عبور جریان زیاد آنها ، هسته و سیم پیچ ها به شدت گرم می شوند و امکان بروز خسارت و از کار افتادن ترانسفورماتور وجود دارد ، از این گونه ترانسفورماتورها با وسایل ایمنی مجهز می گردند و ساختمان آنها پیچیده تر از ترانسفورماتورهای خشک با قدرت کم می باشد . با بررسی ساختمان ترانسفورماتورهای روغنی با قدرت زیاد دیگر احتیاجی به تشریح ترانسفورماتورهای کوچی نمی باشد .

قسمتهای مختلف این ترانسفورماتور عبارتند از :

هسته - سیم پیچ ها (بوبین ها) - مخزن روغن - بوشینگ - پاک و لوله انفجار - تاپ چنچر - ترمومترها - رله بو خهلتس – درجه نمای روغن – تابلوهای مشخصات – چرخها – شیرهای مختلف رواشها – لوله های ارتباط – ترانسفورماتورهای جریان – جعبه کنترل (فرمان پنکه ها ، ترموستات ، پمپ ورگولاتور) – سیستم خنک کننده (رادیاتورها – پنکه ها و غیره)

انواع پستهای فشارقوی و تجهیزات آنانواع رله های جریان زیادانواع تکیه گاه ومقره ها

هر‎ ‎آنچه‎ ‎که‎ ‎یک‎ ‎راننده‎ ‎باید‎ ‎بداند

کتاب هر‎ ‎آنچه‎ ‎که‎ ‎یک‎ ‎راننده‎ ‎باید‎ ‎بداند‎، شامل اطلاعات پایه ای که هر راننده لازم است داشته باشد و شامل مباحث زیر می باشد

دسته بندی	مکانیک
بازدید ها	17
فرمت فایل	zip
حجم فایل	600 کیلو بایت
تعداد صفحات فایل	18

فروشنده فایل

کد کاربری 7218

تمام فایل ها

هر آنچه که یک راننده باید بداند.

چگونه خودرو جوش می آورد؟

وظیفه ترموستات چیست؟

خرابی پمپ آب

کاسه نمد

صدای انفجار از اگزوز خودرو

شمع خودرو

کم شدن قدرت و شتاب خودرو در سربالایی

فیلترگیری موتور

نکات ضروری هنگام تعمیر خودرو

تعویض تسمه تایم

نکات ضروری برای تنظیم موتور

موتور خودرو

بنزین و مکمل

پمپ بنزین خودرو

باتری

سیلد (اتمی)

سید شارژ

چگونه‎ ‎خودرو‎ ‎جوش‎ ‎می‎ ‎آورد؟وظیفه‎ ‎ترموستات‎ ‎چیست؟خرابی‎ ‎پمپ‎ ‎آبکاسه‎ ‎نمدصدای‎ ‎انفجار‎ ‎از‎ ‎اگزوز‎ ‎خودروشمع‎ ‎خودروکم‎ ‎شدن‎ ‎قدرت ‎شتاب‎ ‎خودرو‎ ‎در‎ ‎سربالاییفیلترگیری‎ ‎موتورنکات‎ ‎ضروری‎ ‎هنگام‎ ‎تعمیر‎ ‎خودروتعویض‎ ‎تسمه‎ ‎تایمنکات‎ ‎ضروری‎ ‎برای‎ ‎تنظیم‎ ‎موتورموتور‎ ‎خودروبنزین‎ ‎و‎ ‎مکملپمپ‎ ‎بنزین

کتابچه شمع خودرو

تحقیق در رابطه با شمع خودرو که شامل موضوعات زیر می باشد

دسته بندی	مکانیک
بازدید ها	32
فرمت فایل	zip
حجم فایل	2398 کیلو بایت
تعداد صفحات فایل	54

فروشنده فایل

کد کاربری 7218

تمام فایل ها

فهرست

شمع چیست و کارائی آن چیست

وظیفه ی یک شمع موتور چیست

أنواع شمع

نمونه هایی از مشکلاتی که به دلیل استفاده طولانی مدت ایجاد می شود

چرا ظاهر آتش زن شمع مهم است

زنگ زدگی شمع چیست

علتهای بیش از اندازه گرم شدن و راه حل ها

شکاف الکترودی

اصلاح و تنظیم شکاف الکترودی

درجه بندی حرارتی شمع به چه معناست؟

توصیف محدوده حرارتی

شماره فنی محصولات NGK دربرگیرنده چه نکاتی است

بهترین راه برای انتخاب شمع موتور مناسب چیست

انتخاب شمع وسیله نقلیه

چرا شکل ظاهری قسمت جرقه زن شمع مهم است

نقش شیارهای موجود روی عایق (ایزوالاوتر) چیست

شمع موتور مقاوتی چیست

شمع دارای شیار V شکل چیست

شمع ایریدیوم IX چیست

شمع خودروهای مسابقه چیست

چه نوع شمع هایی در برابر رسوب کربن مقاوم هستند

ویژگی های شمع های خاصی چیستند

رسوب زدگی شمع به چه معناست

نتایج داغ شدن بیش از اندازه ی شمع چیست

قابلیت اشتعال خوب به چه معناست

آیا لکه بین قسمت عایق و قسمت فلزی به دلیل نشت گاز است

آیا معیار مشخصی برای سفت کردن شمع در جای خود وجود دارد

علاوه بر انتخاب درجه ی حرارتی مناسبی، چه اقدامات احتیاطی دیگری باید هنگام نصب شمع موتور رعایت شود؟

نصب شمع اتومبیل

‏ شمع چیست و کارائی آن چیستوظیفه ی یک شمع موتور چیست ‏أنواع شمعنمونه هایی از مشکلاتی که به دلیل استفاده طولانی مدت ایجاد می شودچرا ظاهر آتش زن شمع مهم استزنگ زدگی شمع چیستعلتهای بیش از اندازه گرم شدن و راه حل ها ‏شکاف الکترودیاصلاح و تنظیم شکاف الکترودی‎ ‎درجه بندی حرارتی شمع به چه معناست؟توصیف محدوده حرارتیشماره فنی محصولات

جزوه تایپ شده، رنگی و مصور "ریاضی دهم دبیرستان - رشته های ریاضی و تجربی"

کتاب ریاضی دهم دبیرستان (تجربی ریاضی نظام قدیم ) از 7 فصل تشکیل شده است در این جزوه 190 صفحه ای تدریس مصور 7 فصل کتاب به همراه نمونه سوالات سال های گذشته و مساله های متعدد و متنوع در 57 جلسه قرار داده شده است این جزوه برای کسانی مناسب است که قصد دارند درس ریاضی 10 ریاضی تجربی را امتحان بدهند یا در کنکور سراسری شرکت نمایند برای بالا رفتن کیفیت تدر

دسته بندی	ریاضی
بازدید ها	50
فرمت فایل	pdf
حجم فایل	5857 کیلو بایت
تعداد صفحات فایل	141

فروشنده فایل

کد کاربری 8106

تمام فایل ها

کتاب ریاضی دهم دبیرستان (تجربی - ریاضی نظام قدیم ) از 7 فصل تشکیل شده است. در این جزوه 190 صفحه ای تدریس مصور 7 فصل کتاب به همراه نمونه سوالات سال های گذشته و مساله های متعدد و متنوع در 57 جلسه قرار داده شده است. این جزوه برای کسانی مناسب است که قصد دارند درس ریاضی 10 ریاضی- تجربی را امتحان بدهند یا در کنکور سراسری شرکت نمایند. برای بالا رفتن کیفیت تدریس از تصاویر و نمودارهای رنگی و زیبا استفاده شده است.

سرفصل های آموزشی:

فصل اول: مجموعه ، الگو و دنباله
-یادآوری مجموعه، مجموعه های اعداد
- بازه
-عملیات مجموعه ها روی بازه ها
- مجموعه های متناهی و نامتناهی
- متمم مجموعه
- اصل شمول
- الگوی خطی
- آشنایی با مفهوم دنباله
- دنباله حسابی
- دنباله هندسی

فصل2: مثلثات
- آشنایی با مفهوم زاویه و اندازه گیری آن
- نسبت های مثلثاتی
- دایره مثلثاتی
- رابطه شیب خط و تانژانت زاویه
- روابط بین نسبت های مثلثاتی - قسمت اول
- روابط بین نسبت های مثلثاتی - قسمت دوم
- تعیین مقادیر مثلثاتی برای ربع های اول و دوم
- تعیین مقادیر مثلثاتی برای ربع های سوم و چهارم

فصل سوم: توان های گویا و عبارت های جبری
- ریشه گیری اعداد حقیقی
- توان رسانی با توان اعداد گویا
- توان رسانی با توان اعداد حقیقی
- عبارت های جبری
- اتحادهای مربع دو جمله ای - مزدوج - جمله مشترک
- اتحاد مکعب مجموع
- اتحاد تفاضل و مجموع مکعب دو جمله
- ساده کردن عبارت های گویا
- تقسیم چند جمله ای ها

فصل چهارم: معادلات و نامعادلات
- آشنایی با معادله درجه دوم
- حل معادلات درجه دوم با روش تجزیه
- حل معادلات درجه دوم به روش ریشه گیری (ریشه زوج)
- حل معادلات درجه دوم به روش مربع کامل
- حل معادلات درجه دوم به روش فرمول کلی (دلتا)
- سهمی
- تعیین علامت توابع درجه اول
- تعیین علامت توابع درجه ی دوم تجزیه شده
- تعیین علامت توابع درجه ی دوم تجزیه نشده
- حل نامعادله
- حل نامعادلات قدرمطلقی

فصل پنجم: تابع
- تابع و روش های نمایش آن- قسمت اول
- تابع و روش های نمایش آن- قسمت دوم
- دامنه و برد تابع
- توابع خطی
- وارون یک رابطه - اختیاری
- تابع یک به یک - اختیاری
- آشنایی با چند تابع خاص
- انتقال نمودار تابع

فصل ششم: شمارش ، بدون شمردن
- شمارش- اصل ضرب
- جایگشت
- ترکیب

فصل هفتم: آمار و احتمال
- مفاهیم بنیادی علم آمار
- متغیر و انواع آن
- پدیده های تصادفی
- اعمال جبری روی پیشامدها
- محاسبه احتمال
- قانون جمع احتمالات
- احتمال ، بدون رعایت ترتیب
- احتمال ، با رعایت ترتیب

جزوه کامل ریاضی 10جزوه کامل ریاضی دهم دبیرستانریاضی اول دبیرستان برای کنکورنکات ریاضی 10 برای کنکورجزوه ریاضی کنکورریاضی دهم رشته ریاضیریاضی دهم تجربیریاضی 10 در کنکورتدریس کامل تمام مطالب ریاضی 10

جزوه تایپ شده، رنگی و مصور "ریاضی دوم دبیرستان - رشته های ریاضی و تجربی"

کتاب ریاضی دوم دبیرستان (تجربی ریاضی نظام قدیم ) از 7 فصل تشکیل شده است در این جزوه 141 صفحه ای تدریس مصور 7 فصل کتاب به همراه نمونه سوالات سال های گذشته و مساله های متعدد و متنوع در 43 جلسه قرار داده شده است این جزوه برای کسانی مناسب است که قصد دارند درس ریاضی 2 ریاضی تجربی را امتحان بدهند یا در کنکور سراسری شرکت نمایند برای بالا رفتن کیفیت تدری

دسته بندی	ریاضی
بازدید ها	63
فرمت فایل	pdf
حجم فایل	5178 کیلو بایت
تعداد صفحات فایل	141

فروشنده فایل

کد کاربری 8106

تمام فایل ها

کتاب ریاضی دوم دبیرستان (تجربی - ریاضی نظام قدیم ) از 7 فصل تشکیل شده است. در این جزوه 141 صفحه ای تدریس مصور 7 فصل کتاب به همراه نمونه سوالات سال های گذشته و مساله های متعدد و متنوع در 43 جلسه قرار داده شده است. این جزوه برای کسانی مناسب است که قصد دارند درس ریاضی 2 ریاضی- تجربی را امتحان بدهند یا در کنکور سراسری شرکت نمایند. برای بالا رفتن کیفیت تدریس از تصاویر و نمودارهای رنگی و زیبا استفاده شده است.

سرفصل های آموزشی:

فصل اول: دنباله
- آشنایی با مفهوم دنباله
- دنباله حسابی
- دنباله هندسی
- نزدیک شدن جملات یک دنباله به یک عدد
- دنباله تقریبات اعشاری
- ریشه گیری از اعداد حقیقی
- توان رسانی با توان اعداد گویا
- توان رسانی با توان اعداد حقیقی

فصل دوم: تابع
- تابع و روش های نمایش آن- قسمت اول
- تابع و روش های نمایش آن- قسمت دوم
- دامنه و برد تابع
- توابع خطی
- وارون یک رابطه
- تابع یک به یک
- بازه (فاصله)

فصل سوم: توابع خاص- نامعادله و تعیین علامت
- آشنایی با چند تابع خاص
- انتقال نمودار تابع
- توابع گویا
- توابع رادیکالی
- تعیین علامت توابع درجه اول
- تعیین علامت توابع درجه ی دوم تجزیه شده
- تعیین علامت توابع درجه ی دوم تجزیه نشده

فصل 4: توابع نمایی و لگاریتمی
- آشنایی با توابع نمایی
- انتقال توابع نمایی در راستای محور Xها و Y ها
- آشنایی با توابع لگاریتمی
- محاسبه لگاریتم اعداد- معادلات لگاریتمی
- چند قضیه مهم در مورد لگاریتم ها

فصل5: مثلثات
- آشنایی با مفهوم زاویه و اندازه گیری آن
- دایره مثلثاتی
- تعیین مقادیر مثلثاتی برای ربع های اول و دوم
- تعیین مقادیر مثلثاتی برای ربع های سوم و چهارم
- رابطه شیب خط و تانژانت زاویه
- توابع مثلثاتی- قسمت اول
- توابع مثلثاتی- قسمت دوم
- توابع مثلثاتی- قسمت سوم
- کاربردهایی از مثلثات- رابطه ی کسینوس ها و سینوس ها

فصل ششم:ماتریس
- آشنایی با مفهوم ماتریس
- عملیات جبری روی ماتریس ها
- وارون ماتریس
- حل دستگاه دو معادله و دو مجهول با استفاده از ماتریس ها

فصل هفتم: ترکیبیات
- شمارش- اصل ضرب
- جایگشت
- ترکیب

جزوه کامل ریاضی 2جزوه کامل ریاضی دوم دبیرستانریاضی دوم دبیرستان برای کنکورنکات ریاضی 2 برای کنکورجزوه ریاضی کنکورریاضی 2 رشته ریاضیریاضی 2 تجربیریاضی 2 کنکورتدریس کامل تمام مطالب ریاضی 2